Web Analytics Made Easy - Statcounter

بروجرد، پایتخت "ورشو" ایران و جز محدود شهرهای جهان است که فلز در آن به‌صورت چکشی ساخته می‌شود اما این روزها این هنر ملی با آوازه جهانی نفس‌های آخر خود را می‌کشد. ۱۷ بهمن ۱۳۹۶ - ۱۳:۲۴ استانها لرستان نظرات

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بروجرد، دست‌هایش به‌رنگ مس است. سرخ‌وسیاه از سال‌ها هم‌آغوشی با چکش و ورشو.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هر سال که از عمرش سپری شده، چکشی بیش‌تر نواخته بر تن ورشو. حالا آبدیده‌ٔ صنعت ورشوسازی در بروجرد شده‌ است. آن‌روزها دست‌هایش شبیه حالا پوست نینداخته‌بود. هر بار که چکش‌ها را روی هم انباشته کرد، ظرف‌ها و نقوش را صیقل داد با آهنگ نواخته بر فلز.

کهنه‌داغ ورشو

«علمدار» یکی از ده‌ها ورشو و قلم‌زنی است که عمری را در دالان‌های درهم‌تنیده و پیچ‌در‌پیچ بازار مسگرهای بروجرد پیر کرده. بازاری که هنوز سرپا مانده به آمیخته‌های سنت و نقش‌ونگار مشاغل قدیمی. بازار مسگرها رونق ندارد، کهنه‌داغ است از غبارِ نشسته بر صنایع دستی در لرستان.

«علمدار»، دست‌برده سینی‌ای را از میان صدها ظرف بیرون می‌آورد. با دست‌هایی که انگار آمیخته به رنج اصالت است، چشم‌درچشم نقش‌ها با خاطره‌های مس هم‌ُسرایی می‌کند:«20 سال است که در بروجرد زندگی را با ورشوسازی و قلم‌زنی چرخانده‌ام، از همین نقش‌زدن‌ها بر دل سخت فلز. ورشو که فلز است از ترکیب پنج آلیاژ روی، نیکل، قلع، سرب و مس ساخته‌شده. اصل ورشو برآمده از کشور لهستان است.

بروجرد، پایتخت ورشو

در حدود 60 سال است که مواد اولیه ورشو در بازار نیست و استادکارها هم کرکره‌‎ٔ سال‌ها مرارت و تجربه را پایین کشیده‌اند. اگر مواد اولیه ورشو یافت شود، سازندگان صنایع دستی دست هنر و سنت بالا می‌زنند. همین چند ماه پیش «بروجردی»، نماینده بروجرد چندنفری از پژوهشگرها را پای کار آورد تا بتوانند آلیاژ اولیه ورشو را تولید کنند، اما با حساب‌وکتاب قیمت هر کیلوی آن 500 هزارتومان از آب درآمد. این بهای گران، جوابگوی درآمد ناچیز ما نبود. ما دل و زندگی داده‌ایم به‎پای ورشو. در 130 سال پیش فلز ورشو به صورت ورق وارد بروجرد می‌شد. استادکارها با حکاکی‌ها و آواز چکش‌ها صورتِ خوش به ورشو نواختند. حالا این فلز در دنیا و ایران به‌نام بروجرد شناخته می‌شود تا تنها شهری که فلز در آن به‌صورت چکشی ساخته شود، همین شهر ما باشد.»

روزگار خاموش بازار مسگران

سال‌ها گذشت. آواز مسگران از صدا افتاد. چکش‌ها آویخته شد و کوره‌ها خاموش. روزگار خاموشی ورشو، نان بر سر سفره‌ها نیاورد. مسگران دلتنگی‌های‌شان را در نواختن‌های مس روی سینی‌های کهنه با خاطره‌ها پیوند زدند.

در کمرکش بازار مسگرها در بروجرد، «علمدار» با هر خاطره از ورشو چشم‌هایش پرتاب می‌شود به جلو:«بروجرد تنها شهر ایران است که در دوره قاجار سکه را با طلاونقره در دارالسرور ضرب‌ کرده. حالا با این‌همه قدمت و غنیمت تاریخ، میراث فرهنگی بروجرد هیچ کمکی به صنایع دستی نمی‌کند. غرفه‌ای برپا کرده‌ایم در میدان صفا به نام نمایشگاه دائمی ورشو که بانی آن صنایع دستی بروجرد است، اما حتی کرایه غرفه‌ها را خودمان پرداخت می‌کنیم! سال ها مراجعه کرده‌ایم، چیزی جز وعده به‌دست امیدوار ما نرسیده‌است.»

وعدهها

در بازار بروجرد نه فقط چشم ورشوها که بقیه صنایع هم نگران هستند. دکان‌های قدیمی آفتاب نزده، کرکره‌ها را بالا می‌آورند، اما پای دل و بساط‌شان قرص نیست. در دالانی دیگر دکان «منوچهر بقایی‌پور» است. 40 سال است که پابه‌پای کوچه پس کوچه‌های قدیمی بروجرد، جاجیم‌بافی را رج‌به‌رج دوخته در صنایع دستی:«میراث فرهنگی در این سال‌ها نه تسهیلاتی داده و نه وامی. کارگاه کوچک ما تنها میراث جاجیم‌بافی بروجرد است، حالا با این اوضاع چشم‌وچراغ رونقی نمانده.

او دست‌بافته‌هایی که با پارچه‌بافی دو وردی می‌بافد و دست در نقوش گل و پروانه است را می‌گوید «هرمی» نام دارد و منحصر و برخاسته از بازار بروجرد است. اما رسیدگی که نباشد شهرهای دیگر و از جمله اصفهان پای کار رقابت می‌آیند. جاجیم‌ها را از بروجرد خریداری کرده و بعد در بازار آن‌جا به نام شهر خودشان به‌فروش می‌رود.»

دکان آهنگرها هم تعطیل شده

بعد از دالان‌های پیچیده و تودرتو، صدای آهن‌های گداخته راه دکان «مرتضی گودرزی» را نشان می‌دهد. در کارگاهی کوچک آتش و چکش‌ها نشسته بر جان آهن‌ها. ضربه‌های پی‌درپی، دست‌ها را می‌چرخاند و بی‌وقفه می‌کوبد: «40 سال است که آهنگرم. آهن‌ها در دستانِ سخت نرم شدند، میخ، نعل اسب، داس و فلزهای دیگری. در این سال‌ها نه بیمه هستیم و نه وامی به ما تعلق گرفته. عنایت‌ها که نیست، دکان آهنگرها هم تعطیل شده، آن‌هم در بازاری که زغال‌سنگ با جنس خراب را هر کیلویی 1200 تومان می‌خریم. نماینده بروجرد تابستان 95 آمده بود پای درد و دل‌ها، اما هنوز هیچ خبری از پیگیری نشده‌است. ما از دولت و سازمان میراث فرهنگی حمایت می‌خواهیم، این‌که تسهیلاتی پیش‌بینی کنند و فکری به‌حال بیمه‌ها.»

مرتضی و همکارش بر جان آهن می‌کوبند، رزق و روزی را از همین دل سخت به‌دست می‌آورند. برای آن‌ها و برای بازماندگان قدیمی بازار مسگرهای بروجرد، صنایع دستی حکایت پشت خمیده از سندان و مس‌وآهن است، حکایت عاشقی و دلتنگی است و نقش‌ونگارهایی که دلبری می‌کند از آوازِ ناکوک زندگی.

انتهای پیام/م

لرستان| نفس‌های آخر پایتخت "ورشوسازی" جهان؛ پایان غم‌انگیز هنری ملی با آوازه جهانی + تصاویرورشو۳ورشو ۱ورشو ۳ / جاجیمورشو ۴ورشو ۵ورشو ۶ورشو ۷ورشو ۸ورشو ۱۰ورشو ۱۱ورشو ۱۲ / اصلیورشو ۱۳ورشو ۱۴ / جاجیم R41450/P1486/S6,72/CT7

منبع: تسنیم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۰۵۰۶۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

میانگین اقامت گردشگران در اقامتگاه‌های رسمی لرستان ۱.۲ شب است

ایسنا/لرستان معاون گردشگری، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان گفت: میانگین اقامت گردشگران در اقامتگاه‌های رسمی استان ۱.۲ شب در طول سال بوده است.

حجت‌الله عباسیان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در حال حاضر دو هزار و ۷۰۰ تخت اقامتی در استان وجود دارد.

وی اضافه کرد: سال گذشته از ۲۸ اسفندماه تا ۱۵ فروردین ماه ۶۹ هزار و ۸۷۶ نفر در اقامتگاه‌های رسمی لرستان اقامت داشتند.

معاون گردشگری، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان گفت: همچنین در اقامتگاه‌های غیررسمی ۱۱۶ هزار و ۴۰۰ نفر و در اقامتگاه‌های اضطراری هشت هزار و ۸۸۷ نفر اقامت داشتند.

عباسیان بیان کرد: در مجموع در اقامتگاه‌های رسمی، غیررسمی و اضطراری، ۱۹۵ هزار و ۱۵۵ نفر اقامت داشتند.

وی عنوان کرد: همچنین بیش از ۱.۴ میلیون نفر از جاذبه‌های فرهنگی، تاریخی و توریستی بازدید کننده داشته‌ایم که امسال پیش‌بینی شده با توجه به مصادف شدن عید نوروز با ماه مبارک رمضان ۲۰ درصد افزایش گردشگر را در استان شاهد باشیم.

معاون گردشگری، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان یادآور شد: میانگین اقامت گردشگران در اقامتگاه‌های رسمی استان ۱.۲ شب در طول سال بوده است.

انتهای پیام

دیگر خبرها

  • میانگین اقامت گردشگران در اقامتگاه‌های رسمی لرستان ۱.۲ شب است
  • پایان رکورد شگفت‌انگیز آنتوان گریزمان در تیم ملی فرانسه
  • کلیه دستگاه‌های بروجرد برای بارندگی پیش‌رو آمادگی کامل داشته باشند
  • ترین‌های جهان در سال ۱۴۰۲ از دریچه ایمنا
  • ترین‌های جهان در سال ۱۴۰۲
  • هیجان انگیز است که من را با مارادونا مقایسه می‌کنند
  • لزوم بهره‌گیری از جوانان برای تولیدات فرهنگی و هنری تراز انقلاب
  • ۱۶۵ مدرسه در لرستان آماده پذیرش مسافران نوروزی است
  • دسترسی ۲۰۵ خانوار از مناطق روستایی بروجرد به شبکه ملی اطلاعات
  • اجرای طرح ترافیک پایتخت تا پایان روز ۲۸ اسفندماه