سیاسی کردن حجاب برنامه دشمن است/با ساختارشکنان برخورد جدی می شود
تاریخ انتشار: ۱۶ اسفند ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۵۸۳۴۶۵
دادستان تهران از محکومیت به حبس زنی که کشف حجاب کرده بود خبر داد و گفت: با ساختارشکنان در حوزه حجاب باید برخورد جدی صورت گیرد.
به گزارش خبرگزاری مهر هفتمین جلسه دادستانی تهران در سال جاری پیرامون آسیبهای اجتماعی با حضور تعدادی از معاونان و سرپرستان نواحی دادسرای تهران، سردار رحیمی فرمانده نیروی انتظامی تهران و تعدادی دیگری از فرماندهان نیروی انتظامی و نمایندگانی از وزارت کشور، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سپاه پاسداران و دیگر دستگاههای مرتبط با موضوع عفاف و حجاب، به ریاست عباس جعفری دولتآبادی دادستان عمومی و انقلاب تهران برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
دادستان تهران با تصریح به این که انسان همواره در جستجوی یافتن الگوها و نمونههای کمال یافته از نظر معنوی است، به ویژگیها و اوصاف انسانهای نمونه در قرآن کریم اشاره کرد و افزود: بسیاری از الگوهای معرفی شده، زنانی هستند که در تعقل و تفکر، صبر و استقامت، حیا و عفت، پاکدامنی و طهارت و دیگر صفات کمالی نمونه هستند. همانند آسیه همسر فرعون و مریم مادر حضرت مسیح علیهالسلام که در قرآن کریم به عنوان الگو آورده شدهاند «و ضرب الله مثلا للذین آمنوا امراته فرعون ... و مریم ابنت عمران». همچنین است حوا علیهالسلام، ساره و هاجر همسران ابراهیم علیهالسلام، دختران شعیب علیهالسلام، همسر زکریا علیهالسلام و حضرت فاطمه زهرا علیهالسلام. خداوند حوا علیهالسلام را جلوهای از ادب در توبه، مادر موسی علیهالسلام به عنوان جلوه تسلیم و ایمان به خداوند، ملکه صبا به عنوان الگوی هوش و درایت و دختران شعیب به عنوان نماد حیا و عفت. قرآن کریم همچنین زنانی را به عنوان الگوی زشتیها ذکر کرده است مانند زن ابولهب و زن لوط
پوشش و عفاف برای مرد و زن هر دو پیشبینی شده است
جعفری دولتآبادی با تاکید بر عمومیت عفاف و شمول احکام اسلامی در این موضوع بر زن و مرد هر دو، در توضیح اظهار داشت: پوشش و عفاف برای مرد و زن هر دو پیشبینی شده است، اما جهات اختلاف زن با مرد موجب شده است که پوشش وی متفاوت از پوشش مرد باشد. قابل توجه این که خطاب اول قرآن کریم در خصوص عفاف و پوشش مناسب، ابتدا به مردان است آن جا که در سوره نور آیات ۳۰ و ۳۱ میفرماید «قل للمومنین یغضوا من ابصارهم و یحفظوا فروجهم» و سپس در آیه ۳۱ خطاب به زنان میگوید «و قل للمومنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن» چرا که زن مظهر جمال است.
وی در تبیین فلسفه حجاب به آثار مثبت اجتماعی، خانوادگی و روحی روانی حجاب اشاره کرد و در توضیح اظهار کرد: از جنبه اجتماعی موجب حفظ و نشاط فعالیت اجتماعی میگردد؛ چرا که انواع التذاذهای بصری و لمسی و مانند آن را به محیط خانواده و در چهارچوب ازدواج اختصاص میدهد و اجتماع را منحصراً برای کار و فعالیت قرار میدهد. همچنین حجاب به بهداشت روانی اجتماع و زن کمک میکند و موجب تحکیم خانواده و روابط زوجین میشود.
دادستان تهران در بررسی جایگاه حجاب در قرآن کریم به آیه ۵۳ از سوره احزاب در بیان حرمت زنان پیامبر و آیات ۳۳ و ۵۹ همان سوره در منع تبرج و خودنمایی و تبیین محدوده حجاب پرداخت واظهار داشت: این آیه به استفاده از جلباب به معنای لباس گشادتوصیه نموده و از آنان خواسته است که جامهشان را بر خود گیرند تا نشان دهند که اهل عفاف هستند.
رویکرد فعلی نسبت به بدحجابی: مسامحه و ساختارشکنی
جعفری دولتآبادی رویکرد فعلی نسبت به بدحجابی را در دو عنوان مسامحه و ساختارشکنی تقسیمبندی کرد و اظهار کرد: عدم رعایت حجاب از سوی بانوان غالباً از باب مسامحه و بدون عمد است، اما اخیراً رویکرد ساختارشکنانه از سوی تعدادی انگشتشمار از زنان اتخاذ شده که ناشی از تبلیغات شبکههای ماهوارهای و شبکههای اجتماعی معاند نظام است و این زنان با برداشتن نمادین حجاب در معابر، به طور عمد در صدد القاء این مطلبند که حجاب در جامعه ایران مورد پذیرش زنان نیست.
دادستان تهران این القاء را خلاف واقع دانست و در ذکر علت به پیشینه وضعیت حجاب پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون پرداخت و اظهار کرد: از بدو پیروزی انقلاب اسلامی همواره زنانی بودهاند که حجاب اسلامی را به طور کامل رعایت نمیکردند، اما این نحوه پوشش همراه با ساختارشکنی نبوده است. برداشتن حجاب حتی به طور ناقص به این شکل، علاوه بر این که با موازین اسلامی از نظر ضرورت حجاب مغایر است، مخالف قانون نیز میباشد و همانند آن است که امروزه کسی بگوید میخواهد در خیابان و علنی مشروبخواری کند.
جعفری دولتآبادی این ایراد که برخورد با بدحجابی جواب نداده است را نیز مردود برشمرد و در توضیح گفت: حقوق کیفری در مقام بیان ارزشهای جامعه است که باید در هنجارها جلوهگر شود و تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ ابتدائاً در مقام بیان حجاب به عنوان یکی از ارزشهای جامعه اسلامی است.
وی نحوه پوشش و حجاب را مرتبط با عقاید و سلیقههای افراد دانست و این واقعیت که همه زنان نسبت به حجاب به طور یکسان معتقد نیستند و تمایل ندارند را امری طبیعی خواند و گفت: بنابراین این توقع که تعیین مجازات برای بدحجابی باید موجب شود که همه زنان حجاب کامل داشته باشند، خارج از توان و عملکرد قانون است.
این نظر که جامعه را باید به حال خود رها کرد، قابل پذیرش نیست
دادستان تهران در انتقاد از عدهای که برخورد با بدحجابی را مردود میشمارند، به بند یک از اصل سوم قانون اساسی استناد کرد که از وظایف دولت را ایجاد محیط مساعد برای رشد فضائل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوا و مبارزه با کلیه مظاهر فساد و تباهی قرار داده است و لذا این نظر که جامعه را باید به حال خود رها کرد، قابل پذیرش ندانست.
وی همچنین ضمن بیمبنا خواندن استدلال عدهای که با تمسک با عدم امکان اجرای قانون فعلی در مورد حجاب، در صدد عرفی کردن حجاب برآمده و مدعی اند که حجاب نیز همانند قانون ماهواره باید به دلخواه افراد باشد، در پاسخ اظهار داشت: قوانین کشور به ویژه مواردی که با عفت عمومی، اخلاق حسنه و نظم عمومی مرتبط هستند، تا زمانی که نسخ نشدهاند، لازمالاجرا هستند.
تلاش دشمن سعی برای نقض ارزشهای دینی
جعفری دولتآبادی راهکارهای حفظ حجاب و عفاف در جامعه را در دو بخش بلند مدت و کوتاه مدت مورد توجه قرار داد و در خصوص راهکار بلند مدت و تکلیف مسئولان در این راستا اظهار کرد: اقدامات بلندمدت از وظایف دستگاهها و نهادهای فرهنگی است و کار عقیدتی را میطلبد. نگاهی به جهان غرب که با سرمایهگذاری زیاد از زنان شومن ساختهاند که نشان از ایجاد تغییر در زنان است و همچنین نگاهی به تاریخ آندلس که راه شکست مسلمان را رواج فساد تشخیص دادند میرساند که توجه دستگاههای فرهنگی باید به این مساله معطوف شود و سرمایهگذاری بیشتری به عمل آید؛ به ویژه امروزه که دشمن سعی در شکست انقلاب اسلامی از طریق سست کردن اعتقادات مردم دارد، توجه به راهکارهای تربیتی و رشدمدار بسیار مهم است.
دادستان تهران در اشاره به برنامهریزی و سرمایهگذاری دشمن در حذف حجاب از جامعه ایران به شرح یکی از پروندههای دادسرای تهران پرداخت که موضوع اقدامات یک مرد دارای تابعیت ایرانی آمریکایی و همسرش در جهت استحاله فرهنگی جامعه است. وی از جمله نکات اصلی در این پرونده را برنامهریزی در مورد تبلیغ علیه حجاب اعلام کرد و با اشاره به این که از منزل این زن و شوهر بیش از ۲۸۰۰ لیتر مشروبات الکلی خارجی و دستساز کشف شده است، در توضیح اقدامات مجرمانه متهمان اظهار داشت: آنها در منزل خود میهمانیهای مختلط برگزار نموده و میهمانان مدعو آنان غالباً دیپلماتهای کشورهای خارجی بودهاند. متهمان اقرار کردهاند که برخی هنرمندان را به افتتاحیههای مراسم دعوت میکردند تا آنان را به دیپلماتها معرفی کنند و انگیزه خود از برگزاری این جلسات را تبادل فرهنگی میان ایران و کشورهای خارجی اعلام کرده بودند در حالی که آنان در هیچ مرکز فرهنگی حاکمیتی سمتی نداشتهاند. آنان با تهیه ویزا، هزینه سفر هنرمندان مسالهدار را به خارج از کشور جهت فعالیت تامین کرده و وامهای متعدد به برخی از هنرمندان دادهاند. متهمان علت دعوت دیپلماتهای خارجی به منزل خود را تسهیل جهت اخذ ویزا برای هنرمندان اعلام کردهاند و اذعان داشتهاند راهاندازی گالری هنری از سوی آنان که با حمایت مالی بیگانگان صورت گرفته، پوششی برای جذب و فراخوان هنرمندان ایرانی بوده است.
پروژه استحاله فرهنگی با نام «پیله حجاب»
جعفری دولتآبادی از جمله اقدامات دیگر متهمان را راهاندازی کارگاه تولید مشروبات الکلی و برگزاری میهمانیهایی مختلط با پیشبینی اتاقهایی برای انجام اعمال منافی عفت و استعمال مواد مخدر، اعلام کرد و افزود: متهمین غیر از منزل و گالری هنری در تهران، محلهای دیگری را برای همین منظور در شهرهای تهران، یزد و شیراز در اختیار گرفته بودند و با برگزاری تئاتر با موضوع فمینیست، در اجرای بخشی از پروژه استحاله فرهنگی به نام «پیله حجاب» از هنرمندان جهت اجرای نمایشهایی دائر بر نفی حجاب و ارزشهای اسلامی با هدف تغییر ذائقه فرهنگی دینی جامعه مخاطبان بهرهبرداری میکردند. هدف اصلی متهمان استحالهی فرهنگی و ترویج فساد، جذب افراد به گرایشات هنری توام با ابتذال و استفاده ابزاری از آنان در جهت اهداف از پیش تعریف شده دشمن جهت نشر ابتذال و قبحزدایی از مقدسات دینی و سیاهنمایی نظام مقدس جمهوری اسلامی با بهرهگیری از قالبهای هنری و تهاجم همه جانبه فرهنگی بوده است که به موجب حکم دادگاه به حبسهای سنگین محکوم شدهاند.
پروژه سیاسی کردن حجاب برنامه دشمن است
دادستان تهران با انتقاد از پروژه سیاسی کردن حجاب، این پروژه را برنامه دشمن دانست که تلاش دارد مسأله عفاف و حجاب را به منزله مقابله زنان با جمهوری اسلامی جلوه دهد و در اثبات این انتساب، به عنوان مثال یکی از رادیوهای معاند در گزارشی تحت عنوان «حجاب زنان و مسئلهی مشروعیت حکومتها» در ۱۵ اسفندماه پرداخت که گفته است « در چنین شرایطی حجاب نه تنها بهعنوان مسئلهی زنان در پیوند با تبعیضهای ساختاری، که باید بهعنوان مسئلهای سیاسی در پیوند مستقیم با مشروعیت حاکمیت مورد توجه قرار گیرد؛ پرداختن به این مسئله به معنای زیر سوال بردن مشروعیتی است که حول آن شکل گرفته و سنتی که بر پایههای آن بنا شده است؛ سنتی که در هیچ یک از دو شکل مطلوب پهلوی اول و جمهوری اسلامی، نسبتی چندان حقیقی با واقعیت ندارد».
تداوم برخورد پلیس با افراد ساختارشکن در حوزه حجاب
تداوم برخورد پلیس با افراد ساختارشکن در حوزه حجاب دستور دادستان تهران به پلیس بود که در این راستا اظهار داشت: پلیس باید به وظیفه خود عمل کند. ما نمیگوییم حجاب صرفاً راهکار انتظامی دارد، اما معتقدیم شکستن حریم حجاب موجب سوق دادن جامعه به سمت نقض ارزشهای دینی است، دادستانی تهران دستور کتبی برای توقف اتومبیل رانندگانی که فاقد حجاب شرعی میباشند، صادر نموده است و حسب اعلام پلیس، ظرف دو ماه گذشته ۳۱۲۰ دستگاه اتومبیل در رابطه با کشف حجاب، مزاحمت نوامیس، آلودگی صوتی و مانند آن توقیف شده است.
جعفری دولتآبادی یکی از راهکارهای ترویج حجاب در جامعه را امر به معروف و نهی از منکر دانست که با مشارکت مردم محقق میشود و از این که مردم کمتر به این وظیفه دینی که در اصل هشتم قانون اساسی بر آن تاکید شده توجه دارند، گلایه کرد.
دادستان تهران تذکر از سوی پلیس یا مرجع رسمی دیگر مانند دادستان یا مدیر موسسه فرهنگی یا مدیر محل خدمت فردی که ناقض مقررات حجاب است را راهکار دیگر برای برخورد با بدحجابی به شمار آورد و در نحوه تذکر به کتبی بودن آن تاکید نمود و افزود: این تذکر میتواند از طریق ارسال پیامک باشد.
لزوم توجه دستگاههای دولتی به رعایت حجاب توسط کارکنان
وی توجه دستگاههای دولتی به حجاب را شرط اصلی برای احترام به این ارزش در جامعه دانست و افزود: دستگاههای دولتی به ویژه بیمارستانها که با مردم زیاد سر و کار دارند باید به رعایت حجاب و پوشش کارکنان خود اعم از زن و مرد توجه داشته باشند؛ پاسخگوی بدحجابی کارمندان ادارات مدیران آنها هستند که باید معرفی شوند.
دادستان تهران از نقش سازمان صدا و سیما به عنوان رسانه ملی در ترویج حجاب نیز غافل نماند و راهکار دیگر را توجه به زیرساختهای تصمیمات دولتی و حکومتی دانست و در توضیح اظهار کرد: بخشی از مسائل حجاب در جمهوری اسلامی به زیرساختهای آن از جمله سیاستهای اقتصادی مرتبط است.
جعفری دولتآبادی الگوگیری از سیره پیامبر (ص) را که چگونه موفق شد در جامعه بدوی عربستان، ارزشهای اسلامی را جایگزین کند، ضروری دانست و اظهار داشت: علت موفقیت پیامبر اکرم (ص) اول به اسوه بودن وی بر میگردد و دوم معطوف به رویکرد وی در مقابل دیگران با تفکیک «اشدا علی الکفار و رحما بینهم» است. ما هم در اداره جمهوری اسلامی، باید شیوه حکمرانی را از پیامبر (ص) بگیریم.
وی با اشاره به فرازهایی از دعای جامعه ائمه المومنین، در بررسی سیر تحولی جامعه اسلامی در جهت دور شدن از ارزشهای اسلامی، اظهار داشت: تلاش حکام جور معطوف به باز گرداندن جامعه اسلامی ساخته شده توسط پیامبر (ص) به جامعهای مملو از فساد بود. این دعا در بیان چگونگی دور شدن مردم از آموزههای پیامبر (ص) میگوید: «و هتکوا منکم الستور وابتاعوا بخمسکم الخمور و صرفوا صدقات المساکین الی مضحکین و الساخرین» یعنی پردههای حرمت و جلالت شما را بر دریدند و از محل خمس شما آل رسول شرابها خریدند و خوردند و حق صدقات مسکینان و فقیران را به سخرهکنندگان دادند. حاکمان جور خمس را بر اهل فسق حلال کردند و شیوههای پیامبر (ص) را زیر پا گذاشتند.
دادستان تهران توجه مدیران به رفتار خود و انطباق آن با موازین اسلامی و حفظ حرمت بیتالمال را شرط ابتدایی برای الزام مردم در رعایت ارزشهای اخلاقی و اسلامی دانست و گفت: وقتی میتوان از مردم انتظار داشت ارزشهای اسلامی از جمله حجاب را حفظ نمایند که مسوولان نیز سلامت رفتار داشته و موازین اسلامی را مراعات کنند.
استفاده از ظرفیتهای زنان پیشنهاد دیگر جعفری دولتآبادی در ترویج حجاب و عفاف بود که در توضیح اظهار کرد: در برخورد با ساختارشکنیها باید از ظرفیت زنان مسلمان و زنانی که معتقد به حفظ پوشش در جامعه هستند، استفاده بیشتری به عمل آید.
دادستان تهران استفاده از ظرفیت فضای مجازی به ویژه شبکههای اجتماعی را در ترویج حجاب ضروری خواند و افزود: امروزه شبکههای اجتماعی بستر غالب ارتباطات مردمی شده است و در بخش انتشار مطالب خلاف عفت عمومی، مدیریت این فضا به ویژه در مورد شبکههایی که علیه حجاب و عفت عمومی اقدام میکنند ضروری است.
وی الگوسازیهای مثبت در هنرمندان، ورزشکاران و دیگر قشرهای مورد احترام مردم را مورد توجه قرار داد و در خصوص نقش تاثیرگذار هنرمندان و ورزشکاران در ترویج حجاب و عفاف اظهار داشت: این دو قشر مورد علاقه مردم و به ویژه قشر جوان هستند و جوانان به هنرمندان و ورزشکاران به عنوان الگو نگاه میکنند. لذا توجه هنرمندان و ورزشکاران به جایگاه خود نزد مردم، ایجاب مینماید توجه بیشتری به رعایت عفاف و حجاب داشته باشند تا الگوسازیها سیر مثبتی را در پیش گیرد.
ضرورت تفکیک در برخورد با بدحجابی یا بیحجابی
دادستان تهران قائل به ضرورت تفکیک در برخورد با بدحجابی یا بیحجابی شد و در توضیح افزود: مسامحه با بدحجابی باید به حوزههایی محدود شود که به ارزشها تخطی نمیشود اما در مقابل با ساختارشکنان در حوزه حجاب باید برخورد جدی صورت گیرد.
وی ضمن انتقاد از مقایسه حجاب در جمهوری اسلامی با کشف حجاب در زمان رضاخان، عدم موفقیت رضاخان در کشف حجاب زنان را موید اعتقاد زنان ایرانی به حجاب دانست و در خصوص ادعای متروکه بودن قانون ممنوعیت استفاده از تجهیزات ماهواره و مقایسه آن با قانون مربوط به حجاب اظهار داشت: برخی با ادعای این که شصت درصد جامعه از ماهواره استفاده میکنند، بر لازمالاجرا نبودن قانون ممنوعیت استفاده از تجهیزات ماهواره نظر دادهاند؛ این در حالی است که قوانین از جمله قانون پیش گفته و همچنین تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) در خصوص حجاب، قانون جاری و لازمالاجرا است و چنانچه عدهای اجرای این قانون را به مصلحت نمیدانند، آن را نسخ یا اصلاح نمایند؛ اما تا وجود چنین قوانینی، لازم الاجرا هستند؛ همچنان که در مورد ماهواره، دادستانی تهران مجوز اقدام به پلیس را داده است و البته ورود پلیس به منازل افراد با این دستور مجاز نیست و نیازمند دستور موردی است.
محکومیت ساختارشکنان حوزه حجاب به مجازات حبس
جعفری دولتآبادی در خصوص پرونده زنی که در خیابان انقلاب با برداشتن روسری کشف حجاب کرده بود اطلاعرسانی کرد و با اظهار این که این زن به اتهام تشویق مردم به فساد از طریق کشف حجاب در مرئی و منظر عام و تظاهر به عمل حرام و ظاهر شدن در اماکن عمومی بدون حجاب شرعی به ۲۴ ماه حبس تعزیری محکوم شده است، ضمن انتقاد از تعلیق ۲۱ ماه از این مجازات برای مدت پنج سال، در خصوص اعتراض دادستانی به این بخش از رای گفت: تعلیق حکم دادگاه در امور منافی عفت برخلاف بند پ ماده ۴۷ قانون مجازات اسلامی است و دادستانی تهران پیگیر نقض این حکم است.
وی همچنین در خصوص پرونده وضعیت اولین متهمی که از بابت تجاهر به کشف حجاب تحت تعقیب قرار گرفت، اظهار کرد: حسب اعلام پزشکی قانونی، نامبرده «نیازمند درمان دارویی طولانی مدت تحت نظر روانپزشک است».
لزوم رعایت سبک زندگی اسلامی توسط مدیران
دادستان تهران ترویج سبک زندگی اسلامی و مطالبهگری از دستگاهها و نهادهای فرهنگی را به عنوان دو راهکار دیگر برای ترویج حجاب و عفاف در جامعه دانست و در توضیح اظهار داشت: مدیران باید خود سبک زندگی اسلامی را بپذیرند تا از مردم چنین توقعی برود. چرا که گفتهاند «الناس علی دین ملوکهم». همچنین باید از دستگاهها و نهادهای فرهنگی که برای اجرای برنامههای مربوط به حجاب بودجه دریافت میکنند، مطالبهگری نمود که چه اقدامات ایجابی در مورد حجاب و عفاف انجام دادهاند.
جعفری دولتآبادی جایگاه وزارتخانههای آموزش و پرورش و علوم در رشد تربیت دینی اقشار جوان کشور را به ویژه در دوران تحصیل قابل توجه خواند و با تاکید بر ضرورت اجرا شدن راهکارهای پیش گفته به صورت توأمان، افزود: اثربخش بودن راهکارها به صورت مجموعی بدین معنا است که توجه به عفاف و حجاب در همه عرصهها مورد توجه قرار گیرد. همچنین سرمایهگذاری در بخش هنر و ادبیات باید افزایش یابد و در مورد عفاف و حجاب از ظرفیت هنر، ادبیات، فیلم و نظایر آن استفاده شود.
دادستان تهران با قرائت بیانات مقام معظم رهبری در جلسه مورخ ۱۳۹۶/۸/۲۳ با حضور مسئولان ارشد کشور مرتبط با بحث آسیبهای اجتماعی اظهار داشت: مطالبات مقام معظم رهبری مشخص است و تکلیف ما هم با عنایت به وجود قانون، احکام شرع و فرامین مقام رهبری روشن شده است و هیچگونه توجیهی برای کمکاری پذیرفته نیست.
وی مقابله با هرگونه تجاهر، تظاهر، ساختارشکنی در مورد حجاب را ضروری خواند و با اشاره به برنامهریزی دشمن برای حذف حجاب از جامعه ایران اظهار داشت: چهل سال است که رویکرد مدارا نسبت به حجاب اتخاذ شده و حال عدهای در صددند با عبور از ارزشهای دینی ساختارشکنی نمایند، این در حالی است که مردم ما بیش از آنچه که تصور میشود معتقد و متدین هستند.
جعفری دولتآبادی اقدام پلیس و دادستانی در حوزه سلبی را مانع از ایفای تکالیف ایجابی از سوی رسانهها و دستگاههای فرهنگی مانند صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ندانست و افزود: این دستگاهها باید بر برنامههای ایجابی متمرکز شود و تربیت نسل جدید بر عهده این دستگاهها است.
دادستان تهران بر ضرورت تولید محتواهای مثبت در فضای مجازی تاکید نمود و از پلیس و قضات خواست از هیاهوها نترسند. وی همچنین خاطر نشان کرد که همه راهکارهای مرتبط با حجاب به پلیس و دستگاه قضایی ختم نمیشود بلکه این دو باید آخرین سنگر باشند اگرچه که همکاری دستگاههای فرهنگی موجب شده است غالب راهکارها قضایی و انتظامی تلقی شود.
وی با اشاره به این که این جلسه آخرین بخش از جلسات آسیبهای اجتماعی در دادستانی تهران است، از برنامه این دادستانی بر برگزاری منظم جلسات در سال آینده بر محوریت مطالبهگری از دستگاهها در مورد وضعیت حجاب خبر داد و از قطبی دبیر جلسه خواست برای گزارشدهی دستگاههای مرتبط با حجاب و عفاف برنامهریزی کند.
منبع: مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۵۸۳۴۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محمد رهبری، پژوهشگر شبکههای اجتماعی: گشت ارشاد بیشتر از حمله ایران به اسراییل مورد توجه قرار گرفت/ جامعه از زمان ماجرای مادر قمی به مسأله حجاب حساس شده/ در ایتا یک جزیره جدا از جامعه شکل گرفته است
به گزارش جماران؛ رویداد24 نوشت: شبکههای اجتماعی کمتر از یک دهه است که بدل به مهمترین سکوی بیان آزاد نظرات شهروندان تبدیل شدهاند. علیرغم فیلترینگ گسترده، روندهای این شبکهها هنوز شاخص مهمی برای فهم تحولات جامعه ایران است.
شبکههای اجتماعی، نمونه مهمی برای بررسی جامعهشناسیاند. این شبکها اثرات روانی بسیاری بر کاربران میگذارند که این تأثیرات در حوزه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و... بروز و ظهور دارد. از جمله در شبکههای اجتماعی داخلی که برخی مدعیاند با توجه به نظریه پژواک، مدیران این مجموعه از تاکتیک جامعهی همفکر برای القا نظریات خود و تزریق نگاه افراطی استفاده میکنند. در نمونه دیگر بررسی محتوایی و آماری رفتار کاربران در توییتر نیز نشان میدهد ک جامعه با وجود شرایط بحرانی جنگی، حساسیتهای اجتماعی و فرهنگی خود را از دست نداده و واکنشها نسبت به طرح نور، بسیار جدی است.
به جهت بررسی موضوع فوق، گفتگو کردیم با محمد رهبری، جامعهشناس و پژوهشگر شبکههای اجتماعی، که در ادامه مشروح آن را میخوانیم:
در یک نگاه کلی، فضای مجازی و شبکههای اجتماعی در چند ماه اخیر، از نظر محتوا، محدودیت و کاربران در چه وضعیتی قرار داشت؟
در چند ماه اخیر بحث انتخابات مجلس و تنش ایران و اسراییل را در پیش داشتیم که در فضای اجتماعی از جمله توییتر، جلب توجه کرده بود. در کنار آن بحث آقای صدیقی، طرح نور، ماجرای حجاب درمانگاه قم و بازگشت گشت ارشاد به خیابان نیز بسیار مطرح شده است. در هر کدام از این موضوعات، کاربران مختلفی مشارکت داشتند.
در انتخابات مجلس عمدتاً جریان اصولگرایی بیشترین فعالیت را داشتند، البته بخشی از کاربران اصلاحطلب نیز کار کردند. در موضوع مربوط به آقای صدیقی و مباحثی که راجع به ایشان و زمین ازگل مطرح شده بود نیز، اصولگرایان و اصلاحطلبان حضور پررنگتری داشتند.
در موضوع مربوط به تنش میان ایران و اسراییل، حجم بسیار زیادی از داده منتشر شد و بر اساس میزان واکنشها به آن، میتوان آن را یکی از مهمترین موضوعات یکسال اخیر تلقی کرد. تمام گروهها و جریانات سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، اصلاح طلبان و منتقدین و اصولگرایان و جریان انقلابی با تنوع درونی این گروهها، به بحث تنش میان ایران و اسراییل پرداخته بودند. فقط در فاصله 24 ساعت ابتدایی پس از حمله ایران به اسراییل، حدود 1 میلیون توییت و ریتوییت به زبان فارسی منتشر شد که اهمیت این مسأله را نشان میدهد. به لحاظ محتوایی نیز تنوع داشتیم، از افتخار و شادمانی برای حمله به اسراییل تا انتقاد نسبت به این مسأله که توسط طیفهای مختلف منتشر شده بود.
طرح نور در فضای مجازی بازتاب بسیاری یافت، وسعت برخورد کاربران با این پدیده در شبکههای اجتماعی چگونه بود؟
نکته قابل توجه در چند ماه اخیر بحث برخوردها در زمینه حجاب است که از قبل عید و در جریان درمانگاه قم، قابل مشاهده شده که جامعه نسبت به آن حساس شده است و این را از واکنشهای عمومی به آن موضوع فهمید. به لحاظ تنوع هم تمام طیفهای سیاسی داخل و خارج به آن ماجرا توجه کرده بودند. بعد از عید با آغاز طرح نور این حساسیت به قدری اوج گرفت که بعد از حمله ایران به اسراییل و در روزهایی که پیشبینی میشد اسراییل به ایران پاسخ دهد، مسأله اصلی فضای توییتر، بازگشت گشت ارشاد به خیابان بود. بیشترین محتوایی که در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه پیش از پاسخ اسرائیل به ایران در فضای توئیتر مطرح بود، مسأله گشت ارشاد بود که بیشتر از اسراییل مورد توجه قرار گرفت.
نکته خیلی جالب در بررسی دادهها، حضور کاربران روزمرهنویس در واکنش به فعالیت دوباره گشتهای ارشاد است. این کاربران به ندرت در مسائل سیاسی ورود میکنند و عمدتا به مسائل خودشان میپردازند، اما در این ماجرا شاهد هستیم که این طیف نیز توییتهای زیادی داشتند. بعد از یکسال دوباره شاهد بازگشت حساسیتها نسبت به حجاب و سیاسیتر شدن کاربران روزمرهنویس به دنبال این مسأله هستیم.
آیا میتوان ادعا کرد که توییتر بر فضای سیاسی و فضای سیاسی بر توییتر اثر تعیینکننده میگذارد؟
توییتر و بهطور کلی شبکههای اجتماعی، به دلیل تغییر شکل روابط انسانی، تأثیرات عمیقی بر عرصههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، داشتهاند. از آنجایی که عمده روابط انسانی به فضای آنلاین منتقل شده، این امر بر روی مسائل سیاسی و اجتماعی نیز تأثیر خود را خواهد داشت.
یکی از این تأثیرات، قطبی شدن فضای عمومی است. شبکههای اجتماعی میتوانند باعث قطببندی در جامعه شوند. قطببندیها در جامعه ما در توییتر بازنمایی و تشدید میشود. محیط توییتر و سایر شبکههای اجتماعی امکاناتی را فراهم میکنند که اجتماعات همفکر در آنجا شکل بگیرد. کاربران، کسانیکه را که با آنها اختلاف دارند دنبال نمیکنند و در مواردی مسدود (بلاک) میکنند. این رفتارها در شبکههای اجتماعی باعث تشدید قطببندیها در جامعه میشود. از آنجاییکه بسیاری از کاربران توییتر، کنشگران سیاسی و مدنی هستند، قطببندیها را به فضای واقعی نیز میرسانند. در نتیجه ما شاهد شکلگیری چرخه قطببندی هستیم؛ به این شکل که قطببندی موجود در جامعه وارد شبکههای اجتماعی شده و آنجا تشدید میشود و کاربرانی که در عرصه عمومی اثر دارند، این قطببندی تشدید شده را به آن محیط نیز منتقل میکنند و در ننتیجه قطببندی به شکل تشدید شدهتر به جامعه بازمی گردد و مرتبا شاهد افزایش قطببندیهای سیاسی هستیم.
نظریه «اتاق پژواک» در شبکههای اجتماعی چگونه تعریف میشود و تا چه حد بر رفتار کاربران اثرگذار است؟
افراد عموماً ترجیح میدهند که در محیطی قرار بگیرند که همفکرانشان درآنجا حضور دارند و مواضع همدیگر را تأیید کنند. در نتیجه هر فردی که درون اجتماع افراد همفکر با خودش قرار گرفته، مرتبا انعکاس و پژواک صدای خود را از دیگر بخشهای شبکه (همان کاربران همفکر) میشنود. به همین خاطر به این پدیده، اتاق پژواک میگویند. این فضا باعث میشود افراد حس کنند که اکثریت هستند و در نتیجه خود را برحق میدانند. تمام اینها باعث میشود تحملشان نسبت به نظرات دیگر کمتر شود و عقیدههایشان محکمتر شود. وقتی چنین اتفاقی میافتد، شاهد تشدید قطببندیها هستیم. در محیطهای قطبی گرایش به دیدگاههای رادیکال بیشتر است و کاربران تمایل دارند به کسانی بپیوندند که مواضع رادیکالتری دارند.
این پدیده تا چه حد در شبکههای اجتماعی داخلی نظیر ایتا، دیده میشود؟
ابتدا باید بگویم که این امر تا حدی در شبکههای اجتماعی مختلف و پیامرسانها دیده میشود. در توییتر ممکن است اجتماع همفکر میان چندین گروه مختلف شکل میگیرد؛ اما آنچه در ایتا شاهد هستیم شکلگیری یک اتاق پژواک بزرگ و اجتماع افراد همفکر بزرگ در کل این شبکه هست. بنظر میرسد آنچه در خصوص کاربران فعال در ایتا مشاهده میشود، شکلگیری یک جزیره جدا از کل جامعه است چرا که دیدگاههای مختلف در آنجا مطرح نمیشود و همین امر باعث تشدید قطببندی سیاسی و در نتیجه افزایش رادیکالیسم میشود. در نتیجه احتمال اینکه کاربران فعال ایتا به مرور گرایش به مواضع افراطی پیدا کنند، بیشتر میشود.
مواضع افراطی برخی کاربران شبکههای اجتماعی داخل، مشخصاً در چه حوزههای بروز و ظهور دارد و مثال آن چیست؟
ما در ایتا میبینیم که درباره علم پزشکی عقاید خیلی خاصی جریان دارد؛ بحثهایی که درباره دلارزدایی مطرح میشود در ایتا خیلی جدی است. در حوزه سیاسی نیز همینطور است و برخی تحلیلگران، نتیجه انتخابات مجلس در تهران را نتیجه رأی کاربران ایتایی میدانند که به جریانی خاص رای دادند.
راهکار عبور کاربران از فضای افراطی گلخانهای درون برخی شبکههای اجتماعی و جلوگیری از دیدگاههای تنشآمیز چیست؟
سه راه حل بیشتر نمیتوان پیشنهاد کرد؛ اول اینکه پلتفرمهای داخلی بسته شود که من موافق این ایده نیستم. راه حل دوم متکثر کردن کاربران پلتفرمهای داخلی است تا در آن دیدگاهها و عقاید متنوعی طرح شود که میبینیم که این هم جواب نداده است. جریان قدرتمند حامی ایتا سالها تلاش کرده گروههای مختلف در آنجا حضور داشته باشند اما با وجود تمامی حمایتها از ایتا، فقط گروه خاصی در آنجا فعال است. راه حل سوم این است که تلاش شود کاربران ایتا در پلتفرمهای دیگر حضور داشته باشند که این امر با رفع فیلترینگ محقق میشود. اساسا بخش مهمی از کاربران ایتا پس از فیلترینگ به آنجا پیوستند و اگر سهولت دسترسی از ایتا، در استفاده از سایر شبکههای اجتماعی وجود داشته باشد و این کاربران در سایر پلتفرمها در معرض عقاید دیگر قرار بگیرند، شاید بخشی از مسأله حل شود. بنابراین رفع فیلتر شبکههای اجتماعی چاره کار است.
نظریه سرمایهداری نظارتی که مدعی است دولتها با استفاده از اطلاعات کاربران، برای آنها استراتژی تعیین کرده و شهروند را تبدیل به یک الگو خاص خود میکنند، تا چه حد در ایران جریان دارد؟
در دوران جدید، اطلاعاتی که در شبکههای اجتماعی وجود دارد، یک منبع بزرگ برای دولت هاست که شهروندان خود را بشناسند و کاربران کشورهای دیگر را نیز شناسایی کنند. این شیوه در تمام کشورها جریان دارد و هم استفاده و هم سوءاستفاده میشود. وقتی مردم از اینترنت و شبکههای اجتماعی استفاده میکنند، یعنی اطلاعات خود را در معرض دید حکومتها قرار میدهند.