به نقل از «مجله همگردی»

نیلوفر آبی در ایران باستان | نماد صلح ، آرامش و شادی

تاریخ انتشار: ۱۶ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۳۵۹۷۳۸

لوتوس به معنای گل نیلوفر آبی است، این گل با نام های « نیلوفر آبی، لوتوس یا سوسن شرقی» می باشد. در اکثر کشورهای آسیایی به عنوان سمبل و نماد همگانی، مطرح شده است و گفته شده که نیلوفر آبی نماد چیست. گل لوتوس ریشه در خاک و ساقه در آب دارد و روی آن به طرف خورشید است . این گل نماد پاکی و تهذیب نفس است. نیلوفر آبی در ایران باستان پیام آن برای جهانیان دعوت برای رسیدن به نور، زندگی و تابش این نور بر جهانیان است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در افسانه ها و باورهای مردمان کهن چنین آمده است که در ابتدای خلقت، زمانی که خالق تنها در میان آبهای نخستین قرار داشت، همانطوریکه متعجب بود که خلقت را از کجا شروع کند، برگ لوتوسی را مشاهده نمود که تنها موجود بود، مقداری از گلی که لوتوس در آن رشد می کرد در دست گرفت و بر روی برگ لوتوس قرارداد و سطح زمین بوجود آمد.به این ترتیب نیلوفر سمبل جهان گردید و لایه های متعدد گلبرگهای آن نمایانگر ادوار مختلف جهان، مقاطع و مراتب گوناگون هستی شد. درباور آنها هشت گلبرگ نیلوفر نشانه ی هشت جهت وجود است که پس از خلقت از قعر آبهای اولیه ظهور کردند این هشت جهت عبارتند از «راست-چپ، جلو-عقب، بالا-پائین، بیرون- درون» ظهور نیلوفر از آبهای اولیه که عاری از هر گونه آلودگی بوده، نشانه خلوص، پاکی و نیروی بالقوه است که از درون آن نیروی مقدس حیات، دانش و معرفت ظهور می کند. نیلوفر آبی در ایران باستان بیانگر نمادهای مختلف می باشد که مشترک با عقاید سایر ملل نیز هست بعنوان مثال سمبل باروری- کامیابی-قدرت حاصلخیزی زمین- حمایت از هر موجود زنده- صلح جهانی- زیبائی، تندرستی، مظهر عشق، ریاضت و عبادت می باشد.

نیلوفر آبی در دست شاهان ایران

در اساطیر ایران این گل سمبل ایزد بانوی ناهید است که جای مهمی در آئین های ایران باستان به خود اختصاص می دهد وی ایزد بانوی آب می باشد که در نقوش برجسته به صورت زنی جوان حجاری شده است نام این خدا نخستین بار به صورت آناهیتا در کتیبه های هخامنشی دیده شده است بنابراین، گل نیلوفر آبی در ایران باستان ، گل آناهیتا به شمار آورده اند. نیلوفر با آئین مهری نیز پیوستگی نزدیک می یابد. در صحنه زایش مهر، او از درون غنچه نیلوفر متولد گردیده است بنابراین بر خلاف اینکه ریشه لوتوس را در آئین بودا پنداشته اند به آئین مهر یا میتراسیم که قدمتی بس طولانی تراز آئین بودا دارد مربوط می گردد. در دین زردتشت این گل سمبل اهورا مزداست. سمبل انسانی اهورامزدا نیم تنه مردی است که شاخه ای از گل لوتوس را در میان انگشتان خود گرفته است. زرتشتیان بر این باورند که نیلوفر آبی جایگاه نگهداری تخمه یا فر زرتشت بوده که در آب نگهداری می شده است. این که بگوییم نیلوفر آبی نماد چیست ، باید گفت در تخت جمشید در تزیینات بسیاری از بناهای دوران باستان نیز نیلوفر آبی به کار رفته است. از جمله در برخی از سنگ نگاره های تخت جمشید می توان این گل را مشاهده کرد. برخی از مردان بلند پایه پارسی و ماد به هنگام بازدید از شاه برای شادباش مهرگان یا نوروز این گل را به دست گرفته اند.«باتوجه به سنگ نگاره های تخت جمشید» گویا غنچه این گل مختص شاهان بوده است و در بسیاری از نقوش سنگی نیلوفر غنچه دار در دست شاهان است.در اسطوره های ایرانی داریوش در یک دستش عصای شهریاری دارد و در دست دیگرش گل نیلوفر آبی را می بینیم. گل نیلوفر آبی در ایران باستان که در تمام قسمت های تخت جمشید حجاری شده، می توان نماد تمدن هخامنشی به شمار آورد. نیلوفر آبی در ایران باستان که در بسیاری از تصویرها در دست شاهان و بزرگان دیده می شود، سمبلی از صلح و دوستی است. 

                                                     عکس زیر نیلوفر آبی «لوتوس» در دست داریوش در تخت جمشید است

غنچه گل تنها به دست شاهان

حال اینکه چرا غنچه گل تنها به دست شاهان بوده است و نیلوفر آبی نماد چیست؟ پرسشی است که نگارنده تا کنون پاسخ آن را در جست و جوهایش یافت نکرده است.ظاهرا این گل نماد صلح و شادی بوده است و از آنجا که این گل با آب در ارتباط است ممکن است نماد آناهیتا، ایزد بانوی آب های روان نیز باشد. و همچنین برخی 12 گلبرگ  این گل را نماد 12 ماه سال دانسته اند. در جواب دیگر نیلوفر آبی نیلوفر نماد کمال و رسایی نیز بشمار می رود. زیرا برگ ها ، گلها و میوه اش دایره ای شکل هستند و دایره خود از این جهت که کامل ترین شکل است نماد کمال به شمار می رود. از آنجا که گل نیلوفر در سپیده دم باز و در هنگام غروب بسته می شود به خورشید نیز شباهت دارد و خورشید خود منبع الهی زندگی است شاید به همین دلیل باشد که گل نیلوفر به عنوان نماد زندگی دوباره «جهان مینو» نیز بشمار می رود.

نیلوفر آبی در ملل دیگر

در فرهنگ ایران باستان هم گل نیلوفر را در تخت جمشید و در نقش برجسته های آن می بینیم. در زمان ساسانیان نیز بر روی طاق بستان کرمانشاه، حجاری هایی از گل نیلوفر انجام شده است.نیلوفر در شرق باستان به اندازه گل رز در غرب اهمیت دارد. در جواب اینکه نیلوفر آبی نماد چیست باید گفت زرتشتیان گل نیلوفر آبی در ایران باستان را مقدس میدانستند زیرا این گل زیبا در میان مرداب رشد میکند آنها معتقد بودند که محیط نامناسب زندگی نمیتواند دلیل بر بد پرورش یافتن انسان باشد.این گل از اساطیری ترین گیاهان دنیای باستان در شرق بخصوص در ایران باستان است.کهن ترین جلوه گل نیلوفر بر تزئینات سر تندیس مادر زمین، مکشوف در موهنجو دارو در دره ی سند است. لوتوس یا گل خورشید در مصر باستان نماد مصر علیا است. جنبه ی مقدس آن ابتدا از محیط آبی آن ناشی می شود. زیرا آب نماد باستانی اقیانوس کهنی بود که کیهان از آن آفریده شده است.

داستان گل نیلوفر آبی

الهه ی رود های هندی نیز گاه بر آن سوارند. در ریگ ودا آمده است که چگونه کیهان از نیلوفری زرین که بر روی آبهای کیهانی بوجود آمد و برهما از آن متولد شد.در تعلیمات بودا نیلوفر وارد قلمرو ماوراالطبیعه می شود و در چرخه ی سامسارا در جهان مادی آلوده نمی شود نماد بهشت بودایی و سلطه ی کیهانی بودا که بر آن می نشیند و آمیتابها و از هشت علامت فرخندگی در کف پای بودا و نشان هین کو یکی از هشت خدای تائویی بوده و در چین نیز علامت تابستان است.نیلوفر آبی نماد چیست ؟ باید گفت که لوتوس در تمام تمدن های باستان نماد حاصلخیزی و نمادی از خورشید بوده است. در طاق بستان، پیکر مهر یا یروش در حالیکه بر گل نیلوفر ایستاده سنگ حجاری شده است. آرتورتوپ معتقد است، گل نیلوفر در هیچ جای دنیا به اندازه ی ایران همگانی و معمول نبوده است.

                                                                 در این تصویر لوتوس در حاشیه بالا قرار گرفته است

نیلوفر آبی در کاشی های سنتی

گلبرگهای نیلوفر در لایه های گوناگون رشد کرده و مردم باستان از آن به عنوان لایه های مختلف جهان هستی و ادوار بی پایان نام می برند. این گل در دوره اسلامی با تغییراتی در نقوش قالی و کاشیکاری عرضه شد.

نماد باستانی گل نیلوفر

جنبه تقدس نیلوفر به محیط آبی آن برمی گردد. زیرا آب نماد باستانی اقیانوس کهنی بود که کیهان از آن آفریده شده است. نیلوفر که بر روی سطح آب در حرکت بود به مثابه زهدان آن به شمار می رفت.خورشید خود منبع الهی حیات است و از این رو گل نیلوفر مظهر تجدید حیات شمسی به شمار می رفت. پس مظهر همه روشنگری ها، آفرینش، باروری، تجدید حیات و بی مرگی است. نیلوفر، نماد کمال است. زیرا برگ ها، گل ها و میوه اش دایره ای شکلند. و دایره خود از این جهت که کامل ترین شکل است، نماد کمال به شمار می آید.

نیلوفر یعنی شکفتن معنوی

 زیرا ریشه هایش در لجن است و با این حال به سمت بالا و آسمان می روید، از آب های تیره خارج می شود و گل هایش زیر نور خورشید و روشنایی آسمان رشد می کنند. نیلوفر کمال زیبایی نیز به شمار می رود. ریشه های نیلوفر مظهر ماندگاری و ساقه اش نماد بند ناف است که انسان را به اصلش پیوند می دهد و گلش پرتوهای خورشید را تداعی می کنند. 

معنویت نیلوفر آبی

نیلوفر نماد انسان فوق العاده یا تولد الهی است زیرا بدون هیچ ناپاکی از آب های گل آلود خارج می شود.گل نیلوفر در تاریخ ایران و در دوره های اشکانی و هخامنشی و ساسانی در حجاریها و تزیینات و جشنها و آیین ها حضور و بروز دارد به طوریکه در نقش برجسته طاق بستان شاپور دوم را می بینیم که تاج را از دست مهر «میترا» می گیرد و زیر پای مهر گل نیلوفری روییده است که حکایت از قدسی و معنوی و تبرک این گل در این آیین دارد.نیلوفر که به معنی نیروی فراوان ایزدی نیز ترجمه شده و معنی فر حکایت از فراوانی و سروری آن است همیشه حضوری آرامش بخش و نیلی و آبی سفید میان ایرانیان داشته است .  در کشورهای ایران، چین و مصر باستان و برخی کشورهای شرق آسیا، نیلوفر از جایگاه منحصر به فردی برخوردار است. در برخی کشورهای آسیایی، سازه های معماری را به شکل نیلوفر طراحی می کنند و روی لباس زنان نقش نیلوفر می زنند. می توان گفت، این گل مهربانی و دوستی مردم ایران را نشان می دهد. در آیین بودا و زرتشت نیز گل نیلوفر آبی نقش نمادین دارد و در برخی فرهنگ ها، نماد عارفی است که خود را از رذالت ها در امان نگه داشته است، زیرا نیلوفر آبی در مرداب می روید و زیبایی آن از محیط ناپاک مرداب سربرمی آورد.

                                         گل های انار تزئینی است و صرفا به دلیل شباهت آن با گل نیلوفر در تصویر آمده است

منبع: مجله همگردی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت hamgardi.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مجله همگردی» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۳۵۹۷۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

باقری: کلید برقراری ثبات و آرامش در منطقه توقف جنایات اسرائیل است

معاون سیاسی وزیر خارجه ایران گفت کلید برقراری ثبات و آرامش در منطقه توقف جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه است.

به گزارش ایسنا، «علی باقری» معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز پنجشنبه و در نشست معاونان وزرای امور خارجه و نمایندگان ویژه کشورهای عضو گروه بریکس با موضوع بررسی تحولات منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا، ایفای نقش این گروه برای توقف فوری جنایات رژیم صهیونیستی را خواستار شد و گفت «چگونگی و کیفیت نقش‌آفرینی تک‌تک کشورها و سازمان‌های بین‌المللی در رابطه با بحران‌آفرینی های رژیم اسرائیل و موضعی که در این خصوص اتخاذ می‌کنند، مؤثر بوده و در تاریخ نیز ثبت و ضبط خواهد شد».

باقری در ادامه گفت: «از این رو،‌ اعضای سازمان بریکس نیز می‌بایست اراده سیاسی و عملی خود را برای توقف کامل حملات به مردم و زیرساخت‌های غیرنظامی در نوار غزه، توقف فوری، کامل و پایدار حملات علیه غزه، ارسال سریع کمک‌های بشردوستانه به ویژه مواد غذایی، تجهیزات پزشکی، دارو و درمان به سراسر نوار غزه و به میزان کافی، خروج کامل نظامیان اشغالگر از نوار غزه و کمک جامعه جهانی به بازسازی تخریب‌های گسترده صورت گرفته در این منطقه را در اولویت فعالیت‌های و اقدامات خود قرار دهند».

او با قدردانی از مواضع دولت آفریقای جنوبی در طرح دعوا علیه رژیم صهیونیستی نزد دیوان بین‌المللی دادگستری به جهت ارتکاب جنایت نسل‌کشی، از کشورهای عضو بریکس خواست ضمن حمایت قاطع از این اقدام، راهکارهای حقوقی لازم برای فعال‌سازی دیوان کیفری بین‌المللی برای رسیدگی به این جنایات را نیز در دستور کار خود قرار دهند.

معاون وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد که «تجربه ۲۰۰ روز گذشته جنایت و تجاوزگری رژیم صهیونیستی نشان داده است که ملت فلسطین از بین رفتنی نیست و مردم غزه ثابت کرده‌اند که در تقابل با بمب اسرائیلی، این کودک فلسطینی است که برنده است».

باقری کلید برقراری ثبات و آرامش در منطقه از لبنان گرفته تا عراق و دریای سرخ را توقف جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم بی‌دفاع و بی‌پناه غزه خواند.

حضور باقری در نشست معاونان وزرای خارجه بریکس

او در ادامه گفت: «در برهه کنونی، تمرکز ما باید بر روی دستیابی به توقف کامل و پایدار حملات رژیم صهیونیستی برای کاهش فاجعه انسانی در نوار غزه و گسترش ارسال کمک‌های بشردوستانه بین‌المللی به داخل غزه و حمایت قاطع از فعالیت سازمان‌های بشردوستانه به ویژه آنروا باشد. در این راستا، تنها موضع‌گیری و بیانیه کفایت نمی‌کند و باید اقدامات عملیاتی مؤثر و قاطع برای تمکین رژیم صهیونیستی به خواست جامعه جهانی در دستور کار قرار گیرد».

باقری با اشاره به گذشت بیش از ۶ ماه از حملات رژیم صهیونیستی به غزه گفت: «در این مدت بیش از ۳۴ هزار نفر از مردم غزه جان خود را در نتیجه حملات وحشیانه این رژیم از دست داده‌اند که دو سوم آن‌ها را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند. بیش از ۷۰ درصد زیرساخت‌های حیاتی در نوار غزه از جمله بیمارستان‌ها، مراکز آموزشی، مساجد و کلیساها، ساختمان‌های مسکونی و شبکه‌های خدمات رسانی‌، تخریب یا آسیب جدی دیده‌اند و حدود دو میلیون نفر از ساکنان غزه آواره شده‌اند. وضعیت انسانی در این منطقه به بحرانی‌ترین شرایط ممکن رسیده است».

وی ادامه داد: «در حال حاضر، ساکنان غزه به ۲ دسته تقسیم می‌شوند: آن‌هایی که جان خود را در نتیجه حملات و تجاوزات مستقیم ارتش صهیونیستی از دست داده و می‌دهند و آن‌هایی که در نتیجه گرسنگی، ممنوعیت ورود نیازهای حیاتی،‌ پزشکی و در واقع به جهت تنبیه دسته جمعی با هدف نسل کشی، توسط رژیم اسرائیل در حال مرگ تدریجی هستند».

باقری با تاکید بر این نکته که «صلح و امنیت منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا در سایه معضل اساسی و بنیادین اشغالگری، نقض گسترده حقوق بشر، جنایت جنگی و نسل‌کشی اعمالی از سوی رژیم صهیونیستی به مخاطره افتاده است»، گفت: «جمهوری اسلامی ایران معتقد است صلح،‌ ثبات و امنیت کامل و حقیقی در منطقه تا زمان رفع کامل اشغال و اعمال حق بنیادین تعیین سرنوشت مردم فلسطین محقق نخواهد شد».

معاون وزیر امور خارجه ایران افزود: «از همین رو، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کنشگر مسئول و فعال و حامی صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی، از چند سال قبل ابتکار دموکراتیک خود را ارائه نموده است که بر اساس این طرح ثبت شده در دبیرخانه سازمان ملل،‌ برگزاری همه پرسی ملی در سرزمین فلسطین با مشارکت ساکنان حقیقی و اصلی فلسطین اعم از مسلمان،‌مسیحی و یهودی جهت تعیین سرنوشت خویش و تعیین نظام سیاسی آینده فلسطین است. متأسفانه آنچه که هم اکنون در نوار غزه از سوی رژیم اشغالگر اسرائیل در حال انجام است، ایجاد شرایط فروپاشی اجتماعی در غزه است».

حضور باقری در نشست معاونان وزرای خارجه بریکس

باقری در ادامه اشاره کرد که «اقدامات رژیم صهیونیستی برای غیرقابل سکونت کردن نوار غزه به اشکال مختلف اعم از کشتار غیرنظامیان، عدم تأمین نیازهای اولیه و حیاتی، تخریب خانه‌ها، بیمارستان‌ها و سایر زیرساخت‌ها با بمباران‌های گسترده و کور و تبدیل غزه به یک زمین سوخته با هدف اجبار جامعه فلسطینی به کوچ و خروج از سرزمین مادری‌شان صورت می‌گیرد».

او، این اقدامات رژیم صهیونیستی را نقض آشکار تمامی قواعد و اسناد بین‌المللی و معادل جنایت جنگی و مصداق عملی نسل‌کشی دانست و گفت: این اقدامات باید هر چه سریع‌تر از سوی محاکم قضایی بین‌المللی، منطقه‌ای و ملی مورد تعقیب کیفری قرار گیرند.

معاون وزیر امور خارجه ایران با اشاره به تلاش غرب برای توجیه جنایات ضدبشری رژیم صهیونیستی ذیل اصل حق دفاع مشروع، این توجیه حامیان رژیم صهیونیستی را از لحاظ حقوقی و بین‌المللی کاملا مردود توصیف کرد و گفت: «اصل دفاع مشروع به لحاظ حقوقی مشمول قدرت اشغالگر نمی‌شود و اسرائیل به عنوان یک عنصر اشغالگر، وفق همه موازین وقطعنامه‌های بین‌المللی وظایف مشخصی برای محافظت و حمایت از مردم تحت اشغال خویش دارد».

باقری با اشاره به حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به ساختمان سفارت ایران در دمشق گفت:‌ «پس از جنایت کم‌سابقه و متخلفانه رژیم اسرائیل علیه سفارت کشورمان در سوریه، حق دفاع مشروع برای جمهوری اسلامی ایران نیز محفوظ بوده و بر این اساس، رژیم اشغالگر پاسخ جنایت خود در دمشق را در اراضی اشغالی فلسطین دریافت کرد».

انتهای پیام