با پدیده شومی به نام خاطره‌سازی روبه‌رو هستیم
تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۴۲۲۸۳۷
متأسفانه در سال‌های اخیر با پدیده شـومی به نام خاطره‌سازی روبه‌رو هستیم. در اینجا با رخدادی تاریخی و واقعی سر و کار نداریم، بلکه چیزی را به عنوان خاطره می‌خوانیم که هیچگاه اتفاق نیافتاده است. ۰۸ اسفند ۱۳۹۶ - ۱۰:۴۰ رسانه ها خواندنی نظرات
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، «مصطفی رحیمی» عضو هیئت داوران هفدهمین دوره انتخاب بهترین کتاب سال دفاع مقدس در یادداشتی نوشت:
در حوزه خاطره بحث می‌کنم و چند هشدار دارم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نزدیک به 530 کتاب خاطره مربوط به سال‌های 93 و 94 را بررسی کردم و شاید از این میان، آنچه به عنوان نقطه قوت بتوان از آن یاد کرد، همین حجم بالای آثار باشد، اما تا چه اندازه نگران کننده است وقتی مطلع می‌شویم که در جریان داوری، هیچ‌یک از آثار یادشده آن مشخصات لازم و کافی را نداشته‌اند.
در خصوص این بحران، حرف بسیار دارم، اما در اینجا تنها به چند موضوع اشاره می‌کنم:
باید توجه داشت که هر قدر از زمان وقوع حوادث فاصله می‌گیریم، بایستی برای راستی‌آزمایی خاطرات، سنجه و معیار‌های کارآمدتری داشته باشیم.
فراموشی به مثابه یک آفت، گاه به فعال شدن حافظه کاذب می‌انجامد و راوی برای آنکه خاطراتش از پیوستگی و در پی آن، جذابیت برخوردار باشد، حوادثی را به عنوان خاطرات شخصی نقل می‌کند که خود شاهد آن‌ها نبوده است.
آفت جابه‌جایی نیز از دیگر اثرات نامیمون فراموشی است. در اینجا حوادث مربوط به یک مکان و یک زمان خاص، در چارچوب مکان و زمانی دیگر روایت می‌شود.
در این بین از آفت دروغ نیز غافل نباشیم که گاه، چون خوره به جان اثر افتاده و از آن، هیچ باقی نمی‌گذارد. متأسفانه در سال‌های اخیر با پدیده شومی به نام خاطره سازی روبه‌رو هستیم. در اینجا با رخدادی تاریخی و واقعی سر و کار نداریم، بلکه چیزی را به عنوان خاطره می‌خوانیم که هیچگاه اتفاق نیافتاده است.
این پدیده گاه از سوی راوی و در بیشتر موارد توسط نویسنده شکل می‌گیرد. وقتی می‌بینیم که حوادث مربوط به 40 سال پیش مو به مو، ساعت به ساعت و با ذکر جزیی‌ترین وقایع روایت می‌شود، بایستی دچار تردید شویم. (بحث مربوط به کسانی که یادداشت‌های روزانه دارند، جداست).
توجه داشته باشیم که در اینجا صحبت از روایت یک خاطره به خصوص نیست. به هر حـال هر کدام از ما خاطرات پراکند‌ه‌ای از سال‌های دور داریم و برخی از آن‌ها را نیز با جزییات بیشتر به یاد می‌آوریم، اما صحبت از یک روایت خطی تاریخی است که حوادث روز به روز و حتی ساعت به ساعت نقل می‌شوند.
وقتی نویسنده خود را با یک مشت خاطرات پراکنده و در مواقعی غیرجذاب روبه‌رو می‌بیند، اقدام به ترمیم و بعضاً تولید خاطره می‌کند. تأکید می‌کنم که از خاطره‌آرایی بحث نمی‌کنم، بلکه آفت را خاطره سازی می‌دانم. در خاطره آرایی مواد خاطره با آرایه‌های ادبی و نثر مناسب‌تر و البته در چارچوب قواعد مربوطه ارایه می‌شود، اما در خاطره سازی، شخص نویسنده مواد خاطره را تولید و به نشر آن اقدام می‌کند.
اگر تا اواخر دهه 70 غنای محتوایی آثار بر وجه ادبی آن‌ها غلبه داشت، در سال‌های اخیر و به عادت فرهنگی ما نه به تعادل، بلکه به نفع وجه ادبی تغییر کرده است. در حال حاضر اوضاع نثر، طرح جلد، عنوان، صفحه آرایی ارتقا یافته، اما و صد اما، راستی آزمایی محتوا به فراموشی سپرده شده است.
متأسفانه ذایقه‌ها را به گونه‌ای شکل داده‌ایم که خوانندگان، از کتاب‌های خاطره همان انتظاری را دارند که از کتاب‌های رمان و داستان. همه می‌خواهند چیزی بخوانند که سرگرم کننده و به لحاظ ادبی گیرا باشد و چندان خود را درگیر واقعیت حوادث نمی‌کنند.
باید در پی آن بود که با به کارگیری ساز و کار‌هایی مناسب، هیچ‌یک از دو عنصر تاریخ و ادبیات به نفع دیگری به قربانگاه نرود. خوب است علاوه بر ناظر ادبی، از یک کارشناس نظامی که به حوزه موضوع کتاب آشناست، استفاده شود تا حتی الامکان از خلاف‌واقع‌گویی، جابه‌جایی و آفاتی از این دست، جلوگیری شود.
نکته دیگر در خصوص حوزه اسارت است. حجم قابل توجهی از کتاب‌های منتشره به خاطرات آزادگان تعلق می‌گیرد اما متأسفانه عمده مطالب مندرج در این آثار، تکراری و در نتیجه غیر جذاب است. چرا که حوادث در چند اردوگاه مشخص رخ داده و هر یک از راویان، به عنوان شاهدان آن حوادث، اقدام به نقل آن‌ها می‌کنند.
به نظر می‌آید باید به سراغ آزادگانی رفت که دارای نگاه و زاویه دیدی متفاوت باشند؛ آن‌ها که در همان اردوگاه‌ها چیز‌هایی را دیده‌اند که دیگران با بی‌توجهی از کنارشان گذر کرده‌اند؛ و بالاخره غیبت برخی سوژه‌ها که در حوزه ادبیات دفاع مقدس و مقاومت از جذابیت بالایی برخوردار هستند، دغدغه‌ای دیگر است.
برای مثال حوادث مربوط به کردستان با همه ظرفیت و ضرورتش، مغفول واقع شده است و جالب است بدانیم که از میان صد‌ها اثر بررسی شده، تنها یک کتاب قابل اعتنا در خصوص کردستان داشتیم. در همین رابطه موضوعاتی نظیر جنگ‌زدگان، مهاجرین و غیره نیز مورد بی مهری ناشران قرار گرفته بود.
انتهای پیام/
بازگشت به صفحه رسانه‌ها
R41383/P41383/S9,1299/CT12منبع: تسنیم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۴۲۲۸۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پویش مجازی «خاطره ای از معلمم» در البرز اجرا می‌شود
به گزارش خبرگزاری مهر، پویش مجازی «خاطره ای از معلمم» به مناسبت هفته معلم به همت آموزش و پرورش البرز، والدین و دانش‌آموزان مدارس سراسر استان در پیام‌رسان شاد اجرا می‌شود.
هدف از راه‌اندازی این پویش، به تصویر کشیدن فداکاری‌ها، ابتکارها و خلاقیت‌های معلم و به‌نوعی قدردانی از مقام این قشر فرهیخته است تا بستری منسجم و کامل برای تجربه‌نگاری و الگوبرداری از رفتارهای مناسب معلمی فراهم شود.
علاقه‌مندان به شرکت در این پویش می‌توانند خاطره‌ای از معلم خود را در قالب فایل صوتی یا متنی در پیام‌رسان شاد به آی دی @M_talebian40 ارسال کنند.
کد خبر 6090299
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است