احیای هنر زری‌بافی؛ مهر اصالت یونسکو بر زری‌بافی شهرضا
تاریخ انتشار: ۱ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۱۸۹۳۱۲
محمدحسن شبانی، یکی از هنرمندان زری‌باف شهرضایی است که توانسته مهر اصالت یونسکو را بر زری‌بافی شهرضا منقش کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرضا، زری‌بافی از هنرهای ملی ایرانیان بوده که از زمان هخامنشیان و سپس در زمان ساسانیان برای بافت پرده‌ها و پارچه‌های زری رواج داشته و برای تزیین کاخ‌های سلاطین به کار می‌رفته است در حالی‌که بنا به استناد و مدارک به دست آمده، حدود 2 هزار سال قبل محصولات ابریشمی ایرانی در آسیا و اروپا شهرت خاصی داشته و بهترین پارچه‌های زری و مخمل به دست هنرمندان و صنعتگران با ذوق بافته شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این بافته سنتی نیز مانند بسیاری از پارچه‌های سنتی دیگر از دو گروه نخ و پود از جنس ابریشم خالص تشکیل شده و در زری بافی سنتی هم نخ تار و هم نخ پود از جنس ابریشم خالص بوده و وقتی که پارچه بافته می‌شود از شفافیت و لطافت خاصی برخوردار می‌شود، برای بافت این پارچه از رنگ‌بندی پیچیده‌ای استفاده نمی‌شود، از جمله نکات مهم در بافت پارچه زربافت استفاده از نخ‌های نازک طلا و نقره است، عامل دیگر پیچیدگی طرح و نقش پارچه است که به کمک همان چند رنگ تولید می‌شود.
زری بافی از منسوجاتی است که ریشه در تاریخ قدیم ایران دارد، هردوت و اوستا (مورخان مشهور جهان)پارچه‌ای شبیه زری را وصف کرده‌اند اما در تاریخ تنها زمانی که مورخان چینی از زری‌های پیشکش ایرانیان به دربار چین نام می‌برند به نمونه واقعی آنچه امروز می‌تواند زری دانسته شود برمی‌خوریم.
ساختمان دستگاه زری‌بافی بسیار ساده و از آلات چوبی ساخته شده است و با هر دستگاه به طور معمول یک نفر بافنده زری و دیگری شاگرد او که به گوشواره‌کش معروف است، کار می‌کنند، کار گوشواره‌کش بالا و پایین بردن تخته‌هایی است که از قبل نقش‌بندی شده و در قسمت بالای دستگاه نصب است و به این وسیله نقش‌ها به طرف بافنده هدایت می‌شود، در اغلب موارد زمینه یا بوم پارچه زری از نخ ابریشم است و نخ گلابتون جزو نخ‌های پود است.
"وانگ تانگ"، جهانگرد چینی زری‌های ایران را ستوده است و هنگامی که هراکلیوست دستگرد را غارت کرد تمام جامه‌های شاهانه را زربفت یافت، گزارش مورخان عرب به گریختن و کشته شدن آخرین شاه ساسانی یعنی یزدگرد سوم با جامه‌های فاخر که از نخ‌های زر و سیم بافته شده بود اشاره دارد.
در زمان ساسانیان پارچه‌های زربفت از چنان شهرتی برخوردار شد که هواخواه بی‌شماری در تمام نقاط عالم پیدا کرد و بسیاری از پارچه‌های زری ایران از همان قدیم به مغرب زمین برده شد.
هنر زربفت در زمان صفویه به اوج خود رسید
قالب این پارچه‌ها را ثروتمندان می‌خریدند و برخی از این ثروتمندان این پارچه را به عنوان هدیه تقدیم کلیسا می‌کردند، هنر زربفت در زمان صفویه مانند بسیاری از هنرهای دیگر به اوج خود رسید و از این پس استفاده از نخ گلابتون (مخلوطی از طلا و نقره که بر روی ابریشم تابیده می‌شود) در بافت پارچه‌های زربفت آغاز شد، تا قبل از صفویه پارچه‌های زربفت بدون استفاده از نخ گلابتون بافته می‌شد ولی در زمان صفویه توسط غیاث الدین یزدی بافت پارچه زری تکامل یافت و با استفاده از نخ گلابتون به سبک جدیدی بافته شد.
استاد محمدحسن شبانی، یکی از هنرمندان زری‌باف شهرضایی است، وی با کمک دو هنرمند دیگر توانسته دستگاه خودکار گلابتون‌تابی را اختراع و به شماره 87777 به ثبت برسانند، این دستگاه در جشنواره اختراعات و ابتکارات رویش کوهرنگ در کشور خوش درخشید.
مهر اصالت یونسکو بر زری‌بافی شهرضا
این هنرمند زری بافی شهرضایی به خبرنگار تسنیم گفت: برای نخستین بار در سال 1387 کارگاه زری‌بافی در شهرضا راه‌اندازی شده و در همان سال با شرکت در مسابقات بین‌المللی که توسط سازمان یونسکو برگزار شد، توانستیم مهر اصالت یونسکو بر زری‌بافی را از این سازمان دریافت کنیم.
محمد حسن شبانی بیان کرد: دستگاه زری‌بافی در چند سال نخست به صورت مقطعی برپا بود ولی با راه‌اندازی ساختمان جدید اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرضا به صورت دائمی در این اداره دایر شد و اکنون علاوه بر زری‌بافی، آموزش هنرجویان علاقه‌مند به این رشته در این اداره انجام می‌شود.
وی گفت: یکی از ابتکاراتی که در کارگاه‌های زری بافی شهرضا برای نخستین بار ایجاد شد، بافت پارچه زربفت به صورت نقش برجسته بود، با ایجاد طرح برجسته تمام نقش‌ها جدا از زمینه به صورت برجسته که سطح زمینه پائین و کلیه نقش‌های پارچه به صورت برجسته بافته می‌شود.
شبانی با بیان اینکه نخ گلابتون از طلا، نقره و ابریشم که لایه میانی بوده تشکیل شده، بیان کرد: توانستیم برای نخستین بار در شهرضا بعد از سبک سنتی که در استان تولید می‌شد، نخ گلابتون را به شکل نیمه الکترونیک، انبوه تولید کنیم.
وی تصریح کرد: با توجه به بالا بودن هزینه راه‌اندازی و محل مناسب برای احداث کارگاه برای هنرجویان امکان ایجاد کارگاه‌های جدید محدود بوده و به دلیل عدم شناخت کامل مردم از این هنر هنوز بازاریابی آن به حد کافی نرسیده است، بنابراین توجیه اقتصادی آن کامل نیست.
رئیس اداره میراث فرهنگی شهرضا خاطرنشان کرد: با حمایت معاونت صنایع دستی از این هنر از قبیل ارائه تسهیلات و بیمه هنرمندان تا حدی از مشکلات این هنر کاسته شده و در آینده امیدواریم هرچه بیشتر در ترویج و آموزش هنر زری‌بافی موفق باشیم.
وی با بیان اینکه کارگاه زری بافی فقط در اصفهان، شهرضا، کاشان و تهران فعال است، گفت: زری‌بافی هنر ملی ایرانیان بوده و قدمتی چند هزار ساله داشته و از زمان هخامنشیان رواج یافته است.
شبانی با اشاره به اینکه زری پارچه‌ای که تار آن ابریشم و پود آن طلاست، تصریح کرد: در متن و نقوش این پارچه نخ گلابتون به کار رفته که حاصل حرکت هزاران باره ماکوی حامل پود گلابتون در بین تارهای ابریشمی است.
وی با بیان اینکه در شهرستان شهرضا یک کارگاه زری بافی فعال، وجود دارد، تصریح کرد: پیش از این پارچه زری برای تن‌پوش پادشاهان و بزرگان استفاده می‌شد و اکنون برای پارچه‌های مجلسی، کیف و پرده‌های تزیینی استفاده می‌شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرضا افزود: به طور میانگین ماهیانه امکان تولید یک متر مربع پارچه زری در یک کارگاه دو یا سه نفره وجود دارد که این میزان با توجه به نوع مواد مصرفی حداقل 15 میلیون تومان ارزش دارد.
این استاد زری‌باف ارز آوری این نوع تولیدات را بسیار بالا دانست و گفت: در صورت تبلیغ و معرفی این تولیدات هنری می‌توان ارز زیادی وارد کشور کرد.
به گزارش تسنیم، امروزه هنر زری بافی، با قدمت چند هزار ساله خود در بدترین شرایط ممکن بسر می‌برد، بسیاری از استادان رفته رفته بازنشسته شده و بسیاری هم چهره در خاک پنهان کردند، اکنون کمتر کسی پیدا می‌شود که سختی‌های این کار را برای آموزش به جان بخرد.
آکادمیک نبودن، نبود دسترسی به مواد اولیه مرغوب، منتقل نشدن هنر اساتید، حجیم بودن دستگاه نساجی، و عدم حمایت دولت همگی دست به دست هم داده‌اند تا دیر یا زود بشنویم که این هنر ارزشمند و باشکوه ایران، پس از قرن‌ها برای همیشه نابود شده است.
انتهای پیام/
R41346/P41362/S6,51/CT7منبع: تسنیم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۱۸۹۳۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پنجره‌ای رو به شفافیت
به گزارش همشهری آنلاین، سعید لطفی؛ دبیر اتحادیه مشاوران املاک تهران در روزنامه همشهری نوشت، از خبرها چنین برمی‌آید که به‌زودی قرار است هویت ارکان آگهی‌های ملکی احراز شود و سکوهای اینترنتی فقط مجاز به انتشار آگهی‌های با اصالت باشند؛ یعنی فقط آگهی‌هایی منتشر شوند که پاسخ استعلام آنها از سامانه ملی املاک و اسکان مثبت باشد. طبیعتاً در این آگهی‌ها هویت مالک، ملک و آگهی‌دهنده احراز شده و می‌توان اطمینان داشت که ملک، واقعی است و آگهی‌دهنده به قصد قیمت‌سازی، اخلال در بازار یا هر مقصود دیگری اقدام به درج آگهی نکرده است.
اگر بگوییم چنین کاری که منجر به اصالت‌بخشی به آگهی‌های حوزه مسکن می‌شود کار مهمی نیست و اثری در فضای بازار ندارد، بی‌انصافی است، اما با این کار هر اندازه هم که خوب و کارشناسی باشد، نمی‌توان انتظار معجزه داشت. حتماً متولیان این سیاست هم می‌دانند که درد بازار مسکن و اجاره، فقط آگهی‌های توخالی، تکراری یا دروغ نیست و در این سوی ماجرا، بازار با کسری تولید مسکن، حرفه‌ای نبودن بازار اجاره و بدتر از همه، پایین آمدن قدرت خرید مردم مواجه است.
آگهی‌های بااصالت مانع از سردرگمی مردم خواهند شد و نمای بازار و برآوردهای قیمتی آن را به واقعیت نزدیک‌تر می‌کنند، اما از این کار نمی‌توان بیش از شفاف‌سازی ویترین بازار انتظاری داشت. واقعیت این است که هر اندازه کار خوبی باشد، نمی‌تواند راه را برای خانه‌دار شدن کسی که قدرت خریدش را از دست داده، کوتاه کند.
دولت در طرح نهضت ملی مسکن به دنبال خانه‌دار کردن اقشاری است که در مقابل تورم افسارگسیخته سال‌های اخیر در بازار مسکن خلع سلاح شده‌اند و رؤیای خانه‌دار شدن آنها در بازار آزاد، محقق شدنی نیست. امیدواریم گره‌های این نهضت، باز شود و بخشی از نیازمندان مسکن کشور، خانه‌دار شوند.
در این میان، دولت و مجلس در تلاش هستند با استفاده از ابزارهای قانونی، سفته‌بازی، احتکار و قیمت‌سازی را در بازار مسکن حذف کنند یا به حداقل برسانند.
در آن‌سوی ماجرا، سال‌هاست که راه‌اندازی اجاره‌داری حرفه‌ای، حداقل روی کاغذ، یکی از برنامه‌های متولیان حوزه مسکن برای ساماندهی بازار و کمک به مستأجران است و هر سال، تدابیری برای حمایت مالی از مستأجران نیازمند از طریق پرداخت وام کمک ودیعه مسکن اندیشیده می‌شود.
همه این اقدامات تلاش‌هایی هستند که برای جبران کاستی‌های حوزه مسکن انجام می‌شوند و صرفاً پرداختن به آنها نشان می‌دهد که سیاستگذاران هم از دردهای واقعی بازار مسکن اطلاع دارند.
آگهی‌های اینترنتی مسکن هم یکی از اجزای این بازار هستند و برنامه‌هایی که برای اصالت‌سنجی آنها اجرا می‌شود، ناشی از نیازهایی هستند که در این حوزه احساس شده و هرگز نمی‌توانند خلأهای ناشی از کمبود تولید، نبود اجاره‌داری حرفه‌ای یا پایین بودن قدرت خرید مردم را جبران کنند، اما در جای خودش یک اقدام درست و ضروری برای شفاف‌سازی بازار است.
صنف مشاوران املاک سال‌هاست که به شیوه درج آگهی‌های مسکن و عملکرد سکوهای اینترنتی انتقاد داشته و از اقداماتی که اوضاع این حوزه را بهتر کند، حمایت خواهد کرد. در جریان طرحی که اکنون برای اصالت‌سنجی آگهی‌ها در دستور کار قرار گرفته، هیچ‌گونه مشورت یا نظرخواهی با این صنف نشده، اما ما امیدواریم که نتایج آن به نفع مردم باشد؛ به‌خصوص در آستانه فصل نقل‌وانتقال مسکن، گرهی از کار مستأجران و جویندگان بازار اجاره باز کند. شیوه فعلی درج آگهی‌های ملکی، در وضعیت بازار بی‌تأثیر نیست و ما بارها دیده‌ایم که عده‌ای حتی اشخاص حقوقی نظیر بانک‌ها، چگونه با درج انبوهی از آگهی‌های بدون اصالت، به‌دنبال فضاسازی و قیمت‌سازی بوده‌اند. اینکه احراز هویت و استعلام آگهی‌ها، دست منتشرکنندگان آگهی دروغ را کوتاه کند، بسیار عالی است و امیدواریم در کنار سایر اقدامات مثبت برای تولید و عرضه مسکن، به بهبود شرایط ناگوار بازار کمک کند.
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد