آبیاری نوین چاره گریز ازبحران آب درهمدان/بارش‌ها ۵۵درصد کاهش یافت
تاریخ انتشار: ۱ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۷۱۰۱۰۴
همدان -کاهش قابل توجه بارش‌ها در استان همدان و مصرف حدود ۹۰ درصد آب استان در بخش کشاورزی ضرورت توجه به توسعه آبیاری نوین را گوشزد می‌کند چراکه اگر دیر بجنبیم در بحران کمبود آب غرق خواهیم شد.
خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: بخش کشاورزی و منابع طبیعی به دلیل نقش حیاتی آن در تأمین غذای موردنیاز جامعه، تحقق امنیت غذایی و توسعه پایدار از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در استان همدان این بخش به لحاظ توانمندی‌های قابل‌توجه در منابع و عوامل تولید ازجمله اراضی مستعد کشاورزی و منابع طبیعی و ذخایر غنی ژنتیکی، توانسته جایگاه مناسبی در اقتصاد کشور و استان کسب کند به طوری که نقش مؤثری در تولید ناخالص داخلی، افزایش صادرات غیرنفتی و اشتغال نیروی کار را عهده‌دار است.
استان همدان از قدیمی‌ترین کانون‌های شکل‌گیری جوامع کشاورزی است
طبق بررسی‌ها استان همدان از دیرباز به دلیل بهره‌مندی نسبی از پتانسیل‌های آب‌وخاک و همچنین موقعیت جغرافیایی استقرار آن، ازجمله قدیمی‌ترین کانون‌های شکل‌گیری جوامع کشاورزی و نیز ازجمله مناطق مستعد گسترش فعالیت‌های زراعی، باغی و دامی کشور محسوب می‌شده است.
استان همدان با توجه به ویژگی‌های جغرافیایی و ذخایر ژنتیکی مهم سهم به سزایی در تولید ناخالص داخلی کشور دارد.
این ظرفیت‌ها از آنجایی عنوان شد که متأسفانه بر اساس اعلام منابع رسمی؛ استان همدان در سال‌های اخیر با مشکل کم‌آبی روبرو بوده که طبق بررسی‌های انجام‌شده سرنخ اصلی برای حل بحران آب در این استان نه‌تنها در بخش شهری نیست بلکه در بزرگ‌ترین مصرف‌کننده منابع آب کشور و استان یعنی بخش کشاورزی است.
۱۸.۸ میلیون هکتار از اراضی کشور در چرخه تولید محصولات کشاورزی قرار دارد
بر اساس آمار و اطلاعات منتشره، از کل اراضی ۱۶۴ میلیون هکتاری کشور، در حال حاضر ۱۸.۸ میلیون هکتار در چرخه تولید محصولات کشاورزی قرار دارد که از این مقدار حدود ۸ میلیون هکتار به‌صورت آبی و حدود ۶.۳ میلیون هکتار به‌صورت دیم و بقیه به‌صورت آیش آبی و دیم مورد بهره‌برداری قرار دارند.
ناگفته پیداست نقش آب در بخش تولیدات کشاورزی از یک‌سو و کمبود آن در مناطق خشک از سوی دیگر استفاده بهینه از این منبع کمیاب را ضروری می‌کند و ازاین‌رو توجه به مدیریت آب کشاورزی روزبه‌روز بیشتر می‌شود.
این روزها مسئولان بیش از گذشته پای‌کار هستند تا بحران گریبان استان همدان را نگیرد کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و بیلان منفی دشت‌ها و استفاده بیش‌ازحد از آب رودخانه‌ها و چشمه‌ها و حفر چاه‌های غیرمجاز و مصرف حدود ۹۰ درصد آب در بخش کشاورزی همه و همه عواملی است که باعث شده بحران کم‌آبی در همدان شدت بیشتری پیدا کند و این روزها مسئولان بیش از گذشته پای‌کار باشند تا بحران گریبان استان همدان را نگیرد.
در این راستا جهاد کشاورزی همدان در تلاش است با اجرای طرح‌های جدید و مکانیزاسیون تولید قدمی در راستای کاهش مصرف آب بردارد اما بااین‌وجود همت همه‌جانبه راهکاری برای حل این مشکل است و تنها بسنده کردن به بخش کشاورزی و متمرکز شدن برنامه‌ها در این قسمت چاره کار نیست.
کارشناس کشاورزی استان همدان در همین خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه رویکرد اصلی در راستای ارتقا بهره‌وری؛ کاهش مصرف آب است، عنوان کرد: استان همدان طی ۲ سال اخیر رویکردی جدی در پیش‌گرفته و امسال بخش در قابل‌توجهی از اراضی سیستم آبیاری نوین اجراشده است.
نسرین دانشمند بابیان اینکه منابع اعتباری برای استان همدان برای اجرای آبیاری تحت‌فشار تأمین بوده و هیچ محدودیتی وجود ندارد عنوان کرد: راندمان در سیستم بارانی ۷۵ درصد و در سیستم میکرو ۹۵ درصد بوده و تا جایی که پارامترهای فنی و مهندسی اجازه دهند سیستم میکرو اجرا می‌شود.
بحران آب اساسی‌ترین دغدغه کشاورزی استان همدان است
وی با تأکید بر اینکه بحران آب اساسی‌ترین دغدغه کشاورزی استان همدان است، گفت: استفاده صحیح از منابع آب استان یک امر ضروری است.
وی با توجه به بحران آب، تغییر الگوی مصرف در تمام بخش‌ها به خصوص کشاورزی را نیازمند مشارکت همگان با عزم ملی و مدیریت جهادی دانست و گفت: تلاش برای افزایش بهره‌وری آب آبیاری به همراه کاهش مصرف آب در اراضی کشاورزی برای مقابله با مسئله کم‌آبی یک ضرورت است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه استان همدان ۴.۵ درصد از تولیدات بخش کشاورزی و ۳.۴ درصد از ارزش‌افزوده بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است، گفت: کشاورزی استان بیش از ۳۰ درصد اشتغال استان همدان را به خود اختصاص داده است.
تولید سالانه ۵ میلیون تن انواع تولیدات کشاورزی در استان همدان
منصور رضوانی جلال با اشاره به تولید سالانه ۵ میلیون تن انواع تولیدات کشاورزی در استان همدان، گفت: سطح زیر کشت اراضی زراعی استان همدان ۶۳۶ هزار هکتار است که ۴۰۳ هزار هکتار آن دیم و ۲۳۳ هزار هکتار آبی است.
وی سطح زیر کشت باغات استان همدان را ۶۸.۳ هزار هکتار عنوان کرد و بابیان اینکه از این میزان ۶۵ هزار هکتار آبی و ۳.۳ هزار هکتار دیم است، گفت: وسعت کشت گلخانه‌ای در استان همدان ۷۷ هکتار است.
۸۱ درصد اراضی مستعد در استان همدان به آبیاری نوین مجهز شده است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با اشاره به اینکه بیش از ۸۱ درصد اراضی مستعد در استان همدان به آبیاری نوین مجهز شده و با اجرای این سیستم ۵۹۰ میلیون مترمکعب در مصرف آب صرفه‌جویی شد، عنوان کرد: مقدار باقی‌مانده نیز مربوط به اراضی کشاورزی کوچک و خرد است که نیاز به یکپارچه‌سازی دارند.
منصور رضوانی جلال با اشاره به اینکه ۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان برای اجرای آبیاری نوین اعتبار در نظر گرفته‌شده است، افزود: امسال یک هزار میلیارد تومان به اعتبارات پیشین افزوده‌شده تا هر استانی بتواند با توجه به وضعیت زیرساخت‌ها از آن استفاده کند.
رضوانی جلال با تأکید بر اینکه برای اجرای آبیاری نوین در تمام اراضی مستعد استان همدان باید یکپارچه‌سازی انجام شوند، افزود: سال گذشته در استان همدان ۶۰ میلیارد تومان جذب شد و تلاش خواهیم کرد که امسال یارانه بیشتری دریافت شود.
راندمان آبیاری تحت‌فشار ۶۰ درصد است اما راندمان مصرف آب در آبیاری قطره‌ای می‌تواند تا ۹۰ درصد افزایش پیدا کند وی بابیان اینکه در تلاشیم آبیاری تحت‌فشار را به آبیاری قطره‌ای تبدیل کنیم اما فعلاً محقق نشده است، افزود: راندمان آبیاری تحت‌فشار ۶۰ درصد است اما راندمان مصرف آب در آبیاری قطره‌ای می‌تواند تا ۹۰ درصد افزایش پیدا کند.
وی با اشاره به اینکه کشت محصولات کم آب‌بر سابقه کمی در استان همدان داشته است، بیان کرد: کشت محصولات کم آب‌بر مانند کشت زعفران، پسته و گل محمدی در استان همدان رو به افزایش است.
رضوانی جلال با اشاره به اینکه کشت محصولات کم آب‌بر در استان همدان از ۲۰ هکتار به بیش از ۸۲ هکتار رسیده است، ادامه داد: محصولات کم آب‌بر علاوه بر کم بودن مصرف آب ارزش‌افزوده بالایی دارد.
وی تغییر الگوی کشت را از بهترین راهکارهای مقابله با بحران آب در این استان عنوان کرد و ادامه داد: آموزش کشاورزان و ترغیب آنها به کاشت محصولات کم‌آب بر و سود ده مانند کلزا ازجمله اهداف آموزشی در نظر گرفته‌شده در این سازمان برای کشاورزان است.
وی در خصوص مشکلات پیش روی جهاد کشاورزی نیز عنوان کرد: کمبود آب، خرد بودن اراضی کشاورزی و ایجاد کاربری‌های چالش‌برانگیز موجب کاهش توان اقتصادی و تولیدی در برخی عرصه‌های کشاورزی شده است.
مدیر آب‌وخاک جهاد کشاورزی استان همدان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه آب در سه بخش کشاورزی، صنعتی و شرب مصرف می‌شود، گفت: ۸۹ درصد آب در استان همدان در بخش کشاورزی و ۱۱ درصد در بخش شرب و صنعت مصرف می‌شود
کشاورزان باید پروژه مصرف بهینه آب را اجرا کنند
ابراهیم فرامرزی موحد با تأکید بر کمبود آب در استان همدان گفت: کشاورزان باید پروژه مصرف بهینه آب را اجرا کنند کما اینکه دولت نیز درزمینهٔ استفاده بهینه از آب برنامه‌هایی ازجمله یارانه حمایتی و کمک بلاعوض در دستور کار قرار داده است.
وی بابیان اینکه دولت برای اجرای آبیاری قطره‌ای به ازای هر هکتار ۷ میلیون تومان کمک بلاعوض پرداخت می‌کند، گفت: در سیستم آبیاری نوین و اجرای طرح آبیاری بارانی تا سقف ۶.۵ میلیون تومان کمک پرداخت می‌شود.
فرامرزی موحد بابیان اینکه همدان درزمینهٔ اجرای سامانه نوین آبیاری رتبه نخست را در کشور دارد، گفت: امسال ۸ هزار و ۴۷۸ هکتار آبیاری نوین در استان همدان انجام می‌شود.
۱۶۰ هزار هکتار اراضی مستعد اجرای آبیاری نوین در استان همدان وجود دارد که ۱۳۵ هزار هکتار انجام‌شده است وی با اشاره به اینکه در صورت اجرای درست طرح؛ تا پایان سال جاری سطح زیرپوشش آبیاری نوین در استان همدان به ۱۲ هزار هکتار می‌رسد، گفت: ۱۶۰ هزار هکتار اراضی مستعد اجرای آبیاری نوین در استان همدان وجود دارد که ۱۳۵ هزار هکتار انجام‌شده است.
فرامرزی موحد به مشکلات اجرای طرح‌های جدید آبیاری اشاره کرد و بابیان اینکه هزینه اجرای سامانه آبیاری قطره‌ای در اراضی خرد بالاست، گفت: متأسفانه به دلیل پراکندگی، هزینه اجرای آبیاری نوین بالا می‌رود.
وی بابیان اینکه در صورت تخصیص اعتبار و موافقت دولت، طرح‌های مستهلک به‌شرط اجرای آبیاری قطره‌ای بازسازی می‌شود، گفت: ۱۱۰ میلیارد تومان برای اجرای سامانه آبیاری نوین در استان همدان مصوب شده است.
سرپرست شرکت آب منطقه‌ای همدان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه منابع آبی تجدید پذیر در استان همدان کاهش‌یافته است، گفت: سهم آب تجدید پذیر هر فرد ۷ هزار مترمکعب است و این مقدار در همدان برای هر نفر یک هزار و ۶۷۲ مترمکعب است.
منصور ستوده بابیان اینکه بیش از ۶۰ درصد آب تجدید پذیر در استان همدان مصرف می‌شود بر ثابت نگه‌داشتن سطح آب سفره‌های زیرزمینی تأکید کرد و گفت: انسداد چاه‌های غیرمجاز، جلوگیری از برداشت اضافی و هوشمند کردن چاه‌ها با نصب کنتورها اولویت شرکت آب منطقه‌ای همدان برای حفظ منابع آبی است.
وضعیت منابع آبی استان همدان رضایت‌بخش نبوده و باید حفاظت جدی از منابع موجود صورت گیرد وی با تأکید بر اینکه وضعیت منابع آبی استان همدان رضایت‌بخش نبوده و باید حفاظت جدی از منابع موجود صورت گیرد، گفت: از ابتدای سال آبی ۹۷ـ۹۶ تاکنون ۶۱ میلی‌متر برف و باران در استان همدان باریده اما هنوز روند بارش‌های همدان را مثبت نکرده است.
ستوده بابیان اینکه در مدت مشابه سال گذشته و متوسط بلندمدت به ترتیب ۱۲۰ و ۱۳۳ میلی‌متر بارندگی در استان همدان ثبت شد، اضافه کرد: بارش‌های امسال در مقایسه با سال گذشته ۴۹ درصد و در مقایسه با متوسط بلندمدت ۵۴ درصد کاهش داشته است.
وی افزود: امسال از محل پر نمودن چاه‌های غیرمجاز در استان همدان ۲۶ میلیون و ۹۶۰ هزار مترمکعب صرفه‌جویی شده که بیشترین صرفه‌جویی به ترتیب مربوط به شهرستان‌های رزن ۱۵ میلیون و ۲۱۰ هزار مترمکعب، کبودرآهنگ ۶ میلیون و ۱۰۰ هزار مترمکعب و ملایر سه میلیون و ۴۹۰ هزار مترمکعب است.
کاهش شدید بارش‌ها در استان همدان طی سال زراعی جاری
کارشناس هواشناسی استان همدان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر از کاهش شدید بارش‌ها در استان همدان طی سال زراعی جاری از مهرماه خبر داد و گفت: بارندگی‌ها ۵۵ درصد کاهش نشان می‌دهد که این کاهش در شهر همدان به ۶۰ درصد رسیده است.
نادر پیر تاج عنوان کرد: متأسفانه کاهش شدید بارندگی طی دو دهه اخیر در استان همدان بی‌سابقه بوده و در ۴۰ سال گذشته ۳ مورد اتفاق افتاده است.
با این تفاسیر آنچه مسلم است اینکه خشکسالی به‌عنوان یک پدیده طبیعی همچون سایر پدیده‌های طبیعی به مدد دانش، آگاهی، برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح قابل پیش‌بینی و کنترل است و می‌توان خسارت‌های ناشی از آن را به حداقل رساند.
بنابراین باید با یک تلاش همه‌جانبه و به‌کارگیری روش‌های اصولی پا در مسیر کاهش مصرف آب کشاورزی گذاشت و ضمن افزایش بهره‌وری برنامه‌های موفق در راستای استفاده بهینه را ارائه داد.
منبع: مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۷۱۰۱۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۶۰ کیلومتر کانال آبیاری دشت قزوین لایروبی شد
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین گفت: ۶۰ کیلومتر کانال آبیاری دشت قزوین در راستای جلوگیری از هدررفت آب و مدیریت آب رهاسازی شده در این کانال لایروبی شد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از قزوین، منصور ستوده امروز -چهارشنبه پنجم اردیبهشت- در جلسه مدیریت آب رهاسازی‌شده سد طالقان جهت مصارف کشاورزی دشت قزوین اظهار کرد: در راستای کمک به رفع مشکلات ناشی از کمبود آب شبکه و کاهش میزان مشکلات کشاورزان از سال گذشته تاکنون جهت راه‌اندازی چاه‌های تلفیقی از محل اعتبارات جاری این شرکت هزینه شده است.
وی با بیان اینکه قطعات اساسی مورد نیاز جهت بهره‌برداری این چاه خریداری و نصب شده است، افزود: ۶۰ کیلومتر لایروبی کانال آبیاری دشت قزوین نیز از دیگر اقدامات انجام شده در راستای جلوگیری از هدر رفت آب و مدیریت آب رهاسازی شده در کانال آبیاری دشت قزوین است.
مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای استان قزوین خاطرنشان کرد: در سال گذشته با رایزنی‌ها و پیگیری‌های به عمل آمده و مساعدت‌های وزیر نیرو و معاون آب و آبفا ۹۰ میلیون مترمکعب آب از سد طالقان جهت مصارف کشاورزی دشت قزوین منتقل شد که با مدیریت مناسب و همکاری و همراهی کشاورزان به خصوص تشکل آب‌بران این میزان برای کشت‌های پاییزه، بهاره و تابستانه مصرف شد.
ستوده اضافه کرد: در سال زراعی جاری با پیگیری‌های به عمل آمده از ۱۵ فروردین‌ماه آب در کانال آبیاری دشت قزوین جاری شده و در حال حاضر نیز دبی آن ۱۰ مترمکعب در ثانیه است و امیدواریم همچون سال گذشته با همراهی و همکاری کشاورزان و تشکل آب‌بران بتوانیم این آب را به صورت مدیریت‌شده توزیع کنیم.
محمدتقی امان‌پور، رئیس کمیته احیا و پایدارسازی دشت قزوین نیز در این جلسه با اشاره به موضوع مدیریت آب رها سازی شده سد طالقان جهت مصارف کشاورزی دشت قزوین عنوان کرد: لایروبی کانال‌های شبکه آبیاری دشت قزوین و اصلاح و بازسازی شبکه آب شرب تهران با هدف جلوگیری از هدر رفت آب و افزایش میزان بهره‌وری باید در دستور کار قرار گیرد.
وی با تاکید بر اینکه برای تأمین منابع مالی این موضوعات می‌توان از مولدسازی دارایی‌های دولت استفاده کرد، گفت: باید برای حل مشکلات ناشی از کمبود آب به ویژه در بخش کشاورزی طرح و برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت داشته باشیم.
مشاور استاندار قزوین با بیان اینکه به عنوان یک اقدام کوتاه‌مدت باید خسارت ناشی از خشکسالی و کمبود آب برآورد شود، افزود: این خسارت از طریق صندوق بیمه برای کشاورزان جبران شود که پیگیری این موضوع بر عهده سازمان جهاد کشاورزی استان است.
امان‌پور ادامه داد: پیگیری جهت افزایش سهمیه آب کشاورزی دشت قزوین از سد طالقان برای سال زراعی جاری هم باید توسط شرکت آب منطقه‌ای استان پیگیری شود. در ضمن مطالعه و اجرای طرح آبخیزداری جامع حوضه آبریز دریای خزر هم به عنوان برنامه‌ای بلندمدت و مطالبه مهم استان که می‌تواند بخش عمده‌ای از مشکلات کشاورزان منطقه را حل کند، باید از سطوح بالا پیگیری شود.
کد خبر 747473
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد