«اصفهان عصر ظل‌السلطان»
تاریخ انتشار: ۱۶ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۰۲۰۷۳۰
خبرگزاری شبستان:کتاب «اصفهان عصر ظل‌السلطان» یادداشت‌های روزانۀ اصفهان و دربار ظل‌السلطان (۱۳۰۲ـ۱۳۰۱ق)به قلم مشترک«اکبرشریف زاده» و«علیرضا نیک نژاد» چاپ شده است.
به گزارش خبرگزاری شبستان ، به نقل از میراث مکتوب ،روزنامۀ خاطرات پیش رو کتابی دربارۀ وضعیت زندگی روزمرۀ یک دولت‌مرد دربار ظل‌السلطان بین سال‌های 1301ـ1302 قمری است که بیانگر وضعیت سیاسی و اجتماعی مردم و توصیف روایت‌های متعددی از دربار اصفهان و نیز مباحث روزمره مؤلف و شرح آن است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یادداشت‌های مؤلف در این نسخه از سه‌شنبه 25 ذیقعده 1301 قمری شروع و تا شنبه ششم صفر 1303 نیز مطالبی دارد، در عطف نسخه برچسب سفرنامه پدرزن ظل‌السلطان را دارد، هر چند از اسم مؤلف اثری نیامده اما به جهت بیان بسیاری از مسایل و حالات و وضعیت دربار و افراد حاکم اصفهان نسخه‌ای بسیار باارزش و منحصربه‌فرد است.
اهمیت این نسخه در بیان مناسبات حکومتی و روابط حاکم محلی و ظل‌السلطان و نیز شرح بسیاری از حوادث روزمره، اعم از سیاسی و اجتماعی و حتی کشاورزی و آبیاری، قنات‌ها و نیز ... بوده است. مؤلف با نگاه تیزبینانه و انتقادی در برخی مواقع به عنوان شخص بی‌طرف به واکاوی علل وقایع پرداخته و در بسیاری از موارد نیز به عنوان راوی بی‌طرف فقط اصل روایت را نقل کرده است.
مؤلف در هیچ جای نسخه اسمی از خود به میان نیاورده و اطلاعات از وی تنها موارد و شواهد و قرائنی است که در زیر می‌آید. با توجه به برچسب عطف نسخه «سفرنامه پدرزن ظل‌السلطان» و نیز بررسی متن‌پژوهی نسخه به نظر می‌رسد این انتساب درست است، به جهت آنکه حضور دایم وی در دربخانه ظل‌السلطان و نیز بیان روابط متعدد وی نشان از نزدیکی به دربار دارد. مؤلف از شاهزادگان قاجاری و به احتمال بسیار از فرزندان محمدعلی میرزا دولتشاه فرزند فتحعلی‌شاه قاجار است، همسر مؤلف دختر ملاحسن قمشه‌ای است، مؤلف می‌نویسد تا الان سی سال است که ساکن اصفهان شده، با محاسبه آن از سال 1272 ق. وی در اصفهان سکنی گزیده و می‌نویسد «عمر از پنجاه گذشته نزدیک به پنجاه و پنج است» متولد حدود 1247 قمری و مالک روستای اله‌آباد لنجان است. از دو دختر خود در متن نام برده که شامل ربابه و سکینه که شرح عروسی اولی و بیماری دومی را نوشته و میرزامحمدتقی خان نیز پیشکار وی در اله‌آباد بوده است. علاوه بر آن زمانی نیز مؤلف در کرمانشاه زندگی کرده است.
مسعودمیرزا ملقب به ظل‌السلطان در روز شنبه بیستم ماه صفر 1266 قمری فرزند سوم و پسر دوم ناصرالدین شاه قاجار متولد شد و مادرش عفت‌السلطنه بود و چون مادرش از زنان عقدی شاه و از دودمان قاجار نبود، نتوانست جانشین پدر شود، با اینکه سه سال از ولیعهد و شاه بعدی ایران یعنی مظفرالدین شاه قاجار بزرگ‌تر بود. بنابراین این مسئله تاثیر شگرفی در مناسبات بعدی وی برجای گذاشت. شاید به همین دلیل نیز در سن کم در مناطق مختلفی مشغول حکومت شد. در 1277 در 11 سالگی به حکومت مازندران و استرآباد و غیره منصوب شد، در 1279 ق یعنی در سیزده سالگی فارس و در 17 سالگی در 1283 ق حکومت اصفهان و بخش‌های زیادی از جنوب و غرب ایران را برعهده داشت. و از سال 1291 حدود 34 سال یعنی تا اوایل مشروطیت حاکم مطلق و مسلط اصفهان و توابع آن بود. ظل‌السلطان در همان جوانی سرسخت و نیرومند و مستبد و در کسب جاه و مال چیره‌دست و مهارت زیادی داشت، چنانچه از نقدینگی و جواهر و املاک و پیشکشی‌هایش به پدر تاجدارش نمونه‌های متعدد تاریخی می‌توان یافت و در ایام حکومت روز به روز بر این سلطه و اموال و املاک اضافه می‌کرد. پارک مسعودیه تهران، باغ نو، باغ حاجی آباد، باغ ابریشم، باغ اکبرآباد، شکارگاره‌های اصفهان مثل مرغ و قمشلو و قهدریجان و غیره همه نشان از جاه‌طلبی‌های فزاینده این شاهزاده قاجاری است.
این نسخه به لحاظ توصیف رخدادها و وقایع تاریخی حکومت اصفهان به جهت حضور نویسنده و دیدن و شنیدن و خواندن وقایع و بیان جغرافیای تاریخی اصفهان و فرهنگ آبادی‌های آن در زمان قاجاریه، برگزاری مراسم مذهبی مثل روضه‌خوانی و مرثیه‌خوانی و نیز بیان شکارهای متعدد ظل‌السلطان، حیوانات شکارشده و شکارگاه‌های اصفهان مثل مرغ و قمشلو و غیره، شرح و توصیف کشاورزی اصفهان به ویژه منطقه لنجان، بارندگی، انواع میوه‌ها و سیفی و آفت‌های کشاورزی و میزان آب، شرح عمارات و پلها و امامزاده‌ها و غیره اهمیت زیادی دارد.
نویسنده برخی از اخبار و اطلاعات را از رجال درباری و نیز روزنامه فرهنگ اصفهان و روزنامه‌های دارالخلافه از طریق پست اصفهان دریافت و آنها را در این کتاب منعکس کرده است. اخبار مهدی سودانی از جمله یکی از این موارد است که در مقابل انگلیس دست به شورش و اعتصاب زد و به موفقیت‌هایی نایل شد و البته ادعای مهدویت کرد، اخبار وی را نویسنده ذکر کرده است. شرح و توصیف اردوهای نظامی ظل‌السلطان و نیز همراهی و بیان مسایل متعدد امام جمعه اصفهان، آقانجفی و برادرانش و علما و روحانوین منبری، بستی شدن، پیشکشی افراد و در واقع خردی و فروش مناصب حکومتی از دیگر وجوه اهمیت این نسخه است.
فهرست مطالب کتاب:
مقدمه
متن نسخه
تصاویر
فهرست اعلام
کتاب«اصفهان عصر ظل‌السلطان» یادداشت‌های روزانۀ اصفهان و دربار ظل‌السلطان (1302ـ1301ق)به قلم مشترک«اکبرشریف زاده» و«علیرضا نیک نژاد» در 284 صفحه چاپ شده است.
پایان پیام/37منبع: شبستان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۰۲۰۷۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اطلاع‌نگاشت دریافت نسخه چاپی و رفع نقص کارت شرکت در آزمون سراسری سال ۱۴۰۳
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، داوطلبان شرکت در نوبت اول آزمون سراسری سال ۱۴۰۳ می‌توانند با ملاحظه اطلاع‌نگاشت (اینفوگرافیک) دریافت نسخه چاپی و رفع نقص کارت شرکت در آزمون سراسری سال ۱۴۰۳، به صورت تصویری با چگونگی اقدام برای رفع نقص کارت شرکت در آزمون آشنا شوند.
منظور از «خانم بازیگر» در اعترافات تتلو که بود؟