بیش از ۶۰ درصد اراضی زراعی ایران در فقر مواد آلی به سر می برند

به گزارش جام نیوز، علی رنجبر با اشاره به اینکه پس از آب و هوا، خاک سومين جزء عمده محيط زيست انساني تلقي مي شود، تصریح کرد: خاک بستر انواع فعاليت هاي زیستی و اكولوژيكی نظير تجزيه مواد و تغيير شكل آنها، معدني شدن و غير متحرک شدن عناصر غذايي است.

 

این کارشناس ارشد کشاورزی با بیان اینکه خاک در اثر فعاليت هاي روزافزون انسان آلوده شده است، خاطرنشان کرد: شرایط حاکم بر محیط خاک به عنوان محيطی متخلخل كه هوا و آب در آن حركت مي كنند، به دليل درگير شدن با واكنش هاي متفاوت از قبیل جذب سطحي، رسوب، انحلال، جذب منفي، واكنش اكسيداسيون و احياء و .

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

.. بسيار پيچيده است.

 

رنجبر مهمترين وظيفه خاک را در بخش کشاورزی، مهیا سازی بستري جهت پرورش گياهان و متعاقب آن توليد مواد غذايي مورد نياز براي بقاي موجودات زنده دانست و افزود: ارتباط مداوم و مستقيم خاک با گياهان، ضرورت توجه ويژه به سلامتي خاک را تشديد مي كند، زیرا که هرگونه تغيير منفي در این محيط اثرات زيان آوري بر كيفيت گياهان و به تبع سلامت جوامع بشري خواهد داشت.

 

وی با تأکید بر اینکه زندگی سالم در گرو حفاظت از خاک است، خاطرنشان کرد: تا قبل از دهه 1990 میلادی تمايل به توليد بيشتر در واحد سطح بدون توجه به آثار مخرب و عواقب زيست محيطي زیان بار آن، از جمله عواملي بود كه باعث جايگزين شدن كودهاي شيميايي به عنوان منبع عناصر غذايي اصلی اراضی زراعی و باغی شد.

 

رنجبر ادامه داد: در ابتداي دهه پاياني قرن بيستم با پديدار شدن آثار جانبي استفاده بي رويه از كودهاي شيميايي، اهداف اصلي سيستم هاي كشاورزي تغيير كرد، به گونه اي كه توجه به محیط زیست و رسيدن به حالت پايداري يا خودپايا، جاي توليد بيشتر در واحد سطح را گرفت.

 

مشكلات زيست محيطي عامل كاهش پايداري سيستم خاک در کشور

وی با اشاره به مزیت های کشاورزی پایدار گفت: در سيستم هاي كشاورزي پايدار کاربرد نهاده ها، به ویژه مواد شيميايي، به حداقل می رسد تا ضايعات ناشي از آبشويي، رواناب و تصاعد كاهش یابد و این هدف بدون استفاده از منابع مختلف كودهاي آلي به جاي منابع شيميايي ممكن نخواهد شد.

 

رنجبر با بیان اینکه مشكلات بيولوژيكي و زيست محيطي، باعث كاهش پايداري سيستم خاک در اکثر نقاط کشورمان شده است، افزود: جايگزينی كودهاي آلي به جاي بخشي از تقویت کننده های شیمیایی مورد استفاده، مي تواند نقش موثری را در کاهش اثرات مخرب ناشی از کاربرد آنها ایفا کند.

 

وی در ادامه تصریح کرد: كاهش مواد آلي باعث تخريب خواص فيزيكي و افزايش فرسايش خاک بوده و نیز عامل بروز معضلاتی از قبیل سله سطحي، فشردگي، نفوذ كند آب، مسائل زهكشي، شوري و قليائيت، آلودگي و کاهش باروري خاک در همه کشورهای دنیا شده است.

 

رنجبر مقدار مواد آلي در بيش از 60 درصد خاك هاي زير كشت ايران را كمتر از يك درصد و در بخش قابل توجهي كمتر از نیم درصد عنوان کرد و افزود: منابع تأمين كننده مواد آلي براي خاك هاي تحت كشت در ايران بسيار محدود بوده و در حال حاضر حداكثر 35 درصد از نياز اراضي زير كشت آبي را تأمين مي كند.

 

نقش توده زنده ميكروبي در تأمین عناصر غذايي خاک

وی كيفيت خاک را مفهومی نسبي و وابسته به شرايط دانست و گفت: بر اساس اهداف مورد نظر در حوزه كشاورزي، كيفيت خاک عبارت است از توانايي توليد پايدار خاک، لذا ارتباط محکمی بين كشاورزي پايدار و كيفيت خاک وجود دارد.

 

رنجبر ادامه داد: كيفيت خاک خود وابسته به دو عامل خصوصيت ذاتي خاک (که به وسيله عوامل تشكيل يعني آب و هوا، توپوگرافي، پوشش گياهي، مواد مادري و زمان حاصل مي شود)، و طبيعت ديناميك خاک (كه تحت تأثير استفاده و مديريت انسان قرار دارد)، است.

 

وی ویژگی های شیمیایی، فیزیکی و زیستی را از جمله مهمترین شاخص های سلامت خاک دانست و گفت: سلامت خاک به عنوان توانايي پيوسته آن در عمل كردن به عنوان یک سيستم زنده حياتي، بسیار حائز اهمیت است.

 

رنجبر اسیدیته، درصد اشباع بازي، محتوای كربن آلي و ... را از جمله شاخص های شیمیایی خاک برشمرد و تصریح کرد: خواص شيميايي دلالت بر جذب عناصر غذايي و رشد گياهان و موجودات زنده خاک دارد. مواد آلي براي ساختمان خاک مهم هستند و ثبات خاكدانه اي را بهبود مي بخشند.

 

وی ادامه داد: براي دستيابي به بازده توليدي زياد، كشاورزان بايد عناصر غذايي خاک را در مقادير زياد تهيه كنند. بنابراين امکان تغيير میزان ذخيره عناصر غذايي قابل دسترس با اضافه كردن كودهاي معدني، استفاده از باقي مانده محصولات و استفاده از ديگر مواد آلي در شكل كودها و كمپوست ها وجود دارد.

 

رنجبر خاطرنشان کرد: شاخص های فیزیکی خاک از جمله بافت خاک، ثبات خاكدانه ها، نفوذپذيري، دماي خاک، جرم مخصوص ظاهري، ظرفيت نگهداري آب، مقدار آب، حركت عناصر غذايي، نفوذپذيري ريشه و غيره نیز تحت تأثیر کاربرد مواد آلی بهبود می یابند.

 

وی با بیان اینکه كيفيت و سلامت خاک شديداً تحت تأثير پروسه هاي وابسته به ميكروبيولوژي از جمله چرخه عناصر غذايي، ظرفيت عناصر غذايي و ثبات خاكدانه ها قرار دارد، افزود: اجزاء بيولوژيكي ريشه ها و موجودات خاک، شامل موجودات زنده ريز ميكروسكوپي و بي مهرگان است.

 

رنجبر در پایان با اشاره به نقش اساسی بيوتاي خاک در معدني شدن عناصر غذايي از طریق تجزيه مواد آلي، گفت: توده زنده ميكروبي خود منبع قابل توجهي از عناصر غذايي است كه مداوماً درون چرخه هاي رشد ماكروفيتا و ميكروفيتا تغيير جهت داده و عناصر غذايي بيشتري را درون سيستم به چرخه مي اندازد.

 

خبرگزاری علم و فناوری

115

 

منبع: جام نیوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۸۸۵۲۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کلان‌شهر اصفهان بارش‌های یک‌سال زراعی کامل را دریافت کرد

به گزارش خبرنگار مهر، میانگین بارشی کلان‌شهر اصفهان از ابتدای سال زراعی (یکم مهرماه ۱۴۰۲) تا ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ به ۱۴۶ میلیمتر رسیده که ۲۳ میلیمتر بیشتر از میانگین یک سال کامل زراعی این شهر است.

بنا بر آمار اداره کل هواشناسی استان اصفهان میانگین بارش‌های شهر اصفهان در مدت مشابه سال گذشته ۱۴۰ میلیمتر و در دوره بلندمدت تا نیمه اردیبهشت ۱۱۴ میلیمتر بوده است.

بر همین اساس میانگین بارشی شهر اصفهان در سال زراعی کنونی نسبت به سال زراعی گذشته (۱۴۰۱- ۱۴۰۲) ۴.۲ درصد و نسبت به دوره بلندمدت (۶۳ ساله) ۲۸ درصد افزایش یافته است.

بنا بر داده‌های موجود، میانگین بارشی یک سال زراعی کامل شهر اصفهان ۱۲۳ میلیمتر است. یک‌سال زراعی (آبی)، از یکم مهر ماه هر سال تا ۳۱ شهریور سال بعد محاسبه می‌شود.

شهر اصفهان امسال برای دومین سال پیاپی است که بارش‌های یک‌سال خود را طی هشت ماه دریافت کرده است. این خطه در سال زراعی گذشته نیز بارش‌های مطلوبی داشت به طوری که تا بهمن ماه ۱۴۰۱ و طی پنج ماه بارش‌های یکسال زراعی خود را دریافت کرد.

میانگین بارش‌های استان اصفهان به ۱۸۳ میلیمتر رسید

همچنین میانگین بارندگی استان اصفهان از ابتدای سال زراعی تا ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳، به ۱۸۳.۳ میلیمتر رسیده است.

میانگین بارش‌های استان اصفهان در سال زراعی کنونی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱.۶ درصد افزایش و نسبت به دوره بلندمدت هفت دهم درصد کاهش نشان می‌دهد.

میانگین بارندگی یک سال زراعی کامل استان اصفهان ۱۹۷.۳۸ میلیمتر است.

روند کاهشی بارش‌ها در مناطق غرب و جنوب اصفهان

همچنین فریدون‌شهر به عنوان پربارش‌ترین شهرستان استان اصفهان در سال زراعی کنونی، از ابتدای مهر سال ۱۴۰۲ تا ۱۶ اردیبهشت ماه ۴۳۷ میلیمتر بارندگی داشته است. در حالی که بارش‌های این خطه در مدت مشابه سال گذشته ۴۶۲.۵ میلیمتر و در بلند مدت ۵۴۴.۶ میلیمتر بود.

میانگین بارشی یک سال زراعی کامل فریدون‌شهر ۵۷۱ میلیمتر است و بارش‌های امسال این شهرستان در مقایسه با سال زراعی گذشته ۵.۵ درصد و نسبت به دوره بلندمدت ۱۹ درصد کاهش نشان می‌دهد.‌

سمیرم نیز به‌عنوان دومین شهرستان پربارش استان اصفهان از ابتدای سال زراعی (مهرماه) تا نیمه اردیبهشت ۴۰۴.۵ میلیمتر بارندگی داشته در حالی که در مدت مشابه سال قبل میانگین بارش‌های این شهرستان به ۵۳۵ میلیمتر و در دوره بلندمدت به ۴۴۳ میلیمتر می‌رسید.

میانگین بارشی یک سال زراعی کامل شهرستان سمیرم ۴۶۱ میلیمتر است. بنا بر آمار اداره کل هواشناسی استان اصفهان، بارش‌های امسال شهرستان سمیرم نسبت به سال زراعی قبل ۲۴.۴ درصد و در مقایسه با بلند مدت حدود ۹ درصد کاهش یافته است.

افزایش ۱۰۰ درصدی بارش‌ها در مناطق شرق و شمال اصفهان

بررسی آمار ارائه شده از سوی اداره کل هواشناسی استان اصفهان نشان می‌دهد به‌رغم کاهش بارندگی در شهرستان‌های سردسیر غرب و جنوب استان در سال زراعی کنونی، میانگین بارش‌ها در شهرستان‌های گرمسیری و دارای اقلیم گرم و خشک در شمال و شرق و مرکز استان، نسبت به سال قبل و دوره بلند مدت افزایش یافته است.

برای مثال میانگین بارندگی شهرستان نطنز از ابتدای سال زراعی تا نیمه اردیبهشت به ۲۰۳ میلیمتر رسیده و این در حالی است که میزان بارندگی این شهرستان در مدت مشابه سال زراعی گذشته ۱۰۱ میلیمتر و در دوره بلندمدت ۱۴۹ میلیمتر بود.

میانگین بارشی یک سال زراعی کامل شهرستان نطنز ۱۶۲ میلیمتر است‌. بر همین اساس میزان بارش‌های شهرستان نطنز نسبت به سال گذشته ۱۰۲ درصد و در مقایسه با دوره بلندمدت ۳۸ درصد افزایش یافته است.

همچنین میانگین بارندگی در شهرستان ورزنه از ابتدای سال زراعی کنونی تا ۱۶ اردیبهشت ماه به ۱۰۱ میلیمتر رسیده است. درحالی که میزان بارش‌های این شهرستان در مدت مشابه سال گذشته ۶۵ میلیمتر و در دوره بلندمدت تا این تاریخ ۷۰ میلیمتر بود.

میانگین بارشی یک سال زراعی کامل شهرستان ورزنه ۷۶.۶ میلیمتر است. بنا بر اعلام اداره کل هواشناسی استان اصفهان میانگین بارش‌های امسال شهرستان ورزنه در مقایسه با مدت مشابه سال زراعی قبل ۵۵ درصد و در مقایسه با دوره بلندمدت ۴۲ درصد افزایش یافته است.

همچنین میانگین بارندگی در شهرستان کاشان در شمال استان اصفهان از ابتدای سال زراعی تاکنون به ۱۲۶ میلیمتر رسید. میزان بارش‌های این شهرستان در مدت مشابه سال گذشته ۵۸ میلیمتر و دوره بلند مدت ۱۲۳ میلیمتر بود.

میانگین بارشی یک سال زراعی کامل شهرستان کاشان ۱۳۲.۷ میلیمتر است. بر این اساس میانگین بارندگی این شهرستان در سال زراعی کنونی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱۱۶ درصد و نسبت به دوره بلندمدت ۲.۸ درصد افزایش داشته است.

کد خبر 6097772