به نقل از «خبرگزاری آریا»

کاربرد فناوري ايراني در مواجهه با زلزله/ ساختمان سازها بخوانند

تاریخ انتشار: ۶ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۲۸۳۷۲۲

خبرگزاري آريا - همه مي دانيم در کشوري زلزله خيز زندگي مي کنيم و خطر ريزش ساختمانها در هنگام زمين لرزه از خود آن وحشتناکتر است پس شايد بد نباشد درباره فناوريهاي امروزي مقاوم سازي سازه بيشتر بدانيم.
به گزارش خبرگزاري مهر- گروه دانش و فناوري، ميترا سعيدي کيا: کشور ما، به علت قرارگيري روي کمربند زلزله در برابر زمين لرزه بسيار آسيب پذير است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اين موضوع اهميت ساخت و ساز را بيش از پيش مورد توجه قرار مي دهد.
طي سال هاي اخير به همين دليل تمرکز محققان در زمينه مقاوم سازي سازه هاي مهم، ساختمان هاي مسکوني و ... بيشتر شده است.
طرح ها و پروژه هاي زيادي در دانشگاهها و پژوهشگاههاي کشور وجود دارد که در راستاي تقسيم بندي کشور از نظر ريسک زلزله، انجام مطالعات پيش آگهي زمين لرزه، کاهش خطر پذيري زلزله و مقاوم سازي سازه هاي مهم، افزايش مقاومت شبکه هاي آب و فاضلاب در برابر زمين لرزه، ساخت بتن هاي سبک و ... انجام شده است.
اما به غير از مقاوم سازي سازه هاي مهم مانند نيروگاهها، شبکه هاي آب و فاضلاب و... آنچه که براي مردم ملموس تر است مقاوم سازي سازه ها و ساختمان هاي مسکوني در برابر زلزله است.
باتوجه به اينکه اين روزها مردم در تب و تاب زلزله هستند و ترس از مرگ در ساختمان هاي غير مقاوم از خود زلزله بيشتر است، مي بايست بر بومي سازي فناوريهايي که به مقاومت ساختمانهاي مسکوني منجر مي شود، بيشتر تمرکز کرد.باتوجه به اينکه اين روزها مردم در تب و تاب زلزله هستند و ترس از مرگ در ساختمان هاي غير مقاوم از خود زلزله بيشتر است، مي بايست بر بومي سازي فناوريهايي که به مقاومت ساختمانهاي مسکوني منجر مي شود، بيشتر تمرکز کرد
به اين بهانه شايد بد نباشد که مروري بر دستاوردهاي محققان ايراني در زمينه ساخت سازه هاي ضد زلزله و مقاوم سازي داشته باشيم.
دستيابي محققان به دانش فني توليد کامپوزيت سيماني ضد زلزله
يکي از اين دستاوردها، ساخت و توسعه کامپوزيت سيماني شکل پذير تقويت شده با الياف پليمري است که توسط محققان دانشگاه صنعتي اميرکبير به نتيجه رسيده است.
محققان اين طرح معتقدند که قيمت اين کامپوزيت سيماني جديد به دليل جايگزيني نسبتي از الياف پلي وينيل الکل با الياف پلي پروپيلن از قيمت پايين تري برخوردار است و مي تواند براي مقاوم سازي سازه ها در برابر زلزله مورد استفاده قرار گيرد.
جذب انرژي و شکل پذيري محصول کامپوزيتي از ويژگي هاي اين محصول به شمار مي رود.
ساختمانهاي گهواره اي براي ايمني در برابر زلزله ساخته مي‌شوند
چندي پيش خبري مبني بر دستيابي محققان پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله به يک ايده جديد منتشر شد. اين ايده طراحي ساختمان هايي با حرکت گهواره اي بود که بر اثر زلزله کمتر آسيب مي بينند.
اين طرح با عنوان «توسعه سيستم هاي ساختماني لرزه اي تعمير پذير» توسط محققان پژوهشکده سازه پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله انجام گرفته است.
محققان اين پروژه معتقدند بدين واسطه طبق استاندارهاي بين المللي زلزله ساختمانها طوري طراحي مي شوند که بعد از اين رويداد، ساختمان فروريزش نکند و بعبارت ديگر سقف هايش نريزد.
تمام ساختمان هاي شهر تهران دو حالت دارند؛ اول ساختمان هايي که طراحي خوبي ندارد و براي زلزله به خوبي طراحي و اجرا نشده اند و طبعا مشکلات جدي ايجاد خواهند کرد و دوم ساختمانهايي که طبق آيين نامه وزارت مسکن و شهرسازي طراحي و اجرا شده اند. حتي ساختمان هاي نوع دوم هم طوري ساخته مي شوند که در برابر زلزله آسيب مي بينند و نياز به تعميرات شديدي دارند در حالي که اگر چنين طرح هايي به درستي اجرا شوند، سيستم هاي ساختماني طوري طراحي مي شوند که بعد از زلزله صدمات قابل تعميري داشته باشند.

بتن‌هاي سبک براي افزايش مقاومت ساختمان در برابر زلزله توليد شد
از آنجا که يکي از اقدامات مهم در برابر آسيب کمتر به هنگام زلزله، استفاده از مصالح سبکتر و ايمن تر است، يک شرکت ايراني با بکارگيري نانوذرات در ساخت بتن‌هاي سبک موفق به توليد صنعتي محصولي با وزن بسيار سبک‌تر و مقاوم‌تر از بتن‌هاي معمول شده که براي افزايش مقاومت ساختمان در برابر زلزله به کار مي رود.
استفاده از اين محصول مي‌تواند وزن سازه را تا يک تن به ازاي هر متر مکعب بتن ريزي نسبت به بتن‌هاي معمولي، کاهش دهد و اين بدان معني است که به ازاي هر متر مربع، وزن سازه بين 110 تا 140 کيلوگرم کاهش مي‌يابد.
علاوه بر اين با به کارگيري بتن‌هاي سبک و کاهش وزن ساختمان، ميزان استفاده از آهن آلات و آرماتورها کاهش مي‌يابد و اين ويژگي نيز کاهش هزينه‌ مصالح مصرفي را در پي دارد که استفاده از اين محصول را مقرون به صرفه‌تر مي‌ کند.
سامانه تحليل خطر زلزله براي ساختمانهاي مهم راه‌اندازي‌ مي‌شود
همچنين محققان پژوهشگاه زلزله درصدد طراحي و راه‌اندازي سامانه تحليل خطر آنلاين زمين لرزه براي تمامي نقاط کشور هستند.
بخش تجهيزات پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله و مجري طرح سامانه جامع تحليل خطر زمين لرزه کشور اين طرح را به عنوان يکي از راهبردهاي پژوهشي در پژوهشگاه زلزله شناسي پيگيري کردند تا امکان تعيين نيروي طراحي زلزله براي سازه هاي مهم کشور به صورت آنلاين فراهم شود.
در حال حاضر اين محققان به دانش فني طراحي سامانه تحليل خطر زلزله دست يافته اند که با استفاده از اين سامانه اينترنتي مي توان اطلاعات طول و عرض جغرافيايي را به سامانه داد و نتايج تحليل خطر نقطه مورد نظر را به صورت آنلاين دريافت کرد.
جلوگيري از فروريزش ساختمان در هنگام وقوع زلزله
«ميراگرهاي لرزه اي» از ديگر دستاوردهاي محققان است که در سال هاش گذشته ساخته و بومي سازي شدند.
اين دستگاه در سازه ها و ساختمان ها نصب شده و انرژيي را که در حين لرزه وارد سازه مي شود مستهلک مي کند. اين کار مانع از جريان پيدا کردن انرژي در اعضاي سازه و آسيب در ساختمان خواهد شد.
طراح ساختمان با قرار دادن اين ميراگرها در محل هاي ضعيف سازه و يا ساختمان، نحوه حرکت آن در زمان زلزله را کنترل مي کند و انرژي مخرب وارد شده از طرف زلزله به ساختمان را به سمت ميراگرها هدايت مي کند.
با کمک ميراگرها رفتار ساختمان براي زلزله هاي به مراتب شديدتر بهبود مي يابد و زلزله هاي شديد آسيب کمتري را به ساختمان وارد مي کنند.
با سازه هاي کامپوزيتي پيش به سوي ساختمانهاي ارزان و 100درصد ضد زلزله
دستاورد ديگر محققان سازه هاي کامپوزيتي است که در ساخت و سازها به کار مي رود و مي توانند ساختمان ها را صددرصد ضد زلزله کنند.
محققان يک شرکت دانش بنيان معتقدند که استفاده از سازه هاي کامپوزيتي در ساخت ساختمان ها مي تواند مقاومتي چندين برابر قدرت ساختمان هاي معمولي ايجاد کند.
از سازه هاي کامپوزيتي دهانه هاي مفيد 10،20،30 متر مي توان در ساخت پل، تونل، آشيانه هواپيماها، سد، ساختمان هاي با تعداد طبقات و ارتفاع بيشتر، مگا سازه (سازه هايي بزرگتر از ابر سازه که دهانه هاي خيلي بزرگي دارند) با هزينه اي کم و مقاومتي بالا استفاده کرد. اين سازه جايگزيني مناسب براي اسکلت هاي فلزي در ساخت و ساز مي تواند باشد.
طراحي، ساخت و نصب پل کامپوزيت، طرحي است که در امريکا به عنوان تکنولوژي ايراني به ثبت بين المللي رسيده است.
طراحي «ميزلرزه» شبيه ساز زلزله توسط محققان دانشگاه اميرکبير
کشور در معرض خطر بالايي از لحاظ زلزله قرار دارد و مرتب در طول سال چندين بار تحت امواج لرزه اي متاثر شده و بنا به شدت و فاصله از کانون زلزله و گسلهاي موجود، مي تواند باعث خرابي ها و زيان هاي گسترده اي شود.
از ديگر دستاوردهاي محققان در زمينه زلزله ساخت ميزلرزه اي است که مي تواند زلزله را شبيه سازي کند تا در اين راستا ساختمان هاي مقاوم تر و بهينه تري در برابر زلزله در کشور ساخته شود.
به واسطه ميز لرزه چگونگي اعمال ضرايب مختلف بر اجزاي سازه در طراحي ها مشخص مي شوند.
شبکه‌هاي آب و فاضلاب در برابر زلزله مقام سازي مي شوند
در زلزله هاي گذشته بر اثر بروز مشکل در زير ساخت هاي آب و فاضلاب شاهد مشکلات بسيار زيادي از جمله قطعي آب بوده ايم. پيش بيني مي شود با گسترش شبکه هاي فاضلاب، وقوع زلزله و تاثير زلزله بر اين شبکه هاي زيرزميني، تخريبات زيادي را به همراه داشته باشد و سلامتي مردم جامعه نيز به خطر بيافتد.
از اين رو بکارگيري ضوابط و استانداردهاي ويژه در انتخاب، طراحي و اجراي بخش هاي مختلف تاسيسات فاضلاب از جمله شبکه جمع آوري، خطوط انتقال و تصفيه خانه به منظور ايمني هرچه بيشتر در مقابل حوادث غير مترقبه از جمله زلزله امري ضروري و اجتناب ناپذير است.
به منظور پيشگيري از تخريب و مقاومت تاسيسات آب و فاضلاب بهسازي لرزه اي اين شريان ها بيشتر از گذشته مورد توجه قرار مي گيرد. در همين راستا، شرکت آب و فاضلاب با پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله براي مقاوم سازي و بهسازي لرزه اي شريان هاي حياتي آب و فاضلاب قراردادي منعقد کردند تا دستورالعملي در اين خصوص تهيه شود.
راه اندازي رصدخانه مغناطيسي براي پيش بيني زلزله در اطراف تهران
يکي از مراکز فعال در زمينه زلزله موسسه ژئوفيزيک دانشگاه تهران است که علاوه بر اقداماتي که در زمينه لرزه نگاري و ... انجام مي دهند راه اندازي رصدخانه مغناطيسي براي پيش بيني زلزله در اطراف تهران مد نظر قرار گرفتند.
بلوک هاي سبک ساختماني ساخته شد
محققان در يک شرکت دانش بنيان موفق به طراحي و ساخت بلوک هاي سبک ساختماني شدند.

بلوک هاي سبک ساختمان در جداره داخلي و خارجي انواع ساختمانها به کار مي رود و ساختمان را در برابر زمين لرزه مقاوم مي کند. از اين بلوک ها مي توان در تيغه بندي ها و ديوارهاي پيراموني ساختمان نيز استفاده شود؛ اين بلوک ها مزيت هاي زيادي به ساختمان اضافه مي کند.
اگر ساختمانها بر اساس قوانين ساخته شوند نگراني ها کمتر مي شود
اين دستاوردها تنها بخشي از نتيجه تحقيقات محققان کشور هستند که مي توان اولا صحت کارايي آنها را آزمود و سپس براي به کار بستن آنها بيشتر تلاش کرد. اما در اين ميان شايد عواملي وجود داشته باشند که بي تاثير در تشديد نگراني ما نيست. از اين رو گفتگويي با رئيس پژوهشکده مهندسي سازه پژوهشگاه بين المللي مهندسي زلزله شناسي و مهندسي زلزله داشتيم.
دکتر افشين کلانتري به خبرنگار مهر گفت: اگر ساختماني ساخته مي شود نمي توان گفت که صد در صد در برابر زلزله مقاوم است بلکه مقاوم در برابر زلزله هستند.
وي با بيان اينکه 28 سال گذشته بعد از زلزله رودبار و منجيل آيين نامه ساختمان سازي بر مبناي زلزله توسط وزارت مسکن و شهرسازي تدوين شد، گفت: در تدوين اين آيين نامه اساتيد پژوهشگاه زلزله شناسي هم دخيل بودند. ساختمانها از آن به بعد با شرايط سخت گيرانه تري طراحي شدند.
رئيس پژوهشکده مهندسي سازه پژوهشگاه بين المللي مهندسي زلزله شناسي و مهندسي زلزله با بيان اينکه اين آيين نامه براي چهارمين بار بازنگري شده است، خاطر نشان کرد: در حال حاضر ساختمان سازي بر اساس اين آيين نامه انجام مي گيرد و اگر اطمينان داشته باشيم که تمام موارد آيين نامه اجرايي مي شود جاي نگراني از زلزله وجود نخواهد داشت.
کلانتري با تاکيد بر اينکه عموم مردم بيشتر از اينکه از زلزله بيم داشته باشند از فروريختن ساختمان مي ترسند، خاطر نشان کرد: اگر مبناي طراحي در هر کشوري آيين نامه باشد، اگر زلزله شديد تري بيايد، سقف، فروريزش ندارد و جان ساکنين حدالمقدور به خطر نمي افتد.
به گفته وي، اين آيين نامه ها در کشور وجود دارد، بنابراين اگر ساختمان ها بر اساس آن ساخته شوند، کمتر جاي نگراني است؛ ولي در همين حال چالش هايي وجود دارد.
وي ادامه داد: معمولا در حوزه اجرا ساختمان ها دچار اشکال و ضعف مي شوند؛ شايد کم کردن هزينه، ورود افراد ناآگاه به حوزه ساخت و ساز و در نظر نگرفتن مسائلي در ساخت و ساز و... مي تواند در اين چالشها تاثير گذار باشند.
کلانتري با تاکيد بر اينکه چالش ها مي تواند مقاومت زلزله را تحت تاثير قرار دهد، بيان داشت: خطر زلزله مهم با بزرگاي 6.5 به بالا در تهران زياد است و اينکه ايران کشوري زلزله خيز است يکي از عوامل تاثير گذار در ساخت سازه هاي مقاوم در برابر زلزله است.
وي تاکيد داشت: براي مطمئن شدن از وضعيت ساختمان مسکوني لازم است که از نظر کيفيتي ساختمان را مورد بررسي قرار دهيم.
عضو هيات علمي پژوهشگاه زلزله شناسي ادامه داد: اجراي آيين نامه توسط مجري طرح ساختمان همواره با مشکلاتي روبروست و به کيفيت لازم براي اجرا توجه نمي شود.
ساخت ساختمان با کيفيت کم هزينه تر از ساختمانهاي بي کيفيت
وي با بيان اينکه ساختمان سازي محصول صنعتي است، خاطر نشان کرد: در واقع اکنون با ساختمان سازي به عنوان کار معمولي نگاه مي کنيم. فردي با سرمايه وارد اين کار مي شود که ممکن است روند اصولي را هم ندانند.
به گفته وي، چالش جدي در کشور ما اين است که نقشه هاي طراحي شده با کيفيت لازم اجرا نمي شوند؛ شايد مجري متعهد نباشد؛ شايد هزينه کمتري براي ساخت نهايي ساختمان در نظر گرفته باشند.
وي با تاکيد بر اينکه اگر آيين نامه با دقت کافي توجه و اجرا شود بخش قابل توجهي از نگراني ما به هنگام وقوع زلزله رفع مي شود، خاطر نشان کرد: از ديگر چالش ها در زمينه ساختمان و ساختمان سازي عدم داشتن شناسنامه فني براي هر سازه است که يک ضعف محسوب مي شود.
کلانتري با بيان اينکه اطلاعات فني ساختمان در شناسنامه نگاشته مي شود، خاطر نشان کرد: توصيه به مردم اين است که حتما در حوزه ساختمان با افراد داراي صلاحيت مشورت کنند. از همه مهم تر در اين مباحث اين است که مطالبه بحث هاي اقتصادي داريم.

وي خاطر نشان کرد: تجربه و مطالعه نشان مي دهد يک ساختمان باکيفيت در مقابل ساختمان با کيفيت نازل شايد کمتر از 10 درصد تفاوت قيمت داشته باشند و اين موضوع اصلا مورد توجه ساختمان سازها قرار نمي گيرد.
سازنده ها از فناوري هاي بومي بي اطلاع اند
فناوري هاي بومي در ساختمان سازي و مقاوم سازي آن در برابر زلزله تاثير گذار هستند؛ اين فناوري ها در کشور وجود دارد ولي استفاده نشده زيرا کساني که در ساختمان سازي هستند از اين فناوري ها مطلع نيستند
کلانتري با بيان اينکه فناوري هاي بومي در ساختمان سازي و مقاوم سازي آن در برابر زلزله تاثير گذار هستند، گفت: اين فناوري ها در کشور وجود دارد ولي استفاده نشده زيرا کساني که در ساختمان سازي هستند از اين فناوري ها مطلع نيستند.
فناوري هاي بومي در ساختمان سازي و مقاوم سازي آن در برابر زلزله تاثير گذار هستند؛اين فناوري ها در کشور وجود دارد ولي استفاده نشده زيرا کساني که در ساختمان سازي هستند از اين فناوري ها مطلع نيستند.
وي با تاکيد بر اينکه هزينه به کار گيري فناوري بومي در بعضي موارد کمتر از روش هاي سنتي در ساختمان سازي تاثير دارد، خاطر نشان کرد: سازنده بايد با فناوري هاي داخلي آشنايي داشته باشد تا بتواند از آن در ساخت و ساز بهره ببرد.
به گفته رئيس پژوهشکده مهندسي سازه پژوهشگاه بين المللي مهندسي زلزله شناسي و مهندسي زلزله، استفاده از فناوري هاي بومي مي تواند ساختمان ها را در برابر زلزله مقاوم کند و مردم را اندکي از نگراني در بياورد.

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۲۸۳۷۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جزئیات ابرپروژه سد و نیروگاه «اومااویا» در سریلانکا

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، «ملک پور» با اشاره به احداث مگاپروژه سد و نیروگاه در سریلانکا گفت: علیرغم بارش‌های سیل آسا در کشور سریلانکا برخی مناطق این کشور نسبتا کم بارش و خشک است و دولت سریلانکا برای توسعه بخش کشاورزی پروژه‌ای را تعریف کرد و به دلیل اعتمادی که به توان فنی و مهندسی شرکت‌های ایرانی داشت این پروژه را به مجری ایرانی محول کرد.

وی افزود: تمام مراحل طراحی، ساخت، راه اندازی و بهره برداری این طرح توسط مهندسان ایرانی انجام شده است و امروز با حضور مقامات ارشد دو کشور افتتاح شد.

ملک پور بیان کرد: طرح چندمنظوره اومااویا مجموعه‌ای از سازه‌های مختلف شامل دو سد بتنی غللطکی به همراه یک تونل به طول تقریبا چهار کیلومتر که دو سد را به یکدیگر متصل می‌کند و حوضه آبریز اول از طریق تونل چهارکیلومتری به حوضه آبریز بعدی منتقل می‌شود و پس از جمع آوری آب این دو حوضه توسط یک تونل به طول بیش از ۱۵ کیلومتر به یک شفت فشار (تونل عمودی) به این سازه منتقل می‌شود این سازه یکی از شاهکار‌های مهندسی و در نوع خود منحصر به فرد است.

مدیر اجرایی طرح چندمنظوره اومااویا تصریح کرد: این تول عمودی یا شفت وظیفه ایجاد فشار لازم برای چرخش توربین‌های نیروگاه این طرح را به عهده دارد. این پروژه، نیروگاه زیرزمینی در عمق ۷۵۰ متری زمین در خودش جای داده که با دو واحد توربین پلتون توان تولید ۱۲۰ مگاوات انرژی را دارد و در ادامه هم با یک تونل چهار کیلومتری آبی که انرژی برق از آن گرفته شده است به سد پایین دست و از طریق شبکه‌های آبیاری به پنج هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی منتقل و موجب رونق اقتصادی در کشور سریلانکا می‌شود.

وی با اشاره به شاخص‌های مهم این پروژه چند منظوره اومااویا گفت: این طرح یکی از بزرگترین خدمات فنی - مهندسی کشورمان است و ارزش این پروژه به نیم میلیارد دلار است که دولت سریلانکا به شرکت‌های ایرانی اعتماد کرد و به پاس این اعتماد امروز شاهد افتتاح این دستاورد مهم و اهتزاز پرچم جمهوری اسلامی ایران در اقصی نقاط جهان هستیم.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی