به نقل از «ایرنا»

تراژدی تلخ حلبچه و سکوت معنادار جامعه جهانی

تاریخ انتشار: ۲۳ اسفند ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۶۹۵۲۲۵

تهران- ایرنا- بمباران شیمیایی حلبچه در زمره غیرانسانی ترین اعمال جنگی است که درد و رنج حاصل از آن همچنان بر چهره مردمان این شهر مشاهده می شود. رویدادی تلخ که در سایه همسویی مستکبران جهانی با سیاست های رژیم بعث عراق در جریان جنگ تحمیلی به وقوع پیوست و رسوایی ناشی از آن هیچگاه از حافظه جامعه بین المللی پاک نخواهد شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مردمان مظلوم و بی پناه حلبچه در جریان جنگ ایران و عراق در 25 اسفند 1366 خورشیدی آماج حمله های شیمیایی رژیم بعث قرار گرفتند و هزاران تن از مردم غیرنظامی و بی دفاع در عملیاتی موسوم به «انفال» در این شهر جان باختند. همچنین پیش از حملات شیمیایی این شهر به ‌مدت 2 روز با بمب‌ های متعارف بمباران شد.

این رخداد سبب جان سپردن نزدیک به سه هزار و 200 تا پنج هزار انسان بی گناه شد که بیشتر این افراد از غیرنظامیان بودند؛ صدها تن دیگر نیز بر اثر عواقب بیماری‌ها و نقص عضو در هنگام تولد در سال‌های پس از حمله کشته شدند. کشتار حلبچه یا جمعه خونین به صورت رسمی به‌عنوان نسل‌کشی مردم کُرد عراق شناخته شد و هنوز به‌عنوان بزرگ‌ترین حمله شیمیایی مستقیم به یک منطقه شهرنشین در حافظه تاریخ باقی ‌مانده ‌است.

فاجعه شیمیایی حلبچه در شرایطی رخ داد که پیروزی رزمندگان ایرانی در عملیات والفجر، آزادسازی بسیاری از منطقه های کردنشین از جمله حلبچه را به ‌دنبال داشت. پس از ورود نیروهای ایرانی به این شهر، مردم شهرها و روستاهای اطراف به استقبال از آنان شتافتند. این مساله چنان برای حزب بعث غیرقابل باور بود که در یک اقدام غیرانسانی و به قصد انتقام ‏‌گیری از این شکست، حلبچه و اطراف آن را هدف بمب‏‌ های شیمیایی قرار داد.

دیپلماسی فعال ایران برای رسانه‌ ای کردن این جنایت، واکنش ‌های بسیاری را در عرصه بین ‌المللی برانگیخت. انتشار عکس ‌های قربانیان حلبچه به وسیله عکاسان ایرانی بسیار تکان ‌دهنده و تاثیرگذار بود و بازتاب و اثر فراوانی بر افکار عمومی جهان گذاشت. اگرچه در روزهای نخست بمباران شیمیایی حلبچه نیز این رویداد مانند رخداد سردشت با سکوت معنادار جامعه جهانی همراه شد اما ابعاد وسیع این فاجعه انسانی سرانجام واکنش ‌های گسترده بین ‌المللی را به همراه داشت.

ایرنا به مناسبت سالروز «بمباران شیمیایی حلبچه» با «حسن بهشتی پور» تحلیلگر روابط بین الملل و کارشناس هسته ای در ارتباط با سلاح های کشتار جمعی و اثرهای مخرب آن به گفت وگو پرداخت و ابعاد نامتعارف این رویداد تاریخی را بررسی کرد.

بهشتی پور با بیان اینکه 25 اسفند یادآور حادثه ای تلخ و مظلومیت مردم بی پناه خط مرزی عراق در بمباران شیمیایی حلبچه محسوب می شود، گفت: با وجود گذشت 30 سال از رویداد حلبچه و دیگر شهرهای مرزی به وسیله رژیم بعث، این رخداد نه تنها از حافظه تاریخ پاک نشده بلکه هنوز هم آثار و صدمه های ناشی از آن قابل مشاهده است. این تهاجم غیر انسانی سبب شهادت صدها و مجروح شدن هزاران تن در این شهر شد و نقض آشکار تعهدهای بین المللی و حقوق بشر را نشان داد.

حزب بعث در طول دوره دفاع مقدس از سلاح های شیمیایی به عنوان یکی از موثرترین ابزارهای بازدارندگی و رویارویی با جمهوری اسلامی استفاده می کرد. این نوع کاربرد نامتعارف از تسلیحات شیمیایی نتیجه های غیرقابل جبرانی را بر جای گذاشت که در سایه سکوت مجامع بین المللی و همسویی قدرت های استکباری با سیاست های صدام به وقوع پیوست و هدف از آن جلوگیری از پیشروی و مقاومت رزمندگان و مهار پیامدهای سیاسی- راهبردی آن و تاثیر روحی- روانی کاربرد سلاح های شیمیایی در ایجاد پراکندگی نیروهای ایران به شمار می رفت.

این تحلیلگر روابط بین الملل با اشاره به کنوانسیون ژنو که بر مبنای منع استفاده از تسلیحات شیمیایی است، بیان داشت: حمله شیمیایی رژیم بعث علیه ایران سبب شد تا جامعه جهانی در پیمانی با عنوان «کنواسیون منع گسترش، تولید، ذخیره و به کارگیری از سلاح های شیمیایی»(OPCW) که در 1993 میلادی در نیویورک به تصویب نمایندگان 165 کشور عضو سازمان ملل متحد رسید، برای منع وقوع دوباره فاجعه ای این چنینی توافق کنند. اکنون مکان این نهاد در شهر «لاهه» هلند واقع شده است و تشکیلات آن زیر نظر دولت های امضا کننده کنوانسیون منع تسلیحات شیمیایی اداره می شود. بر پایه این پیمان، تمامی کشورهای عضو موظف هستند همه تسلیحات شیمیایی و تاسیسات تولید آنها را که در قلمرو تحت قیومیت و نظارتشان قرار دارد و تسلیحاتی که ممکن است در خاک کشور دیگری به جا گذارده باشد از میان ببرند.

این کارشناس هسته ای با بیان اینکه بسیاری از کشورهای جهان با وجود امضای این پروتکل تنها ناظر به ممنوعیت کاربرد سلاح های شیمیایی و میکروبی هستند، اظهار کرد: در واقع بسیاری از دولت ها مانع توسعه، تولید و انباشت این سلاح ها نمی شوند، حتی برخی از آنان حمله به دیگر کشورهای غیر عضو را مجاز می دانند. از طرف دیگر کشورهای قدرتمند نیز به بهانه مهار کشتار جمعی و امکان استفاده برخی از دولت ها از سلاح های شیمیایی از این مساله به عنوان ابزاری برای تجاوز و اشغال دیگر کشورها استفاده می کنند، همانطور که در سوریه به وضوح می توان این امر را مشاهده کرد زیرا با گذشت نزدیک به 6 سال از جنگ و خونریزی، مدعیان حقوق بشر خود ناقضان این حقوق هستند و سناریوی تکرار(حمله به ایران) را در دست اقدام دارند و جامعه بین الملل باز هم سکوت را پیشه کرده است. در صورتی که کنوانسیون چهارگانه ژنو درباره جنگ مسلحانه کشورها می گوید سران قدرت باید در هر شرایطی در زمان های بحرانی و جنگ، اصول بشردوستانه را رعایت کنند و میان هدف های نظامی و غیرنظامی(مردم عادی و شهروندان) تفاوت قایل شوند.

وی اطلاع رسانی وسیع درباره رخدادهای تلخ بمباران شیمیایی را در رسانه های داخلی و خارجی لازم دانست و یادآور شد: سکوت مجامع بین المللی در برابر حمله شیمیایی حزب بعث به مردم بی گناه مرزی، بزرگترین جنایت بشری و نقض کننده منشور حقوق بشر است که ضرورت اطلاع ‌رسانی وسیع و موثر برای آگاه کردن افکار عمومی به وسیله رسانه های بین المللی درباره این جنایت جنگی بی ‌سابقه را بیش از پیش آشکار می ‌سازد. «نلسون ماندلا» فعال حقوق بشر آفریقای جنوبی در این باره می گوید: «می بخشیم اما فراموش نمی کنیم». بنابراین باید این جنایت ها در طول تاریخ و زمان های مختلف به صورت مداوم و پیوسته بازگو شوند تا هیچ دولت و کشوری به دنبال نقض حقوق بشر و استفاده از این سلاح های مخرب و شیمیایی نرود.

بهشتی پور در ادامه توضیح داد: یکی از کشورهای پیشرو در صنعت تولید سلاح های شیمیایی از بزرگترین صادر کنندگان این سلاح ها به عراق در جنگ تحمیلی به شمار می رفت که به همراه برخی از دولت ها کمک های تسلیحاتی شایان توجهی را به رژیم بعث کردند و به عبارتی به صورت غیرمستقیم در این اقدام شریک شدند.

متاسفانه امروزه پرطرفدارترین کشورها در به کارگیری سلاح های شیمیایی آنهایی هستند که خود را مدافع و مدعی حقوق بشر می دانند اما در عمل به هیچ کدام از موازین و تعهدهای انسانی پایبند نیستند و با سکوت در برابر کشورهای فرصت طلب و متجاوز، جنایت های بزرگی را در دنیا رقم می زنند.

این تحلیلگر روابط بین الملل سلاح های شیمیایی را نیز مانند بمب های هسته ای در ردیف سلاح های کشتار جمعی قرار داد و گفت: جنگ‌ افزارهای شیمیایی مانند بمب های هسته ای و میکروبی همچون سلاح کشتار جمعی رده‌ بندی می‌شود و کوشش نیروهای ضد جنگ، سازمان های بشردوستانه، مدنی و شهروندی همواره برای ممنوع ساختن آنها بوده است. سیاست کشورمان در تلاش های بین المللی بر راهکاریابی به منظور رویارویی با این نوع از سلاح ها و از میان بردن آنها استوار است. ایران همچنین در موضوع استفاده از سلاح های متعارف نیز با رویکردی منطقی، غیر تبعیض آمیز و برمبنای تعهدهای جمعی در اقدام های بین‌المللی در این زمینه نقش و مشارکت دارد.

بهشتی پور در پایان تصریح کرد: با گذشت سال ها از فاجعه کاربرد سلاح‌های شیمیایی در جنگ عراق علیه ایران، هنوز پیامدهای انسانی و زیست ‌محیطی کاربرد این سلاح‌ های سمی تهدیدی جدی برای سلامت قربانیان و زیست بوم منطقه به شمار می ‌رود به گونه ای که با وجود گذشت نزدیک به سه دهه از این فاجعه هنوز هم ده ها هزار تن از قربانیان این سلاح‌ها در کشور از عوارض و صدمه های ناشی از به کارگیری آن رنج می‌برند. مخرب ترین سلاحی که با عوارضی همچون تورم بدن، انواع سرطان، عوارض پوستی مانند آبله و اختلال های عصبی و روانی همراه است.

*گروه اطلاع رسانی
**پژوهشم**9117**2002**9131
*ایرنا مقاله کانالی برای انعکاس مقاله های اندیشکده ها- پژوهشکده ها- دانشکده ها- مراکز تحقیقاتی و رسانه های ایران و جهان*

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۶۹۵۲۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مقابله با یکجانبه‌گرایی غرب با خلق ساختار‌های جدید/ ۵ پیشنهاد ایران برای تقویت امنیت جهانی اطلاعات

دبیر شورایعالی امنیت ملی در نشست امنیتی سنت پترزبورگ، پنج پیشنهاد ایران برای تقویت امنیت اطلاعات در جهان را مطرح کرد.

 به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، «علی‌اکبر احمدیان» دبیر شورایعالی امنیت ملی امروز (چهارشنبه) پنجم اردیبهشت ماه در نشست امنیتی سنت پترزبورگ، ضمن قدردانی از دولت روسیه برای برگزاری این نشست، عملیات تروریستی مسکو را محکوم کرد.

وی گفت: ما در حال گذار از نوعی حکمرانی پیچیده مبتنی بر اطلاعات هستیم که روز به روز در حال توسعه است و با تکیه بر فناوری اطلاعات، نه تنها دولت‌ها بلکه نظام سلطه با شناختی که از افراد و جوامع پیدا کرده، به سمت کنترل‌های روانکاوانه‌ای گام بر می‌دارد که کمتر رنگ و بوی مداخله سنتی دارد. اما امکانی به مراتب بیش از گذشته برای اعمال سیاست و کنترل را در اختیار حاکمان و البته متأسفانه، دیگرانی قرار می‌دهد که می‌توانند اطلاعات را در اختیار گیرند.

احمدیان افزود: همین امر سبب شده، اکنون، اطلاعات نقش و اهمیتی به مراتب بیش از گذشته پیدا کند و یکی از مهم‌ترین چالش‌های امنیتی در عرصه بین‌المللی، امنیت اطلاعات خصوصاً در فضای سایبری است که حل آن نیازمند همکاری و مشارکت جمعی کشورهاست.

دبیر شورایعالی امنیت ملی ادامه داد: سایر همکاران من از امنیت اطلاعات به مفهوم رایج آن سخن گفتند که مورد موافقت ما نیز هست، اما من با یک «نظریه محوری» و متفاوت به این نشست آمده‌ام تا توجه شما را به دو تهدید بزرگ جلب کنم که از آن به «تهدید نرم» و «تهدید نیمه سخت» تعبیر می‌کنم.

آسیب‌ها، چالش‌ها و تهدیدات امنیت اطلاعات

احمدیان یادآور شد: امنیت اطلاعات آنگونه که در نگاه ساده‌انگارانه تصور می‌شود صرفاً به معنای حفاظت از اطلاعات، داده‌ها و ارتباطات نیست، بلکه در نگاهی فراگیر ایجاد سپر دفاعی و امنیتی در برابر «برده‌سازی مدرن» از انسان‌ها و جوامع با حذف هویت انسانی و ملی آنان از طریق ترویج فردگرایی افراطی و ایجاد شکاف بین نسلی و گسستن پیوندهای اجتماعی است.

وی آسیب‌ها، چالش‌ها و تهدیدات امنیت اطلاعات را شامل موارد زیر خواند: انحصار اینترنت به آمریکا، انحصار سیستم‌های عامل رایانه‌ها و تلفن‌های هوشمند (مانند ویندوز و اندروید به آمریکا) و انحصار دیتاسنترهای جهانی و بزرگ و سکوها (مانند گوگل و NSA به آمریکا)دبیر شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کرد: در نتیجه این انحصارات تهدیدات زیر رخ داده است: سوءاستفاده از اطلاعات و توانمند شدن صاحبان اطلاعات به نفوذ تا عمق زندگی افراد، جوامع و کشورها؛ شکل دهی به خواسته‌ها، زندگی و حتی آرزوهای افراد و جوامع بشری، مطابق با اهداف و امیال صاحبان مکنت و قدرت و نظام سلطه بین‌المللی؛ ایجاد امکان برای برخی کشورهای خاص به منظور در اختیار گرفتن زیرساخت‌های حیاتی کشورها که به عنوان مثال زیرساخت اینترنت در انحصار آمریکاست و از این طریق زیرساخت‌های همه کشورها را در تصرف، کنترل و اختیار خود گرفته است. دخالت حکومت‌ها فراتر از مرزهای سیاسی و حاکمیتی خود و حذف تدریجی حاکمیت ملی کشورها؛ ایجاد امکانی جدی برای تغییر در هویت انسان‌ها و جوامع و شکل دهی به آن به دلخواه غرب و ایجاد فاصله بین افراد و جوامع با ریشه‌های خود و گسست و شکاف نسلی و پیوندهای اجتماعی، خانوادگی از طریق فردگرایی افراطی آن هم از نوع انحرافی و فروکاست انسان‌ها به لذت جویی و کسب سود فردی.

اعمال نفوذ آمریکا در حوزه امنیت ملی کشورها

وی گفت: در نتیجه این موارد، توانایی کنترل بی سابقه و به شدت افراطی، روانکاوانه و مداخله در خصوصی‌ترین لایه‌های زندگی افراد و جوامع و حتی کنترل ذهن و رفتار آنان با مقاصد تجاری و سیاسی به نوعی که آزادی، استقلال و قدرت انتخاب را از آنان سلب کرده و حاکمیت فردی و ملی را حذف و برده‌داری مدرن را شکل می‌دهد.

احمدیان با طرح این سوال که کدام یک از شما با تغییر شگفت انگیز افکار و امیال نسل جوان خود حتی فرزندان خویش مواجه نشده‌اید، افزود: سارق اصلی و عامل ناامنی همان کسی است که امین شمرده شده است، اوست که شبکه و اطلاعات را در دست دارد.

وی ادامه داد: همان گونه که ملاحظه می‌شود از این منظر، امنیت فردی، اجتماعی و حاکمیت ملی کشورها به سرعت در معرض دو تهدید نیمه سخت به معنای تصرف سکوها، سیستم‌ها و سازوکارهای جهانی و همچنین، در معرض تهدید نرم به معنای تصرف افکار و علایق و اقناع انسان‌ها برابر امیال نظام سلطه جهانی است.

دبیر شورایعالی امنیت ملی اضافه کرد: فقدان قوانین عادلانه بین‌المللی در این حوزه موجب شده تا دولت آمریکا با در اختیار داشتن مدیریت جهانی اینترنت و توسعه سکوهای اینترنتی، فضای سایبر بین‌المللی را قلمرو حاکمیتی خود بداند و بر حکمرانی کشورهای مختلف به ویژه در حوزه امنیت ملی آنها اعمال نفوذ کند.

احمدیان گفت: جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهایی است که سال‌ها قربانی حملات سایبری متعدد از طرف آمریکا و رژیم صهیونیستی بوده است.

هشدار به کشورهایی که اجازه استقرار مراکز امنیت سایبری خود را به رژیم اسرائیل داده‌اند

وی خطاب به حاضران با بیان اینکه شما ماجرای حمله خطرناک به سایت اتمی جمهوری اسلامی ایران با بدافزار استاکس نت را به خاطر دارید، گفت: با توجه به اینکه اکثر سامانه‌های سخت افزاری و نرم افزاری، به ویژه سیستم عامل‌های رایانه‌ها و گوشی تلفن‌های هوشمند متعلق به شرکت‌های آمریکایی است، این کشور از این ابزار سوء‌استفاده می‌کند.

احمدیان ادامه داد: متأسفانه در عملیات‌های خرابکارانه، جاسوسی و تروریستی از قبیل حمله به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق و یا ترور فلسطینی‌ها از بسترهای مذکور استفاده شده است.

دبیر شورایعالی امنیت ملی به برخی از کشورها که اجازه استقرار مراکز امنیت سایبری و یا خرید و نصب سخت‌افزارها و نرم افزارهای رژیم صهیونیستی را داده‌اند، هشدار داد که رژیمی که با نسل‌کُشی فلسطینی‌ها و کودک کشی و زن کشی و جنایات متعدد علیه بشریت در غزه ماهیت خود را بر همگان آشکار ساخت صلاحیت ورود به این عرصه مهم را ندارد و افزود: کشورها باید مطمئن باشند که با گشودن مرزهای خود برای این رژیم، زیرساخت بزرگی برای تهدید امنیتی خود ایجاد کرده‌اند که جاسوسی از مردم و مقام‌های کشورهایشان بخش بسیار کوچکی از این خطر است.

به گفته احمدیان، مشکل بزرگ‌تر در بقا و ثبات این کشورها خواهد بود.

پنج پیشنهاد احمدیان به نشست سن‌پترزبورگ

وی ادامه داد: در مقابل یکجانبه گرایی آمریکا و غرب، سازمان‌های منطقه‌ای همچون شانگهای و بریکس باید تلاش کنند تا در عرصه امنیت اطلاعات همکاری‌های خود را گسترش داده و ابزارها، نهادها و ساختارهای جدید را خلق کنند تا در برابر این دو نوع تهدید بی دفاع نباشند.

احمدیان افزود: جمهوری اسلامی یک بسته پیشنهادی مشخص شامل این موارد به این نشست ارائه می‌کند: ۱- همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه بین‌المللی با موضوع امنیت اطلاعات بر مبنای نظریه و رویکرد جمهوری اسلامی ایران به امنیت اطلاعات ۲- چندجانبه کردن نهادها و ساختارهای بین المللی در حوزه امنیت اطلاعات و سایبر و خارج کردن آن از انحصار یک کشور و یک قطب ۳- همکاری برای تدوین قوانین و مقررا ت مرتبط با امنیت اطلاعات و امنیت سایبری جهانی (دیپلماسی سایبری) در ابعاد مختلف و دفاع هماهنگ از آنها در مجامع بین المللی از قبیل ITU و مقابله با یکجانبه گرایی آمریکا در فضای سایبر ۴- تشکیل ائتلاف‌های ضد تحریمی و استفاده از سامانه‌ها و سکوهای غیرآمریکایی تحریم ناپذیر برای تبادلات مالی و اقتصادی و اداری بین اعضا با یکدیگر ۵- تقسیم کار بین کشورهای مستقل برای تولید سخت افزارها، نرم افزارها، دیتاسنترها و سکوهای مستقل.

آمادگی ایران برای همکاری در زمینه مقابله با تهدیدات تروریستی

دبیر شورایعالی امنیت ملی گفت: ایران، امروز، برخوردار از ظرفیت‌های غیرقابل انکار علمی و فناوری است که می‌تواند فرصت بسیار خوبی برای همکاری در سطح بین‌المللی فراهم کند.

وی افزود: جمهوری اسلامی ایران همچون گذشته آمادگی دارد در عرصه تأمین صلح و امنیت پایدار بین‌المللی خصوصاً در عرصه مقابله با تهدیدات تروریستی و افراط گرایی با دیگر کشورها در سطح جهان و منطقه همکاری کند.