به نقل از «آنا»

سازمان صنایع‌دستی از تولیدکنندگان خرد حمایتی نداشته است/ صنایع دستی کاربردی مایه حیات هنرهای سنتی و دستی

تاریخ انتشار: ۸ فروردین ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۷۸۴۶۱۱۷

هنرمند اصفهانی که سالها به قلمکاری بر رومیزی، سفره، لباس و روتختی‌ها مشغول بوده، از عدم حمایت سازمان صنایع دستی نسبت به تولیدکنندگان خرد برای ورود و فروش محصولاتشان در بازارهای جهانی سخن گفت.

محمود جعفری هنرمند صنایع‌دستی استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری آنا گفت: قلمکاری بر رومیزی، رو تختی، سفره و لباس، کار روی پارچه بسیار طبیعی است چرا که رنگ‌ها از مواد طبیعی به دست می‌آید و چاپ‌ها بر روی پارچه دستباف زده می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی در خصوص مدت زمانی که می‌توان از این صنایع‌دستی استفاده کرد، توضیح داد: پارچه‌هایی که قلمکاری شده‌اند بعد از طراحی، در کلر قرار می‌گیرند بنابراین مدت‌زمان ثابت ماندن رنگ‌ها بسیار طولانی‌است به طوری که گاه تا پایان خراب شدن و یا از بین رفتن پارچه که آن هم بسیار طولانی است، طرح‌ها با همان رنگ و لعابی که از اول بر روی آن نقش بسته باقی می‌مانند.

این هنرمند صنایع دستی در اشاره به تغییراتی که به واسطه گذشت سال‌ها و با ورود تکنولوژی در این هنر بوجود آمده اظهار کرد: با وجود اینکه امروزه بسیاری از هنرها، ماشینی شده و بسیاری از کارها به واسطه ماشین انجام می‌شود، اما هنر قلمکاری روی پارچه در اصفهان همچنان با دست و با رنگ طبیعی انجام می‌شود. این رنگ‌ها از پوست انار، پوست گردو، کندور، جوهر گنداز گرفته شده است و پارچه‌هایی که بر روی آنها کار می‌شود هم صددرصد پنبه هستند بنابراین در صورت آتش‌گرفتن چیزی از آنها باقی نمی‌ماند چرا که درصدی مواد پلاستیکی ندارند.

وی ادامه داد: با این‌که هر روزه محصولات جدیدی وارد بازار می‌شود اما مردم هنر دوست چه در ایران و چه در خارج از کشور همچنان به استفاده از هنرهای دستی علاقه‌مند هستند و ترجیح می‌دهند اصالت هنر شرقی و ایرانی را با استفاده از صنایع دستی به عنوان وسایل زندگی‌شان حفظ کنند، که این امر ماندگاری و حیات این هنرها را نیز تصمین می‌کند. در حقیقت صنایع دستی کاربردی باعث زنده ماندن و احیای هنرهای دستی و سنتی شده است.

وی درباره بازار فروش این محصول بیان کرد: بازار فروش این صنایع‌دستی در استان بسیار خوب است. ما تا به امروز صادرات نداشته‌ایم، چرا که برای انجام این کار سرمایه‌ای نیاز است که ما به عنوان تولیدکنندگان قدیمی این هنر، از آن بی‌بهره هستیم. ما باید به قدری کار تولید کنیم که میزان کافی برای صادرات به دیگر کشورها داشته باشیم در حالی که به دلیل سرمایه کم و اندکی که داریم نمی‌توانیم تولیدات خود را افزایش دهیم یا آنچه‌ را که تولید کرده‌ایم نگه داریم تا به بازارهای بین‌المللی وارد کنیم، بنابراین کم‌کم تولیدات خود را به فروش می‌رسانیم.

جعفری همچنین درباره حمایت سازمان صنایع‌دستی گفت: این سازمان هیچ کمکی به ما نکرده است. فروش ما در استان‌های دیگر نسبتا خوب است و مردم استقبال تقریبا مناسبی دارند اگرچه هنوز در بخشی از استان‌های کشور بسیاری از بومیان منطقه این هنر را نمی‌شناسند.

وی ادامه داد: ما سعی داریم با حضور در نمایشگاه‌های متعدد این هنر را به استان‌های دیگر معرفی کنیم. در حال‌حاضر مردم استان سیستان و بلوچستان به خوبی این هنر را شناخته‌اند و بومیان شمال کشور هم آشنایی لازم پیدا کردند. ما چیزی حدود 8 نفر کارمند در کارگاه شامل ریشه‌کار و بافنده داریم. به‌طور معمول آماده‌سازی یکسری رومیزی‌ها، سفره‌ها و لباس‌هاچیزی حدود یک هفته طول می‌کشد.

این صنعتگر در تشریح مراحل و روند تولید پارچه‌های قلمکاری شده تصریح کرد: ما پارچه‌ها را به صورت آماده تهیه می‌کنیم و برحسب طرحی که داریم طاقه را می‌بریم و حاشیه آن را به ریشه‌زن می‌سپاریم تا ریشه‌هایی که بخش زیادی از زیبایی کار را تامین می‌کند بافته شود. در ادامه طرح‌ها با رنگ و شکلی که می‌خواهیم در کنار هم قلمکاری می‌شود.

وی درباره تنوع کاربردهای این پارچه‌ها بیان کرد: در طی دو سال اخیر مانتوهایی با طرح‌های سنتی به بازار آمده که متقاضی زیادی پیدا کرده است. فروش این مانتوها نیز توانسته تولیدکننده را به خوبی از تولید هرچه بیشتر راضی کند. این طرح‌ها و رنگ‌ها 20 سال ضمانت رنگ دارد.

جعفری در خصوص اشتیاق جوانان به یادگیری این هنر گت: از آنجا که آموختن این هنر بسیار سخت است و ادامه دادن آن کاری بس مشکل‌تر، در حال‌حاضر جوانان کمتر ترغیب به یادگیری آن می‌شوند.

لازم به یادآوری است، قلمکارسازی یکی از صنایع دستی پر سابقه ای است که قرنها در اوج شهرت بود و از دوره مغولها در ایران مرسوم شده است. در دوره مذکور به منظور جلب نظر خوانین مغول ایرانیان نیز دست به ابتکاراتی زدند که از جمله ابداع نقاشی روی پارچه یا پارچه های قلمکار بود، سپس این صنعت در زمان صفویه گسترش بیشتری پیدا کرد.

گفته می‌شود در زمان سلطنت شاه عباس کبیر، بیشتر لباسهای مردانه و زنانه از پارچه‌های قلمکار تهیه می‌شده و این پارچه‌ها بسیار مورد توجه درباریان بوده به طوریکه اکثر البسه بزرگان از قلمکارزر یا اکلیلی تهیه می شده است. همچنین در زمان رضا شاه نیز با امتیازات خاصی که برای صنعتگران و ارباب حرف به ویژه صنعتگران قلمکار فراهم شد بار دیگر این صنعت رونق گذشته خود را به دست آورد و عده ای از استادکاران بزرگ قدیمی مثل شیخ حریری مشهدی عبدالخالق، حاج محمدرضا و حاج محمد تقی اخوان چیت ساز، برادران بیرجندی و شیخ بهایی و چند تن دیگر شرکت تولید قلمکار را تشکیل دادند.

منبع: آنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۸۴۶۱۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فرش دستباف هنر مادر است

مریم جلالی عصر امروز دوشنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ در نشست با اعضای کمیسیون فرش، هنر و صنایع‌دستی اتاق بازرگانی با اشاره به ضرورت تقویت همکاری‌ها بین بخش دولتی و خصوصی اظهار کرد: همکاری اتاق‌های بازرگانی و معاونت صنایع‌دستی در مرحله بسیار خوبی است و این همکاری‌ها بیش از پیش باید تقویت شود.

معاون صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اشاره به اهمیت صادرات و ظرفیت‌های آن افزود: خوشبختانه ما از این مرحله عبور کردیم و اکنون فرصت بهره‌مندی از این ظرفیت‌ها است.

او اضافه کرد: بهتر است انسجام بین دولت و بخش خصوصی بیش از پیش تقویت شود چرا که به تعبیر مهندس ضرغامی، سرمایه‌گذاران و فعالان بخش خصوصی سربازان خط مقدم هستند.

جلالی یادآور شد: اعتقاد من بر این است که صنایع‌دستی که من اسمش را اقتصاد هویت‌بنیان گذاشته‌ام، موانعی پیش رو دارد که باید آنها را برطرف کرد و به اهداف عالی پیش رو فکر کرد و به آن دست یافت.

معاون صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اضافه کرد: معاصرسازی و تولید بر اساس سلیقه مشتری می‌تواند باعث شود تا صنایع‌دستی لوکوموتیو پیشران قطار هنر‌های مختلف مانند فرش دستباف در کشور باشد.

او سپس به اهمیت صادرات و برنامه‌ریزی در باره بازار‌های بین‌المللی اشاره کرد و افزود: ما بازار‌های کشف نشده‌ای داریم که یکی از آنها کشور قطر است و باید بر روی این بازار‌های کشف نشده برنامه‌ریزی کنیم.

جلالی به حمایت‌ها از صنایع‌دستی در اسناد بالادستی اشاره کرد و افزود: در برنامه هفتم موظف شدیم زیست‌بوم صنایع‌دستی را تدوین کنیم و ادبیات جدیدی در حکمرانی شکل بگیرد. خوشبختانه قدم‌های خوبی در حوزه صادرات صنایع‌دستی برداشته شده که می‌توان به موضوع حذف پیمان‌سپاری ارزی اشاره کرد. در همین حال خوشبختانه در حوزه نمایشگاهی نیز کار‌های خوبی انجام شده و هنرمندان ما در نمایشگاه‌های مختلف حضوری چشمگیر دارند.

معاون صنایع‌دستی کشور گفت: مشکل ما این است که در حوزه صنایع‌دستی و هنر در مرحله توصیف مانده‌ایم. در حالی که باید از توصیف عبور کنیم و به توزیع بپردازیم و صنایع‌دستی را به‌عنوان صنعتی سبز در بخش‌های مختلف تقویت و معرفی کنیم.

او به موضوع معرفی صنایع‌دستی از زاویه قصه و روایت اشاره کرد و افزود: روش‌های قدیمی دیگر برای فروش صنایع‌دستی و هنر جوابگو نیست. نسل جدید سلیقه دیگری دارد از این رو فروشندگان ما باید ادبیات جدیدی را یاد بگیرند تا شاهد نتایج بسیار خوب در این حوزه باشیم.

معاون صنایع‌دستی یادآور شد: من فرش دستباف را هنر مادر می‌دانم چرا نقوش فرش دستباف، دستمایه بسیاری دیگر از هنر‌های ما بوده‌اند.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری میراث و گردشگری