به نقل از «دانا»

کتاب رسم‌‌الخط معیار نوشته‌‌های آذری تا دو ماه دیگر به چاپ می‌رسد/ جمهوری آذربایجان از ادبیات روسی، لاتین و غیرآذری الهام گرفته‌‌ است

تاریخ انتشار: ۳ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۷۶۱۱۴۸

فرشبافیان از چاپ کتاب رسم‌‌الخط معیار نوشته‌‌های آذری در روزهای آتی خبر داد و گفت: به مرور زمان کتب زبان ترکی آذری، متون عرفانی ترکی آذری، متون نظم ترکی آذری، متون نثر، ادبیات مرثیه و ادبیات انقلاب اسلامی در آذربایجان به چاپ می‌‌رسند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ احمد فرشبافیان در گفت‌‌وگو با آناج با بیان اینکه رشته زبان و ادبیات ترکی آذری در تیر ماه سال 95 توسط وزارت علوم اعلام و در شهریور ماه همان سال 42 نفر دانشجو به دانشگاه تبریز معرفی شدند، ابراز داشت: از این 42 نفر، تنها 31 نفر آمدند و ثبت‌‌نام کردند و در نهایت از این تعداد هم 27 نفر باقی ماندند چون بعضی‌‌ها یا مدارک لازم را نداشتند یا در ادامه منصرف شدند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی عنوان کرد: نام‌‌نویسی در دانشگاه الزاما به معنای دانشجو بودن نیست، وقتی این افراد نام‌‌نویسی می‌‌کنند، پرونده‌‌شان بررسی می‌‌شود و گاهی به‌ ثبت‌‌نام کنندگانی بر می‌‌خوریم که مدرک دیپلم هم ندارند و یا فاقد شرایط دیگر تحصیلی‌‌اند.

دانشگاه تبریز 57 دانشجوی رشته زبان و ادبیات ترکی آذری دارد

مدیر گروه زبان و ادبیات ترکی آذری دانشگاه تبریز با اعلام اینکه در سال جاری 57 نفر از سوی وزارت علوم برای تحصیل در این رشته به دانشگاه معرفی شدند که 30 تن از آن‌‌ها برای نام‌‌نویسی آمدند، بیان داشت: در حال حاضردر دو ورودی، 57 نفر در رشته زبان و ادبیات ترکی آذری، در دانشگاه تبریز مشغول به تحصیل هستند.

وی توضیح داد: اساتیدی که در دانشگاه تبریز در حوزه ادبیات ترکی آذری تدریس‌‌ می‌‌کنند، بدون استثناء اهل آذربایجان هستند و در طول سالیان گذشته در کنار ادبیات فارسی، ادبیات آذری خوانده‌‌اند چراکه در ادبیات فارسی، مکتب آذربایجان و سبک شعر آذربایجانی وجود دارد و همه اساتید در این رشته متخصص هستند.

عده‌‌ای فکر می‌کردند قرار است در دانشگاه تبریز ادبیات جمهوری آذربایجان تحصیل شود/ ما مکتب ادبی خودمان را آموزش می‌دهیم

این استاد دانشگاه تبریز با بیان اینکه دو نفر از اساتید رشته زبان و ادبیات ترکی آذری در جمهوری آذربایجان تحصیل و مدرک دکتری‌‌شان را از آنجا گرفته‌‌اند، تصریح کرد: عده‌‌ای فکر می‌کردند ما قرار است با نام و عنوان ادبیات ترکی آذری ادبیات کشور جمهوری آذربایجان را تدریس کنیم و این یک تصور نادرست بود چراکه بارها در مصاحبه‌‌هایم گفته بودم ما در دانشگاه تبریز زبان و ادبیات آذری به معنای ادبیات آذربایجانِ ایران را تدریس می‌‌کنیم. چون وقتی می‌‌گوییم آذربایجان یعنی ام القرای آذربایجان یعنی سر ایران و در طول تاریخ مکتب ادبی تبریز.

قسمتی کوچکی از ادبیات جمهوری آذربایجان را ادبیات خودشان تشکیل می‌‌دهد/ آنان از ادبیات روسی، لاتین و غیرآذری الهام گرفته‌‌اند

وی تاکید داشت: امروزه ادبیات آذربایجان با عنوان جمهوری آذربایجان، به معنای ادبیات آذری نیست بلکه در طول سالیان گذشته ازادبیات روسی و لاتین و برخی موضوعات غیر آذری الهام گرفته است و قسمت کوچکی از آن ادبیات آذربایجان است لذا از ابتدا هدفمان این بود که ادبیات آذربایجانِ ایران را تدریس کنیم.

مدیر کارگروه زبان و ادبیات فارسی تشریح کرد: امهات ادبیات آذری در آذربایجان مربوط به ادبیات ایران بزرگ در تاریخ قبل از قرار دادهای ترکمانچای و گلستان هستند مانند نظامی بزرگ و خاقانی و فلکی و مجیر و ... که ما آثار همه این بزرگان را در درسهای خودمان در گروه داریم و به صورت علمی نه مجلسی به دانشجویان می‌‌آموزیم؛ امروز ما مدعی هستیم که در بین اساتید خود در این گروه از عالم ترین شخصیت‌های نظامی شناس و خاقانی شناس داریم.

وی افزود: شناخت خاقانی و نظامی فقط به معنی کردن چند بیت نیست بلکه فهماندن فکر و اندیشه و چهارچوب مکتب علمی این شخصیت‌ها به دانشجو ادبیات آذربایجان را غنی می‌‌کند و ما در گروه همین کار را می‌‌کنیم.

خود را ملزم به تدریس ادبیات کشوری دیگر نمی‌‌دانیم/ آذربایجانِ ایران از لحاظ علمی، تاریخی و فرهنگی غنی‌تر است

فرشبافیان با اشاره به انتظار عده‌‌ای برای تدریس کتب شخصیت‌‌ها و ادبا و شاعران ادبیات آذربایجان بعد از جدایی از ایران، عنوان کرد: ما با آن‌ها کاری نداریم، می‌‌گویند که کشوری به نام جمهوری آذربایجان وجود دارد و ادبیات آذری مربوط به آنهاست ما نیز می‌‌گوییم کشوری به نام ایران از هزاران سال پیش وجود داشته و امروز مشعشع‌‌تر از همه زمان‌های تاریخ پرچم علم و فرهنگ و ادب را به دست گرفته و یک قسمت از آن هم آذربایجان بزرگ است.

این استاد دانشگاه گفت: امروز ادبیات آذربایجان را غنی تر از هز زمان دیگر با پیوستگی به ادبیات غنی ایران عزیز هدایت می‌‌کند و ما ملزم نیستیم که ادبیات کشوری دیگر را تدریس بکنیم، مگر اینکه بگوییم آن آذربایجان، همان آذربایجانِ ایران است که این بحث دیگری هست که به موضوعات تاریخی برمی‌‌گردد و فعلا در این عرصه جای آن بحث نیست.

با منابعی همچون ارخون و ترکی جغتایی کاری نداریم/ سرفصل‌‌های جدید بومی، ملی و دینی نوشته‌‌ایم

وی متذکر شد: ما سر فصل‌‌های دروس رشته زبان و ادبیات ترکی آذری را هم خودمان نوشته‌‌ایم؛ در سال 72، یک عده از آقایان جمع شدند و سرفصل‌‌هایی نوشتند که چیزی جز مانیفیست افراطی گری نبود، ما با منابعی همچون کتیبه‌های ارخون و ترکی جغتایی کاری نداریم بلکه با سرفصل‌‌های جدید بومی و ملی و دینی که نوشته‌‌ایم و به تصویب وزارت علوم رسیده است کار می‌‌کنیم.

کتب مفاخر آذربایجان‌‌ در رشته زبان و ادبیات ترکی آذری تدریس می‌‌شود

مدیر گروه زبان و ادبیات ترکی آذری دانشگاه تبریز با بیان اینکه کتب این رشته از منابع ایرانی تهیه شده و تمامی شخصیت‌‌های آذربایجانِ ایران را در برمی‌‌گیرد، اظهار داشت: ما 17 تن از شاعران را در متون خود تدریس می‌‌کنیم که همه آنان از مفاخر آذربایجانِ ایران هستند؛ یل‌های بزرگی مثل ملا محمد فضولی بغدادی، نسیمی ، صائب تبریزی، قوسی تبریزی، ملاپناه واقف، سید عظیم شروانی، راجی تبریزی، معجز شبستری، ملا مهدی شکوهی مراغه‌‌ای، صراف، شاه اسماعیل خطایی، نباتی، ملامحمدباقر خلخالی و ... و بالاخره شهریار ملک سخن سید محمد حسین بهجت تبریزی.

وی اضافه کرد: ما در ادبیات آذربایجانِ ایران کمبود منابع، شاعر و نویسنده نداریم، اکنون نیز ادبیات و زبان ترکی آذری را به شکل علمی که از قرن 7 به بعد شروع شده است تدریس می‌‌کنیم.

رسم‌‌الخط معیار نوشته‌‌های آذری را به چاپ می‌‌رسانیم

فرشبافیان از آغاز تدوین کتب ادبیات منسجم در دانشگاه تبریز خبر داد و ابراز داشت: مهم‌‌ترین بحث برای ما رسم الخط یعنی نگارش و ویرایش است، قول می‌‌دهم تا دو ماه آینده کتابی که چاپ می‌‌کنیم رسم الخط معیار نوشته‌‌های آذری باشد، بعد از این کتاب هم دستور زبان ترکی آذری و بعد از آن متون عرفانی ترکی آذری، متون نظم ترکی آذری، متون نثر، ادبیات مرثیه و ادبیات انقلاب اسلامی در آذربایجان را به چاپ خواهیم رساند.

برخی افرادی که خواهان تدریس در رشته زبان و ادبیات ترکی آذری هستند، از حداقل‌‌ها محرومند

مدیر گروه زبان و ادبیات ترکی آذری دانشگاه تبریز با اشاره به اینکه افراد زیادی جهت همکاری به ویژه در تدریس دروس به ما مراجعه می‌‌کنند، بیان داشت: متاسفانه اکثر این افراد یا مدرک دانشگاهی ندارند و یا از دانشگاه فهم درستی ندارند، برخی از آنها کلاس‌های آکادمیک را یک محیط آموزشگاهی می‌‌پندارند و برخی دیگر هم علیرغم اینکه در دانشگاه‌های جمهوری آذربایجان مدرک گرفته‌‌اند ( البته ترددی و بدون دیدن کلاس ) فهم درستی از زبان و ادبیات ترکی آذری ندارند و از حداقل‌های علمی نیز برخوردار نیستند.

وی متذکر شد: ما خود با تلاش مداوم و انتخاب افراد باسواد و دارای فهم خوب آکادمیک و ادبی آنهم ادبیات بومی و ملی از نیروهای خوب استفاده می کنیم و در نیمسال‌های بعدی نیز از وجود آنها بهره مند خواهیم شد.

برای رشد دانشجوهای مستعد بسترهایی فراهم کرده‌‌ایم

این مقام علمی اذعان کرد: ما باید الزاما از بین این دانشجوها، آن‌هایی را که از نظر علم و ادب ترکی آذری مستعد و خوب هستند انتخاب و پرورش دهیم تا رشد کنند؛ برای این دانشجوها انجمن علمی تشکیل داده‌‌ایم تا در آنجا جمع شوند، فعالیت علمی نمایند و خودی هم نشان بدهند و نهادهای فرهنگی و رسانه‌‌ای از وجود آنان بهره ببرند.

فرشبافیان در پایان به نهادهای فرهنگی و رسانه ای توصیه کرد اگر با گروه هماهنگ شوند ، این گروه می‌‌تواند با معرفی دانشجویانی که از نظر علمی و اخلاقی مناسب هستند در غنی تر شدن کار رسانه ای آنها در حوزه زبان و ادبیات ترکی آذری کمک نماید که امیدواریم با این کار بخشی از دغدغه های کاریابی دانشجویان نیز برطرف شود .

انتهای پیام/

منبع: دانا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۷۶۱۱۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چاپ پنجمین جلد مجموعه تاریخ ایران‌زمین درباره طاهریان و آل بویه

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «نخستین دولت‌های ایرانی پس از اسلام؛ طاهریان تا آل بویه» نوشته محسن جعفری به‌تازگی توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب پنجمین‌عنوان از مجموعه «تاریخ ایران‌زمین»‌ است که این‌ناشر چاپ می‌کند که تاکنون کتاب‌های «ایران در سپیده‌دمان تاریخ»، «هخامنشیان فرمانروایان جهان باستان»، «اشکانیان؛ فرمانروایان فراموش‌شده» و «ساسانیان فرمانروایان ایرانشهر» در قالب آن منتشر شده‌اند.

طرح اولیه مجموعه مورد اشاره شامل ۱۰ عنوان کتاب کم‌حجم بوده که تاریخ ایران را از دوران پیش از تاریخ تا انقلاب مشروطه را پوشش دهند. هدف اصلی از نگارش و انتشار مجموعه «تاریخ ایران‌زمین»‌ هم این است که پلی بین علاقه‌مندان غیردانشگاهی و کتاب‌های پژوهشی دانشگاهی، تاریخ‌خوانی و تاریخ‌دانی باشد. محسن جعفری می‌گوید مشکلاتی از جمله وجود کتاب‌های زیاد شبه‌تاریخی باعث شده‌اند به‌فکر تهیه و تدوین این‌مجموعه بیافتد. او می‌گوید صدها عنوان کتاب درباره تاریخ ایران وجود دارد و هرسال ده‌ها عنوان کتاب تازه نیز منتشر می‌شود اما کتاب‌های آسان‌فهم و علمی که به کار خوانندگان عادی و دانشگاهی بیایند در بازار کتاب کشور بسیار کمیاب‌اند.

کتاب‌های شبه‌تاریخی هم به بیان جعفری با هدف سودآوری و کیفیت پایین منتشر شده و می‌شوند و نویسندگانشان اغلب تحصیلات دانشگاهی مرتبط با تاریخ و فرهنگ ایران ندارند و بدون آشنایی با روش‌های پژوهش تاریخی فقط به قیچی‌کردن و چسباندن نوشته‌های تاریخی از هر منبع در دسترس می‌پردازند.

در کتاب «نخستین دولت‌های ایرانی پس از اسلام» صحبت از این است که فتوحات مسلمانان در قرن هفتم میلادی از رویدادهای مهم و تاثیرگذار تاریخ جهان بود. آن‌ها در مدت کوتاهی دو امپراتوری ساسانی و روم شرقی (بیزانس) را شکست دادند و از خراسان تا مراکش را به تصرف درآوردند. پس از پیامبر، بیشتر خلیفه‌های عرب با سیاست کوچاندن اعراب، به سرزمین های تصرف شده و تحقیر فرهنگی شکست خوردگان زمینه گسترش زبان و فرهنگ عربی را فراهم آوردند. در نتیجه این سیاست مردم تمدن های باستانی سرزمین های پهناور بین اقیانوس اطلس تا اروندرود هویت فرهنگی کهن خود را از دست دادند و از نظر زبانی و فرهنگی عرب شدند.

ایران تنها تمدن کهنی بود که در ۲ سده نخست پس از اسلام بخشی از قلمرو خلافت بود اما امروز بخشی از «جهان عرب محسوب نمی‌شود. چون ایرانیان پیوندهای استواری با هویت باستانی خود داشتند و فارسی زبان اداری، آموزشی و فرهنگی آنان بود. همین‌واقعیت باعث شکل‌گیری سوالات جالب و مهمی می‌شود؛ ازجمله این‌که چه شد ایرانیان دین اسلام را پذیرفتند ولی زبان و فرهنگ عربی را نپذیرفتند؟ یا این‌که فرهنگ ایرانی چگونه مقابل فرهنگ عربی دوام آورد و خود را با ارزش ها و آموزه های اسلامی سازگار کرد؟ سوالات دیگری که در این‌بحث به چشم می‌آیند از این‌قرارند: زبان فارسی چگونه خود را از زیر سایه سنگین زبان عربی بیرون کشید و به یکی از زبان های ادبی مهم جهان تبدیل شد؟ و چه عوامل سیاسی و فرهنگی سبب شدند ایرانیان ایرانی بمانند در حالی که دیگر اقوام باستانی در عراق و سوریه و شمال آفریقا، عرب شدند؟

محسن جعفری در «نخستین دولت‌های ایرانی پس از اسلام» در پی پاسخ‌ به چنین‌سوالاتی بوده است.

کتاب پیش‌رو ۹ فصل اصلی دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «ایران‌زمین در قلمرو خلافت»، «طاهریان، نخستین دولت ایرانی پس از اسلام»، «صفاریان، رویگرزادگان سیستانی»، «سامانیان و رنسانس فرهنگی ایران‌زمین»، «زیاریان، جنگاوران ناکام»، «آل بویه، شیعیانی از دیلم»، «زبان فارسی نو (دَری)، از پیدایش تا شکوفایی»، «فرهنگ و تمدن ایرانی در دوره نخستین دولت‌های ایرانی» و «معماری و هنر در دوره نخستین دولت‌های ایرانی».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

این رابطه شکننده تا تصرف نیشابور و پایان کار دولت طاهری در سال ۲۵۹ ه.ق ادامه داشت. در نیشابور برخی عالمان دینی و بزرگان شهر از یعقوب فرمان خلیفه را خواستند، ولی او در پاسخ شمشیرش را به آنان نشان داد و پاسخ داد: «امیرالمومنین را به بغداد نه این‌تیغ نشاندست؟ ... مرا بدین جایگاه نیز هم این‌تیغ نشاند عهد من و آنِ امیرالمومنین یکی است.» (همان ۲۲۵) با این‌همه او می‌دانست با فرمان خلیفه آسان‌تر می‌تواند بر خراسان فرمانروایی کند. بنابراین نمایندگانی به بغداد فرستاد و با توضیح ناتوانی محمدبن‌طاهر فرمان امیری خراسان را از خلیفه خواستند، ولی خلیفه عباسی از تایید اقدام یعقوب خودداری کرد و به او فرمان داد از خراسان عقب‌نشینی کند. (طبری ۱۳۸۰، ج ۱۵، ۶۴۴۰)

یعقوب اعتنایی به فرمان خلیفه نکرد و به جنگ طبرستان رفت. او پس از ماه‌ها جنگ فرسایشی و بی‌نتیجه زخم‌خورده و خشمگین به خراسان بازگشت و در آن‌جا فهمید معتمد عباسی توطئه‌ای خطرناک برضد وی طراحی کرده است. کارگزاران عباسی حاجیان خراسان، ری، طبرستان و گرگان را گرد آورده و نامه‌ای از خلیفه برای آن‌ها خوانده بودند که در آن تصرف خراسان را نامشروع خوانده بود و از حاجیان خراسانی خواسته بود از یعقوب بیزاری بجویند (همان، ۶۴۴۵)

این‌کتاب با ۱۴۴ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۸۰ هزار تومان منتشر شده است.

کد خبر 6081297 صادق وفایی