به اندک مال دنیا قانع و در ثمردهی علمی همیشه تشنه بود

سخن گفتن از سجایای علمی مرحوم علامه علی رجبی دوانی در این فرصت مختصر، کاری مشکل است، اما به مصداق «ما لایدرک کُلُّه لا یترک کلُّه»، تلاش می‌کنم شمه‌ای از آن را بیان کنم.

قدس آنلاین- سخن گفتن از سجایای علمی مرحوم پدرم در این فرصت مختصر، کاری مشکل است، اما به مصداق «ما لایدرک کُلُّه لا یترک کلُّه»، تلاش می‌کنم شمه‌ای از آن را بیان کنم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ایشان از دوره کودکی اشتیاق فراوانی به مطالعه و کسب علم و ارشاد مردم داشت و همین علاقه بود که آن مرحوم را به وادی زندگی طلبگی و روحانیت کشاند. زندگی پدرم در مطالعه و نوشتن و گویندگی خلاصه شده بود، حتی در مجالس خانوادگی و سفرها به دنبال امور ناشناخته و نادیده بود؛ بنابراین بخش مهمی از اطلاعاتشان را دیده‌ها و شنیده‌های موثق از افراد آگاه و باتجربه و دنیادیده تشکیل می‌داد و بارها این کلام حکیمانه را برای ما بیان می‌کرد که: «خذوا العلم عَنْ أفواه الرجال؛ دانش را از زبان افرد آگاه و عالم فرا گیرید».

اما انتخاب رشته مطالعات و تحقیقات ایشان از سر تفنن نبود، بلکه رویکردشان به علم تراجم رجال و تاریخ اسلام و نهضت‌های اسلامی در ایران و جهان اسلام - که اغلب آثارشان را تشکیل می‌دهد- به سبب نیازی بود که احساس می‌کردند جامعه علمی و دینی ما بیش از هر زمانی بدان نیازمند است.

به عبارت دیگر، آثار ایشان هر کدام پاسخ به یک نیاز فکری و اجتماعی یا سیاسی زمان خود است، که البته این نیاز را بیشتر در شناساندن زندگی و خدمات دینی و علمی علمای شیعه می‌دانستند که محصول آن، نگارش ۱۰جلد کتاب ماندگار، به نام «مفاخر اسلام» بود که دومین کتابشان که به شرح زندگی و افکار و آثار وحید بهبهانی (اعلم علمای قرن دوازدهم هجری) اختصاص داشت، مورد تقدیر بی‌سابقه آیت‌الله بروجردی قرار گرفت. این در حالی بود که ایشان در آن هنگام ۲۷ ساله بودند.

همان گونه که بیان شد، بخش دیگری از تألیفاتشان را آثاری تشکیل می‌دهد که به مقتضای زمان نوشته‌اند که داستان‌های اسلامی از آن قبیل است. هنگامی هم که نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) آغاز شد، ایشان کمر همت بربست و به نگارش آن نهضت در حال وقوع پرداخت که یکی به نام «نهضت دو ماهه روحانیون ایران» در سال ۱۳۴۱ و دیگری کتاب ۱۰جلدی «نهضت روحانیون ایران» در پیش از انقلاب بود که ادامه آن پس از انقلاب انتشار یافت. زمانی هم که نسل‌کشی در بوسنی و هرزگوین رخ داد و همه جوامع غربی در برابر آن سکوت اختیار کردند، پدرم برای نشان دادن سابقه اسلامی این سرزمین در نشر فرهنگ و معارف اسلامی، کتاب «علما، شعرا و دانشمندان بوسنی و هرزگوین» را در حالی که در بستر بیماری بود، تألیف کرد.

این آثار و تألیفات در حالی صورت می‌گرفت که ایشان به هیچ دستگاهی مربوط نبود و صرفاً از طریق حق‌التألیف اندک و حق‌التدریس، امور خانواده را با عزت نفس و گشاده دستی اداره می‌کرد. با آنکه مجموع آثار ایشان به ۱۱۰جلد کتاب بزرگ و کوچک بالغ می‌شد، اما وقتی خودش را با علمای سلف از قبیل علامه مجلسی(ره) و حاج شیخ عباس قمی(ره) و شیخ آقا بزرگ طهرانی(ره) یا علامه امینی(ره) مقایسه می‌کرد، خود را مغبون می‌دانست. بارها به ما می‌فرمود، در عالم اسلام، دانش‌اندوزی با ناداری و تنگدستی ملازم بوده است و هیچ گاه ثروت با دانش در جهان تشیع جمع نشده است و در تأیید نظرش این حدیث قدسی را می‌خواند که: «وَضَعْتُ الْعِلْمَ فِی الْجُوعِ؛ دانش در گرسنگی نهاده شده است». از این رو، همیشه به ما سفارش می‌کرد، به اندک مال دنیا قانع باشید و سعی کنید ثمردهی بیشتر علمی داشته باشید. زندگی ایشان مَثَل اعلای این حدیث قدسی بود.

 ویژگی دیگر ایشان، احترام به علما و دانشمندان گذشته و حال بود. بسیار تأکید داشت، اگر نوشته یا سخنی را از کسی نقل می‌کند، مأخذ آن را حتماً بنویسد یا بگوید و خود بسیار بدان پایبند بود. متقابلاً اگر احساس می‌کرد نویسنده یا گوینده‌ای نوشته یا سخنی را از دیگری بدون ذکر نویسنده یا گوینده اصلی نوشته یا نقل کرده است، سخت برمی‌آشفت و به آن کار عنوان «سرقت» میداد.

مواردی را که در این فرصت مختصر برشمردم، گوشه‌ای از توشه و سجایا و اخلاق علمی ایشان بود. خداوند متعال ایشان و همه خدمتگزاران صادق به فرهنگ و معارف اسلامی و شیعی را با اولیا و صالحان خویش محشور فرماید و به ما توفیق پیروی از راهشان را عنایت فرماید.

منبع: روزنامه قدس

منبع: قدس آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۴۸۳۲۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بازدید دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی از ایسنا

دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به برپا شدن علم عدالت‌خواهی علیه ظلم‌ستیزی در دنیا گفت: آنچه امروز در دنیا رخ می‌دهد با نگاه ویژه و خاص به مبانی و نظریه نظام جمهوری اسلامی است.

به گزارش ایسنا، حجت الاسلام و المسلمین حمید شهریاری - دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی - در خبرگزاری دانشجویان ایران حضور یافت و با خبرنگاران به گفت‌وگو نشست.

در حاشیه بازدید حجت‌الاسلام والمسلمین حمید شهریاری از خبرگزاری دانشجویان ایران، محمدمهدی خیرجو -مدیرعامل ایسنا- با اشاره به نگاه ایسنا به تقریب مذاهب و ادیان گفت: همه مذاهب به ویژه ادیان ابراهیمی جایگاه ویژه‌ای در انتشار و پوشش اخبار در ایسنا داشتند و دارند. در سیاست‌های جدید خبرگزاری نیز تعریف شده است که هرچه بیشتر به موضوع اشتراکات و فعالیت حول محور این اشتراکات توجه کنیم. 

او افزود: همه ادیان الهی و مذاهب نقطه و موضوع مشترکی به نام پرستش دارند که می‌توان در این‌ رابطه سخن گفت و محتواهای زیادی تولید کرد. همین هم باعث می‌شود که موارد انسانی و مکارم اخلاقی در اکثر مذاهب مشترک باشد. نگاه ما این است که تا می‌توانیم در این راه تلاش کنیم تا افراد، بیشترین توجه را به اشتراکات داشته باشند. دشمن بسیار درصدد است که با تفرقه و اختلاف‌افکنی و تهییج تعصبات قومی و مذهبی، کار را به جایی برساند که افراد نتوانند در کنار هم به راحتی زندگی کنند و راه برای دخالت بیگانگان باز شود. 

در ادامه، حجت‌الاسلام والمسلمین شهریاری نیز با بیان اینکه آن چیزی که امروز در دنیا رخ می‌دهد نگاه ویژه و خاص به مبانی و نظریه نظام جمهوری اسلامی است، گفت: نقش مقاومت در از بین بردن استکبار جهانی بسیار چشمگیر است.

او افزود: امروز عَلَم عدالت‌خواهی علیه ظلم‌ستیزی به پا شده است. اتفاق مهمی که در هفته‌های اخیر در دنیا رخ داده حضور دانشجویان و دانشگاهیان در این عرصه تمدنی است و ویژگی بارز و متمایز این گروه حقیقت‌جویی و آرمان‌خواهی است.

مشروح این گفت‌وگو در روزهای آینده منتشر خواهد شد.

انتهای پیام