تیغ تعزیه خفقان تاریخ را گردن زد/فریاد حقیقت‌جویی آزادگان جهان
تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۷۸۱۲۵
اصفهان –تعزیه در لحظه‌هایی از تاریخ که گلوی نازکِ حقیقت در زیر چکمه‌های خفقان نفس های آخر را می‌کشید تیغ تیز از دستار هنرآفرین خود برکشیده و در دفاع از حقیقت قیام «ثارالله» قد علم کرده است.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها - فاطمه کازرونی: «تعزیه» هنری است که ثانیه ثانیه از لحظات نفس‌گیر حیاتش را در هوای روح‌بخش آزادگی و عزت نفس کشیده است و در لحظه‌هایی از تاریخ که گلوی نازکِ حقیقت در زیر چکمه‌های ظلم و خفقان نفس‌های آخر را به لرزه نشسته است، تیغ تیز از دستار هنرآفرین خود برکشیده و در دفاع از حقیقت قیام «ثارالله» قد علم کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هنر تعزیه در طول تاریخ بشری با نقش زدن رنگ سرخ شهادت بر سیاهی شب‌های تاریکِ ظلم و جهل، راه نفوذ بر دشمنان دین بسته است به نوعی که از برترین روش‌های مبارزه با بیداد ستمگران در دورانی است که هیچ‌کس حق نام بردن از قیام عاشورا و کربلا را نداشته است.
این هنر آیینی از گذشته‌های دور تاکنون در استان اصفهان نقشی پر رنگ در سوگواری ایام عزاداری سید و سالار شهیدان امام حسین (ع) داشته است و به ویژه در اواخر ماه صفر و ایام وفات پیامبر اکرم (ص) و شهادت امام حسین مجتبی (ع) و امام رضا (ع) رونق ویژه‌ای می‌گیرد.
نکته مهم در ارتباط با تعزیه این است که این هنر آیینی در ارتباط با دیگر پیامبران و اسطوره‌های تاریخی و حماسی مانند سیاوش (یکی قهرمانان شاهنامه) نیز رواج داشته است اما داستان تمامی تعزیه‌های آیینی نیز در نهایت به نوعی به مظلومیت امام حسین (ع) و یادآوری قیام عاشورا بازمی‌گردد.
قدمت تعزیه به یک هزار سال پیش می‌رسد
کارگردان تئاتر و کارشناس تعزیه درباره این هنر به مهر می‌گوید: تعزیه که برخی آن را شبیه خوانی نیز می‌نامند هنری، سنتی - آیینی است که قدمت آن در ایران به بیش از یک هزار سال می رسد و از ۴۰۰ سال پیش تاکنون از آن در عزاداری های ائمه معصومین استفاده می شود.
منصور قربانی با بیان اینکه تلفیق هنر اصیل و بومی ایرانی با آموزه‌های دینی و اعتقادی در تعزیه نشان از هوشمندی ایرانیان و استواری باورهای دینی آنها دارد، افزود: زمانی که شبیه‌خوانی شکل عزا، سوگ و حزن و اندوه را به خود بگیرد به شکل تعزیه در می‌آید و سه عنصر موسیقی، نمایش و ادبیات مبنای هنری آن را شکل می‌دهد.
کارگردان تئاتر و کارشناس تعزیه با بیان اینکه تعزیه به انواع مرسوم و قریب تقسیم می‌شود، ابراز داشت: برخی تعزیه‌ها مانند داستان شهادت امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل (ع) در تعزیه‌خوانی به نام مرسوم خوانده می‌شوند چرا که بیشتر از بقیه موارد اجرایی می‌شود و برخی مانند تعزیه‌های پیامبران و برخی امامان معصوم که تعزیه غریب خوانده می‌شوند کمتر در میان تعزیه‌خوانان متداولند.
تعزیه وفات پیامبر گرامی اسلام و امام حسن (ع) غریب است
وی ادامه داد: بدین ترتیب تعزیه وفات پیامبر گرامی اسلام (ص)، شهادت امام حسن (ع) و امام رضا (ع) که در سه روز آخر ماه صفر در اصفهان به ویژه روستای مشهور و بین‌المللی قودجان رونق ویژه‌ای می‌گیرد جزو تعزیه‌های غریب محسوب می‌شود.
قربانی با بیان اینکه موسیقی تعزیه بسیار متفاوت و دارای ریتم خاص است، تاکید کرد: موسیقی آغاز تعزیه کاملا مشخص و از نظر احساسی فضای خاصی برای مخاطب می‌آفریند و این حس با موسیقی بخش‌های دیگر تعزیه متفاوت است.
موسیقی هر بخش از تعزیه در دستگاه خاص و با دیگر بخش‌ها متفاوت است
وی اضافه کرد: شیوه رجزخوانی حُر در ابتدای تعزیه، در زمان پشیمانی و همچنین در جنگ با اشقیاء متفاوت و مشخص است، در واقع موسیقی تعزیه پس از پشیمانی حُر در دستگاه شور است که نماد پشیمانی غم و اندوه و درونی است و بر این اساس نمی‌توان آن را به در دستگاه ماهور که حماسی شاد را القاء می‌کند، اجرا کرد.
تعزیه‌های حماسی نیز به جاودانگی قیام عاشورا ختم می‌شو.
کارگردان تئاتر و کارشناس تعزیه با بیان اینکه تعزیه تنها به واقعه کربلا نمی‌پردازد و درباره امامان، پیامبران، شخصیت های تاریخی قابل اجرا است، تاکید کرد: هیچ حماسه‌ای در طول تاریخ به عظمت قیام عاشورا نمی‌پردازد و بر این اساس تمامی تعزیه‌های پیامبران و یا شخصیت‌های حماسی به نوعی به جاودانگی قیام عاشورا ختم می‌شود.
وی اضافه کرد: به طور مثال در برخی تعزیه‌های مربوط به پیامبر گرامی اسلام (ص) ایشان از میان دو انگشت خویش حادثه خونین عاشورا را به امام علی (ع) نشان می دهد و در نهایت این حادثه برای مخاطبان بازآفرینی می‌شود.
قربانی با اشاره به تعزیه شهادت امام رضا (ع) به مناسبت روز آخر صفر تاکید کرد: در این تعزیه نیز شهادت امام رضا (ع) نیز این واقعه از زبان امام هشتم برای امام جواد (ع) بازگو می شود.
تعزیه روستادی قودجان، افتخار جهان اسلام
تعزیه روستای قودجان معروف به پایتخت تعزیه جهان اسلام شهرتی بین‌المللی دارد به نوعی که شهرستان خوانسار در ماه صفر پذیرای تعزیه‌گردانانی از سرتاسر کشور است و مراسم تعزیه آن در ایام سوگواری پایان ماه به شکل مستقیم نیز پخش می‌شود.
یکی از اهالی خوانسار در این ارتباط به مهر می‌گوید: روستای قودجان از بزرگترین مراکز اجرای تعزیه در ایران وجهان است که همه ساله از اربعین حسینی پذیرای علاقه مندان به تعزیه است.
ظفر کیهانی با بیان اینکه تاریخچه اجرای تعزیه در این حسینیه به ۲۵۰ تا ۳۰۰ سال پیش برمی گردد، افزود: در این روستا به طور معمول از روز اربعین ۱۸ مجلس تعزیه در ۹ روز برگزار می‌شود.
وی با اشاره به برگزاری تعزیه در حسینیه روستای قودجان ابراز داشت: شکل ظاهری مشابه حسینیه‌های سنتی و به شکل میدانی ساخته شده است بدین شکل که سن اصلی در مرکز حسینیه قرار دارد و دور تا دور سن اصلی فضایی خاکی برای تردد اسبها وسپاهیان اشقیاء وجود دارد.
یکی از اهالی خوانسار افزود: همچنین و در اطراف این فضای خاکی سکوهایی خاص جهت نشستن تماشا گران در طبقه همکف که مخصوص آقایان است وجود دارد ودر بالای این سکوها حجره هایی فرش کرده جهت نشستن سالخوردگان قرار دارد ضمن اینکه در روی حجره ها، دو طبقه جهت نشستن بانوان ساخته شده است. تعزیه در دوران ظلم ستمگران که امکان روشنگری‌های صریح وجود نداشته از مهم ترین راه های زنده نگه داشتن قیام امام حسین (ع) محسوب می‌شود اما این هنر نیزاز آسیب دور نمانده است.
قربانی در این ارتباط می‌گوید: تعزیه به دلیل عدم آموزش‌های دانشگاهی، نبود پژوهش‌های صحیح و با توجه به شیوه انتقال نسل به نسل در طول سالیان دچار آسیب‌ها و تحریف‌هایی شده است.
ترویج متون غیرمستند از مهم‌ترین آسیب‌های تعزیه است
وی اضافه کرد: ترویج متون غیرمستند به ویژه در تعزیه‌های مرسوم از مهم‌ترین آسیب‌های تعزیه است به شکلی که تعزیه‌خوان حاضر نیست اشتباهات متون یا نقل‌های اشتباه را تغییر دهد و این امر نیازمند توجه جدی است.
آموزش تعزیه باید به شکل آکادمیک درآید
این کارشناس تعزیه با تاکید بر اینکه تعزیه نیازمند متون معتبر است اما کار پژوهشی در زمینه تعزیه کمتر انجام شده است، ابراز داشت: آموزش این هنر اصیل باید مانند بسیاری از هنرهای دیگر به شکل آکادمیک و دانشگاهی درآید و در بحث هنرهای نمایشی ورود پیدا کند تا جایگاه خود را به درستی بازیابد.
در اواخر ماه صفر در اغلب مناطق اصفهان از جمله قودجان خوراسگان، نطنز، گلپایگان، خمینی‌شهر، خورزوق، دولت‌آباد روستای ورپشت تیران و کرون، شاهد اجرای تعزیه هستیم و بسیاری از تعزیه‌های شهرستان به عنوان میراث معنوی به ثبت ملی رسیده است، نکته جالب توجه اینکه بسیاری از وسایل و ملزومات تعزیه توسط مردم استان اصفهان و در قالب نذر تهیه می‌شود.
منبع: مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۷۸۱۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کتاب «چالش‌های تاریخی» اثر سلیمی نمین رونمایی شد
سلمی نمین در مراسم رونمایی از کتاب «چالش‌های تاریخی» گفت: بدون آزادسازی اسناد انتظاری از پژوهشگر نمی‌رود تا کار دقیق انجام دهد. مراکز اسناد ثروت ملت است، اما عده‌ای به دلیل بخل‌ورزی آن را ثروت خودشان می‌پندارند. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم رونمایی از کتاب «چالش‌های تاریخی» تألیف سلیمی نمین با حضور حجت الاسلام مرتضی اشراقی از نوادگان امام راحل، حسین صفار هرندی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، موسی حقانی رئیس مؤسسه تاریخ معاصر ایران و رضاپور حسین رئیس دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.
سلیمی نمین در این نشست گفت: قدرت‌های زیاده‌خواه و سلطه‌طلب در صدد مخدوش کردن تاریخ ملتها و خدشه وارد کردن بر شخصیت‌های تاریخ از ملتها می پردازند. دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران مفتخر است کارش را در سال 1380 با دفاع از شخصیت تاریخ ساز معاصر ایران یعنی امام خمینی (ره) آغاز کرد. در آن دوران کتاب «پاسداشت حقیقت» به نگارش در آمد که پاسخی در برابر هجمه‌های سازمان یافته علیه امام بود که در قالب خاطرات آیت الله منتظری منتشر یافت. پس از نگارش این کتاب، نتوانستیم از سد صدور مجوز وزارت ارشاد عبور کنیم و نا گزیر بودیم نُسخی را تکثیر کنیم و عرضه کنیم تا کمکی برای حل مشکل باشد. خیلی از بزرگان این اثر را ستودند.
بیت امام در ارائه اسناد تاریخی کم‌کاری جدی دارد
وی افزود: بدون پایبندی مراکز تولیدکننده‌ی تاریخ و اسناد تاریخی، پرداختن به تاریخ سخت است. گلایه‌ای حتی از بیت امام دارم. بسیاری از اسنادی که بیت می‌تواند در مسیر تبیین درست تاریخ کمک‌کار پژوهشگر باشد، کم‌کاری جدی دارد. برای پاسخگو به آقای کدیور که درباره آقای شریعتمداری نوشته شده بود، در مرکز اسناد جماران رفتم. امام نگاه برجسته‌ای نسبت به آقای شریعتمداری داشتند. بدون آزادسازی اسناد انتظاری از پژوهشگر نمی‌رود تا کار دقیق انجام دهد. مراکز اسناد ثروت ملت است، اما عده‌ای به دلیل بخل‌ورزی آن را ثروت خودشان می‌پندارند. در چنین فضایی کار پژوهش سخت شده است. شخصیت‌های اثرگذار به ویژه در مراکز فرهنگی کتاب مطالعه نمی‌کنند، و چون مطالعه نمی کنند، نمی توانند در مقام دفاع از محققان بر بیایند.
صفار هرندی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه این نشست گفت: نکته‌ای را از زبان عناصر ضد انقلاب در اوایل دهه هفتاد خواندم که گفته بود «نیاز نیست کار سیاسی کنیم و لازم نیست مبارزۀ سیاسی را دنبال کنیم بلکه کافی است با نسلی که از دوره انقلاب فاصله دارد، به گفت و گو بنشینیم. از این جهت باید اطلاعات آنان از تاریخ و فرهنگ منطبق با خودمان تنظیم کنیم. اگر اینگونه که ما بخواهیم، اطلاعات را دریافت کنند، عمل سیاسی را خود آنان انجام می دهند.» از این جهت باید هوشمندی دشمن را تحسین کنیم. در آن زمان موجی از کتاب‌هایی که روایت‌های تاریخی را تحریف می‌کرد، وارد بازار شد. عزیزانی هم برای دفاع و هجمه به آنان وارد عرصه شدند که آقای سلیمی نمین از جمله آنان بود. غیرت و حساسیتی که اقای سیلمی نمین برای ارائه تصویر روشن و درست از حضرت امام یافتم، این روحیه را ستایش می‌کنم. حساسیت‌های ایشان در نقاط درستی بود.
حمایت از تولید آثار فاخر انقلاب اسلامی در مرکزیوی افزود: برای برخی این قداستی که برای امام قائل بودیم، اهمیت ندارد. نسل ما انقلاب را از معبری در یافتند که در پیشانی آن، امام بود. خدشۀ به امام، کل آن معبر را نابود می‌کند. آنان که زدن امام را انتخاب کردند، درست فهمیدند که کجا را باید واژگون کنند. باید برای حفظ این هاله قدسی که دور شخصیت امام است، تلاش کنیم. برخی با افتخار می‌گویند از اصول خودشان بازگشتند، اما امام اصولش از اول همانی بود که مطرح کرد و تا آخر پای آن اصول ایستاد.
صفار هرندی ادامه داد: باید در هر نقطه‌ای که انحراف از حقیقت اتفاق می‌افتد، این حساسیت امثال آقای سلیمی نمین را نشان داد. یک روزی رادیوی اسرائیل محلی برای انعکاس منویات یک شخصیت برجسته‌ای که از شاگردان امام بوده و به قدری برجستگی داشته که بزرگان قم تصور می‌کنند او باید جانشین امام باشد و کسی است که حرارت ضد اسرائیلی او از امام کمتر نبود. اما روزی چشم باز می‌کنیم و می‌بینیم منویات و استفتائات ایشان از طریق رادیو اسرائیل پخش می‌شود. آنجا انسان می‌فهمد که آثار تحریف تاریخی چقدر خطرناک است.
در انتهای این برنامه از کتاب «چالش‌های تاریخی» رونمایی شد.
بر پایه این گزارش، کتاب «چالش‌های تاریخی» با عنوان فرعی چرخش قلم و سخن در سیر تاریخ تالیف عباس سلیمی نمین از سوی دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران به بازار چاپ و نشر کتاب آمد. این کتاب در هشت فصل اصلی و تعدادی زیربخش در هر فصل به بررسی موضوعاتی همچون باستان با عظمت، مشروطه به غارت رفته، سیر تاریخی کودتای 1299، نهضت ملی و مشت آهنین، دردی جانکاه، خیزش سراسری یک ملت از دریچه مستند «انقلاب 57»، فرجام تمسک به منابع نامعتبر، منشا تقابل آقای منتظری با امام پرداخته است.
به طور کلی هشت چالش تاریخی در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است که این هشت چالش عبارتند از: نسبت 7 آبان با ایرانیان (مناظره شروین وکیلی، پرویز رجبی، عبدالمجید ارفعی، بهرام روشن‌ضمیر و عباس سلیمی نمین)، مشروطه به غارت رفته (مناظره قلمی در روزنامه شرق)، سیر تاریخی کودتای 1299 (مناظره صادق زیباکلام و عباس سلیمی نمین در کانون اندیشه جوان)، نهضت ملی و مشت آهنین (مناظره قلمی ابراهیم یزدی و عباس سلیمی نمین)، رکس؛ آتشی که به جان آتش‌افروزان افتاد (مناظره قلمی در روزنامه کارگزاران)، خیزش سراسری یک ملت از دریچه مستند «انقلاب 57»( محاجه‌ای قلمی با شبکه من و تو)، خرد جمعی و نظام تصمیم‌ساز در دفاع مقدس و… (مناظره مرتضی الویری و عباس سلیمی نمین در جماران)، منشا تقابل آقای منتظری با امام (مناظره اعضای بیت آیت‌الله منتظری و عباس سلیمی نمین به دعوت انجمن اندیشه و قلم).
انتهای‌پیام/
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت