◄ تجمیع قطعات در بافت‌های فرسوده شهر تهران
تاریخ انتشار: ۳ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۷۵۶۶۲۳
تین‌نیوز |
بهروز جانی‌پور* در دهه‌های سی و چهل شمسی، بنا به دلایل متعددی، جمعیت زیادی از ساکنان روستاها و شهرهای کوچک به مراکز استان‌ها و ازجمله شهر تهران مهاجرت کردند.
این مسئله، آن شهرها را به‌صورت ناگهانی با افزایش غیرقابل‌پیش‌بینی جمعیت که امکانی نیز برای برنامه‌ریزی اسکان آنان وجود نداشت، مواجه کرد که بعدها خود به بزرگ‌ترین مسائل اجتماعی آن زمان، ازجمله پدیده حاشیه‌نشینی منجر شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حضور تعداد بسیار زیاد شهروندانی که توان مالی چندانی برای خرید یا ساخت خانه نداشتند، مدیران کلان‌شهری مانند تهران را بر آن داشت که در محدوده‌های حاشیه‌ای تهران (که در آن دوران عمدتاً شامل پهنه‌های جنوبی و شرقی شهر بود)، یا زمین‌های شهری را به قطعات بسیار کوچک تفکیک کنند یا اینکه برای خانه‌هایی که بدون طرح و برنامه شهری به‌صورت غیرمجاز و غیراصولی در حاشیه شهر ساخته شده بود، پروانه ساختمانی و بالطبع سند صادر کنند.
به همین دلیل امروزه در تهران با انبوهی از خانه‌های فرسوده و ناپایدار که در قطعات کوچک ۴۰ تا ۷۰ مترمربعی (که در طرح تفصیلی ۱۳۹۱ به آنها ریزدانه گفته شده است) روبه‌رو هستیم که هم‌اکنون به معضل بزرگی برای شهر تبدیل شده‌اند.
معضلاتی مانند زیادبودن تراکم جمعیتی، فشردگی بافت کالبدی، نازیبایی سیما و منظر شهری، تنگ‌بودن معابر و اختلالات شدید ترافیکی، نداشتن پارکینگ، کمبود فضاهای خدماتی و کاربری‌های فرهنگی و درمانی و آموزشی و فضای سبز، عدم استحکام کافی در برابر زلزله و مهم‌تر از همه پایین‌بودن سطح کیفیت زندگی، ضرورت رسیدگی به این بافت‌ها و نوسازی آن را بسیار عاجل کرده است.
قطعاً نوسازی این بافت‌ها در همان زمین‌های کوچک و ریزدانه به شکل اصولی ممکن نخواهد بود، بنابراین یکی از راهکارهایی که می‌تواند به نوسازی آن بافت‌ها منجر شود، تجمیع قطعات کوچک باهم و تبدیل‌کردن آنها به قطعات بزرگ‌تری است که امکان ساخت‌وساز پایدار را در آنجا فراهم کند.
به همین منظور طرح تفصیلی تهران نیز برای محقق‌شدن این امر، پیشنهاد ضوابط تجمیع قطعات به همراه اعطای تسهیلات تشویقی ارائه داده و شهرداری تهران را مکلف و ملزم به اجرای آن در زمان کوتاه کرده است.
در بند ۴-۱۵ طرح تفصیلی مصوب ۱۳۹۱ تهران آمده: «حد نصاب تجمیع در بافت‌های ناپایدار شهری، ۱۵۰ مترمربع است.
در قطعات تجمیعی با مساحت بیش از ۱۵۰ مترمربع، اعطای یک طبقه تشویقی دیگر، با تراکم متناظر...، با رعایت عرض‌گذر حداقل ۸ متر، طبق ضوابط طرح تفصیلی مجاز است». همچنین در بند ۵-۱۵ نیز آمده است: «اعمال ضوابط تشویقی عوارض ساخت‌وساز املاک واقع در بافت‌های فرسوده، بر اساس مصوبات شورای اسلامی شهر تهران است».
با‌وجوداین، بنا بر دلایل متعددی ازجمله سختی کار در بافت‌های فشرده و متراکم شهری، ارزش‌افزوده نسبتاً کم در قبال سرمایه‌گذاری، مسائل اجتماعی فراوان مانند هویت مکانی و خاطره جمعی و روابط همسایگی و مانند اینها، حتی با وجود سیاست‌های تشویقی و اعطای تسهیلات مناسب، باز هم رغبت و تمایل چندانی در مردم برای نوسازی خانه‌ها و بافت فرسوده و ناپایدار محل زندگی‌شان ایجاد نمی‌کند.
با اینکه در کنار طرح تجمیع قطعات و اعطای تراکم مازاد و طبقات تشویقی بدون دریافت وجه، تاکنون پژوهش‌ها و مطالعات زیادی نیز در خصوص نوسازی و پایدارسازی کالبدی بافت‌های فرسوده شهری انجام شده است، اما به نظر می‌رسد نتایج آن پژوهش‌ها نیز چندان عملیاتی نشده و هنوز نتوانسته است راهکارهای عملی و مفیدی را برای سرعت بخشی به روند نوسازی محدوده‌ها و پهنه‌های ناپایدار و غیرقابل سکونت شهر تهران ارائه دهد.
به‌همین‌دلیل ضروری است این مسئله به‌صورت کاملاً علمی و به دور از مسائل احساسی و حاشیه‌ای، مورد مطالعه و کنکاش قرار بگیرد تا بتوان به نتایج کاربردی و عملی مناسبی دست یافت.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران*
لینک خبر
منبع: تین نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۷۵۶۶۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شناسایی ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار سقف لرزان در بافت‌های فرسوده
آفتاب‌‌نیوز :
محمد آئینی ظهر امروز، یکشنبه، در همایش بزرگداشت روز ملی شورا‌های اسلامی که در سالن شیخ صدوق آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) برگزار شد، با تأکید بر اینکه مردم در بافت فرسوده و سکونتگاههای غیررسمی حق حیات دارند و جان آنها در خطر است، گفت: در ایران ۱۷۰ هزار هکتار بافت فرسوده، حاشیه‌ای و تاریخی و بیش از ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار سقف لرزان وجود دارد.
وی با بیان اینکه شورا‌ها باید زبان گویای مردم باشند، افزود: در صورتی که جریان نوسازی مسکن در بافت‌های ناکارآمد و فرسوده کشور شتاب نگیرد، شاهد تکرار فاجعه‌ای مانند بم خواهیم بود.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به برخی از حقوق مردم ساکن در بافت‌های فرسوده، خاطرنشان کرد: این شهروندان در وهله اول حق حیات دارند، باید حقوق آنان به‌رسمیت شناخته شود و به‌منظور نوسازی واحد‌های مسکونی در سکونتگاههای غیررسمی، موانع صدور اسناد مالکیت به‌منظور فراهم شدن امکان دریافت تسهیلات برطرف شود.
آئینی با اشاره به نهضت سنددار کردن اراضی در سکونتگاههای غیررسمی، تصریح کرد: بهره‌مندی از امکانات شهری در حد متوسط محلات برخوردار شهری و فراهم کردن زیرساخت‌های خدمات آموزشی، فرهنگی، ورزشی، درمانی و بهداشتی اهمیت دارد.
وی با اشاره به بیش از ۶۰ درصد معابر در بافت‌های فرسوده شهری، خاکی هستند، ابراز امیدواری کرد که با همکاری وزارت راه و شهرسازی و تخصیص قیر، طی مدت باقی‌مانده از دولت، هیچ معبر خاکی در سکونتگاههای غیررسمی و بافت‌های فرسوده نداشته باشد.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در ادامه تأکید کرد: دستگاه‌های اجرایی وظیفه دارند متناسب با پراکنش جمعیت در این مناطق، خدمات و زیرساخت‌های لازم را تأمین کنند.
وی حق اشتغال را از دیگر حقوق ساکنان مناطق بافت فرسوده شهری برشمرد و گفت: باید با ارائه آموزش‌های شغلی، زمینه اشتغال‌زایی برای ساکنان این مناطق فراهم شود.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در پایان با تأکید بر ارائه تخفیف ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی صدور پروانه ساخت‌وساز در مناطق فرسوده و ناکارآمد شهری خاطرنشان کرد: ارائه تسهیلات و امکانات و حمایت‌های نهضت ملی مسکن، حق تغییر کاربری طبقات همکف و صدور پروانه ساخت‌وساز برای واحد‌های مسکونی با هر متراژ زمین، از اهرم‌های تشویقی دولت در بافت فرسوده است.
منبع: خبرگزاری تسنیم
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»