عامل ایجاد زلزلههای کوچک در ایران
تاریخ انتشار: ۲۹ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۲۵۹۶۷۶
با ادامه خشکسالیها و کاهش بارندگیها، برداشت آب از آبهای زیر زمینی در کشور رو به افزایش است که به اعتقاد پدر زلزلهشناسی ایران برداشت بیرویه آبهای زیر زمینی زلزلههای کوچک کمتر از ۵ ریشتر را ایجاد خواهد کرد.
به گزارش شریان نیوز،بر اساس آمارهای رسمی میزان منابع آب تجدیدپذیر کل ایران ۱۳۰ میلیارد مترمکعب است و مطالعات و بررسیها نشان میدهد در سال ۱۳۸۶ از کل منابع آب تجدیدشونده کشور حدود ۵.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
از سوی دیگر به دلیل کم آبی ناشی از کاهش بارندگیها، با افزایش برداشت آبهای زیر زمینی در کشور مواجه هستیم.
آبهای زیرزمینی به آبهایی گفته میشود که در لایههای آبدار و اشباع زیر زمین تجمع پیدا کردهاست. این آبها فقط حدود ۴ درصد از مجموعه آبهایی را که فعالانه در چرخه آبشناختی دخالت دارند، تشکیل میدهد. با این وجود حدود ۵۰ درصد جمعیت دنیا از نظر آب شرب متکی به همین آبهای زیرزمینی هستند.
برداشت بیرویه آبهای زیر زمینی علاوه بر آنکه فروچالهها را در کشور ایجاد کرده، به اعتقاد محققان این امر در بروز زلزلههای کوچک تا ۵ ریشتر نیز موثر است. دکتر عکاشه پدر زلزله شناسی ایران با تاکید بر این موضوع یادآور میشود، وجود هزاران گسل اصلی و فرعی و برداشت بیرویه از آبهای زیر زمینی که موجب زلزلههای کوچک میشود، مصیبتی بر سایر مصیبتهای کشور است.
اثرات برداشت بیرویه آبهای زیر زمینی در بروز زلزله
دکتر بهرام عکاشه، پدر زلزلهشناسی ایران در گفتوگو با ایسنا با اشاره به وضعیت کاهش بارندگیها و ازدیاد برداشت آبهای زیر زمینی، گفت: اعتقاد کامل دارم که برداشت بی رویه و استفاده نابهجا از آبهای زیر زمینی باعث زلزله خواهد شد.
وی ادامه داد: معمولا زلزلههای بزرگ در اعماق بیش از ۵ کیلومتری رخ میدهد؛ از این رو بسیار بعید است که در عمقهای زیاد آبی وجود داشته باشد، ضمن آنکه آب ناشی از باران و برف در عمقهای کم میتوانند نفوذ کنند.
عکاشه با تاکید بر اینکه برداشت بیرویه آبهای زیر زمینی میتواند زلزلههای تا ۵ ریشتر را ایجاد کند، اظهار کرد: ولی بسیار بعید است که رخداد لرزهای ۷ تا ۸ ریشتر ناشی از برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی باشد.
پدر زلزله شناسی ایران با بیان اینکه بر روی زمین حفرههای بسیار عمیقی که بتوانند زلزلههای بزرگ را ایجاد کنند، نداریم، خاطر نشان کرد: بر روی بسیاری از رودخانههای کشور سد احداث شده که این امر منجر به کاهش آب رودخانهها شده است و کم آبی در کشور مصیبت دیگر ما و از نظر من نوع دیگر "زلزله" است.
این محقق حوزه زلزلهشناسی با تاکید بر اینکه برداشت بیرویه آبهای زیر زمینی باعث ایجاد زلزلههای کوچک که برای ما هم مهم هستند، خواهد شد، توضیح داد: ساز و کار زلزلههای بزرگ ۶ تا ۷ ریشتری متفاوت از زلزلههای کوچک است. در این نوع زلزلهها صفحهای بر روی صفحه دیگر فشار وارد میکند و در ابعاد بسیار بزرگ زلزلههای بزرگ رخ خواهد داد، ولی زلزله ناشی از برداشت بی رویه آبهای زیر زمینی در ابعاد کوچک ایجاد میشوند.
رابطه برداشت آبهای زیرزمینی با زلزله
پدر زلزله شناسی ایران در خصوص رابطه میان برداشت آبهای زیر زمینی با رخدادهای لرزهای، گفت: با برداشت بیرویه آبهای زیر زمینی، در لابهلای ذرات خاک فضاهای خالی ایجاد میشود.
وی در این باره توضیح داد: لابهلای ذراک خاک آب وجود دارد که همین آب عامل مقاومت است و با برداشت این مقاومت، فضای خالی ایجاد میشود که لغزش را بر روی زمین به همراه دارد.
افزایش جمعیت شهرها و افزایش آسیبپذیری
وی با تاکید بر اینکه بیشتر سازههای کشور در برابر زلزلههای حتی ۴ ریشتر آسیبپذیر هستند، یادآور شد: با توجه به ساختارها، پیهای ساختمانها و عرض خیابانها و نارساییهای موجود در شهرها، مساله آسیبپذیری در برابر زلزله بسیار جدی است؛ ضمن آنکه باید توجه کنیم بیشتر جمعیت کشور ایران در شهرها ساکن هستند و شاید ۱۰ درصد از مردم ایران در روستاها زندگی میکنند.
این محقق حوزه زلزلهشناسی تاکید کرد: شهرها و روستاهای کشور در برابر زلزلههای حتی با بزرگای ۳ تا ۴ ریشتر هم آسیبپذیر هستند.
عکاشه به وضعیت تهران اشاره کرد و گفت: مساله برداشت آبهای زیر زمینی در تهران مصیبتی بر سایر مصیبتها است؛ چراکه تهران چندهزار گسل دارد و مسلم است که گسلهای مهم آن چندین هزار نیستند؛ ولی هر گسل کوچک نیز میتواند عامل شکست و تخریب باشند.
این محقق به گسلهای مهم شهر تهران اشاره کرد و افزود: یکی از گسلهای اصلی آن از شمال شرق تهران به سمت شمال غرب تهران به سمت کرج کشیده شده است و توان لرزهزایی ۷ تا ۷.۵ ریشتر را دارد.
وی گسلهای جنوب تهران را از دیگر گسلهای تهران نام برد و اظهار کرد: از آنجایی که زمینهای جنوب تهران سنگی و سخت نیستند، نمیتوانند انرژی زیادی را در خود نگه دارند، از این رو توان لرزهزایی آنها ۶ تا ۶.۵ ریشتر خواهد بود.
عکاشه، جنس زمین در شمال و جنوب تهران را متفاوت دانست و ادامه داد: جنس زمینهای شمال تهران سنگی و جنس زمینهای جنوب تهران بیشتر رسوبی است؛ از این رو در زمان زلزله زودتر میشکنند.
وی ادامه داد: در هر حال با توجه به جمعیت، ساختار جمعیتی، ساختار شهری و ساختمانهای موجود در شهر تهران، نجاتی برای آن وجود ندارد.
عکاشه با بیان اینکه برخی از نواحی کشور کمتر لرزهخیز هستند، افزود: نیمی از استان خوزستان مانند شهرهای آبادان و خرمشهر زلزلهخیز نیستند؛ ولی در مقابل شهرهایی چون اهواز استعداد زلزله ۶ ریشتر دارد، ضمن آنکه شهر مسجد سلیمان تجربه زلزله ۷ ریشتر را داشته است.
این محقق با تاکید بر تجهیز کشور به توسعه ایستگاههای لرزهنگاری و شتابنگاری، خاطر نشان کرد: همه تهران گسل فعال دارد و محققان ژاپنی چندین بار برای مطالعه این گسلها به ایران آمدند و بر اساس سناریوهای مختلف اعلام کردند اگر گسل شمال تهران فعال شود، تعداد تلفات انسانی زیاد خواهد بود.
وی با بیان اینکه بر اساس مطالعات محققان ژاپنی توان لرزهزایی گسل شمال تهران تا ۷ ریشتر خواهد بود، یادآور شد: من معتقدم این گسل توان لرزهزایی بیش از ۷ ریشتر را نیز دارد، ضمن آنکه توان لرزهزایی گسلهای جنوب تهران مانند گسلهای ری شمالی و جنوبی تا ۶.۵ ریشتر خواهد بود؛ چون انرژی آنها تخلیه میشود.
عکاشه در عین حال تاکید کرد: ولی از سوی دیگر از آنجایی که زمینهای جنوب تهران و سازههای آن اشکالاتی دارد، صدمات جنوب تهران زیاد خواهد بود.
پدر علم زلزلهشناسی ایران خاطر نشان کرد: در هر حال در زلزلههای ۶ و ۶.۵ ریشتر چه در جنوب و چه در شمال تهران کشتهها و زخمیها میلیونی خواهد بود. زمانی که گسلش ایجاد میشود، امواجی ایجاد و موجب تحرکاتی در خاک خواهد شد؛ از این رو در زمان وقوع زلزله علاوه بر کانون زمینلرزه، در مسیر امواج ناشی از زلزله تخریبهایی ایجاد میشود.
وی با اشاره به ایجاد شهرهای "معین" برای امدادرسانی به شهر تهران در زمان وقوع زلزله، گفت: مشاهده شد که این امر غیر ممکن است و احتمال آسیبهای اجتماعی بیشتر نیز وجود دارد.
منبع:تیک
برچسب هازلزلهایرانکم آبیزمینبارندگیبرداشتزیرزمینیلغزشگسل مطالب مرتبط نشانههای اضطراب بعد از حوادثی مانند زلزله طبیعی و گذراستکودکان زلزله زده بی سرپرست به خانواده دوم نیاز دارند
زلزله با "جاذبه ماه" ارتباط دارد؟
زلزله ۴.۳ ریشتری شاهرود را لرزاند
منبع: شریان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت shariyan.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «شریان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۲۵۹۶۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ایران برای ایجاد یک پایگاه دائمی در دریای سرخ تلاش میکند
اندیشکده آمریکایی AFPC با اشاره به گسترش دامنه نفوذ ایران در منطقه غرب آسیا به کاخ سفید هشدار داد که ایالات متحده نباید اجازه بدهد تا ایران صاحب پایگاهی در دریای سرخ شود.
به گزارش مشرق، «شورای سیاست خارجی آمریکایی» (AFPC) در تحلیلی به قلم «امیلی میلیکن» نوشت که به تازگی نشانههایی از تلاش تهران برای افزایش نفوذ و حتی ایجاد پایگاه دریایی در سودان موجب شده است تا آمریکا نسبت به اهداف تهران در دریای سرخ نگران شود.
این اتاق فکر آمریکایی با استناد به گزارش ماه گذشته وال استریت ژورنال آورده است که یک افسر اطلاعاتی سودانی مدعی شده که تهران در ازای ارائه یک ناو هلیکوپتربر به نیروهای مسلح سودان (SAF) درخواست ایجاد یک پایگاه دریایی دائمی در سواحل دریای سرخ این کشور را کرده است.
نویسنده با ابراز نگرانی عمیق نسبت به این موضوع میافزاید: ایران از چنین پایگاهی، برای استقرار کشتیهای جنگی و جمعآوری اطلاعات استفاده خواهد کرد و به تهران این امکان را میدهد تا کنترل خود را در یکی از پر رفت و آمدترین خطوط کشتیرانی جهان تقویت کند. ضمن آنکه آشکارا منافع راهبردی مهمی را برای جمهوری اسلامی به همراه خواهد داشت.
طبق این تحلیل، نخستین مورد این است که استقرار نظامی دائمی ایران در سودان، موقعیت تهران در این کشور به عنوان یک بازیگر اصلی را مستحکم میکند و به آن اجازه میدهد تا با رقبای منطقهای مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی که از مدتها قبل در امور سودان دخالت داشتند، رقابت کند. درصورت پیروزی SAF در جنگ داخلی کنونی، جایگاه ایران بیشتر از قبل تقویت میشود و دسترسی تهران به معادن و صنایع این کشور افزایش مییابد.
دومین مزیت آن در زمینه عملیات دریایی ایران رخ می دهد و حضور مکرر نیروی دریایی ایران در امتداد آبراه کلیدی باب المندب و دریای سرخ را هموار میکند. علاوه بر این، ایران میتواند از اطلاعات جمعآوریشده از این پایگاه بهرهمند شود.
سومین مورد مهم آن است که این اقدامات بخشی از تلاش گستردهتر ایران برای تقویت روابطش با سودان و در کل قاره آفریقا است. یکی از نشانههای آن نیز سفر سال گذشته، «ابراهیم رئیسی» رئیس جمهور ایران به چند پایتخت آفریقایی بود که برای تقویت حضور ایران در این قاره در میانه تنشها با غرب تلاش کرد.
اگرچه این اتاق فکر آمریکایی سعی دارد تا نسبت به عملیاتی شدن این رویکرد تردید ایجاد کند، اما در پایان تصریح دارد: با اینحال تعمیق روابط ایران با ارتش سودان ممکن است در آینده دوباره از طریق دیگری مطرح شود. پیش از این پهپادهای پیشرفته ایران راه خود را به منطقه باز کردهاند و ممکن است در آینده نه چندان دور این پهپادها همانند سوریه و یمن در سودان هم به کار گرفته شوند. در هر صورت برنامههای ایران برای سودان در حال پیگیری هستند و به همین دلیل واشنگتن باید پی در پی به آن توجه داشته باشد.
منبع: ایرنا