گران اداره شدن شهر تهران، اظهارنظر کارشناسی‌شده‌ای نیست/ کاهش تاب‌آوری شهری، نتیجه اتکا به درآمدهای ناپایدار

یک کارشناس شهری معتقد است اینکه می‌گویند تهران گران اداره می‌شود، اظهار نظر چندان کارشناسانه‌ای نیست و ملاحظه آمار و ارقام در شهرهای مختلف نشان می‌دهد که بودجه سالانه کلانشهر تهران از بسیاری از شهرهای هم اندازه کمتر است.

اقتصاد آنلاین - فائزه مومنی؛ محسن طباطبایی مزدآبادی در پاسخ به این سوال که نبود منابع تامین‌کننده درآمدپایدار چه خساراتی به مدیریت شهری می‌زند، به اقتصادآنلاین گفت: درآمد پایدار یکی از مباحث مهم توسعه پایدار شهری است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

درآمد پایدار باعث می شود زیست پذیری و کیفیت زندگی شهری برای نسل فعلی و نسلهای آینده به مخاطره نیفتد.

وی ادامه داد: همچنین درآمدهای پایدار شهری یکی از مسائل و موضوعات مهم در تاب آوری اقتصادی شهری است که می‌تواند یکی از مصادیق پیاده سازی اقتصاد مقاومتی در شهرهای کشور ما باشد.

به گفته او اتکا به درآمدهای ناپایدار شهری، قطعا موجبات کاهش تاب آوری شهرها و زمینه برای ایجاد بحران های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی را در بلند مدت ایجاد خواهد نمود و شرایط را برای ضربه پذیر نمودن اقتصاد شهری از تکانه های داخلی و خارجی فراهم تر خواهد نمود.

این کارشناس شهری معتقد است: درآمدهای پایدار در شهرداری ها به عنوان متولیان مدیریت شهری، به درآمدهایی اطلاق می شود که از سه ویژگی مهم برخوردار باشند: اولا درآمدها مستمر باشد و از نوع درآمدهای آنی و دفعی نباشد ، ثانیا دستیابی به این درآمدها، شرایط بهینه شهری(کالبدی، زیست محیطی و ...) را بر هم نزند و ثالثا انعطاف پذیر باشند یعنی پایه درآمدی در طول زمان به موازات گسترش مخارج افزایش یابد.

مهم‌ترین منبع درآمدی پایدار عوارض و مالیات است

طباطبایی به بیان اینکه  همه شهرهای جهان بخصوص کلانشهرها به دنبال راه حلهایی برای افزایش درآمدهای پایدار خود هستند، تاکید کرد: نگاهی به وضعیت بودجه شهرهای مختلف حاکی از اینست که مهمترین منبع درآمدی پایدار در اکثر شهرهای جهان عوارض و مالیاتها هستند .

وی ادامه داد: کلانشهری مانند  لندن که از مراکز فرماندهی و کنترل اقتصاد جهانی است بودجه 11.5 میلیارد پوندی دارد که 64درصد آن از محل عوارض و مالیاتها به دست می آید. در کلانشهر پاریس نیز بیش از 50درصد درآمد 8 میلیارد یورویی این شهر از محل مذکور حاصل می شود.

به گفته او  حدود 70درصد درآمد شهر شیکاگو از محل عوارض است . در شهر میلان ایتالیا نیز وضع به همین منوال است و بیش از نیمی از درآمد 4 میلیارد یورویی این شهر از طریق عوارض بدست می آید. در شهرهای کشورهای رو به توسعه نیز سهم عوارض از درآمد شهرداری بالاست بعنوان مثال کلانشهر بوگوتا در کلمبیا 600 میلیون دلار درآمد دارد که 63 درصد آن از طریق مالیات به دست می آید.در آنکارا نیز حدود 38درصد درآمد شهرداری از محل عوارض است.

گران اداره شدن شهر تهران، اظهار نظر کارشناسی شده‌ای نیست

دبیر انجمن اقتصاد شهری با اشاره به اینکه در بودجه سال 1396 تهران تنها 21درصد درآمد پایدار بوده و از محل عوارض مستمر(ارزش افزوده، نوسازی، کسب و پیشه، خودرو و ..) به دست آمده است، گفت: در اینجا ذکر چند نکته ضروری است. برخی بر این باورند که شهر تهران گران اداره می شود اما ملاحظه آمار و ارقام در شهرهای مختلف نشان می دهد که این اظهار نظر چندان کارشناسانه نیست چرا که بودجه سالانه کلانشهر تهران از بسیاری از شهرهای هم اندازه کمتر است.

وی ادامه داد: بعنوان مثال تهران بودجه‌ای اندازه شهر شیکاگو دارد که تنها2.5 میلیون نفر جمعیت دارد و در مقایسه با بودجه پکن(129 میلیارد یوان) نیز بودجه آن حدود یک چهارم پکن است. اما آنچه که محل بحث است نحوه کسب درآمد و چگونگی هزینه کردن آن است.

طباطبایی تاکید کرد: همانطور که گفته شد ردیفهای درآمدی در کلانشهر تهران عمدتاً ناپایدار است. بعنوان مثال در بودجه 1396 در جایی که عوارض نوسازی  می‌تواند یکی از مهمترین منابع درآمدی شهرداری باشد تنها 7درصد از درآمد را به خود اختصاص داده است اما بیش از 7هزار میلیارد تومان از درآمد شهرداری از ردیف عوارض حاصل از تغییر کاربری و عوارض مازاد بر تراکم به دست آمده است.

او معتقد است: چنین منبع درآمدی ناپایدار و زیانبار بوده و در هیچ یک از شهرهای ذکر شده بالا و موارد مشابه آنها بچشم نمی خورد این روند و اتکا به این درآمدها شهر تهران را با اختلالات و مسائل بسیاری مواجه می کند و تاکنون نیز مضرات بسیاری به بار آورده است بنابراین نیازمند جایگزینی با روشهای درآمدی پایدار است.

لزوم زنده شدن مطالبات شهرداری از محل عوارض شهری

او با اشاره به دو رویکرد کوتاه مدت و بلند مدت برای ارتقای درآمدهای پایدار شهرداری تهران، اضافه کرد: در رویکرد کوتاه مدت وصول مطالبات معوقه شهرداری از اشخاص حقیقی و حقوقی شاید معقول ترین راه باشد. عوارض معوقه نوسازی بر مبنای دفترچه جدید ارزش معاملاتی املاک مبلغ قابل توجهی است که متاسفانه عزمی جدی برای اجرای آن وجود ندارد در حالیکه مبلغ آن قابل توجه بوده و می تواند راهگشا باشد.

طباطبایی تاکید کرد: در این زمینه به نظر می رسد ظرفیت کمسیون ماده 77 قانون شهرداری نیز نادیده گرفته شده است در حالیکه بدهی‌هایی که طبق تصمیم این کمیسیون تشخیص داده شود طبق مقررات اسناد لازم الاجرا به وسیله اداره ثبت قابل وصول است. اجرای ثبت مکلف است بر طبق تصمیم کمیسیون مزبور به صدور اجراییه و وصول طلب شهرداری مبادرت کند.

به گفته این کارشناس شهری موضوع دیگر در این ارتباط قانون تجمیع عوارض مصوب 1381 است که در صورتی که اجرا شود دولت می‌تواند سهم شهرداری را به دور از هر بروکراسی پرداخت نماید. در نگرش بلند مدت باید به سراغ اصلاح و به روز کردن برخی قوانین و سازوکارها و فعال کردن برخی ردیفهای درآمدی جدید رفت.

وی اضافه کرد: از جمله مصوبات مغفول در این زمینه درآمد مربوط به عوارض بر آگهی های تجارتی و تبلیغاتی مصوب شورای شهر تهران 1365 می باشد که کلیه آگهیهای تجارتی اعم از رادیو تلویزیون جراید و تبلیغات محیطی شهر باید 10درصد از بهای آگهی را به شهرداری پرداخت کنند و امروزه با توجه به درآمد چند هزار میلیارد تومانی صدا و سیما از محل تبلیغات، این منبع می تواند مبلغی قابل توجه برای شهرداری تهران باشد.

او در پایان گفت که این مصوبه همچنین بر بلیط ورودی مسابقات ورزشی نیز قابل اطلاق بوده و کلیه مسابقات ورزشی بایستی 20درصد از بهای بلیط فروشی را به عنوان عوارض به شهرداری پرداخت کنند که این امر مغفول مانده است.

منبع: اقتصاد آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۴۳۶۳۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

درخت کشی در تهران؛ چرا شهرداری به دنبال قطع درختان است؟

آفتاب‌‌نیوز :

به‌تازگی ویدئویی در رسانه‌های اجتماعی فراگیر شد که نشان می‌داد شماری از شهروندان با تجمع در مقابل حصار‌های پارک لاله به قطع درختان این پارک و هرگونه ساخت‌وساز در آن اعتراض می‌کنند. پیش‌تر گزارش شده بود که محدوده حصارکشی بخش بزرگی از محوطه قدیمی پارک است که درختان کهنسال دارد. بر مبنای این گزارش، شهرداری قصد دارد در این محدوده ساختمانی بسازد.

شبکه شرق نیز روز پنج‌شنبه در گزارشی نوشت که محوطه حصارکشی بیش از ۳ هزار مترمربع مساحت دارد و در مجاورت ضلع غربی ایستگاه آتش‌نشانی، روبه‌روی خیابان پورسیناست. در این گزارش با استناد به اظهارات شاهدان و ساکنان اطراف پارک لاله آمده است که با «استقرار کانکس در اطراف حریم پارک، این گمانه مطرح شده که قرار است در این قسمت ساخت‌وسازی انجام و درختان آن قطع شود». شهروندان معترض به حصارکشی پارک لاله از نیرو‌های خدماتی پارک لاله شنیده‌اند که قرار است در این محدوده عملیات ساختمانی آغاز شود. این شهروندان در پرس‌وجو از مدیر پارک و شهرداری منطقه نیز به این پاسخ رسیده‌اند که قرار است در این نقطه از پارک فرهنگسرا ساخته شود. آن‌ها همچنین باخبر شده‌اند که درختان این محدوده نیز قطع خواهند شد.

انتشار تصاویر این حصارکشی سبب شد تا کاربران شبکه‌های اجتماعی ضمن یادآوری سوابق شهرداری در ماجرای ساخت مسجد در پارک قیطریه درباره سرنوشت درختان کهنسال پارک لاله ابراز نگرانی کردند. همزمان کارزاری در نامه به معاونت حقوق عامه قوه قضائیه به راه افتاد که طی آن از تعرض به بوستان‌ها متوقف شود. هرچند در رابطه با ساخت مسجد در پارک قیطریه هم کارزاری ۱۵۰ هزار نفری به راه افتاد، اما به چشم مسئولان نیامد.

 

مرتضی‌هادی جابری‌مقدم، عضو هیات‌علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران در ویدئویی از مقابل حصار‌های پارک لاله ضمن تایید اینکه در محدوده حصار‌ها انبوهی از درختان قرار دارند، گفت که «۳ هزار متر از پارک لاله را با هدف عملیات ساخت‌وساز حصارکشی کرده‌اند». او در ادامه اضافه کرد: «هیچ عقل سلیم و مدیریت خردمندانه‌ای در این نقطه از مرکز شهر تهران، که با تراکم مواجه است، چنین تصمیمی نمی‌گیرد».

این استاد دانشگاه با بیان اینکه متر به متر پارک لاله ارزشمند است، تاکید کرد که «پیرامون پارک لاله، مراکز و ساختمان‌هایی با کاربری‌های مختلف وجود دارد و نیازی به ساخت هیچ بنایی در دل پارک لاله نیست و فضای سبز آن باید حفظ شود».

جابری‌مقدم ابراز امیدواری کرد که حصار‌ها با «همت مردم» جمع شود و شهرداری از باارزش‌ترین اراضی شهر تهران دست بردارد و «عناد و لجبازی» با مردم را ادامه ندهد.

 

ساختمانی احداث نمی‌شود

بعد از آن، اما روز جمعه ۱۴ اردیبهشت، خبرگزاری مهر گزارشی نوشت که برای پیگیری ماجرای حصارکشی پارک لاله با روابط عمومی شهرداری منطقه ۶ تماس گرفته و این پاسخ را شنیده است: «هر گونه دخل‌وتصرف در بوستان‌ها بر عهده سازمان بوستان‌هاست و شهرداری مناطق فقط در نگهداشت بوستان‌ها دخیل‌اند».

تلاش خبرگزاری مهر برای ارتباط با مدیران سازمان بوستان‌ها به نتیجه‌ای نرسید، اما یکی دیگر از مدیران شهری نیز به این خبرگزاری گفت: «سرانجام حصارکشی مشخص نیست و شاید کلاً طرحی که مدنظر بوده، لغو شود و به اجرا درنیاید».

به گفته این مدیر شهری، ساخت فرهنگسرا و سرویس بهداشتی از پروژه‌هایی بود که اجرای آن فعلاً تعلیق شده است.

خبرگزاری فارس با مدیرمسئولی داماد زاکانی هم مدعی شد که «به گفته مسئولان شهرداری، علت فنس‌کشی و این حریم‌سازی براساس نیاز پارک و بنا به درخواست مردم بعد از برگزاری جشن‌ها و مراسم‌های متنوع ماه‌های قبل صورت گرفته و برای پروژه ایجاد فضای عمومی و آبنما برای زیباسازی بوستان لاله است و قرار نیست حتی یک درخت هم درآنجا قطع شود».

همزمان مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران درباره حصارکشی پارک لاله و زمزمه‌های ساخت‌وساز در بخش جنوبی این پارک قدیمی گفته که «پیگیری و گفتگو‌هایی با ریاست شورای شهر، معاون خدمات شهری شهردار و شهردار منطقه داشتم و براساس هماهنگی و گفت‌وگوی انجام شده با معاون خدمات شهری؛ پروژه‌ای در این نقطه احداث نمی‌شود».

او درباره احتمال ساخت مجتمع فرهنگی و هنری در این نقطه هم گفت: «ما مخالف ساخت مجموعه‌های فرهنگی و هنری نیستیم، اما هر چیز در جای خودش. در جنوب بلوار کشاورز، اراضی توسعه دانشگاه تهران وجود دارد که چند صد متر با این نقطه فاصله دارد، می‌توان برای ساخت چنین مجموعه‌هایی با آن‌ها تفاهم کرد. پارک قدیمی لاله با درختان کهنسال از دارایی‌های معنوی و ارزشمند شهر است که باید از آن محافظت کرد».

 

قطع درخت در هوای آلوده تهران

کارشناسان محیط زیست تاکید دارند که در ماجرای ساخت‌وساز داخل پارک‌ها، مساله تنها به قطع درختان محدود نیست، زیرا در نتیجه آن اراضی با ارزش زیست‌محیطی از نظر جذب آب و بهبود کیفیت هوا به سازه‌های شهری بدل می‌شوند و تنفس‌گاه‌ها از میان می‌روند.

عباس آخوندی، استاد دانشگاه تهران و وزیر کابینه‌های مرحوم اکبر هاشمی و حسن روحانی در واکنش به حصارکشی و احتمال ساخت‌وساز در پارک لاله در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «چگونه اینان به خودشان اجازه می‌دهند در شهری که اغلب روز‌های سال در وضعیت هوای ناسالم است این‌گونه به تخریب پارک‌ها و قطع درختان دست یازند؟ شمایان از کجا آمده‌اید که زندگی مردم برایتان پشیزی ارزش ندارد؟»

او ادامه داد: «شورای شهر چه می‌کند؟ نهاد‌های مدنی کجایند؟ احزاب و گروه‌های اصلاح‌طلب چرا لب به اعتراض نمی‌گشایند؟ آیا نباید قدری آزادگی داشت و در برابر این تخلفات ایستادگی کرد؟ ما را چه می‌شود؟» درحالی که طبق قانون هر گونه فعالیت عمرانی که منجر به تخریب فضای سبز و قطع درختان شود، ممنوع است طی دو سال اخیر به تناوب، خبر‌هایی از قطع درختان تهران در مناطق مختلف منتشر شده است. در بیشتر این موارد، مدیران شهری مدعی شده‌اند که سن زیستی درختان قطع شده، تمام شده بود. اکنون نیز این خطر وجود دارد که درختان کهنسال پارک لاله با ادعای پایان سن زیستی قطع شوند.

احداث این پارک بزرگ، که یکی از تنفس‌گاه‌های مهم تهران در محدوده خیابان انقلاب، بلوار کشاورز و امیرآباد است، در سال ۱۳۴۳ در اراضی تحت اختیار ارتش ملی ایران آغاز شد و حدود دو سال بعد نیز پایان یافت.

ارتش ملی ایران از این محدوده ۳۵ هکتاری، که پیش از احداث پارک باغ جلالیه نام داشت، برای سوارکاری و رژه استفاده می‌کرد. پس از احداث این پارک، نخستین کتابخانه کودکان و نوجوانان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز در این مجموعه راه‌اندازی شد. همچنین انجمن آثار ملی تندیس‌هایی از مفاخر ایران ازجمله ابوریحان بیرونی و عمر خیام را در نقاط مختلف این پارک نصب کرد.

در پارک لاله گونه‌های مختلف گیاهی ازجمله چنار، اقاقیا، کاج، سرو نقره‌ای، نارون، پالم، اقاقیا، افرا، ماهونیا، بربریس و صنوبر وجود دارد و فضای سبز آن نیز به گونه‌ای طراحی شده که برای آرامش و استراحت مناسب است.

در طراحی این پارک با الهام از الگوی پارک‌های ژاپنی آب‌نما‌ها و نهر‌ها به شکل مارپیچ ساخته شده‌اند. موزه هنر‌های معاصر، موزه فرش ایران و هتل لاله از ساختمان‌های مشهور نزدیک به پارک لاله‌اند.

سونامی حصارکشی

حصارکشی در پارک‌های تهران این روز‌ها تبدیل به رویه شده است. اولین مورد مربوط به پارک قیطریه بود. جایی که شهرداری تهران و مالک از فرصت تعطیلات نوروز استفاده کرده تا بتوانند بخش زیادی از عملیات ساخت را جلو ببرند. همان نگرانی که اهالی محل پیش از تعطیلات داشتند و ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران نیز به آن اشاره کرده و تذکر داده بود.

او ضمن مخالفت با ساخت مسجد در پارک قیطریه تاکید کرد: «حداقل ۱۵ درخت ارزشمند قدیمی با قطر چند ده سانتی‌متری در محوطه حصارکشی شده، وجود دارد که امکان جابه‌جایی آن‌ها حتی در فصل مناسب هم وجود ندارد؛ علاوه بر آن از ده‌ها اصله درخت و گونه‌های گیاهی نیز باید محافظت شود». او روز چهارشنبه ۸ فروردین در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که ساخت مسجد در بخشی از بوستان قیطریه نه تن‌ها «تعظیم شعائر اسلامی نیست بلکه موجب بدبینی بخش وسیعی از شهروندان خواهد شد، تا کی قرار است خودزنی کنیم؟» نگرانی‌ها در این زمینه از چند هفته پیش از تعطیلات نوروز آغاز شد، زمانی که انتشار تعدادی عکس نشان می‌داد قسمتی از این پارک حصارکشی شده است. پس از آن کارزاری برای حفظ این بوستان و جلوگیری از ساخت مسجد در آن به راه افتاد و برخی فعالان محیط زیست، معماران شهری و اعضای شورای شهر نیز گرایش به ساخت مسجد در گوشه‌گوشه شهر تهران ازجمله در پارک قیطریه و حتی به شرط قطع درخت را نشانه «کج‌سلیقگی» دانستند. همچنین ازجمله دیگر اعتراض‌ها، جمعی از اهالی این منطقه روز سیزدهم فروردین در این پارک دست به تجمع زدند که البته از سوی مسئولان مربوط به آن توجهی نشد. این همه درحالی است که بسیاری از کاربران در فضای مجازی می‌نویسند، مقامات مسئول درحالی بر احداث این مسجد اصرار می‌ورزند که شمار اندک نمازگزاران و حاضران در مساجد در سراسر کشور را نادیده می‌گیرند.

منبع: روزنامه سازندگی