کف زنی آئین سنتی مردم بایگ در شب چله
تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۱۸۱۰۲۰
آیین سنتی "کف زنی" شب یلدا از دیرباز در شهر بایگ تربت حیدریه در دو شب با عناوین شب «چله کلو یا بزرگ» و «چله خرد یا کوچک» برگزار میشده که بر اساس گاه شمار بومی و قدیمی در بایگ چله کلو زمستان از فردای این شب یعنی از اول دیماه آغازشده و تا 40 روز ادامه دارد
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از خبرنگار تابان تربت؛ یکی از فعالیت های مردمان سخت کوش بایگ آن بوده که شیره ریشه تلخ گیاهی در صحرا رسته را با یاری دسته گزی از دیگر درختان آنقدر بر گرد تغار می چرخانند تا از خود بیخود شود و تمام هستیش را در کف نهاده و بیرون ریزد و اینگونه این مردمان از طرفی بلند ترین شب سال را که شب چله می نامند خوش باشند و از طرفی سرمای این طولانی ترین شب را در زیر گرمای کرسی با محبت در کنار هم بودن به شیرینی بدل کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آری از آن ریشه تلخ بایگی ها محصولی شیرین می سازند که گرمایی بخش طولانی ترین و گاهی سردترین شب سال است.
پژوهشگر و محقق تاریخ محلی تربت حیدریه در گفت و گو با ما اظهار داشت: آیین سنتی "کف زنی" شب یلدا از دیرباز در شهر بایگ تربت حیدریه در دو شب با عناوین شب «چله کلو یا بزرگ» و «چله خرد یا کوچک» برگزار میشده که بر اساس گاه شمار بومی و قدیمی در بایگ چله کلو زمستان از فردای این شب یعنی از اول دیماه آغازشده و تا 40 روز ادامه دارد.
آرزو علومی بایگی افزود: چله خرد از 11 بهمن ماه آغاز میشود و در آخر این ماه به پایان میرسد و خویشان و دوستان با جمع شدن در خانه بزرگ فامیل در سینیهای قدیمی مسی در فضای دوده گرفته آشپزخانههای قدیمی انواع میوه و تنقلات بویژه هندوانه، انگور، انار، حلوا جوزی سفید، تخمه و نخود کشمش و خرما را مهیا میکردند.
وی بیان داشت: بایگی ها معتقدند با خوردن هندوانه، لرز و سوز سرما به تنشان تاثیر نداشته و اصلا سرمای زمستان را حس نمیکنند و ریشسفید خانواده در حالی که با چاقو هندوانه را میبرد میگوید: بلایای خودمان را امروز بریدیم.
همچنین علومی بایگی درباره طرز تهیه کف بیان کرد: یکی از آیینهای ویژه شب یلدا در شهر بایگ علاوه بر پخت حلوا سفیدجوزی، برگزاری مراسم کف زدن است. در این مراسم ریشه گیاهی به نام چوبک را که در این دیار به «بیخ» مشهور است، بعد از آنکه پوستش گرفته و جدا شده چندبار آن را در مقداری آب می جوشانند.
این کارشناس تاریخ محلی گفت: مراسم کف زدن فرهنگ خاص خود را دارد، به عنوان مثال جمع گرایی، همیاری، نوعدوستی در مراحل مختلفی از تولید و توزیع آن دیده می شود.
وی افزود: کف زدن از سرگرمى هاى زمستان به خصوص شب چلّه در بایگ است و افراد دور هم که جمع می شوندچه کم و چه زیاد این مراسم را برگزار می کنند مثل تصاویر زیر که پدر و مادر و شوهرخواهرم در شب یلدا ۱۳۹۵ هم کف زده اند و هم با توزیع آن در بین همسایه ها آنها را نیز در خوردن کف بی نصیب نگذاشته اند.
این محقق محلی می افزاید:حسن مراسم شب یلدای شهر بایگ این است که در کمال سادگی و در جمع گرم خانواده های فامیل انجام می شود و کف زنی جوان ترهای جمع قبل از شیرین کردن کفها با پرتاب آن به سوی همدیگر و مالیدن کف به سر و صورت یکدیگر شادی و نشاط بیشتری به این مراسم میافزایند.
علومی گفت: پخت حلوا جوزی و استفاده از آجیلهای خانگی همچون برگههای میوه که بانوان بایگی خود در خانه تهیه میکنند نمونهای از سادگی آیینهای شب یلدا در این شهر است.
وی بیان کرد: بازیهای دسته جمعی همچون گل یا پوچ، طرح معما و چیستان و بازگویی قصه و داستانهای قدیمی توسط سالخوردگان و بزرگان فامیل و گرفتن فال حافظ از دیگر مراسم شب یلدا در بایگ است.
انتهای پیام/
منبع: دانا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۱۸۱۰۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برپایی غرفههای معرفی و فروش صنایعدستی در موزههای گلستان
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گلستان از برپایی غرفههای معرفی و عرضه محصولات صنایعدستی در موزه های استان خبر داد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از گلستان و به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، محمدجواد ساوری اظهار کرد: همزمان با سفرهای نوروزی و در راستای معرفی فرهنگ، هنر و تاریخ میراث ملموس و ناملموس استان در محوطه هشت موزه سطح استان، غرفههای معرفی و فروش و همچنین ورکشاپ محصولات صنایع دستی و هنرهای سنتی هنرمندان استان برپا میشود.
وی افزود: این موزهها شامل موزه باستانشناسی گرگان، موزه صنایع دستی و هنرهای سنتی گرگان (خانه تاریخی امیرلطیفی)، کاخ موزه گرگان، موزه مردم شناسی آزادشهر، موزه مردمشناسی علیآباد کتول، موزه فرش گنبدکاووس، موزه مردمشناسی گمیشان و موزه مردمشناسی مینودشت است.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گلستان گفت: غرفههای ایجاد شده صنایعدستی همزمان با روزها و ساعات فعالیت موزهها در محل موزههای استان برپا میشود و تولیداتی از جمله جاجیمبافی، زیورآلات سنتی، نساجی سنتی، سفال و سرامیک، انواع سوزندوزی، ابریشمبافی، سفالگری، چرمدوزی در کنار تراشهای سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی و غیره در معرض نمایش و فروش قرار میگیرد.
کد خبر 736597