سابقه خشکسالی و قحطی در تاریخ ایران / قطار خشکسالی در ریل استان های کشور + تصاویر
تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۵۸۵۲۵۹
شدت قحطی به حدی رسید که مردم به خوردن علف، گوشت حیوانات بارکش، سگ، گربه، موش و حتی مردار و فضولات حیوانی روی آوردند و در بعضی نقاط آدم خواری، بچه دزدی و قتل کودکان نیز شایع گشت.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از آفتاب جنوب،قحطی در ایران سابقهای طولانی دارد و این سرزمین شاهد ادوار مختلف قحطی بوده که ساکنان آن را به ورطه مرگ و تباهی کشانده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گفته “گیلبر“ جمعیت شناس و مورخ معروف، یک و نیم میلیون نفر از جمعیت ۹ تا ۱۰ میلیون نفری ایران در این قحطی جان باختند، و شهرهای اصفهان، یزد، مشهد، کازرون و… دست کم یک سوم جمعیت خود را از دست دادند.(۲) برآورد شده است که تعداد خانوار ایل قشقایی متجاوز از ۶۰ هزار خانوار به ۱۲ هزار خانوار کاهش یافت که گویای ابعاد فاجعه است.(۳) شدت قحطی به حدی رسید که مردم به خوردن علف، گوشت حیوانات بارکش، سگ، گربه، موش و حتی مردار و فضولات حیوانی روی آوردند.(۴) در بعضی نقاط آدم خواری، بچه دزدی و قتل کودکان نیز شایع گشت. به گونهای که در شهر قم هیچ کس جرأت نمیکرد تنها به خیابانها برود، و در بیرون شهر قم اراذل، زنان در جستجوی غذا را به بهانه اینکه میخواهند به آنان غذا بدهند فریب میدادند، به قتل میرساندند و از گوشت آنها استفاده میکردند.(۵)
افغانی شیعه مذهبی اوضاع قم را در این روزگار چنین به تصویر میکشد: « دهات خالی و خاموش، همانند خانه ارواح، توسط دستههایی از سگها، که با زندهها برای تصاحب مردهها مبارزه میکردند، مورد تهاجم قرار گرفته بود. در این سرزمین نه مذهب و عدالت و نه مروتی یافت میشود. ما در کابل به ایران به عنوان مرکز خوبیهای اسلام نگاه میکردیم، ولی افغانستان، با تمام عیبهایش، کشور بهتری برای زیستن است.»(۶)
همچنین قحطسالی ۱۲۹۶–۱۲۹۸ هجری خورشیدی (۱۹۱۷ تا ۱۹۱۹ میلادی) قحطی بزرگی بود که تلفات جانی فراوانی را در ایران سبب شد. این رویداد از دیدگاه مجد یکی از بزرگترین قحطی و فاجعه انسانی تاریخ ایران است که از حمله مغول در قرن سیزدهم میلادی نیز بسیار فراتر رفت. درباره این واقعه مطالب اندکی نوشته شده و حتی کمتر شناخته شدهاست.
از دیدگاه مجد در این قحطی نزدیک به ۲۵٪ (در برخی دیگر از منابع ۴۰ درصد) از جمعیت ایران به سبب گرسنگی و سوءتغذیه و بیماریهای ناشی از آن از بین رفتند. وی دولت بریتانیا را به دلیل خرید گسترده غلات و مواد غذایی در ایران، وارد نکردن غذا از هندوستان و بینالنهرین، ممانعت از ورود غذا از ایالات متحده و اتخاذ سیاستهای مالی از جمله نپرداختن درآمدهای نفت به ایران، مسبب اصلی میداند.(۷)
به هر حال از یک طرف عوامل طبیعی از جمله اقلیم ویژه ایران، کمبود منابع آب و بارندگی و خشکسالیهای متناوب داخل فلات ایران، از طرف دیگر مسائل فرهنگی و اجتماعی بویژه شرایط سیاسی و بیکفایتی و فساد مسئولان حکومتی وقت بعنوان عواملی که در شروع، تشدید و تداوم قحطی نقش داشتند باید مورد توجه قرار گرفته شود. (۸)
پروفسور شوکو” اوکازاکی” در باب این موضوع اظهار نموده است که: «عاملِ اصلی قحطی سال ۱۲۸۸ ق بروز دو خشکسالی پی در پی بود، اما این بلا به هیچ وجه کاملاً نتیجه بلهوسی طبیعت نبود بلکه بخش بزرگی از مسئولیت این رویداد ناگوار را میتوان واقع بینانه متوجه ملاکان، سوداگران غله و برخی روحانی نمایان و مقامات ارشد که دست اندرکار احتکار و سوء استفاده از اوضاع به نفع خود بودند، شناخت.(۹)
گزارش شده است که ناصرالدین شاه که به سفر عتبات عالیات رفته بود طی تلگرافی درباره اوضاع و احوال عمومی، سوال کرد و پاسخ کارگزاران متملق چنین بود که «احوالها خیلی خوب است. تازه[ای] که قابل عرض همایون باشد هیچ نیست … از هر جهت، امنیت و آسودگی حاصل است! تهران کمال نظم و وفور را دارد! جنس به قاعده به انبارها میرسد! به هیچ قسم از تهران نگرانی نداشته باشید!» و وضعیت ایالات نیز مثبت گزارش شده است.(۱۰)
این در حالی بود که ایران با یکی از بزرگترین قحطیهای تاریخ خود دست به گریبان بود. این عدم مسئولیت و بی کفایتی به نوبه خود موجب تشدید بحران میگشت. ابعاد فساد اداری در جریان این قحطی به اندازهای بود که با کشف روابط کلانتران شهر با لوطیان و اوباشان و عدم توانایی کلانتران برای مقابله با اوباشگری سعی شد تغییراتی در وضعیت نیروهای انتظامی تهران داده شود.(۱۱)
(۱). راوندی، مرتضی، تاریخ اجتماعی ایران، ج۳، موسسه انتشارات امیرکبیر، ۱۳۵۴، ص۱۴.
(۲).کتابی، احمد، درآمدی بر بررسی علل اجتماعی قحطیها در ایران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۹۰، ص۱۷۰.
(۳). راوندی، مرتضی، همان، ص ۲۷۹.
(۴).کتابی، احمد، همان ، ص۱۷۲.
(۵).ارباب، محمد تقی، کتاب عدد نفوس اهالی دارالایمان قم، قم نامه، ،۱۳۶۴، ص۶۰.
(۶).کتابی، احمد، همان، صص۱۷۲ و ۱۷۳.
(۷). http://fa.wikipedia.org
(۸).راوندی، همان، صص ۱۹۹و۲۴۲.
(۹). اوکازاکی، شوکو، قحطی بزرگسال ۱۲۸۸ در ایران، ۱۳۶۵، ص۴۱.
(۱۰).کتابی، همان، ص ۱۷۸
(۱۱).شهیدی، حسین، سرگذشت تهران، جلد ۱، نشر راه مانا، ۱۳۸۳، ص۱۷۸.
انتهای پیام/
منبع: دانا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۵۸۵۲۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اقتصاد ۱۴۰۲در یک نگاه
آمارها نشان میدهد اقتصاد ایران درسال۱۴۰۲باوجود اتفاقات زیادی که پشت سرگذاشت، نسبت به پنج سال گذشته وضعیت بهتری داشت. اکنون در روزهای پایانی سال قرار داریم و اولین آرزویمان این است که سال آینده سال خوب اقتصادی برای کشور باشد. امیدواریم گزارش بعدی که برای شما عزیزان نگارش میکنیم، پر از اخبار خوب و امیدبخش باشد. فروردینتصویب کلیات واردات خودروی دست دوم
اردیبهشت
جریمه بانکها برای عدم همکاری در طرح نهضت ملی مسکن
افزایش قیمت مرغ
تصویب قانون مالیات بر سفتهبازی
بازگشت طرح احیای وزارت بازرگانی
خرداد
اجرای طرح پاداش کممصرفی برق
تصویب طرح مالیات از خودروها
افزایش قیمت نان
اجرای مرحله اول طرح کالا برگ
صدور الکترونیکی مجوزها
تیر
گرانی و کمبود لاستیک در بازار
ثبت سفارش واردات خودرو
ایران رسما عضو شانگهای شد
مرداد
اجرای مرحله دوم طرح کالا برگ
آزادسازی ۵/۵ میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران در کره جنوبی
پرداخت دینار به جای دلار در اربعین
تغییر مدل سوختگیری جایگاهها
شهریور
عملیات جابهجایی سکو برای فاز ۱۱
اجرای فاز ۱۱ پارس جنوبی
آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران در عراق
مهر
آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران در عراق
انحلال مؤسسه توسعه
تغییر قانون چک
آبان
پرداخت یارانه یک میلیون تومانی برای کودکان
ابلاغ سیاستهای کلی دریامحور توسط رهبر انقلاب
صعود نفتی ایران در اوپک
تولید نفت به ۳/۴ میلیون بشکه رسید
آذر
صدور مصوبه واردات خودرو
ارسال لایحه بودجه ۱۴۰۳ به مجلس
تغییر ساختار بانک مرکزی با افزایش اختیارات
واگذاری اموال مؤسسه نور به بانک ملی
رد شدن لایحه بودجه ۱۴۰۳
حمله به سامانه هوشمند سوخت
دی
کاهش رشد نقدینگی از ۳۳/۳ به ۲۵/۲ درصد
ارتقای دوپلهای تولید ناخالص داخلی
ایران رسما عضو بریکس شد
بهمن
گازرسانی از هامون تا مکران
حمله خرابکارانه به شبکه اصلی گاز در چهارمحال و بختیاری
اجرای طرح فجرانه کالابرگ
آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران در ترکیه
واردات ۲۶ تن طلا طی ۱۱ ماه
انحلال مؤسسه کاسپین
انحلال مؤسسه نور
کمبود بلیت قطار، اتوبوس و هواپیما
اسفند
کمبود بلیت قطار، اتوبوس و هواپیما
عرضه مستقیم سکه به مردم و تولیدکنندگان طلا
نوسان ۱۵درصدی ارز از ابتدای سال
رکوردزنی مصرف بنزین(۱۳۳ میلیون لیتر در روز)