منوچهر آشتیانی: فلسفه آلمان با هایدگر وارد راه انحرافی میشود
تاریخ انتشار: ۳ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۷۵۹۰۷۶
رویداد۲۴-آشتیانی معتقد است که اثبات عارف بودن هایدگر در واقع نقد من به نظام فکری اوست، اما هایدگریهای ایران صرفا به خاطر اینکه هایدگر عارف است او را قبول دارند. برخلاف آنها من اعتقاد دارم که نظام فلسفی عقلگرای آلمان با هایدگر وارد راه انحرافی میشود. البته در اینکه هایدگر عارف است با هم اشتراک نظر داریم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ایبنا در ادامه بحث «هایدگرخوانی ایرانیان» به سراغ منوچهر آشتیانی رفته است او عمده تحصیلات آکادمیک خود را در آلمان تحت سنت هایدگری گذراند. آشتیانی در دوران دانشجویی خود در آلمان رشتههای جامعهشناسی و فلسفه را تحصیل کرده و از شاگردان کارل لویت و هانس گئورگ گادامر است. اشتیانی در دورهای از تحصیل خود نیز در فرایبورگ و در کلاسهای مارتین هایدگر حاضر شد.
«جامعهشناسی شناخت: مقدمات و کلیات»، «کارل مارکس و جامعهشناسی شناخت»، «ماکس وبر و جامعهشناسی شناخت»، «گفتارهایی پیرامون شناخت مناسبات اجتماعی»، «جامعهشناسی تاریخی»، «درآمدی به بحران جامعهشناسی جهانی معاصر» و «جامعهشناسی شناخت: کارل مانهایم» عناوین شماری از تالیفات منتشر شده منوچهر آشتیانی است. این استاد بازنشسته دانشگاههای شهید بهشتی و علامه طباطبایی از تاثیر مارکس بر هایدگر و عدم توجه ایرانیان به این نکته سخن گفت.
***
آشتیانی، پیش از هر چیزی بر این نکته تاکید کرد که هایدگری نیست و موافقتی با دستگاه فلسفی هایدگر ندارد و عنوان کرد که دیدگاه او مارکسیستی است و همانطور که میدانید مارکسیسم در مقابل فلسفه هایدگر قرار میگیرد و اصولا نه مارکسیستها روی خوشی به هایدگر نشان دادند و نه هایدگر توجهی به آنها داشت. با این اوصاف اما اگر کمی دقیق شده و ریزتر به بحث درباره هایدگر بپردازیم، متوجه خواهیم شد که هایدگر به مارکس علقه دارد و البته چند موضوع بنیادین فلسفه خود را نیز از مارکس اخذ کرده است. بهعبارتی در فلسفه هایدگر گرایش شدید به مارکس را شاهد هستیم که این گرایش در نظام ناسیونال سوسیالیسم هیتلری نابود شد.
به باور آشتیانی، تاثیر هایدگر از دستگاه فلسفی مارکس مورد غفلت ایرانیها بوده و مفسران ایرانی هایدگر هیچگاه به این موضوع نپرداختند. دستگاه فلسفی مارکس مبحث مهمی باعنوان «فراموشی وجود» دارد. او میگوید که انسانها و جامعه بشری ــ منظور فلاسفه و اندیشمندان هستند ــ از یونان باستان تا به امروز مفهوم «وجود» را به طور کل فراموش کردهاند و حتی ارسطو نیز زمانی که در تالیفات خود درباره وجود صحبت میکند، منظورش در اصل «موجودات» هستند. مارکس از این فراموشی در سرفصل «بیگانگی انسان از وجود» بحث میکند. این نکته ای است که هایدگر بارها از آن صحبت کرده است.
به زعم او، ایرانیها این تاثیرپذیری را یا درک نکردهاند و یا اگر درک کردهاند هیچ علاقهای به بازگوییاش برای همگان ندارند. هایدگر در درسگفتارهای خود در فرایبورگ که بهعبارتی کلید فهم تفکر هایدگر هم در آن است، به بحث درباره وجود پرداخت و من در این درسگفتارها حاضر بودم و آنچه برای شما بازگو کردم فهم بیواسطه من از هایدگر بود.
آشتیانی در پایان هایدگر را عارف خواند و گفت :« رساله دکتری من یک کار تطبیقی بود بین آرای مولوی و مایستر اکهارت که با راهنمایی کارل لویت از آن دفاع کردم. در این رساله بهگونهای ثابت کردم که تفکرات مولوی، اکهارت و هایدگر در اصل تفکری عرفانی است و نه فلسفی. نظریاتم را هانس گئورگ گادامر هم خواند و او نیز گفت که من نیز سالها دارم می گویم که هایدگر عارف است، اما کسی نمیپذیرد.
اثبات عارف بودن هایدگر در واقع نقد من به نظام فکری اوست، اما هایدگریهای ایران صرفا به خاطر اینکه هایدگر عارف است او را قبول دارند. برخلاف آنها من اعتقاد دارم که نظام فلسفی عقلگرای آلمان با هایدگر وارد راه انحرافی میشود. البته در اینکه هایدگر عارف است با هم اشتراک نظر داریم.»
منبع: رویداد24
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.rouydad24.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «رویداد24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۷۵۹۰۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«دریای پارس» یادگاری برای ایران به بهانه روز خلیج فارس
محمد زکیزاده، مستند «دریای پارس» به کارگردانی منوچهر طیاب که در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تولید شده است؛ موقعیت جغرافیایی، تاریخ تمدن و فرهنگهای گوناگون منطقه خلیج فارس و دریای عمان را به تصویر میکشد.
در «دریای پارس» موقعیت جغرافیایی و ژئوپلتیک خلیج فارس و دریای عمان بر اساس تاریخ تمدن عیلام، اکد، سومر، کلده، آشور، بابل، ایران و فرهنگهای گوناگون منطقه، مراکز تمدنهای کهن ایرانی در کرانه خلیج فارس بررسی میشود.
این مستند با نام «خلیج فارس» آغاز میشود و با نمایش پی در پی نقشههای کهنی که از دیرباز از جغرافیدانان غربی و مسلمان ماندهاند بر اصالت این نام صحه میگذارد. سپس سفر خود را از جلگه خوزستان آغاز میکند و به گشت و گذاری گسترده در جزیرههای ایران میپردازد.
مراسم عاشورای بوشهر، لنج سازی، معابد پالمیری خارک، فجایعی که اروپاییان، دزدان دریایی انگلیس و ... در این مناطق به بار آوردهاند، چگونگی باز پس گیری هرمز از پرتغالیها از جمله مواردی است که در این فیلم نمایش داده میشود.
سابقه تاریخی جزیره خارک، داستان سفر واسکودوگاما پرتغالی و آمدن آلبر کرک به خلیج فارس و آغاز دوران استعمار تا دوران جنگ جهانی اول، مبارزات مردم جنوب علیه استعمار، موقعیت جزایر قشم، کیش، تنب بزرگ، تنب کوچک دیگر سرفصلهای این فیلم را تشکیل داده است.
منوچهر طیاب مستندساز، نویسنده و منتقد که یکی از چهرههای تاثیرگذار دنیای مستند به شمار میرود، در سال ۱۳۱۶ در تهران به دنیا آمد. او دانشآموخته رشته معماری از دانشگاه فنی وین و تحصیلکرده رشته کارگردانی سینما و تلویزیون و طراحی صحنه از دانشکده سینمایی آکادمی دولتی موسیقی و هنرهای نمایشی وین بود.
او از سال ۱۳۴۲ با ساخت فیلمی درباره سفالهای قدیمی ایران به مستندسازی روی آورد و نزدیک به ۱۰۰ فیلم ارزشمند میراث فرهنگی و تاریخی را کارگردانی کرده است. طیاب استاد رشته سینما در دانشکده هنرهای دراماتیک و تلویزیون، سرپرست رشته سینماتوگرافی و عکاسی دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی تهران و عضو هیئت داوران یونسکو در جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه لهستان بود و از جمله آثار مستند او میتوان به «البرز»، «زاگرس گهواره تمدنی کهن»، «نقاشی ایران»، «دروازه ملکوت»، «وانگه روان جهان گله کرد» و ... اشاره کرد.
همچنین همزمان با برگزاری سیزدهمین دوره جشنواره بینالمللی سینماحقیقت، ضمن نکوداشت منوچهر طیاب و نمایش آثار منتخب وی، از این پیشکسوت سینمای مستند با اهدای نشان فیروزه حقیقت تقدیر شد. طیاب غیر از مستندسازی و عکاسی به عنوان شاخههای اصلی فعالیت خود، در حوزه ایرانشناسی نیز نامی آشناست و در زندگی خود به طور پیوسته برای معرفی ایران با ابزار فیلم و مستند تلاش کرد.
بسیاری از مستندسازان طیاب را به عنوان یک ایرانشناس عاشق میشناسند که مسیر صادقانهای را در زندگی پیش گرفته و او به همراه ایرج افشار، خسرو سینایی و منوچهر ستوده را از کسانی عنوان میکنند که گویی جهان هستی آنها را به عنوان پیامبران فرهنگ برگزیده است.
از جمله آثار منوچهر طیاب که در جشنوارههای مختلف مورد تقدیر واقع شدهاند، میتوان به فیلمهای «سفال/ سرامیک» (۱۳۴۲) - برنده دلفان نقره، «ریتم» (۱۳۴۳) - فیلم منتخب یونسکو برای تدریس در مدارس سینمایی- دیپلم افتخار از جشنواره وین، «خوزستان» (۱۳۴۳)، «دزفول/ شوشتر» (۱۳۴۴)، «کران تا کران» (۱۳۴۴)، «قالی» (۱۳۴۵)، «جزیره قشم» (۱۳۴۶)، «سپاهی دانش» (۱۳۴۷)، «مسجد جامع اصفهان» (۱۳۴۸) - دیپلم افتخار جشنواره فیلم برلین، «دریای پارس» (۱۳۴۸)، «ایران سرزمین ادیان» (۱۳۴۹) - دیپلم افتخار جشنواره وین، «سیر خط در ایران» (۱۳۴۹)، «سوی شهر خاموش- دزفول» (۱۳۴۹)، «آبادان» (۱۳۵۰)، «سوزنبان» (۱۳۵۰)، «کاریکاتوریست» (۱۳۵۰)، «جنگ خروس» (۱۳۵۰)، «شبهای تهران- ۷ قسمت» (۱۳۵۰)، «زنها و حرفهها» (۱۳۵۰)، «خیمه شببازی» (۱۳۵۱)، «تیاتر رو حوضی» (۱۳۵۱)، «نمایشگاه نقاش امپرسیونیستها» (۱۳۵۱)، «نمایشگاه جواهرات» (۱۳۵۱)، «نمایشگاه شیشه و سفال» (۱۳۵۱)، «نمایشگاه نقاشی کودکان» (۱۳۵۲)، «کاخ چهلستون» (۱۳۵۲)، «کاخ هشتبهشت» (۱۳۵۲)، «کاخ عالیقاپو» (۱۳۵۲)، «مسجد شیخ لطفالله» (۱۳۵۳)، «معماری دوران صفوی» (۱۳۵۴) - برنده دلفان طلایی، «معماری دوران سلجوقی» (۱۳۵۴)، «معماری دوران ایلخانی» (۱۳۵۴)، «معماری دوران تیموری» (۱۳۵۴)، «معماری آستان قدس رضوی» (۱۳۵۵)، «اصفهان هندسهای بر مقیاس انسانی» (۱۳۵۵) - دیپلم افتخار جشنواره سینمایی مسکو، «ساخت کاشی معرق» (۱۳۵۵) و «تعمیر نقاشیهای دیواری» (۱۳۵۵) اشاره کرد.
منوچهر طیاب کارگردان نامآشنای سینمای مستند ایران بامداد روز سهشنبه ۴ شهریور سال ۱۳۹۹ در سن هشتاد و سه سالگی در بیمارستانی در وین از دنیا رفت.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری سینما و تئاتر