گزارش مکتوب؛ بادگیرها، جاذبه معماری وگردشگری هرمزگان
تاریخ انتشار: ۸ فروردین ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۷۸۵۱۸۵۲
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکزخلیج فارس، بادگیر نمادی از معماری در مناطق گرم و خشک بوده که امروزه کمتر مورد استفاده قرار میگیرد، اما بقایای این بادگیرها در مناطق جنوب جاذبههای گردشگری زیادی دارد.
در گذشته نوع معماری خانهها با توجه به ویژگیهای اقلیمی آن مناطق انجام و از بادگیرها به عنوان کولری برای ایجاد خنکای طبیعی استفاده میشد که زیبایی خاصی به ساختمانها هم میداد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در واقع هویت معماری و تاریخی هرمزگان با بادگیرها گره خورده است.
بیشتر بادگیرهای هرمزگان در زمان صفویه ساخته شده است، اما در سفرنامه مارکوپولو به گرمای زیاد بندر هرمز و استفاده از وسایل تهویه هوا بر بام خانهها نیز اشاره شده است.
گرچه با استفاده از کولر این روش تهویه طبیعی کمرنگ شده است، اما هنوز در جزایر قشم، لافت و بندرکنگ از آن برای خنک شدن خانهها استفاده میکنند.
دکترای معماری و شهرسازی و عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی هرمزگان میگوید:بادگیرها و استفاده از باد جز انرژیهای سبز دنیاست و ساختمانهایی که از آن استفاده میکنند ساختمانهای سبزند.
شهریار مشیری میافزاید: این بادگیرها بین ۱۰ تا ۱۵ درجه هوای داخل خانه را خنک میکنند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان میگوید: این استان از لحاظ داشتن ۵۵ گونه بادگیر بیشترین تنوع را در کشور دارد.
محسن ضیایی با بیان اینکه بیش از هزار بادگیر در استان وجود دارد میگوید: بیشتر بادگیرها در بندر تاریخی لافت، بندر کنگ و شهرستان بندرلنگه ساخته شده است.
وی تاکید میکند:این بادگیرها برای تهویه بر بام خانهها و بالای آب انبارها و دهانه معدنها ساخته شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان میگوید:بادگیرهای هرمزگان با تیغهها و جدارهایی از خشت یا چوب در محلهایی که مشـــرف به اتاقهای کوچک و شاه نشین هاست توسط معماران محلی ساخته شده است.
ضیایی ادامه میدهد: بادگیرهای هرمزگان برخلاف بادگیرهای استانهایی مانند یزد، هم ارتفاع هستند یا این که حداقل اختلاف ارتفاع کمی نسبت به یکدیگر دارند.
وی چهارطرفه بودن بادگیرها را از ویژگی بادگیرهای هرمزگان اعلام میکند و میگوید: با این روش معماری هرگونه باد از ساحل به دریا و برعکس و بادهای موسمی شرقی - غربی به داخل خانهها راه مییافت.
عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی هرمزگان میگوید: ویژگی بی نظیر بادگیرهای چهارطرفه هرمزگان در این است که از هر طرف باد بوزد و وارد خانه شود هوای گرم خانه از دو طرف دیگر بادگیر بیرون میرود.
مشیری میافزاید: به علت وجود هوای مرطوب در استان هرمزگان نیاز به ساخت حوض در زیر بادگیرها نبود.
عبدالرحمن جوبار از اهالی روستای چاهو غربی قشم است که با وجود معلولیت، معمار بادگیرها بوده و اکنون در سن ۸۰ سالگی بیمار و خانه نشین است.
وی از خاطره آن روزهای خود میگوید:بادگیرها را با سنگ و ساروج میساختیم و سقف آن را با چوب چندل و نخل وحصیر میپوشاندیم. در امتداد آن چوبهایی میگذاشتیم که زمان مرمت بر آن پایه بزنیم.
استاد حیدر یک بناکار اهل جزیره لافت هم میگوید:ساخت بادگیرها بستگی به وضع اقتصادی صاحب خانه داشت. افرادی که وضع مالی خوبی داشتند چند بادگیر در خانه میساختند.
دکترای معماری و شهرسازی میگوید: بادگیرها باید بالاتر از ده متر از زمین قرار بگیرند، چون در هرمزگان حرکت باد بالای ده متر است.
مشیری میافزاید: در گذشته افراد پولدار بادگیرها را بسیار بلند میساختند.
اما بادگیرهای هرمزگان سال هاست که در انتظار ثبت جهانی اند.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان میگوید:ثبت جهانی باگیرهای بندر کنگ در قالب بافت تاریخی بندرکنگ دردستور کار قرار دارد.
مختاری میافزاید: برای نگهداری و حفظ بادگیرهای استان مرمت سالانه نیز انجام میشود.
وی میگوید: امسال ۱۲ بادگیر بندرکنگ، ۱۲ بادگیر در بندرلافت و ۲ بادگیر در روستای زینبی قشم توسط معماران محلی بازسازی و مرمت شد.
با توجه به اینکه در آن سوی کرانههای جنوبی خلیجفارس کشورهای عربی اقدامات گستردهای برای ساماندهی و ثبت جهانی بادگیرهایی میکنند که سازندگان آن ایرانی هستند نیاز به ثبت سریعتر این معماری ایرانی و اسلامی به نام کشورمان میرود.
دکترای معماری و شهرسازی که خود معمار ساختمان دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس و بادگیرهای آن است بر لزوم بکارگیری معماری بومی در ساختمانها تاکید دارد ومی گوید: این فن بومی نباید فراموش شود.
مشیری میافزاید:با طراحی دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس و نصب بادگیر سعی در احیای معماری آباو اجدادی داشته ام.
وی میگوید: ساختمان جدید نظام مهندسی نیز به بادگیر و استفاده از انرژیهای تجدید پذیر مجهز است.
اما آنچه نگران کننده است غارت میراث انسانی و فرهنگی ما توسط کشورهای همسایه است.
کپی برداری از بادگیرها درشهر بستکیه امارات متحده عربی در حالی انجام میشود که ما به این معماری اصیل بی توجه هستیم.
عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی هرمزگان میگوید: بافت تاریخی هویت یک شهر است. امروز کودکان ما با بادگیرها بیگانهاند.
رئیس اداره میراث فرهنگی سازمان منطقه آزاد قشم میگوید: معمارهای قدیمی بادگیرها گنجینه انسانی هستند که با مرگ هرکدام آنها این دانشها و گنجینهها هم از بین میرود.
دشتی زاده میافزاید: مهمترین اقدام برای حفظ دانش این اثر تاریخی مستندنگاری و ثبت گنجینههای انسانی آن است که از دو سال پیش در جزیره قشم آغازشده است.
مختاری معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان هم میگوید: امسال مستند نگاری جامع و تحلیلی برای گونه شناسی بادگیرهای استان و ثبت اصول معماری و مهندسی آنها آغازشده است.
بادگیرها سمبل تمدن و معماری ایران زمین و نشان دهنده اوج خلاقیت و هنر پدرانمان است.
حفظ این تمدن وگنجینه انسانی آن و تسریع در ثبت جهانی باید در اولویت مسئولان قرار بگیرد. نویسنده؛ سمانه فلاح کاظمی
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۸۵۱۸۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خانه انصاری ارومیه میزبان گردشگران خواهد شد
معاون امور مجلس،حقوقی و استانها وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گفت: خانه انصاری ارومیه در آینده نزدیک با کاربری جدید آماده میزبانی از گردشگران خواهد شد.
بهگزارش خبرگزاری ایمنا از آذربایجانغربی، جواد واحدی در بازدید از پروژه مرمتی خانه انصاری شهرستان اظهار کرد: خانه انصاری ارومیه از جمله خانههای قدیمی این شهرستان بوده که با تحویل به ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجانغربی اقدامات مرمتی آن آغاز شده و امید است در آینده نزدیک با کاربری جدید آماده میزبانی از گردشگران باشد.
وی افزود: مرمت این بنای تاریخی در چند فصل انجام میشود و در این فصل مرمت و بهسازی سازهای بنا، حذف الحاقات نامتناجس و آسیبرسان و ساماندهی و اجرای تاسیسات برقی و مکانیکی انجام میشود.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجانغربی افزود: انجام مرمتهای معماری اعم از نازککاری و اجرای کفسازی متناسب، بازسازی بخشهای تخریب شده بنا مطابق الگوی تاریخی، ساماندهی و محوطهسازی بنا و نیز اجرای دیوار محوطه حیاط ضلع جنوبی جزو اقداماتی مرمتی این بنا هستند.
کد خبر 749457