ادبیات پس از پیروزی انقلاب عرصه ذوق‌آزمایی فرهنگ داخلی شد
تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۰۴۱۲۷۰
اندیشه قدیریان، عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، در خصوص تأثیر انقلاب اسلامی بر فرهنگ، اظهار کرد: انقلاب اسلامی ایران، پدیده‌ای متأثّر از فرهنگ و مؤثّر بر آن است، به این معنی که افزون بر داشتنِ خواستگاه فرهنگی، بر فضای اجتماعی، سیاسیِ پَساشاهنشاهی نیز تأثیرگذار بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی با بیان اینکه تأثیر انقلاب بر فرهنگ را باید در استقرار و استمرار ارزش‌هایی جست و جو نمود که مردم انقلابی، برای تثبیت و توسعۀ آن‌ها به پاخاسته بودند، ادامه داد: فراگیر شدن ارزش‌های اصیل اسلامی و ایرانی، گسترش آزادی‌های مدنی، نیل به استقلال سیاسی، قطع وابستگیِ نظامی به بیگانگان، رسیدن به خودکفایی اقتصادی و ... بن‌مایه‌های فرهنگی نهضت مردم ایران به رهبری امام خمینی (ره) را شکل می‌داد.
قدیریان با تأکید بر اینکه بخشی از اهداف مذکور، با همّت مردم و تدبیر منتخبان آن‌ها حاصل آمده، ابراز کرد: امّا از آنجا که برای تحقّق کامل این آمال، راهی دراز در پیش است، حفظ روحیۀ انقلابی‌گری و تقویت میل تحوّل‌خواهی، مهم و قابل تأمل است.
عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه درونمایۀ اغلب آثار هنری پس از انقلاب، با ارزش‌های اسلامی و ایرانی، مطابقتی مطلوب و ستودنی دارد، عنوان کرد: نظارت بر این امر، از مهمترین وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که باید بر طبق بندهای یکم و چهارم از ماده 1 شرح وظايف این وزارتخانه، «رشد فضايل اخلاقی» و «رواج فرهنگ و هنر اسلامی» باید در دستور کار قرار گیرد.
اکثر آثار هنری پس از انقلاب موجب تقویت خودباوری فرهنگی شد
وی با اشاره به اینکه اکثر آثار هنری پس از انقلاب اسلامی، از فرهنگ بومی ایران سرچشمه می‌گیرد، اظهار کرد: این سر چشمه گرفتن آثار هنری از فرهنگ بومی ایران می‌تواند در تقویت خودباوری فرهنگی، مؤثّر باشد، آنچه که هر ساله، در قالب برگزاریِ نمایشگاه دائمی کتاب و برپایی جشنواره‌های موسیقی، تئاتر و فیلم فجر مشاهده می‌کنیم، بازتابی از تلاش بی وقفۀ اهالی هنر در بارورسازی فرهنگ ایرانی و اسلامی است.
قدیریان با تأکید بر اینکه سینمای پیش از انقلاب با ارائه مظاهر ناهمخوان با فرهنگ اسلامی، در پی ایجاد جامعه‌ای با الگوهای غربی بوده است، افزود: انقلاب اسلامی، با تکیه بر زیرساخت‌های آیینی و میهنی، بازتعریفی جدید از سینما ارائه نمود که از توجّه عمیق به این حوزه، حکایت دارد، وقوع جنگ تحمیلی، ژانری نو، موسوم به «سینمای دفاع مقدس» پدید آورد که برخی از آثار ساخته شده در آن، جزء ماندگارترین تولیدات تاریخ سینمای ایران است.
عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوس مشهد با اشاره به اینکه ادبیات پیش از انقلاب نیز در حوزه‌هایی همچون شعر، رمان و داستان کوتاه، بعضاً مضامینی را در بر می‌گرفت که از دید فرهنگ قالب ملّی، مکروه و ناپسند بود، بیان کرد: این امر در نشریات زرد و رنگین‌نامه‌ای اغواگر، جلوۀ بارزتری یافته بود و درج برخی تصاویر بر روی جلد و یا صفحات داخلی آن‌ها، با عُرف فرهنگی ایران و عفّت عمومی، ناسازگاری آشکاری داشت.
ادبیات پس از پیروزی انقلاب عرصه ذوق‌آزمایی فرهنگ داخلی شد
وی گفت: امّا ادبیات در دورانِ پس از پیروزیِ انقلاب اسلامی، عرصۀ ذوق آزمایی‌های مبتنی بر فرهنگ اصیل داخلی گردید و با ژانرهای نوظهوری چون ادبیات پایداری و شعر آیینی، به صورت ممتازی بهره‌مند شد.
قدیریان با تأکید بر اینکه دین از مهمترین مؤلّفه‌هایی است که بر مهندسی فرهنگیِ کشور، اثر می‌گذارد، ادامه داد: دین و فرهنگ در ایران، مقولاتی هم محسوب می‌شوند که در تعامل با یکدیگرند؛ به اين معنا كه دين در فرهنگ‌سازی مؤثّر بوده و فرهنگ منهای دین، کالبدی بی‌جان شمرده می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه تعاليم اسلامی، از جمله شیوه مطلوب مواجهه با همنوعان، رعايت نظم، احترام به حقوق ديگران، عنایت به داد و ستد منصفانه، توجّه به آداب صحیح ازدواج و طلاق، تدبير منزل، اهمیّت دادن به بهداشت و ... عملاً به فرهنگ‌سازی می‌پردازند، تصریح کرد: تقریبا تمام مضامین حقوقی، اجتماعی و اخلاقی اسلام از جمله تعزيرات، شهادت، وصيّت، ارث، قرض، تعاون، احسان، انفاق و ... بار فرهنگی دارند.
وی بیان کرد: همانگونه که تاریخ معاصر نشان می‌دهد، فرایند نوسازی به شیوه غربی که در عصر رضاشاه آغاز شده بود در دوره‌ی محمدرضا شاه ادامه یافت و دگرگونی‌های عمده‌ای در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه به وجود آمد. در این بین، با گسترش روند نوسازی و صنعتی شدن کشور، ساختار جمعیتی متحول شد و به تبع آن تحولاتی فرهنگی پدید آمد که نابسامانی‌های زیادی را در پی داشت.
قدیریان با اشاره به صنعتی شدن کشور، افزود: طبقات سنّتی رو به افول نهادند و قشرهای جدید اجتماعی با تکیه بر جنبه‌های مختلف تجدّد، وارد صحنه شدند، زندگی سیاسی و فرهنگی هم بر پایۀ دیدگاه‌های غیر سنّتی بنیان گذاشته شد و روند اصلی زندگی فرهنگی این اقشار، به سمت تجدّد خواهی سکولار تمایل یافت.
عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه ارتقای معنویت در کشور از بزرگ‌ترین دستاوردهای فرهنگی انقلاب اسلامی است، ابراز کرد: رشد کمّی و کیفی هیئت‌های مذهبی و گسترش مفاهیمی چون ایمان، تقوا، وحدت، ایثار و شهادت در برنامه‌های آموزشی و پرورشی مدارس و دانشگاه‌ها، و طرح موضوعاتی مانند ازدواج دانشجویی یا تشویق به شرکت در مراسم اعتکاف و عزیمت به سفرهای پرفضیلتی چون حجّ، عتبات و راهیان نور، و تبلیغات پرشور برای دعوت از مردم جهت حضور در نمازهای جمعه و جماعت، نمونه‌هایی اندک از جلوه‌های درخشان رشد فرهنگ دینی در کشور، پس از پیروزی انقلاب، محسوب می‌شود.
مطبوعات و تلویزیون قبل از انقلاب موجب بحران هویتی در جامعه شدند
وی عنوان کرد: بررسی عملكرد مطبوعات و بسیاری از برنامه‌های رادیو و تلویزیون قبل از انقلاب اسلامی نشان می‌دهد که این وسایل ارتباط جمعی، با تضعیف فرهنگ دینی و سنت‌های ملّی، جامعه را با بحران‌های هویّتی بسیاری رو به‌رو ساخت.
قدیریان با اشاره به اختناق سیاسی و سانسور شدید توسط رژیم پهلوی، گفت: به همین جهت رسانه‌ها از ایفای نقش مردمی خود در سمت و سو بخشی به تحولات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی عقب ماندند.
عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه تلویزیون رژیم پهلوی هم با تولید و پخش برنامه‌های سطحی و مبتذل، با ایجاد غفلت در نسل جوان ایرانی، آنان را از واقعیات جامعۀ ایرانی که تحت سلطۀ آمریكا و انگلیس اداره می‌شد دور می‌ساخت، ابراز کرد: در آن دوره، پیگیری سیاست ترویج فرهنگ بیگانه و همچنین بی‌توجهی رژیم به تولید برنامه‌های داخلی، موجب وارد شدن بخش عظیمی از برنامه‌های تلویزیونی از كشورهای خارجی و پخش آن‌ها از شبكه‌های تلویزیونی داخل می‌شد، در نتیجه تلویزیون به جای اینكه مردم را بیشتر در پایبندی به ارزش‌های ملّی و آموزه‌های دینی ترغیب کند، منعکس کنندۀ تصاویر و پیام‌های دنیای خارج بود كه به دلیل جذابیت ظاهری، مخاطبان خود را به شدت تحت تأثیر خود قرار می‌داد.
وی ایجاد تحول بنیادین در فرهنگ جامعه را یک «انقلاب فرهنگی» دانست و عنوان کرد: دستیابی به آرمان انقلاب اسلامی، مستلزم انقلاب فرهنگی به معنی تحول در علوم، ساختار‌ها، برنامه‌ریزی‌‌ها، نهادها و مناسبت‌‌های اجتماعی است.
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۰۴۱۲۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ابلاغ ماده واحده «تأیید انتخاب دبیر شورای فرهنگ عمومی»
به گزارش خبرگزاری مهر، آیت الله سیدابراهیم رییسی، ماده واحده «تأیید انتخاب دبیر شورای فرهنگ عمومی» که در جلسه ۸۹۷ مورخ ۱۴۰۲/۱۲/۰۸ شورای عالی انقلاب فرهنگی به‌تصویب رسیده است را به این شرح برای اجرا به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای فرهنگ عمومی ابلاغ کرد:
«ماده واحده «تأیید انتخاب دبیر شورای فرهنگ عمومی» که در جلسه ۸۹۷ مورخ ۱۴۰۲/۱۲/۰۸ شورای عالی انقلاب فرهنگی براساس مصوبه جلسه ۴۶۳ مورخ ۱۴۰۲/۱۱/۲۴ شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی (به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) به تصویب رسیده است به شرح ذیل برای اجراء ابلاغ می‌گردد:
«ماده واحده- با استناد به ماده ۲ آیین‌نامه شورای فرهنگ عمومی (مصوب جلسه ۳۹۸ مورخ ۱۳۷۶/۰۳/۲۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی و اصلاحات بعدی آن)، خانم عاطفه خادمی به عنوان دبیر شورای فرهنگ عمومی انتخاب می‌شود».
هوادار خاطی سپاهان ۱۰ سال محروم شد