کارگردان «دستهای آلوده»: میخواستند ما را شبیه هم کنند، دیدند نمیشود
تاریخ انتشار: ۳ اسفند ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۳۳۶۱۶۴
فرهنگ > تلویزیون - ایسنا نوشت: سیروس الوند در برنامه «چشم شب روشن» با موضوع سینمای اجتماعی گفت: «یک وقتهایی سعی میکردند همه ما را شبیه اداره (ارشاد) کنند، دیدند نمیشود اصلا زیبایی هنر به این است که هنرمندان با فراغت آثاری بسازند که شبیه خودشان است.»
اکبر نبوی، مجری- کارشناس سینمایی برنامه «چشم شب روشن» شامگاه گذشته، چهارشنبه دوم اسفند میزبان سیروس الوند، کارگردان و فیلمنامهنویس شناخته شده سینما برای گفتگو درباره سینمای اجتماعی بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
الوند ابتدا در تعریف سینمای اجتماعی گفت: «ژانر اجتماعی به گمان من ژانری است که در ایران شکل گرفته است، با مختصاتی که از این سینما میشناسم جز نئورئالیسم ایتالیا جایی را سراغ ندارم که فیلمسازان به دل جامعه بروند، معضلات مردم را ببینند و تجلی سینمای اجتماعی را به خوبی آثاری چون «دزد دوچرخه» داشته باشند.»
او افزود: «انگار باید اتفاقاتی بیفتد که سینماگر به سمت جامعهاش برود. این اتفاق در مملکت ما با انقلاب و جنگ رخ داد و ما صاحب گونهای شدیم که این سینما نه تنها نسبت به جامعه بیتفاوت نیست بلکه مشکلات مردم را با نگاهی جزئی میبیند.»
این کارگردان تصریح کرد: «من معتقدم قصد سینمای اجتماعی باید خیر باشد و از نشان دادن سیاهیها و پلشتیها این قصد را داشته باشد که با نمایش آنها، مسئولان و مردم را باخبر کند تا این پلشتیها از بین برود.»
برخی فیلمسازان در دهه ۷۰ باعث ایجاد سوءتفاهم سیاهنمایی در سینما شدند
کارگردان «دستهای آلوده» با تاکید بر این که کارگردان این حوزه باید آرزو داشته باشد این مشکلات حل شوند نه این که این پلشتیها همچنان باشند تا او بتواند به نمایششان بکشد، یادآور شد: «این سوءتفاهمی است که برخی فیلمسازان به خصوص در دهه ۷۰ دچارش شدند و این فضا را به دیگران دادند که سیاهنمایی میکنند. در حالی که خیلی جاها واقعیت تلخ و تندتر از فیلمهای ما است.»
او ادامه داد: «سینمای اجتماعی به اجتماع و مردم میپردازد، فقط منحصر به شهر نیست و معضلات روستایی را هم نشان میدهد. اگر ما وظیفه سینما را تصحیح زندگی قلمداد کنیم، این هنر به دلیل گستردگیاش، خاصیت مستمری دارد.»
هر فیلم خانوادگی خوبی یک فیلم اجتماعی است
دارنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی برای فیلم «یک بار برای همیشه» تاکید کرد: «هر فیلم خانوادگی اگر خوب ساخته شود، یک فیلم اجتماعی قلمداد میشود. اگر خانواده را بنیان اجتماع بدانیم، به ویژه در کشور ما که خانواده ارزش دارد و فروپاشی آن منجر به نابودی جامعه میشود، بنابراین مراقبت از خانواده، مراقبت از جامعهمان است. فیلم اجتماعی قرار نیست صرفا در زاغهها بگذرد و میتواند زندگی یک استاد دانشگاه با فرزند او که حلالزاده نیست، باشد.»
ژانر کمدی ما قدری بیهویت شده است
الوند یادآور شد: «اگر آمار بگیرید، بهترین و پرفروشترین فیلمهای ما در گونه اجتماعی بوده است. گونههای ارزشمند دیگری مثل کودک و نوجوان و دفاع مقدس هم داریم. ژانر کمدی هم که قدری بیهویت شده است چون خنداندن مردم انتها ندارد. شما اگر مردم را خنداندید و قدری تلخی هم به او دادید، میشود طنز که نوش و نیش را با هم دارد.»
او در پاسخ به نبوی که فیلمهای طنز را در سینمای کشور نادر و «لیلی با من است» را از جمله مصادیق آن میدانست، گفت: «بله، «اجاره نشینها»ی آقای مهرجویی و یا «مارمولک» کمال تبریزی هم جزو آثار طنز سینمایی ما به حساب میآیند.»
زمانی فیلمهای ما بد شده است که سعی کردهایم شبیه هم فیلم بسازیم
کارگردان «دستهای آلوده» و «ساغر» در پایان این بخش از سخنانش گفت: «ما در هر مقطعی فیلمهای برجسته در گونههای مختلف داشتهایم و زمانی فیلمهای ما بد شده است که سعی کردهایم شبیه هم فیلم بسازیم. دوست دارم یادی از شادروان سیفالله داد به عنوان مسئول موثر در سینمای ایران یاد کنم که از بدنه خود سینما میآمد. روزی من در هیات انتخاب جشنواره فجر بودم و ایشان دبیر جشنواره بودند. او اواسط جشنواره مرا صدا کرد و از من درباره وضعیت فیلمها پرسید. سالی بود که آقای بیضایی «سگ کشی» و آقای مجیدی «باران» را داشت. به او گفتم امتیازی که جشنواره امسال دارد این است که فیلمها شبیه فیلمسازانشان است، شبیه ارشاد و اداره نظارت نیست. یک وقتهایی سعی میکردند همه ما را شبیه اداره کنند، دیدند نمیشود اصلا زیبایی هنر به این است که هنرمندان با فراغت آثاری بسازند که شبیه خودشان است.»
مجله شبانگاهی «چشم شب روشن» به تهیهکنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا شنبه تا چهارشنبه ساعت ۲۳ از شبکه چهار سیما پخش میشود.
57242
کلید واژهها : سینمای ایران - برنامههای تلویزیونی - آسیب اجتماعی -منبع: خبرآنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۳۳۶۱۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«مست عشق» فیلم قابل قبولی نیست/ فروش بالا نمیتواند دلیل بر کامل بودن یک اثر باشد
فیلم سینمایی «مست عشق» به نویسندگی و کارگردانی حسن فتحی محصول مشترک ایران و ترکیه است که به رابطه مولانا با شمس تبریزی پرداخته و تأثیر فراوان شمس بر زندگی و اشعار مولانا، عشق او به خدا را به تصویر کشیده است. پارسا فیروزفر، شهاب حسینی، حسام منظور، هانده آرچل، بوراک توزکوپاران، بوران کوزوم از بازیگران این فیلم سینمایی هستند.
«مست عشق» درگیر ظاهرسازی شده است
رضا منتظری کارشناس و منتقد سینما درباره فیلم سینمایی مست عشق کاری از حسن فتحی صحبت کرد و گفت: موضاعات عرفانی و تاریخی به دلیل سایه سنگین معناییای که دارند در چنبره فرمول های درام نویسی خیلی دشوار و سخت میتوانند به تصویر کشیده شوند؛ به همین دلیل اغلب فیلمهایی که در این حوزه شاهد آنها هستیم یا معناگراهای سطحینگر هستند یا فقط شاهد یک سری ظاهر سازی و زرق و برقهای تاریخی در طراحی صحنه ، لباس یا جلوههای ویژه هستیم.
وی ادامه داد: از این رو مهم ترین مسئله و معضل « مست عشق» این است که بیش از مقوله مهم درام پردازی و فیلمنامه نویسی درگیر ظاهر سازی شده است. این فیلم سینمایی درگیر این است که طراحی صحنه، لباس با شکوه و هنروران فراوانی داشته باشد؛ اما در سطحی ترین اتفاقات ممکن لنگ است یعنی برای مثال دوبله فوقالعاده ضعیفی دارد و نمیتواند مخاطب را جذب خود کند.
این منتقد سینما افزود: در «مست عشق» جلوههای بصری فاجعه است و من مانده ام چنین فیلمی که برایش هزینه شده و خارج از کشور تولید شده است چطور به جلوههای بصری توجه نداشته است که این یک موضوع بسیار بسیار عجیب است.
وی تصریح کرد: شما فرض کنید یک ساعت از فیلم گذشته اما هنوز درام شکل نگرفته است و مخاطب متوجه نمیشود که قرار است چه داستانی را دنبال کند و نمیداند داستان مرگ شمس را دنبال کند یا داستان عشق علاءالدین به دختر مولانا و یا قصه زندگی مولانا را دريابد. تنها یک روایت کلاسیک و خطی میتوانست کمک شایانی به روند فیلم و ارتباط گیری مخاطب با اثر کند اما آنقدر فیلمنامه ناقص بود که با فلش بکهای پی در پی و آمدن به زمان حال نمیتواند مخاطب را جذب کند.
فکر نمیکردم «مست عشق» دچار پراکنده گویی باشد
منتظری منتقد سینما گفت: همچنین یک نکتهای که دوست دارم بگویم این است که از مسائلی که باعث شد خود من به سینما بروم و وقت بگذارم این بود که فکر میکردم حسن فتحی با توجه به آثار خوبی که در کارنامه هنری اش دارد، یک درام پرداز متبحری است؛ فکر نمیکردم چنین اثری را ببنیم که اینقدر دچار پراکنده گویی باشد.
وی درباره آمار گیشه و جذب مخاطبان ادامه داد: من فکر میکنم اگر بخواهیم به دلایل جذب مخاطب اشاره کنیم و بگوییم چرا این فیلم پر فروش شده است، چند مسئله داریم. یک اینکه داستان شمس و مولاناست، اصولا اساتید و بزرگان ادبی و مفاخر فرهنگی، هنری، نظامی و سیاسی مورد توجه هستند و مخاطب خاص خود را دارند و برای مردم جالب است که داستان شمس و مولانا را ببینند. مورد بعدی اینکه کسانی مانند پارسا پیروزفر و شهاب حسینی قاعدتا هنوز برای بخشی از جامعه اهمیت دارند و بخشی از مخاطبان برای این افراد به سینما میروند. ضمنا هفت نفر از بازیگران مست عشق ترک هستند و سریالهای ترکی فارسی زبان توانسته بخشی از مردم را علاقهمند به سریالهای ترکی کند و مردم علاقه مند باشند که بروند چنین اثری را از پرده سینما ببنید. چهارمین نکته این است که مردم سابقه خوبی از کارهای تاریخی آقای فتحی دارند و این باعث میشود که مردم این اثر را خارق العاده ببنیند و به تماشای آن بنشینند. نکته مهم بعدی این است که تولید مشترک با دیگر کشورها که اصولا از نظر فرهنگی نزدیک به هم هستیم، همیشه میتواند جذاب باشد.
این منتقد افزود: همه این موارد که ذکر کردم توانسته است دست به دست هم بدهد و فیلم را پرفروش کند اما این پرفروش شدن فیلم اصلا مهم نیست زیرا مدتها است که سینمای ایران به طور بیمارگونه ای اسیر عدد و رقم و فروش شده است و این به این دلیل است که یک سری از مدیران فرهنگی خواسته اند یکی سری آمار را ارائه کنند و اوضاع و احوال سینمای را خوب نشان دهند. این درحالی است که اوضاع و احوال سینما فوقالعاده خراب است و فیلم سینمایی «مست عشق» ثابت میکند که هر فروش بالایی دلیل بر کامل بودن یک اثر نیست.
جسارت فیلمسازان برای به تصویر کشیدن زندگی بزرگان!
منتظری عنوان کرد: نکته مهم تری دارم که خیلی برایم اهمیت دارد و حقیقتا دلم میسوزد این است که این ظرفیتها و پتانسیلهای مهممان را از دست میدهیم و شما فرض کنید در جشنواره گذشته فیلم فجر دست بر روی بسیاری از بزرگان و مفاخر گذاشتیم و فیلمهای فوقالعاده دم دستی از آن عزیزان تولید کردیم و متاسفانه مست عشق نيز همین است و ظرفیت مهمی مانند شمس و مولانا به هدر میرود که هیچ حدی برایشان نمیتوان متصور شد. من نمیدانم فیلمسازان ما چطور به خودشان اجازه میدهند که سردستی بیایند زندگی بزرگان را به مبتذلترین و نگران کننده ترین شکل به تصویر بکشند و واقعا چه کسی، چه مسئول، چه نهاد و چه ارگانی باید جلوی چنین اتفاقی را بگیرد؟ به هرحال میتوانم در یک جمله بگویم که یک پول بسیار زیادی به هدر رفته و یک اثر بدون پروداکشن ساخته شده است که قطعا به هیچ عنوان نمیتواند در آثار تاریخی سینمای ایران به ماندگاری برسد.
وی بیان کرد: در رابطه با وقایع یا اتفاقات تاریخی مثلا همچنان جنگ نفتکش های محمد بزرگنیا را اسم میبریم و قطعا توفان شن جواد شمقدری در ذهنمان میآید اما واقعا مست عشق فیلمی نیست که یک دهه بعد کسی از آن فکت بیاورد و از آن به عنوان فیلمی یاد کند که در زمانی تولید و اکران شد.
این منتقد سینما افزود: یک اثر زمانی در ذهن میماند که یک داستان فوق العاده داشته باشد و یا کارگردانی قوی داشته باشد و یا بازیهای فوق العاده ای را ببینیم. برای مثال در این فیلم از اسم بهرام رادان استفاده شده است اما حقیقتا، واقعا و انصافا ما از این بازیگران بازیهای درخشان تری را دیدیم که مست عشق نمیتواند حتی در رتبه دهم چنین فیلمهایی جای بگیرد؛ حتی مست عشق در کارنامه خود آقای فتحی هم نمیتواند فیلم قابل تاملی محسوب شود. پس چطور میتوانیم توقع داشته باشیم که چنان فیلمی برای مخاطب ماندگار شود! نه چنین اثری تنها برای سرگرمی است. پیش از این مد بود که برای دیدن فیلمهای کمدی و خنده به سینما میرفتند اما اکنون اینگونه نیست. مست عشق نه در کارنامه هنری بازیگران و نه در کارنامه کاری کارگردانش اثر قابل قبولی نیست، پس نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که چنین کاری در ذهن مخاطب ماندگار شود.
دوبله «مست عشق» سطحی است
منتظری کارشناس سینما گفت: بخش عمده این فیلم بازیگران ترک زبان دارد اما دوبله این کار خیلی سطحی است. ما سریالهای ترکی با دوبلههای خوب داشتیم اما این دوبله به چهره و کلا بازی بازیگر نمینشیند و این موضوع غیر قابل باور است. نمیخواهم بگویم این فیلم آسیب است اما آسیب هم میتواند از دو منظر باشد؛ یک اینکه آن پتانسیل مهم مفاخر و بزرگان را زیر سوال میبرد و دوم اینکه مردم را بیشتر از فیلمهای تاریخی دور میکند که این خیلی بد است اما اینکه بخواهم بگویم این فیلم به سینمای ایران آسیب زد نه اینگونه نیست، زیرا آنقدر فیلمهای بد دیدیم که این اثر آنقدر هم بد نیست.
وی درباره مجوز فیلمنامه «مست عشق» و دیگر آثار بیان کرد: من واقعا برای شورای محترم فیلمنامه، شورای پروانه ساخت و پروانه نمایش تاسف میخورم و متاسفم که نمیدانم واقعا به چه چیزی نظر میدهند؟ و آیا واقعا بحث ممیزی فیلمها برایشان مهم است؟ و آیا بخش کیفیت فیلمنامه ام برایشان مهم است که مجوزی که فیلمنامه میگیرد یک کار خوب و ارزشمندی باشد؟ واقعا دلم میخواهد یک روزی پاسخگو باشند و اساس مجوز دادنشان را برایمان بگویند و یک تجدید نظر بر روی رفتار شورای پروانه ساخت داشته باشیم و امیدوارم روی بحث کیفیت هم کار کنیم.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری سینما و تئاتر