به نقل از «مهر»

اسلام آزادی را اصل نمی‌داند و آن را در چارچوب عدالت تعریف می کند

تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۹۰۱۶۹۶

آزادی در جهان اسلام اصل نیست و در چارچوب حق و عدالت تعریف می شود در حالی که در مغرب زمین همه امور از جمله عدالت و حق را آزادی تعیین می کند.

به گزارش خبرگزاری مهر، متن زیر یادداشتی از قاسم پور حسن در مورد آزادی و عدالت است که در ادامه می خوانید؛

مسئله عدالت در همان دوره نخست حکومت پس از پیامبر اکرم(ص) مهمترین مفهومی بود که مورد اختلاف دیدگاه صحابه و مسلمانان واقع شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دو دیدگاه عمده در این باب وجود داشت؛ دیدگاهی که عدالت را تابعی از قدرت قرار می داد معتقد بودند که عدالت بدون استقرار قدرت امکان پذیر نیست لذا بر اساس حکومت و قدرت سیاسی باید عدالت را تعریف کرد.

 این دیدگاه کسانی بود که قدرت سیاسی را در اختیار داشتند و در آثارشان هم راه پیدا کرد؛ آثاری که می شناسیم و عمدتاً تحت عنوان احکام السلطانیه نوشته می شد. برخی متفکران دوره نخست در ۴۰۰ سال اول عدالت را به همین مفهوم می گرفتند. چنین دیدگاهی از عدالت در دیدگاه غزالی و فخر رازی هم راه پیدا کرده بود.

در دیدگاه دوم که تفکر شیعی بر آن اصرار داشت و برگرفته از اندیشه های امیرالمؤمنین و به خصوص خطبه ۲۱۶ نهج البلاغه بود هرم تعریف عدالت کاملاً تغییر پیدا کرد. در این تقریر عدالت خودش یک معیار بود و قدرت تابعی از عدالت تعریف می شد و سه عنصر مهم حق، عدالت و قدرت وجود داشت.

در خطبه ۲۱۶ امیر المؤمنین(ع) می فرماید بزرگترین مسئله در باب مناسبات اجتماعی و سیاسی انسانها با حکومت مسئله حق است. اگر همه انسان ها به حق و حقوق احترام بگذارند در آن صورت، پرچمهای عدالت ظاهر می شود و سنن دین جاری می شود. پس از آن است که می توانیم امیدوار باشیم قدرت بقا خواهد داشت. این مسئله بیانگر آن است که حق مهمترین مسئله است. حق اوسع و گسترده ترین مفهوم را داشت به دنبالش عدالت تعریف می شد و بر اساس آن قدرت شکل می گرفت. در تفکر شیعی، عدالت بالاتر از قدرت بود لذا باید قدرت بر اساس عدالت شکل می گرفت پس در جهان اسلام این دو دیدگاه همواره در مناقشه و چالش با یکدیگر بودند و به همین اساس هم نظریه پردازی می شد.

آزادی مؤلفه هایی دارد که آن را باید متأخر و مربوط به ۱۵۰ سال اخیر بدانیم. بنابراین چیزی که وجود داشت بحث عدالت و اختیار و عدالت و اراده و عدالت و قدرت بود. بیشترین نظریه پردازی در باب عدالت و قدرت شکل گرفته بود. ما باید عدالت را فائق و متقدم بر قدرت بدانیم یا قدرت است که تعیین می کند چه تعریفی از عدالت بدست دهیم. طبیعتاً دو گفتمان متفاوت شکل گرفته بود.

عدالت است که بیان می کند آزادی مفهومش چیست در حالیکه در مغرب زمین آزادی برتر از عدالت است. جان رالز در کتاب تئوری عدالت معتقد است که در دموکراسی و لیبرالیسم آزادی را اصل قرار دادیم و عدالت را نه تابع آن بلکه اصلاً فراموش کردیم. پس آزادی ای که امروز درباره اش حرف می زنیم فراگیرتر از عدالت است. ولی تفکر دینی ما همواره در گفتمان دوم که عدالت خود معیاری بود در میان متفکران شیعی چیزی بالاتر از اراده یا در دیدگاه اخیرتر بالاتر از آزادی قرار می گیرد. عدالت است که روشن می کند معنای آزادی چه آزادی های سیاسی، چه فکری، چه اجتماعی و چه معنوی باید چگونه باشد.

نشان دهنده این است که یک تمایز و تفاوت اساسی میان عدالت و نسبتش با آزادی در جهان اسلام و غرب قائل هستیم. در جهان اسلام آزادی اصل نیست و در چارچوب حق و عدالت تعریف می شود در حالیکه در مغرب زمین همه امور از جمله عدالت و حق را آزادی تعیین می کند. لذا نسبت آزادی و عدالت در غرب یک نسبت اصل و فرع و عام و خاص است همچنانکه رالز به این مسئله اعتراف می کند و در کتابش به آن پرداخته است.

مهمترین مشکلی که امروز در مورد دموکراسی و لیبرالیسم داریم همین است که عدالت جایگاه روشنی ندارد. باید بر اساس دموکراسی و آزادی تعریف شود و همین امر باعث می شود که با عدالت نحیف و لاغر در مغرب زمین مواجه باشیم. در حالیکه مهمترین اصل در دنیای اسلام بر اساس تفکر شیعی و با توجه به تفکر پیامبر(ص) و امیر المؤمنین(ع) مسئله عدالت است. اگر در جامعه اسلامی حکومتی به عدالت بی اعتنایی کرد چیزی از حَکم ها و سنن دین را نخواهد دید. چنانچه امیرالمؤمنین عنوان می کند اگر عدالت فراموش شود نمی توان انتظار داشت که جامعه به دین عمل بکند. لذا حتی سنن دین هم در پرتو عدالت جاری خواهند شد.

منبع: مهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۹۰۱۶۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وحیدی: ۷۰۰ همت برنامه سرمایه‌گذاری در فارس تعریف شده است

وزیر کشور با اشاره به اینکه در دو سال اخیر موضوع شناسایی زنجیره‌های ارزش و ارایه توانمندی‌های استان‌های مختلف از طریق استانداری‌ها در حال پیگیری است؛ گفت: نزدیک به ۷۰۰ همت برنامه سرمایه‌گذاری در استان فارس تعریف شده است. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، در سومین روز از ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران (اکسپو 2024)، رونمایی از 20 فرایند و محصول زنجیره ارزش راهبردی با حضور وزیر کشور، معاون هماهنگی امور اقتصادی وزارت کشور، استانداران استان‌های فارس، خوزستان، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، کردستان، در دستور کار قرار گرفت.

وزیر کشور در ابتدای این مراسم با اشاره به اینکه در دو سال اخیر موضوع ارایه توانمندی‌های استان‌های مختلف از طریق استانداری‌ها در حال پیگیری است؛ گفت: خوشبختانه شاهد روند رو به رشدی در تعریف و شناسایی زنجیره‌های ارزش بودیم.

احمد وحیدی با تاکید بر اینکه فارس از جمله استان‌هایی است که اقدامات خوبی در زمینه شناسایی و تعریف زنجیره های ارزش داشته است، افزود: به عنوان نمونه می‌توان به ظرفیت‌های این استان در زمینه زنجیره های ارزش گیاهان دارویی و فولاد اشاره کرد.

وزیر کشور همچنین با اشاره به اینکه نزدیک به 700 همت برنامه سرمایه گذاری در استان فارس تعریف شده است، گفت: سرمایه گذاران می‌توانند با مراجعه به متولیان این حوزه در استان فارس، اطلاعات لازم برای انجام سرمایه گذاری را کسب کنند.

وحیدی با اشاره به وجود زیرساخت‌های مطلوب در زمینه زنجیره‌های ارزش در استان فارس تصریح کرد: خوشبختانه همه استان در زمینه مدیریت زنجیره ارزش‌ راهبردی اقدامات مناسبی داشته و حرکت‌های خوبی را در این مسیر انجام می‌دهند.

فارس 20 برگ برنده خود را در اکسپو 2024 رو کرد

به گزارش تسنیم، سومین روز از ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران (اکسپو 2024) با قدرت‌نمایی استان فارس آغاز به کار کرد.

در این رویداد که با شعار "فارس پیشرو در مدیریت هوشمند زنجیره‌های ارزش راهبردی" و با محوریت دانش، تولید و توسعه برگزار می‌شود، از 20 فرایند و محصول زنجیره ارزش راهبردی رونمایی و 9 تفاهم نامه در حوزه زنجیره ارزش فولاد منعقد شد.

علاوه بر این، 10 تفاهم‌نامه نیز در حوزه زنجیره ارزش بخش کشاورزی به امضای مدیران مربوطه رسید که بیشتر شامل زمینه‌های صنایع تبدیلی، شیلات و باغبانی است. نکته حائز اهمیت در خصوص برخی از این تفاهم نامه‌ها این بود که با استان‌های هرمزگان و بوشهر به صورت بین استانی به امضا رسید.

انتهای پیام/