آموزگار دفاع از حقوق کارگران
تاریخ انتشار: ۳۰ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۷۲۹۴۹۶
«ورود من به رشته حقوق یک اتفاق بود. در کلاس پنجم دبستان بودم که قانون ملی شدن صنعت نفت ظهور کرد و آن زمان براساس شوری که داشتیم میدیدیم که انگلیسیها میخواهند چه بلایی بر سر مملکت بیاورند و وضعی را به وجود آوردند که خیلی از استادان حقوق رفتند و خانه ویران شده مصدق را دیدند و کیف کردند. این وضع اسفبار بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ایران آنلاین /در جریان محاکمه مصدق هم با افکار رجال سیاسی از طریق روزنامهها آشنا شدم که یکی از آن رجال دکتر غلامحسین صدیقی بود و بعد از تمام کردن دوره متوسطه با وجود اصرار پدرم برای رفتن من به حوزه علمیه، وارد حوزه حقوق خصوصی شدم.» این اتفاق، راه عزتالله 12 ساله را به مسیری گشود تا سالها بعد حقوقدانی شود که جبرانکننده نداشتههای حقوقی ایران در حوزه کار و شهروندی و حقوق بشر و خانواده باشد. هفته پیش بود و بیستم آبان ماه که استاد چشم بر جهان بست اما نام دکتر عزتالله عراقی با میراث گرانبهایی تنیده که داشتههای حقوقی ایران را در حوزهای پر مسأله و البته به غایت انسانی و انساندوستانه فربه و افتخارآفرین کرده است. عراقی در سال ۱۳۱۹ شمسی در شهر کرمان به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در همان شهر به پایان رساند و پس از آن، در سال ۱۳۴۲ موفق به دریافت درجه لیسانس در رشته حقوق از دانشگاه تهران شد. ایشان از محضر استادانی چون مرحوم دکتر سید حسن امامی کسب فیض کرد. دکتر عراقی با دریافت بورسیه از دانشکده حقوق دانشگاه تهران به کشور فرانسه رفت و در رشته حقوق موفق به اخذ درجه دکترا شد. بعد از آن به ایران بازگشت و از سال ۱۳۴۹ در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران مشغول خدمات فرهنگی و علمی شد. عراقی از جمله نویسندگان پیشنویس قانون کار پس از انقلاب اسلامی است و آثاری در زمینه حقوق کار نوشته است و بهدلیل همین فعالیتهاست که نامش با عبارت پدر حقوق کار ایران توصیف میشود. در سال 95 نیز آیین نکوداشت استاد عراقی به پاس پنجاه سال خدمات این استاد بزرگ با نام «در ستایش داد، مهر و فرزانگی» برگزار شد. دکتر عراقی دارای آثار علمی فاخر و ارزندهای در حوزه حقوق کار هستند و کتاب «حقوق بینالمللی کار» وی در دوره هفتم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بهعنوان کتاب سال برگزیده شد. کتابهای او هنوز هم اصلیترین منبع فارسیزبان در درس حقوق کار است.
خاطراتی خوب از استاد بی مانند /دکترایرج گلدوزیان /حقوقدان
مرحوم دکترعراقی فردی با سواد، ارزشمند و از دانش و سطح علمی بسیار بالایی برخوردار بودند و بهدلیل محبتها و انسانیتی که نسبت به من و سایر همکاران داشتند تنها خاطرات خوب باقی ماندهاست. بهترین روزهایی که از ایشان به یاد دارم مربوط به سالهایی است که همراه ایشان و دکتر آشوری به مجتمع آموزش عالی حقوق میرفتیم. مهربانیها و محبتهای فراموش نشدنیاش باعث شد تا همیشه مورد احترام من و جامعه حقوقی کشور قرار گیرد. همچنین سطح دانش ایشان به قدری بالا بود که هیچ فردی را همانند او ندیدم. در واقع ایشان صفات خوب یک استاد دانشگاه به تمام معنا را داشتند و در اوایل انقلاب تا سالها ریاست دانشکده حقوق دانشگاه تهران را عهده دار بودند و دکتر آشوری هم سمت معاونت دانشکده را برعهده داشتند. بعد از آن هم بهعنوان استاد در همین دانشکده در حوزه حقوق مدنی و خصوصی تدریس میکردند. همچنین در حوزه حقوق کار آثار بسیاری از ایشان وجود دارد و نظریاتشان در این حوزه از اعتبار بسیار بالایی برخوردار است بهطوری که از ایشان به نام پدر حقوق کار ایران یاد میشود.
من وکالت کارگران است /امیر یوسفی /روزنامه نگار
یکم/ توقعی نیست که یک استاد، از دانشی دشوار و دلگیر مثل «حقوق» درسی شاد و شیرین و شیطنت بار بسازد مگر آنکه آن استاد، دکتر عزتالله عراقی باشد. روانش شاد و یادش سبز؛ لبش هیچگاه از خنده خالی نمیماند حتی اگر ماجرایی تلخ و تباه را حکایت میکرد یا سرفصلی عبوس و اخمو موضوع درسش میشد. ته ماندهای از تکیه کلامهای کرمانی با یکی دو انگشت عسل از لهجه مردمان همان سرزمین در لحنش بود که گیرایی و گرمای خطابش را صد چندان میکرد. نخستین جلسه از نخستین درس از اولین روز ورود من به دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران به شاگردی در محضر چنین معلمی حواله شده بود. این به سال 67 بود، پاییزی که درختانش، زمستان ندیده، به قول «م. امید» شده بودند «اسکلتهای بلورآجین، زمین دلمرده، سقف آسمان کوتاه .». کلاسهای دانشکده با آن معماری فاخر فرانسوی، لبریز از جوانان نوخط و نونوار بود که با لباسهای میهمانی به عشق کسب کرسی قضاوت یا تابلوی وکالت یا چیزی از این جنس، کلاس را گوش تا گوش پر کرده بودند. استاد با قامتی متوسط و هیبتی رسمی از حاشیه ردیف نیمکتها گذشت و وقتی روی صندلی نشست چهرهاش با آن ریش مشهور به پروفسوری، اول بار برای ما تمام رخ شکفت. من چهره خندان نخستین استاد حقوقم را همان وقت دیدم.
دوم / شهرت استاد دکتر عزتالله عراقی در حقوق کار بود. این را البته احتمالاً هیچ کدام از ما تازهواردان تا آن وقت نمیدانستیم و در همان جلسه از زبان خود او شنفتیم. برای دانشجویان که طبق برنامه برای درس «مقدمه علم حقوق» آمده بودند اندکی شگفت بود که کسی با چنان تخصصی این درس مقدماتی را قبول کرده است. «مقدمه...» برای محصلان علوم قضایی در حکم جامعالمقدمات است برای طلاب که گرچه نخستین رویارویی طلبه با علوم دینی است اما تا مرز مرجعیت هم همراه آنها خواهد بود. حالا کسی که در یک رشته تخصصی حقوق، صاحب صلاحیت منحصر به فرد بود کتاب اول حقوق را دست گرفته بود تا با نوآموزان همکلام و همقدم شود. بعدها که استخوانمان در حقوق سفت شد فهمیدیم بخت ما چقدر بلند بوده که دستور زبان حقوق را انگار از دهخدای این دانش فراگرفتهایم. کلاس دکتر عراقی در همان جلسه نخست به یک دورهمی دوستانه بدل شد. سادهدلانه خیال میکردم استاد زیرک، نخستین جلسه را از سر عمد و احتیاط، بر ما سخت نگرفته تا دشواری دانش تازه آشنا از همان بدایت کار در جانمان ننشیند. اما نوبت دوم و سوم تا هفته دوم و سوم تا سال دوم و سوم، استاد همان بود که در نشست نخست بود نشان به آن نشان که کسی یاد ندارد استاد را دیده باشد ولی لبخندش را، طنزهایش را، رندیهای نازک طبعانهاش را نه. گواه اگر میطلبید به هنگ پرشمار شاگردانش مراجعه کنید و از ایشان جویا شوید که آیا سابقه داشته استاد را ببینند درحالی که لبخند تیز و تازهاش را جا گذاشته باشد. انگار لبخندهای شکوهمندش مثل عینکی که علیالدوام روی چشم داشت عضوی ثابت از چهرهاش بود. یکبار خامی کردم و در فرصت تنفس میان دو کلاس، با زبان درازی کودکانه گلایه کردم که: «استاد؛ از چهره خندان شما تا رفتار زیاده جدی استاد دکتر حسینعلی درودیان خیلی فاصله است. چرا؟!». از پشت عدسیهای گردن کلفت عینک چنان نگاه سهمگینی بر من انداخت که به قدر کفایت تنبیهآمیز بود. به این هم اکتفا نکرد. لبخند رندانهاش را ضمیمه کرد به لهجه غلیظ کرمانیاش و با تحکم و تغیر فرمود «پسر؛ چشم سفید نباش. در هر صد سال یک درودیان، یک کاتوزیان، یک دادبان پیدا میشوند». و من از همان زمان با خود عهد کردم که برای سلامت این بزرگان بیرقیب نذر «امن یجیب» کنم.این افسوس احتمالاً تا پای گور با من خواهد بود که حلقه شاگردی این استادان، فقط دوسه سال بر گردنم بود و به حکم سرنوشت، بساط دانشآموزی را در جای دیگری گستردم.
سوم / اکنون من ایمان آوردهام که زنده یاد روانشاد دکتر عراقی از تیره و تبار دانشی مردانی بود که دستش به کار و دلش با یار بوده است. او را از جنس کسانی باید برشمرد که شیفته «حکمت شادان» هستند. چشمشان به زشتیها و نکبتهای زندگی باز است اما از فراز این گنداب عفونت بار، با بالهای شادی و امید پرواز میکنند. بیش از هر دردکشیدهای به سرشت سوگناک جهان راه بردهاند اما با انفعال و تسلیم بیگانهاند. از تراژدی نفسگیر زندگی انتقام میگیرند، اگر شد با طنز و مطایبه و اگر نشد حتی با هزل و هجو. کسی را نمیتوان یافت که به اندازه دکترعزتالله عراقی از مصایب و مرارتهای کارگران باخبر باشد. در دل من و شما اگر کسری از این دردآشناییها و ظلم شناسیها وجود داشت یحتمل یا به مسیرمشکوک صوفیگریهای غفلتآلود مایل میشدیم یا به راه «هدایت» میرفتیم یا در بیراهه تمکین به قدرت سرمایه گم میشدیم. او در این میانه راه دیگری برگزید. با دانش شاد و امیدوار به جنگ تلخیها و تباهیها رفت. سلاح او در این کارزار دشوار، گریستن نبود، خنده بود. ما اما باور داشتیم که «آنکس که میگرید یک غم دارد و آنکس که میخندد هزار غم». دکتر عزتالله عراقی اندوه انباشته کارگرانی را به دل داشت که در خشونت بیمهار سودانگاری و سرمایهسالاری فرسوده میشوند بیآنکه از حق خود خبر گرفته باشند. او در مقام عمل، وکالت تمامی آسیبدیدگان از مناسبات ظالمانه کار را پذیرفته بود؛ حالا چه توفیری دارد که در این دعوای تاریخی - حقوقی برنده شده باشد یا نه. استاد عراقی برای ما از حقوق، دانشی مهربان و شادان ساخت.
میراث ماندگار حقوقدان دلسوز /دکتر سیدحسین صفایی حقوقدان
درگذشت ناگهانی شادروان دکتر سیدعزتالله عراقی موجب تأسف و اندوه همکاران، دوستان و شاگردان ایشان و ضایعهای بزرگ برای جامعه حقوقی ایران است. ایشان استادی بزرگ و اسوه علم و اخلاق بود که حدود نیم قرن با عشق به خدمت و مملکت به تدریس و تحقیق و تألیف در دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات اشتغال داشت و دانشجویان بسیاری را تربیت کرد که همگی از ایشان خاطرات خوبی دارند و به نیکی یاد میکنند و اکنون به سوگ ایشان نشستهاند. دکتر عراقی در بعد علمی در سطح بالای تخصص بویژه در حقوق کار قرار داشت و از اینرو او را «پدر حقوق کار ایران» نامیدهاند. ایشان لیسانس حقوق (رشته قضایی) را از دانشگاه تهران گرفت و چون به افتخار شاگرد اولی نائل شد، با استفاده از بورس دولتی به فرانسه رفت و تحصیلات جدی و عمیقی در آن کشور انجام داد و به اخذ درجه دکترای دولتی در حقوق خصوصی دست یافت ولی از همان دوره تحصیل به حقوق کار که جنبه اجتماعی و انسانی آن قوی است و با روحیه انساندوستی و امداد گری و مهرورزی ایشان هماهنگی داشت علاقهمند بود و مطالعات خود را بیشتر در این رشته که در قدیم از رشتههای حقوق خصوصی به شمار میآمد و به هر حال وابستگی نزدیک به حقوق خصوصی داشت متمرکز کرد. بارها هم در سازمان بینالمللی کار به مطالعهپرداخت و در دانشگاه هم بیشتر به تدریس و تحقیق در این رشته اشتغال داشت و در این زمینه بهعنوان سرآمد و بینظیر شناخته شد. با توجه به تخصص بالای ایشان مقامات وزارت کار هم از همکاری مشارالیه بهرهمند میشدند و در تهیه برخی از لوایح مربوط به کار و تأمین اجتماعی از همکاریهای ارزنده ایشان استفاده میکردند. البته مطالعات ایشان محدود به حقوق کار که زمینه اصلی پژوهشهای علمی و تألیفات ایشان را تشکیل میداد نبود، بلکه در برخی از موضوعات حقوق مدنی بویژه حقوق خانواده هم تخصص داشتند و آن را با شیوهای خاص و با دید جامعه شناختی تدریس میکردند. در کتاب تحقیقی «بررسی تطبیقی حقوق خانواده» که زیرنظر شادروان استاد دکتر ابوالقاسم گرجی و با همکاری گروهی از استادان و محققان حقوق در مؤسسه حقوق تطبیقی فراهم آمد و توسط دانشگاه تهران به چاپ رسید، دکتر عراقی یکی از همکاران برجسته این طرح پژوهشی بود و دیدگاههای علمی و سازنده ایشان همواره مورد توجه واقع میشد.
دکتر عراقی در ترجمه هم دستی توانا داشتند و در ترجمه کتاب نظامهای بزرگ حقوقی معاصر تألیف استاد بزرگ فرانسوی، رنه داوید، ترجمه بخش حقوق اسلامی را به عهده گرفتند و شایستگی و تبحر خود را در این خصوص نشان دادند. این ترجمه بارها به وسیله مرکز نشر دانشگاهی چاپ و منتشر شده است. در بعد اخلاقی نیز دکتر عراقی نمونه و سرآمد بودند؛ روابط خوب و صمیمانهای با دانشجویان خود داشتند و از بیان شیوا و رسایی برخوردار بودند، بهگونهای که دانشجویان همواره در درس ایشان حضور مییافتند و از آن لذت میبردند. روابط ایشان با دوستان و همکاران و کارمندان دانشکده نیز صمیمانه و محترمانه بود. من در مدت 50 سال آشنایی و دوستی با ایشان، رفتار یا گفتار ناشایستی از ایشان ندیده و نشنیدم. در جلسات شورای دانشکده و شورای گروه اظهار نظرهای ایشان سنجیده و معقول و صائب بود و قدرت بیان و استدلال و صراحت لهجه ایشان، همه را تحت تأثیر قرار میداد. در بعد اجرایی هم دکتر عراقی شخصیت توانمندی از خود نشان دادند. ایشان بعد از پیروزی انقلاب، در دورهای که دانشگاه آشفته، در هم ریخته و جایگاه تجمع و قدرت نمایی گروههای سیاسی متعارض بود مدتی ریاست دانشکده حقوق دانشگاه تهران را به عهده داشتند و با درایت و صبر و تحمل بخوبی دانشکده را اداره میکردند و از تندرویها تا حد توان جلوگیری میکردند. مدتی هم ریاست مؤسسه حقوق تطبیقی را عهده دار بودند و وظایف خود را در این سمت با شایستگی انجام میدادند و با کاردانی و مدیریت قوی و کارآمد مانع انحلال مؤسسه سودمندی شدند که استادان پیشین برای تأسیس آن کوشش زیادی بهکار برده بودند و برخی هم بعد از انقلاب مخالف آن بودند. بعدها نیز در دورهای که ریاست مؤسسه به من محول شد ایشان از هیچ همکاری در جهت اعتلا و کارآمدی آن فروگذار نکردند و ریاست یکی از بخشهای مؤسسه را به عهده گرفتند. همچنین در مدتی که مسئولیت اداره دانشکده حقوق بر دوش من گذارده شد و چهار سال بهطول انجامید همواره در تمشیت امور و پیشرفت دانشکده همکاری صمیمانه داشتند و از نظرات سودمند و کارساز خود ما را بهرهمند میساختند و بویژه در بازگشایی دوره دکترای حقوق و تنظیم برنامه آن نقش مؤثری ایفا کردند. دکتر عراقی استاد علم حقوق بود و حدود نیم قرن با عزت قناعت و صداقت و بدون انگیزههای مادی در تربیت دانشجویان حقوق و خدمت به جامعه حقوقی نهایت سعی خود را بهکار برد و نامش همیشه زنده خواهد بود. روانش شاد و از رحمت بیپایان الهی برخوردار باد.
حقوقدانی که نماد اعتدال بود /علی اکبر گرجی اَزَندَریانی حقوقدان
دکتر عزتالله عراقی از استادان خوشنام دانشکده حقوق دانشگاه تهران بود. آشنایی من با ایشان به سال ۱۳۷۲ و درس مقدمه علم حقوق برمی گردد. حضور در کلاسهای دکتر عراقی بواقع همان زمزمه محبتی بود که ذهن و دل آدمی را به وجد میآورد و دانشجوی ناآشنا به دنیای حقوق را در آن پاگیر میکرد. عراقی چنان عاشقانه الفبای حقوق را یاد میداد که گمان میبردی وجود او سراسر حقوق است و لاغیر. روش تدریس او، تسلط علمی، لحن آرام و متین او و ادب و منش معلمانه او در کلاس و بیرون از آن همه دست به دست هم میداد تا مهر این انسان فرهیخته بر دل بنشیند عراقی دلبستگی خاصی به حقوق کار داشت و اساساً حوزه علاقه تخصصی او حقوق کار بود و انصافاً در این زمینه خوش درخشید. حقوق کار دانشی میان رشتهای است که پایی در حقوق عمومی و پایی دیگر در حقوق خصوصی دارد. نه کاملاً در حوزه حقوق خصوصی است و نه کاملاً بهعرصه حقوق عمومی تعلق دارد. حقوق خصوصی کار همچنان بر طبل ارادههای آزاد و تراضی کارگر و کارفرما میکوبد و حقوق عمومی کار هم به توجیه مداخلات دولت و مقامات اداری در روابط کار میپردازد. دغدغههای عدالت گرایانه قرن بیستم این هر دو را در شکل جدیدتری به نام حقوق اجتماعی قالببندی کرد. استاد زنده یاد دکتر عراقی نیز با همین دغدغه عدالت وارد عرصه حقوق کار شد و آثار مکتوب بسیار خوبی را از خود به یادگار گذاشت. شاگردان بسیاری را پرورش داد و حقوق کار ایران را چند گامی به پیش برد. استاد عراقی کسی نبود که خود را به دنیای تخیلات حقوقی محدود کند. او همانند یار غار خود استاد ناصر کاتوزیان توجه بهحقوق عمومی را در عمل و نظر لازم و ضروری میدانست. به گاه عمل و ضرورت هم وارد میدان میشد و تکلیف خود را بخوبی انجام میداد.
نمونه این ضرورت شناسی همکاری مجدانه ایشان در تدوین پیشنویس قانون کار است که کوششهای ایشان در این برهه زبانزد عام و خاص است. بیشک، پس از ارتحال استاد عراقی میراث مکتوب او تا سالیان سال الهام بخش دانشجویان و پژوهشگران حوزه حقوق کار خواهد بود. خدمت به قشر ضعیف و مظلوم کارگر هرگز فراموش نخواهد شد. بسیاری دکتر عراقی را با حقوق کار میشناسند، اما ایشان بواسطه سوابق حوزوی خود به مباحث حقوق خانواده نیز بسیار علاقهمند بود. سالیان سال درس حقوق خانواده را با ظرافت تمام در دانشگاه تهران تدریس میکرد و از برخی شکافهای موجود میان فقه و عرف گلایه داشت. تأکیدات او درباره عدم ثبت واقعه ازدواج و آسیب دیدن نظم عمومی را هیچگاه فراموش نمیکنم. سالها بعد با استاد نازنینم دکتر عراقی همکار شدم. توصیه همیشگی او به ما مهربانی، مدارا و اعتدال در امور بود. بواقع، او خود مظهر یک حقوقدان معتدل بود. نگاه اعتدالی به حقوق عمومی و حقوق خصوصی، نگاه اعتدالی بهمناسبات فقه و حقوق، نگاه اعتدالی به واقعیتهای گوناگون روزمره و...
شاگردان مکتب " آقا " /دکتر بهروز اخلاقی حقوقدان
امروز چند روزی است که مرحوم مغفور، استاد والا مقام، سید عالیقدر، دانشمند بیبدیل آقای دکتر سیدعزت الله عراقی دوست و همکار صمیمی به دیار باقی و ملکوت اعلی شتافت. چهره بشاش، خوشرو و با عطوفت این استاد عالیقدر همچنان در خیالم سیر میکند. متانت، تواضع، فروتنی و لبخند همیشه بر لب ایشان از زمانی که استاد در کسوت دانشجویی و سپس استادی بود هرگز از یادم نرفته و نخواهد رفت. دانشجویان همواره با میل و رغبت در کلاس ایشان که به خاطر دارم گاه اتاق تالار مانند طبقه سوم شماره 315 بود علم میآموختند و در جای جای دانشکده به غیر از کلاس درس، تدریس حقوق کار و مدنی مینمودند و دانشجویان در راهروها هم از کسب فیض از ایشان غافل نمیشدند.
لقب شیوای «آقا» که دانشجویان سابق و استادان بحق به ایشان نسبت داده بودند وجاهت و وقار ایشان را پرجلاتر مینمود. «آقا» در 1319 در کرمان دیده به جهان گشود و پس از اتمام تحصیلات در مقطع لیسانس از طرف دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران به فرانسه عزیمت نمود و با تعهدی که همواره در همه زمینهها داشت پس از بازگشت در دانشکده مورد علاقه خود به تدریس پرداخت. ایشان دارای همسر و یک فرزند ذکور و دو دختر هستند که جملگی تحصیلکرده و موفق هستند. دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران مأوا و پایگاه و آشیانه ثانوی ایشان بود.
یکی از صفات برجسته «آقا» دستگیری و کمک به افراد مستمند بود. هدف و مرام «آقا» وصل بود و نه فصل. اهم زندگی ما همواره جویای فیض در دانشکده حقوق خلاصه میشد. میتوان اذعان نمود که کل دوران تحصیل و تدریس ما در دانشکده حقوق به مثابه خاطرههای متعدد است. وه که زمان چگونه چون شهاب میگذرد. «آقا» علاقه وافری به مادر خود داشتند و پس از درگذشت مرحومه والده تا مدتهای مدیدی ناراحت و افسرده بودند. همواره به مقام شامخ زن ارج مینهادند و سعی مینمودند حتی الامکان در این راه، رهرو مؤثری باشند. در فقدان این تازه درگذشته، در مراسم تشییع پیکر پاک و زدوده از هرگونه پیرایهای، چهره گریان آقای دکتر درودیان ریاست وقت دانشکده حقوق و چهرههای مغموم آقایان دکتر صفایی، آشوری، الماسی، ممتاز، تخشید و سرکار خانم دکتر مصفا، سرکار خانم دکتر جنیدی و سایر استادان و دانشجویان و دوستدارانش و تمامی شاگردان مکتب «آقا» را نمیتوانم از ذهن دور نمایم و به عین مشاهده نمودم. با رفتن استاد پشت همه ما خالی شد. یادش گرامی و راهش پررهرو.
حقوقدان ادیب و میهن دوست /دکتر عباس کریمی /حقوقدان
مرحوم دکتر سیدعزتالله عراقی را از سال 1362 که وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شدم شناختم و با ایشان از سال 1363 که درس حقوق کار را گذراندم مأنوس شدم. نه تنها درس حقوق کار با همت والای ایشان رونق یافت، بلکه گرچه صاحبنظران دیگری نیز در این چند دهه اخیر در زمینه حقوق کار قلم زدهاند و کارهای ارزشمندی را به جامعه حقوقی عرضه کردهاند، با این همه نام دکتر عراقی همچنان بر تارک دانش حقوق کار میدرخشد. افزون بر جایگاه علمی آن استاد، بعضی خصلتهای اخلاقی ایشان موجب شده بود تا در طبقه دانشگاهی و بویژه در بین دانشجویان، چهرهای محبوب به شمار آیند. در رأس همه این خصلتها، میتوان از ارتباط تنگاتنگ ایشان با دانشجویان و تشکلهای دانشجویی نام برد.
اینجانب در زمانی که ریاست دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران را به عهده داشتم، از نزدیک شاهد این ارتباط نزدیک و مؤثر بودم. از خصلتهای پسندیده ایشان، میهن دوستی و علاقه به ادبیات فارسی بود که در هر مجالی آن را ابراز مینمودند. از دیگر ویژگیهای پسندیده اخلاقی این استاد، میتوان از روحیه حمایتگری ایشان از طبقه ضعیف و بویژه مظلوم در تمام صنوفی که با ایشان مرتبط بودند نام برد. حمایت ایشان درعرصه دانشگاهی، بارها موجب اتخاذ تصمیمات شایستهای در گروه و دانشکده شد و در عرصه اجتماعی نیز به تصویب قوانین مؤثری در زمینه حقوق کار منجر شد.دکتر عراقی در یک کلمه سرمایه ارزشمندی برای جامعه حقوقی کشور قلمداد میشد.
الگوی علم و اخلاق /دکتر میرمحمد صادقی حقوقدان
آقای دکتر عراقی یکی از حقوقدانان و چهرههای شناخته شده در حوزههای مربوط به حقوق عمومی و بویژه حقوق کار بودند. ایشان با توجه به ویژگیهای اخلاقی که داشتند در مدت زمان تدریس در دانشگاه مورد احترام جامعه حقوقی بودند و تعداد زیادی از دانشجویان رشته حقوق که در کلاسهای ایشان پرورش مییافتند از کتابها و مطالبشان استفاده میکردند. نکته قابل تأمل این است که هماکنون در دورانی بسر میبریم که نیازمند چنین الگوها و شخصیتهایی در کشور بویژه در جامعه حقوقی هستیم که بتوانند برای خیل عظیم دانش آموختگان این حوزه، افرادی مورد اعتماد باشند و در عین حال بهعنوان یک الگو مورد استفاده قرار گیرند. این در حالی است که متأسفانه در سالهای اخیر شاهد از دست دادن تعداد زیادی از این چهرهها بودیم.
از اینرو امیدواریم که جامعه حقوقی شخصیتهای اینچنینی بیشتری داشته باشد و نقش الگویی و سازنده آنها برای دانشجویان و دانش آموختگان حقوق بتواند همچنان ادامه داشته باشد. به هر حال استقبالی که از شخصیت دکتر عراقی شد و ابراز ناراحتی زیادی که به خاطر فوت ایشان در جامعه حقوقی و اعضای جامعه حقوقی ایجاد شد و بخصوص در گروههای مختلف حقوقی در شبکههای مجازی قابل مشاهده بود بیانگر این است که ایشان نقش خودشان را بسیار خوب ایفا کردند. همچنین آثاری که از ایشان چه در قالب کتاب و چه در قالب مقالهها باقی مانده است و همچنین دانشجویانی که داشتند به قطع میتواند سرمایهای برای کشور و جامعه حقوقی باشد. آثار ایشان به قدری خوب و پر محتوا بود که به جرأت میتوان گفت بهتر از آثار ایشان در زمینه حقوق کار نداریم. بههمین دلیل است که به ایشان پدر علم حقوق ایران لقب دادهاند./ روزنامه ایران
منبع: ایران آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۷۲۹۴۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کاهش حقوق کارگران در صورت تعطیلی ۵ شنبه تخلف است
معاون وزیرکار در واکنش به نامه خانه صمت مبنی بر کاهش ۱۰درصدی حقوق کارگران در صورت تعطیلی ۵شنبه ها گفت:کاهش حقوق کارگران در صورت تعطیلی ۵ شنبه تخلف است.درصورتی که چنین تخلفی صورت گرفت باید جلوی آن گرفته شود. - اخبار اقتصادی -
به گزارش خبرنگاراقتصادی خبرگزاری تسنیم؛ کیومرث سرمدی واله، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس اخیراً گفته بود: کلیات لایحه افزایش تعطیلات آخر هفته به دو روز در کمیسیون اجتماعی مجلس تصویب شد. هنوز مشخص نیست که چه روزهایی تعطیل خواهد شد اما ساعت کاری کارمندان در هفته از 44به 40 ساعت کاهش مییابد.
در پی این اظهارات خانه صمت ایران در نامهای به نمایندگان مجلس ضمن انتقاد از تعطیلی پنجشنبه ها به شنبهها اعلام کرد که در قانون کار میزان ساعت کاری هفتگی 44ساعت در هفته است و چنانچه یک روز تعطیلی به ایام کاری اضافه گردد ساعات کاری هفتگی 4ساعت کاسته شده و به تبع آن مزد کارکنان و کارگران نیز 10درصد کاهش خواهد یافت.
*کاهش حقوق کارگران در صورت تعطیلی 5 شنبه تخلف است
به گزارش تسنیم؛محمد چکشیان,معاون وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی در ادامه درباره اعلام خانه صمت مبنی بر کاهش 10درصدی حقوق کارگران با تعطیلی پنجشنبهها گفت: این حرف نمیتواند اجرایی شود چون تخلف است و کسی نمیتواند حقوق کارگر را کم کند و خلاف قانون کار اقدام کند لذا در صورتی که چنین تخلفی صورت گرفت باید جلوی آن گرفته شود.
چکشیان صیانت از حقوق کارگران، مطالبه حقوق و دستمزد، نظارت برکارگاهها و مشکلات کارخانجات،تخلفات صورت گرفته در بنگاهها و اجرای مباحث ایمنی را از جمله ماموریتهای معاونت فرهنگی اجتماعی وزارت کار برشمرد و گفت: اگر در حوزه فرهنگی، اجتماعی و ورزشی اتفاقاتی که طی 3سال گذشته افتاده با دوره قبل مقایسه و بررسی شود میبینیم که این وقایع و آمارها و تغییراتی که به لحاظ کمی و کیفی و پشتوانههای اسناد بالادستی صورت گرفته بسیار بوده است با این حال این اتفاقات نمیتواند عقب ماندگیهای چند ساله را جبران کند.
انتهای پیام/