آیین‌های شاد سمنانی‌ها در استقبال از بهار
تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۴۲۹۵۷۲
سمنان- ایرنا- آیین های شاد نوروزی در استان سمنان علاوه بر همرنگ شدن با بهار و هوایی تازه برای روح انسان، بهانه دورهم‌نشینی و صله‌رحم و دمیدن جرقه شادمانی جمعی است که ریشه در تاریخ و فرهنگ دارد.
به گزارش ایرنا، همزمان شدن نوروز باستانی با نوشدن سال و زیباشدن چهره طبیعت، ریشه در ذوق و فرهنگ ایرانیان دارد، هم‌آیین‌شدن و نوشدن روزگار ایرانیان با شکفتن گل های رنگارنگ طبیعت همزمان با صدای پای بهار، نشان از شادزیستن و نشاط طلبی ایرانیان داشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اکنون نیز نوروز یکی از مهمترین و باستانی ترین عید ایرانیان است که در هر نقطه از ایران اسلامی رنگ و بوی ویژه خود را دارد و همچنان با حفظ آیین‌هایی که ریشه‌هایی کهن در فرهنگ بومی دارند، نسل به نسل باعث شادی و نشاط اجتماعی می‌شود.
در استان سمنان آیین هایی برای پیشواز بهار و نوروز وجود دارد؛ سمنانی ها از دیرباز در حدود 30 روز مانده به عید نوروز، با پرورش پیاز نرگس برای میزبانی این گل خوشرنگ در اولین روزهای نوروز اقدام می کنند، همین آیین که ریشه در بین خانواده ها دارد، بهانه ای برای دورِهم‌نشینی‌های زنان می شود، که هم از حال و احوال اعضای خانواده و فامیل مطلع می شوند و هم زمینه را برای رویش بهاری گل نرگس آماده می کنند.
پیاز نرگس برای اینکه باردهی مضاعفی داشته باشد باید در دل خاک جاخوش کند، سفالگران سمنانی نیز از قرن ها قبل سفال ویژه ای برای پرورش گل نرگس ساخته اند که گرداگرد آن روزنه هایی برای سرزدن ساقه گل نرگس زیبا در آستانه نوروز دارد.
کاشتن سبزه برای نوروز نیز حدود 10 روز مانده به نوروز رسم است که همانند دیگر نقاط ایران حبوباتی مانند گندم، جو یا عدس را در بشقابی به عنوان بخشی از طبیعت درون خانه ها سبز می کنند و طبیعت را به خانه می کشانند، در سمنان علاوه بر نرگس، سیر و سنبل را هم در همان کوزه‌های حفره‌دار پرورش می دهند تا در روزهای ابتدایی نوروز شاخه ای از گل نرگس از هر حفره جلوه‌ای خاص به سفره‌ها‌ی نوروزی بدهد.
خانه تکانی نیز در استان سمنان همانند دیگر نقاط ایران، بهانه ای است برای دورریختن کهنگی و نوشدن همزمان با بهار، این خانه تکانی در استان سمنان نه تنها خانه تکانی درون خانه ها بلکه تکاندن دل ها از قهر و کینه‌ورزی نیز هست، چنانکه دید و بازدیدهای نوروزی بهانه ای برای آشتی‌کنان و دوستی های جدید و بندکردن دوباره دل ها به هم نیز محسوب می شود.
شاهرودی ها برای خانه تکانی اصطلاحی با عنوان «خانه دَر ریزی» دارند و معتقدند اگر تار عنکبوت یا در زبان آنها کارتونو در گوشه‌های دیوار و سقف خانه باشد باید آن را زدود زیرا که بدیمنی می آورد و ممکن است اهل آن خانه به فقر دچار شوند، آیین دیگر شاهرودی ها چند روز پیش از نوروز جمع کردن کرسی‌های درون خانه هاست چرا که معتقد بودند سیاهی زغال که در گذشته برای گرم کردن کرسی استفاده می شده، در سال جدید نباید در اتاق بماند، زیرا که خانه هم مانند طبیعت باید نو و خوشرنگ باشد.
آئین ویژه و کهن نوروزخوانی یکی دیگر از آداب استقبال از نوروز در استان سمنان است، این آیین که در گذشته رواج بیشتری داشته اغلب از نیمه دوم اسفندماه آغاز می‌شد و نوروزخوانان به صورت فردی و یا در گروه‌های دو و سه نفره در محله‌های شهر و روستا گردش می کردند و با خواندن ابیاتی فرارسیدن نوروز باستانی را نوید می‌دادند، مهمترین شعرهای این نوروزخوانی ها این بود: صد سلام و سی علیک صاحب خانه سلام علیک/ نوروز سلطان آمده گُل در گلستان آمده / مژده دهید به دوستان نوروز سلطان آمده / بهار آمد، بهار آمد خوش آمد علی با ذوالفقار آمد خوش آمد/ مدح و سنای مولا علی(ع) در این اشعار رنگ و بوی دینی نیز به این آیین نوروزی بخشیده است.
علاوه بر چهارشنبه سوری که برای همه ایرانیان آشناست، رسم فالگوش در شب چهارشنبه آخر سال در استان سمنان رسم است، در این آیین برخی افراد حاجت‌مند با فالگوش ایستادن در محل گذر و یا محلی دیگر بر اساس شنیده‌های خود برآورده شدن حاجتشان را تعبیر می‌کنند.
در برخی روستاهای گرمسار و منطقه کالپوش شاهرود رسم شال‌اندازی نیز در شب چهارشنبه آخر سال برگزار می‌شود که بهانه ای برای صله گرفتن و جمع آوری خوراکی در قالب آیینی نوروزی است، برای این منظور، جوانان شال خود را در خانه‌های اهل محل انداخته و به انتظار می‌نشینند صاحب هر خانه با دیدن شال مقداری میوه، شیرینی و نقل و خوردنی در میان شال نهاده و به صاحبش می‌دهد.
قاشق زنی نیز آیین دیگری است، بهانه ای برای دید و بازدید، جوانان در این آیین با پوشاندن چهره خود و با زدن مداوم قاشق به کاسه فلزی، صاحب خانه را از حضور خود برای دریافت هدیه مطلع می‌کنند.
انجام بازی‌های محلی مانند شکستن کوزه به نشانه برطرف کردن بلا، پخت آش آخر چهارشنبه به نیت طلب حاجت و بخت‌گشایی و نیز تهیه سبزی پلو و یا خورشت سبزی برای شام ، از دیگر آداب چهارشنبه‌شب در نقاط مختلف استان سمنان است.
شب های جمعه معمولا شب هایی است که همه با یاد درگذشتگانشان خیرات می دهند، در آخرین شب جمعه سال نیز یادآوری مردگان از جمله آدابی است که در استان سمنان برگزار می‌شود که روزی به نام علفه یا عرفه مرده‌ها می‌نامند، در عرفه مرده‌ها، زنان برای خیرات اموات خود طعامی چون حلوا و نان روغنی می‌پزند، در شاهرود و سمنان، زنان نان گولاچ می‌پزند و بین مستمندان تقسیم می‌کنند، در منطقه خارتوران و طرود و کالپوش، چاشم، مهدیشهر و شهمیرزاد بر اساس باوری، بر روی بام خانه‌ها فانوس روشن می‌گذارند، چراغ خانه را زودتر از معمول روشن می‌کنند و تا سپیده دم روز اول سال نو روشن نگه می‌دارند.
بهانه دیگر همگرایی و شادی جمعی به ویژه برای زنان خانواده ها و فامیل، پخت سمنو است در روزهای پایانی سال که در شهرهای سمنان و مهدیشهر رونق بیشتری دارد، به دلیل پرزحمت بودن پخت، چند خانواده در کنار هم به آن اقدام می کنند و صله رحم را نیز به همراه دارد و به دلیل اینکه آیینی برای پیشواز نوروز است، نشاط انگیر محسوب می شود.
پخت نان های بومی مانند گولاچ، کاک، نان روغنی، قندی و محلی نیز در روزهای پایانی سال مشام خانه ها را معطر می کند و یادآور پیشوازی از بهار است.
لحظه تحویل سال در استان سمنان با حضور مردم به ویژه در آستانه امامزادگان، در کنار اهل قبور و گلزارهای شهدا مرسوم است، یادآور پیوند حال و گذشته و قدم نهادن به بهار و بهانه ای برای چشم امید آینده است و شادمانی معنوی برای همه به همراه دارد.
6103
منبع: ایرنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۴۲۹۵۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زادآوری‌های جدید در باغ وحش ارم سبز
با آغاز فصل بهار شاهد زادآوری گونه‌های مختلف و با ارزش در باغ وحش ارم سبز هستیم. - اخبار اجتماعی -
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، قاسم محمدی؛ مدیر باغ وحش ارم اظهار کرد: باغ وحش‌ها نقش مهمی در راستای حفاظت از ژن‌های با ارزش گونه‌های جانوری تحت حفاظت خود دارند و با فراهم آوردن امکانات و زیرساخت‌های لازم به حفاظت و تکثیر گونه‌های در معرض خطر انقراض کمک می‌کنند.
وی افزود: خوشبختانه در سال جاری و در فصل بهار در سایه مراقبت‌های تخصصی و شبانه‌روزی و فراهم آوردن کلیه شرایط با تکیه بر دانش روز دنیا و پیاده‌سازی اصول علمی در زمینه جیره‌های غذایی و رفع تمامی احتیاجات فیزیولوژیک، شاهد تولد گونه‌های بسیار باارزش در باغ وحش ارم بوده‌ایم به طوریکه گونه‌هایی همانند تشی (جوجه تیغی)، قوی سیاه، کل و بز وحشی، گوزن زرد ایرانی و خرس قهوه‌ای تاکنون متولد شده‌اند.
نقش مؤثر "باغ وحش ارم" در حفظ گونه‌های در حال انقراض کشورمدیر باغ وحش ارم افزود: با برنامه‌ریزی‌هایی که داریم ان‌شاءالله در آینده‌ای نزدیک شاهد تولد گونه‌های باارزش دیگری در باغ وحش خواهیم بود.
انتهای پیام/
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند