با مضرات بیش از اندازه مصرف آهن آشنا شوید
تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۱۸۰۳۸۳
رکنا:آهن یک ماده معدنی و مغذی برای بدن به شمار می رود که افراط در مصرف آن سلامتی را تهدید می کند.
آهن، ماده‌ی معدنی ضروری برای بدن است اما درست مانند سایر مغذی‌ها، زیادی آن برای بدن ضرر دارد. در واقع آهن آن‌قدر سمی است که جذب آن توسط سیستم گوارش به شدت کنترل می‌شود و به همین علت، در بیشتر موارد، عوارض جانبی آهن زیادی، به حداقل می‌رسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آهن چیست؟
آهن، ماده‌ی معدنی ضروری است که بیشتر آن توسط سلول‌های قرمز خون مصرف می‌شود.
آهن، بخش مهمی از هموگلوبین است که پروتئینی موجود در سلول‌های قرمز خون است. هموگلوبین، مسئول انتقال اکسیژن به تمام سلول‌های بدن است. دو نوع آهن غذایی وجود دارد:
. آهن به صورت هِم (Heme iron): این نوع آن تنها در غذاهای حیوانی و اساساً در گوشت قرمز موجود است و نسبت به آهن غیر هِم، آسان‌تر جذب می‌شود.
. آهن غیر هِم (None – heme iron): بیشتر آهن غذایی به صورت غیر هِم وجود دارد که هم در غذاهای حیوانی و هم در غذاهای گیاهی موجود است. جذب این نوع آهن را می‌توانید با اسیدهای ارگانیک مانند ویتامین C تقویت کنید، اما همراه با ترکیبات گیاهی چون فیتات، جذب آن کاهش پیدا خواهد کرد.
افرادی که آهن هِم کمی از راه تغذیه‌ی خود دریافت می‌کنند، در معرض کمبود آهن قرار دارند. خیلی‌ها دچار کمبود آهن هستند، مخصوصاً خانم‌ها. در واقع کمبود آهن، شایع‌ترین کمبود ماده‌ی معدنی در تمام دنیاست.
تنظیم ذخایر آهن
اینکه چرا تنظیم سطح آهن در بدن مهم است دو دلیل دارد:
1. آهن یک ماده‌ی مغذی ضروری است که در بسیاری از عملکردهای پایه‌ای بدن نقش دارد بنابراین باید مقدار کافی از آن دریافت کنیم.
۲. مقادیر زیاد آهن به طور بالقوه سمی است، بنابراین نباید زیاد از آن مصرف کنیم.
بدن با تطبیق دادن میزان جذب آهن از طریق سیستم گوارشی، سطح آن را در بدن تنظیم میکند. هپسیدین، هورمون تنظیم آهن در بدن است که مسئول حفظ تعادل در ذخایر آهن بدن است. عملکرد اصلی این هورمون، جلوگیری از جذب آهن در بدن است. عملکرد این هورمون به این صورت است:
افزایش سطح آهن آزاد در بدن می‌تواند رشد باکتری‌ها و ویروس‌ها را افزایش بدهد، بنابراین آهن زیاد می‌تواند تأثیر معکوس گذاشته و ریسک عفونت را بالا ببرد
. ذخایر زیاد آهن > افزایش میزان هپسیدین > کاهش جذب آهن
. ذخایر کم آهن > کاهش میزان هپسیدین> افزایش جذب آهن
بیشتر اوقات این سیستم به خوبی کار میکند. اما چند اختلال هستند که می‌توانند تولید هپسیدین را مهار کرده و در نتیجه باعث تجمع زیاد آهن در بدن شوند. از سویی دیگر، بیماری‌هایی که تولید هپسیدین را افزایش می‌دهند می‌توانند کمبود آهن را در پی داشته باشند.
تعادل آهن در بدن تحت تأثیر مقدار آهن در رژیم غذایی نیز هست. رژیم‌های غذایی که آهن کمی دارند به مرور زمان می‌توانند منجر به فقر آهن در بدن شوند. همین‌طور مصرف زیاد مکمل آهن می‌تواند مسمومیت شدیدی ایجاد کند.
مسمومیت آهن
مسمومیت آهن می‌تواند ناگهانی یا تدریجی باشد. با اوردوز کردن ناگهانی آهن یا مصرف مکمل آهن در مقادیر زیاد برای مدت طولانی و یا اختلال مزمن تجمع آهن در بدن، مشکلات جدی در بدن به وجود خواهد آمد.
تحت شرایط نرمال، آهن آزاد بسیار کمی در جریان خون وجود دارد. آهن با پروتئین‌هایی چون ترانسفرین پیوند می‌زند و در نتیجه جلوی آسیب زدن آن به بدن گرفته می‌شود. اما مسمومیت با آهن می‌تواند میزان آهن آزاد در بدن را به میزان قابل توجهی افزایش بدهد. آهن آزاد، یک پرو – اکسیدان است (بر عکس آنتی‌اکسیدان)، و می‌تواند موجب آسیب به سلول‌ها شود. بیماری‌های گوناگونی می‌توانند موجب این اتفاق شوند. مانند:
. مسمومیت با آهن: مسمومیت با آهن زمانی روی می‌دهد که فرد، معمولاً کودکان، در مصرف مکمل آهن زیاده‌روی کرده و اوردوز می‌کنند.
. هموکروماتوز ارثی: یک اختلال ژنتیکی است که موجب جذب زیاد آهن از غذا می‌شود.
. اوردوز آهن آفریقایی: نوعی اوردوز آهن است که به دلیل مقادیر زیاد آهن در غذا و نوشیدنی‌ها به وجود می‌آید. این بیماری برای اولین بار در آفریقا مشاهده شد.
اگر در معرض اوردوز آهن هستید می‌توانید با راهکارهای زیر، خطر آن را به حداقل برسانید:
. کاهش مصرف غذاهایی چون گوشت قرمز
. اهدای خون به طور منظم
. اجتناب از مصرف ویتامین C هم‌زمان با غذاهای غنی از آهن
. استفاده نکردن از ظروف آهنی
آهن و ریسک سرطان
بدون تردید آهن اضافی در بدن موجب سرطان، هم در حیوانات و هم در انسان‌ها می‌شود. معلوم شده که اهدای خون به طور منظم یا از دست دادن خون می‌تواند این ریسک را کاهش بدهد.
منبع: رکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.rokna.net دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «رکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۱۸۰۳۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خوراکی‌هایی که افسردگی شدید می‌آورند
به گزارش «تابناک» به نقل از نمناک، در جهانی زندگی می کنیم که بیشتر مواد به روش شیمیایی پرورش داده می شوند به همین خاطر برای کاهش نگرانی و اضطراب باید بیشتر به تغذیه توجه کنیم زیرا تغذیه نقش بسزایی در حالات روحی افراد دارد به شما خواهیم گفت چه غذاهایی باعث اضطراب و افسردگی خواهد شد.
مصرف این غذاها باعث تاثیر منفی بر وضعیت روحی شما می شود
مطالعات نشان می دهند مصرف مواد غذایی فاقد ارزش تغذیه ای، مصرف زیاد گوشت قرمز شیرینی و شکلات و عدم مصرف فیبر و انواع میوه و سبزیجات تازه می تواند بشدت باعث افزایش ریسک ابتلاء به افسردگی حاد شود؛ علاوه بر این موارد یک سری مواد خوراکی اثرات منفی روی سلامت روان و افزایش خطر ابتلا به افسردگی در فرد می شوند.
چه غذایی باعث تشدید افسردگی می شود؟
غذاهایی که باعث تشدید افسردگی میشوند:
۱. شکر
محققان دریافتند هنگامی که سطح گلوکز خون افزایش یابد، سطوح پروتیینی بالا می‌رود که رشد نورون‌ها و سیناپس‌ها را مورد تشویق قرار می‌دهد. بار‌ها در بخش سلامت نمناک عنوان شده است که خوردن شکر باعث می‌شود که مغز شما در یک سطح بهینه کار کند و هرچه بیشتر این کار را انجام دهید، ریسک افسردگی و خطر ابتلا به دیابت و جنون نیز بیشتر می‌شود.
۲. شیرین کننده‌های مصنوعی
فکر نکنید که تنها به این خاطر که شیرین کننده مصنوعی است خطری شما را تهدید نمی‌کند اسپارتام جز تشکیل دهنده (و خطرناک) که در محصولاتی مثل نوشابه یافت می‌شود، تولید انتقال دهنده عصبی سروتونین را مسدود می‌سازد.
این می‌تواند باعث انواع بیماری‌های عصبی از جمله سردرد، بی خوابی، تغییرات در حالت روحی و افسردگی شود. اما ممکن است برای سلامت ذهنی نیز بد باشد.
۳. الکل
سیستم عصبی مرکزی مهم است. مسئول گرفتن اطلاعات از طریق پنج حس، تفکر، درک، استدلال، و کنترل عملکرد حرکت است. اما با مصرف الکل این موارد کاهش پیدا می‌کنند و باعث تشدید علایم افسردگی می‌شود.
۴. روغن هیدروژنه
مرغ سرخ شده، پنیر سرخ شده، سیب زمینی سرخ کرده، به دلایل مختلفی برای بدن مشکل ایجاد می‌کنند و می‌توانند باعث افزایش وزن شوند. اما چیز‌های بیشتری وجود دارد:آنها هم به افسردگی مرتبط هستند.
هر چیزی که با روغن‌های هیدروژنه درست شده و حاوی چربی‌های ترانس است می‌تواند به طور بالقوه به افسردگی کمک کند. چربی‌های اشباع شده، مثل آن‌هایی که در گوشت گوساله، لبنیات بالا، و کره پیدا شده اند می‌توانند شریان‌ها را مسدود کنند و از جریان خون به مغز جلوگیری کنند.
غذاهای مضر برای افسردگی
غذاهایی که برای افسردگی مضر هستند:
۵. فست فود
افرادی که فست فود می‌خورند، ۵۱ درصد بیشتر دچار افسردگی میشوند؛ بنابراین از خوردن آنها بپرهیزید.
۶. چربی ترانس
چربی ترانس به چربی‌های اشباع نشده گفته می‌شود که معمولا در کل غذاها دیده نمی‌شوند. تنها در دهه ۱۹۵۰ چربی‌های ترانس به طور معمول در چیز‌هایی مثل مارگارین، اسنک، محصولات پخته شده بسته بندی و روغن‌های مورد استفاده برای سرخ کردن مواد غذایی، مورد استفاده قرار گرفتند. مصرف چربی‌های ترانس کنترل نشده می‌تواند ریسک افسردگی را تا ۴۸ درصد افزایش دهد.
۷. غذاهای با سدیم بالا
دهه هاست، غذاهای بدون چربی به عنوان یک راه حل کاهش وزن اعلام میشوند -، اما بسیاری از این محصولات حاوی کمی سدیم هستند. متخصصان می‌گویند که همه این نمک اضافی می‌تواند کاملا با احساسات شما ناسازگاری داشته باشد، زیرا سدیم اضافی در این محصولات می‌تواند جنبه‌های سیستم عصبی را مختل کند.
نه تنها این می‌تواند باعث افسردگی شود، بلکه می‌تواند به واکنش سیستم ایمنی نیز کمک و باعث خستگی شود؛ و البته نمک هم چنین منجر به نگهداری مایع و باد کردگی می‌شود.
۸. کافئین
متخصصان بسیاری وجود دارند که می‌گویند حتی مقدار کمی کافئین نیز می‌تواند منجر به افسردگی شود. دلیل بیشتر کارشناسان، اثر مخرب کافئین روی خواب است. خواب آشفته می‌تواند به طور جدی به وضعیت ذهنی آسیب برساند.
۹. سبوس گندم
این نام را همیشه در میان خوردنی‌های مفید مشاهده می‌کردید، اما اینجا باید بگوییم که در مورد افسردگی این مسئله کمی متفاوت است چراکه سبوس گندم به دلیل وجود فیتیک اسید و فیبر جذب روی را محدود می‌سازد و همین کاهش روی اثر سو در افرادی که در معرض استرس و افسردگی هستند می‌گذارد.
مقدارکافی روی به خصوص برای افراد مضطرب اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا نشان داده اند کمبود آن رفتار عصبی و افسردگی را موجب می‌شود.
۱۰. پنیر سویا
با این که سویا مملو از پروتیین کم چرب است، همچنین با آنزیم‌های گوارشی و پروتئاز می‌تواند بسته بندی شود که هضم پروتئین را به طور باور نکردنی دشوار میکند. سویا مس، بالایی دارد یک ماده معدنی مرتبط با رفتار مضطرب، و نفخ شکم است.
۱۱. قهوه
قهوه مانند سوخت جت برای یک مغز نگران است؛ و یکی از بالاترین منابع حاوی کافئین است. کافئین نیز می‌تواند جذب مواد مغذی کلیدی را مانند ویتامین د و ویتامین‌های ب کند کند. تحقیقات نشان می‌دهند که استفاده از مواد گیاهی، به طور طبیعی، به خصوص بابونه، می‌تواند جایگزین خوبی برای قهوه باشد.
غذایی که افسردگی را تحریک میکند
غذاهایی که افسردگی را تحریک میکند:
۱۲. نان سبوس دار
گلوتن برای بسیاری از افراد مضطرب، به خصوص بیمارانی با بیماری سلیاک - که در میان آنها اضطراب رایج است خوب نیست و زمانی که گلوتن حذف می‌شود، این رفتار هم ناپدید میشوند. اما حتی افراد با آلرژی‌های خفیف نیز به آن حساسیت دارند.
۱۳. سوپ و غذاهای کنسرو شده
غذاهای فرآوری شده حاوی بیسفنول است که در اکثر غذاهای کنسروی و پلاستیکی وجود دارد می‌تواند باعث کاهش قابل توجهی ژن‌ها در بخش استرس مداری مغز می‌شود.
۱۴. آب میوه
آب میوه‌ها فیبرندارند و حاوی فروکتوز هستند در نتیجه قند خون و هورمون استرس آدرنالین را بالا می‌برند. به عنوان یک قاعده کلی از نوشیدنی‌های شیرین اجتناب کنید.
به بهانه تقابل بایرن مونیخ و رئال مادرید؛ گل های کریستیانو رونالدو در آلیانز آرنا / فیلم