چهارشنبه‌های آخر زمستان در فرهنگ آذربایجان
تاریخ انتشار: ۲۲ اسفند ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۶۸۴۹۹۳
هفته نامه کوشش در جدیدترین شماره خود مقاله ای درباره چهارشنبه های فصل زمستان بر طبق فرهنگ آذربایجان را به قلم 'حسین واحدی' منتشر کرده است.
در این مطلب می خوانیم: ' قبل از فرا رسیدن عید نوروز یا همان ایل بایرامی، 4 چهارشنبه پایانی سال، اهمیت ویژه‌ای در فرهنگ منطقه آذربایجان دارند که هنوز هم در برخی روستاها مراسم های ویژه‌ای برگزار می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در ادامه این مطلب آمده است: ' اولین چهارشنبه آخر سال را در فرهنگ آذربایجان «سو چرشنبه‌سی» می‌گویند. این چهارشنبه در مناطق مختلف آذربایجان نام‌های دیگری مانند «ازل چرشنبه» یا «چیللـه قاچدی» یا «ایلک چرشنبه» یا «یالانچی چرشنبه» نیز گفته می‌شود. در سو چرشنبه‌سی (چهارشنبه آب) آب‌ها نو می‌شوند و دوباره به رودخانه‌ها و کانال‌های طبیعی برمی‌گردند و در حوزه‌های آبی حیات به طبیعت باز می‌گردد. در این روز قبل از طلوع آفتاب مردم به کنار رودخانه‌ها و محل‌های آبی رفته و دست و صورت خود را می‌شویند و به طرف همدیگر آب می‌پاشند و از روی آب می‌پرند تا سعادت و خوشبختی در سال جدید نیز نصیبشان شود و مشکلات و رنج و عذابشان را به آب نو بدهند.'
هفته نامه کوشش در ادامه این مطلب آورده است: ' در باورهای مردم آذربایجان در مورد آب این گفته‌ها آمده است:
* سفره‌یه سو داغیلماسی آیدینلیق‌دیر (اگر در سفره آب ریخته شود، نشان از برکت و روشنی است)
* سو ایچه‌ن آدامی ایلان چالماز (کسی که آب می‌نوشد را مار نیش نمی‌زند)
در بخش 'ضرب‌المثل‌هایی در مورد آب' این مطلب نیز آمده است:
* سو اولان یئرده، دیریلیک اولار (جایی که آب وجود دارد در آن زندگی وجود خواهد داشت)
* سویو چیرک‌لندیره‌نین نعش‌ینه سو تاپیلماز (کسی که آب را کثیف کند برای غسل دادنش آب پیدا نمی‌شود)
این نشریه ادامه داده است: 'دومین هفته را گذشتگان ما با عنوان «اود چرشنبه‌سی» (چهارشنبه آتش) نام‌گذاری کرده‌اند که مظهر حرارت و نور و روشنایی است. این چهارشنبه از باورهای انسان‌های گذشته به خورشید و آتش به‌وجود آمده است. در این روز مردم با روشن کردن آتش که در زبان ترکی «تونقال قالاماق» گفته می‌شود، از روی آتش می‌پرند و بدی‌های درونشان را در آتش می‌سوزانند تا با دلی صاف و تمیز به استقبال بیداری طبیعت بروند. موقع پریدن از روی آتش این جملات نیز گفته می‌شود: آغیرلیغیم بیغیرلیغیم بوردا قالاسان/ دیش آغریم، باش آغریم بوردا قالاسان/آتیل باتیل چرشنبه/ بختیم آچیل چرشنبه
(تمام بدیها و مریضی‌هایم در این آتش بماند و بخت و شانس من نیز باز شود).'
در ادامه این مطلب آمده است: 'نیاکان ما سومین هفته از ماه آخر زمستان را «یئل چرشنبه‌سی» نام‌گذاری کرده‌اند، چون در این هفته باد با آمدن خود به زمین و طبیعت زندگی و نوید بیداری می‌دهد. به این چهارشنبه «کولک اویادان چرشنبه» و یا «کولک چرشنبه» نیز گفته می‌شود. مردم بر این باورند که باد با آمدنش آب و آتش را به حرکت وا می‌دارد و باعث بیداری طبیعت می‌شود. در مورد باد، در فرهنگ آذربایجان، افسانه‌ها، نغمه‌ها و داستان‌های زیادی گفته شده است. مراسمات روز یئل چرشنبه‌سی با اجرای فردی با عنوان «یئل بابا» (باد بابا) برگذار می‌شود.
در بخش 'نغمه‌ای در مورد یئل بابا' می خوانیم: 'آ یئل بابا، یئل بابا /تئز گل، بابا، گل، بابا/ سووور بیزیم خیرمانی/ آتینا وئر سامانی/ دن داغیلیب داغ اولسون/ منیم جانیم ساغ اولسون/ آ یئل بابا، یئل بابا/ قوربان سنه، گل بابا'
(باد بابا، زود بیا و خرمن ما را بوجاری کن و کاه را به اسب‌ها بده و دانه‌ها را همه جا بپاش و زندگی را احیا کن، بابا قربانت برم زود بیا)
این هفته نامه همچنین آورده است: ' آخرین چهارشنبه فصل زمستان نیز تحت عنوان «تورپاق چرشنبه‌سی» (چهارشنبه خاک) نام نهاده شده است که طبیعت با جذب گرما و حرارت بیدار می‌شود. این روز در نزد مردم با نام‌های «ایلین سون چرشنبه‌سی»، «آخیر چرشنبه» و «ایل آخیر چرشنبه» مشهور است. در نزد انسان‌ها (به دلیل از خاک بودن خود انسان) تورپاق (خاک) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مردم آذربایجان بر این باورند که بعد از چهارشنبه خاک، بیداری و زندگی دوباره آغاز می‌شود و خاک جان تازه‌ای پیدا می‌کند. در این چهارشنبه با برپایی مراسماتی همچون روشن کردن آتش، بازی سنتی «کوسا گلین»، گرفتن فال بایاتی (بایاتی فالی)، روشن کردن شمع، پخت پلو، بردن هدیه برای نو عروسان، حاضر کردن سمنو و... به استقبال بهار می‌روند و جشن می‌گیرند.'
منبع: هفته نامه کوشش آذربایجان غربی
7129/2093
منبع: ایرنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۶۸۴۹۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مسیر میدان امام علی به سمت چهار راه بابا قاسم مسدود است
سرهنگ احمدرضا هیرمند در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: مسیر منتهی به چهارراه بابا قاسم به سمت میدان قدس به دلیل ترکیدگی لوله آب تا اطلاع ثانونی مسدود است.
سرهنگ احمد رضا هیرمند افزود: براین اساس هم اکنون در مسیر جنوب به شمال خیابان میدان قدس به سمت چهارراه بابا قاسم محدودیت ترافیکی اعمال شده است.
وی از رانندگان خواست برای تردد ار مسیرهای جایگزین استفاده کنند.
کد خبر 6092217
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور