به نقل از «مهر»

فقه شیعه توجه ویژه‌ای به امنیت دولت اسلامی داشته است

تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۶۳۱۱۸۶

محمد اسماعیل نباتیان گفت: فقه شیعه به دلیل محوریت اصل امامت در آن و ضرورت صیانت و حفاظت از الگوی نظام سیاسی امامت‌محور، به عنوان تنها نظام مشروع، توجه ویژه‌ای به امنیت دولت اسلامی داشته است.

به گزارش خبرگزاری مهر، کرسی ترویجی نقد فقه و امنیت دولت اسلامی با تاکید بر تطور مفهوم امنیت به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، با ارائه محمد اسماعیل نباتیان و نقد حجت الاسلام نجف لک زایی روز گذشته ۲۵ دی ماه برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در ادامه گزارشی کوتاه از این نشست را با هم می خوانیم:

بررسی امنیت ملی دولت اسلامی از منظر فقه شیعه هدف این نشست می‌باشد. امروزه از چالش‌ها و دشواره‌های مبتلابه کشورهای اسلامی، مسئله امنیت ملی است. دانش فقه، به عنوان دانشی راهبردی، در جهان اسلام از گذشتۀ دور نقش تأثیرگذاری در حیات سیاسی و اجتماعی مسلمانان از جمله حوزه امنیت داشته است.

با تتبع در ابواب مختلف فقه می‌توان گفت فقه شیعه به دلیل محوریت اصل امامت در آن و ضرورت صیانت و حفاظت از الگوی نظام سیاسی امامت‌محور، به عنوان تنها نظام مشروع، توجه ویژه‌ای به امنیت دولت اسلامی داشته است.

از این رو در ابواب مختلف فقه، شاهد گزاره‌های فقهی متعددی هستیم که ناظر بر عوامل و ضوابط تأمین و حفظ و نیز تهدیدهای امنیت ملی می‌باشند. جهت اثبات این مدعا، با تمسک به روش استنباطی و استنادی، به تتبّع و استخراج گزاره‌های فقهی ناظر بر امنیت ملی پرداخته‌ و با استمداد از یک الگوی نظری تلفیقی متشکل از علل اربعه (متخذ از فلسفه اسلامی)، مصالح خمسه (متخذ از فقه) و نظریه دلالت‌ها (متخذ از اصول فقه) به بررسی و تحلیل امنیت ملی از منظر فقه پرداخته‌ایم.

بحث براساس علل اربعه در چهار قسم سامان یافته است:

علت مادی: در این قسمت، در قالب دو بخش به بیان و توضیح گزاره‌های فقهی‌ای پرداختیم: الف) گزاره‌های فقهی اعم از قواعد، احکام و آرای فقهی ناظر بر تهدید و دفع تهدید امنیت ملی دولت اسلامی، نظیر قواعد و احکام مربوط به بغی، محاربه، دارالحرب و …؛ ب) گزاره‌های فقهی اعم از قواعد، احکام و آرای فقهی ناظر تولید و حفظ امنیت ملی، نظیر جهاد، مرابطه، قاعده نفی سبیل و… . که ناظر بر تولید و حفظ امنیت ملی و نیز ناظر بر تهدید امنیت ملی می‌باشد، نظیر بغی، جهاد و …

۲- علت صوری: در علت صوری امنیت ملی از ابعاد و سطوح آن بحث می‌شود. با توجه به مطالعات جدید امنیت، امنیت ملی دارای ابعاد نظامی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و زیست محیطی است. براین اساس به گزاره‌هایی که ناظر بر این ابعاد امنیت هستند پرداخته‌ایم.

۳- علت فاعلی: در این قسمت، با تتبع در فقه شاهد هستیم که علت فاعلی در سه قالب دیده می‌شود: افراد، نهادها و عموم مردم. البته علت فاعلی در اینجا ممکن است از باب علت تهدیدکننده باشد نظیر حکومت جائر و دارالحرب، و یا علت تأمین‌کننده امنیت باشد مانند حکومت اسلامی و نیروهای مسلح.

۴- علت غایی: غایت امنیت ملی دولت اسلامی، از یک منظر حفظ نظام است و از منظری کلان‌تر، تولید و تأمین امنیت قرب به خدا، الهی‌شدن جامعه اسلامی و شکوفایی استعدادهای انسان در این مسیر می‌باشد که غایت دین و شریعت می‌باشد. برای مثال از منظر اول، می‌توان به قواعد و آرا و احکام فقهی ناظر بر حفظ و بقای جان شهروندان، صیانت از اموال و املاک مردم (امنیت اقتصادی) و حراست از مرزها و تمامیت ارضی دولت اسلامی در برابر تهدیدهای خارجی(امنیت نظامی) و …اشاره کرد. (منتظری، ۱۴۰۹، ج۳: ۶۴-۶۵/ نجفی، ۱۴۰۴ق، ج۲۱: ۳۹۳-۳۹۴)

 اما در سطح کلان، غایت امنیت ملی در واقع تلاش برای تولید امنیت قرب به خدا و الهی شدن جامعه اسلامی است. در حقیقت این غایت دانش فقه هم است که همانا سوق دادن انسان مسلمان به قرب الهی و رضایتمندی در آخرت است. در این خصوص، به گزاره‌های مربوط به حفظ دین و ارزش‌های آن و اعتلای انسان می‌توان اشاره کرد.(محقق اردبیلی، ۱۴۰۳ق، ج۸: ۶۸-۶۹/ شهید اول، ۱۴۱۷ق، ج۲: ۳۰/ رحمت الهی، ۱۳۹۴: ۱۱۵-۱۳۰)

منبع: مهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۶۳۱۱۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ایران از شرکای مهم جامعه جهانی در تأمین صلح است

سخنگوی وزارت امور خارجه اقدام سه کشور آمریکا، انگلیس و کانادا در اعمال تحریم‌هایی علیه برخی اشخاص حقیقی و حقوقی نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران، همچنین قطعنامه پارلمان اروپا و طرح ادعا‌هایی علیه کشورمان را به شدت محکوم و از همراهی معدود کشور‌هایی در اروپا از رویکرد ظالمانه دولت آمریکا انتقاد کرد.

کنعانی افزود: ظرفیت‌های نظامی جمهوری اسلامی ایران متناسب با نیاز آن در تامین امنیت و منافع ملی، حفاظت از حاکمیت و تمامیت سرزمینی و دفاع مشروع و بازدارنده در مقابل هرگونه تهدید و تجاوز خارجی است و جمهوری اسلامی ایران از شرکای مهم جامعه جهانی در تأمین صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی و مبارزه با تروریسم بین‌المللی است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد؛ توسل به ابزار تحریم علیه ظرفیت‌های دفاعی جمهوری اسلامی ایران نه تنها خللی در عزم و اراده دولت و مردم ایران در افزایش اقتدار ملی با هدف دفاع مشروع و قاطع از حاکمیت و تمامیت سرزمینی و امنیت و منافع ملی ایران ایجاد نمی‌کند، بلکه برخلاف میل تحریم کنندگان، تحریم‌ها را به فرصتی برای خودکفایی و خوداتکایی در تقویت و توسعه ظرفیت دفاعی و نظامی ایران تبدیل کرده است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی از رویکرد دوگانه پارلمان اروپا در موضوع حمله رژیم صهیونیستی به مقر دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در دمشق و دفاع مشروع ایران شدیدا انتقاد کرد و گفت؛ جای تأسف است که پارلمان اروپا در قطعنامه خود نسبت به اقدام متجاوزانه و ناقض قوانین و حقوق بین‌الملل رژیم صهیونیستی به مقر دیپلماتیک ایران و شهادت مستشاران رسمی ضدتروریست ایرانی، صرفا به ابراز تأسف بسنده کرده است، اما اقدام مشروع ایران علیه رژیم یاد شده در چارچوب حق ذاتی دفاع مشروع را شدیدا محکوم می‌کند!

سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد؛ چرا پارلمان اروپا از پرداختن به منشأ و عامل اصلی بروز تنش و ناامنی در منطقه که ریشه در اشغالگری و رویکرد جنایتکارانه رژیم صهیونیستی اسرائیل در کشتار مردم فلسطین و نیز نقض مکرر قوانین و حقوق بین‌الملل توسط این رژیم جعلی دارد، طفره می‌رود و در مقابل همسو با سیاست آمریکا از رژیمی حمایت می‌کند که اصل و اساس ناامنی و تنش در منطقه در طول هشت دهه متمادی است!

کنعانی همچنین با روشن و شفاف توصیف کردن سیاست و مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران اوکراین و با رد مجدد ادعا‌های مربوط به استفاده از تسلیحات ایران در جنگ اوکراین تاکید کرد؛ اگر آمریکا و اروپا عزم صادقانه‌ای داشته باشند، جنگ در اوکراین و جنگ علیه غزه در سریعترین زمان ممکن خاتمه خواهد یافت، اما آمریکا و برخی کشور‌های اروپایی اصرار دارند که در مسیر غلط تاریخ حرکت کنند و به جای کمک به توقف جنگ، بر آتش آن بیفزایند و وقت خود را مصروف اتهام زنی به دیگران کنند.

کنعانی تاکید کرد: بسیاری از ملت‌ها و دولت‌ها به خصوص در منطقه غرب آسیا دیگر هیچ امید و اعتقادی به نقش آمریکا و متحدان اروپایی آن در کمک به برقراری ثبات و امنیت در منطقه ندارند. 

سخنگوی وزارت امور خارجه افزود؛ این دولت و مردم ایران هستند که باید از آمریکا و اروپا به دلیل نقض توافق هسته‌ای و ایفای نقش مخرب در ثبات و امنیت پایدار در منطقه سؤال و طلبکاری کنند، نه اینکه این دولت‌های ناقض عهد و پیمان، خود را جای طلبکار و مدعی نشانده و به گستاخی بر فهرست تحریم‌های ظالمانه علیه مردم ایران بیفزایند.

کنعانی خاطرنشان کرد: اگر رشادت و جانفشانی سپاه پاسداران و مستشاران شهید ضد تروریست سپاه در منطقه نبود، تروریسم داعشی تا پشت درب پارلمان اروپا و قلب آمریکا نفوذ کرده بود و امنیت منطقه و جهان را بیش از پیش تهدید می‌کرد، حال چگونه پارلمان اروپا وقیحانه خواستار گنجاندن تنها نیروی واقعی ضدتروریسم جهان در فهرست تروریسم می‌شود؛ مگر اینکه تصور کنیم گروه‌های تروریستی در راستای اهداف و منافع نامشروع آمریکا و معدود دولت‌های اروپایی و رژیم صهیونیستی برای دامن زدن به بی‌ثباتی و ناامنی در منطقه غرب آسیا عمل می‌کنند!

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پایان بار دیگر تاکید کرد تکرار رویکرد‌های غیرقانونی و اشتباه توسل به ابزار تحریم و فشار از سوی آمریکا و تبعیت برخی دول اروپایی از واشنگتن، هیچ حق و مشروعیتی برای ادعا‌های آنها از منظر حقوقی و بین‌المللی ایجاد نمی‌کند و آنها باید زمانی پاسخگوی این ادعا‌ها و اقدامات ظالمانه خود علیه دولت و مردم ایران باشند.

باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی سیاست خارجی