به نقل از «ایرنا»

اثر جهانی داریوش هخامنشی میزبان گردشگران نوروزی

تاریخ انتشار: ۱۲ فروردین ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۷۸۸۳۳۵۹

کرمانشاه- ایرنا- سنگ نگاره داریوش هخامنشی در بیستون به عنوان هفتمین اثر ثبت شده ایران در فهرست جهانی یونسکو، این روزها میزبان هزاران نفر از مسافران و گردشگران از نقاط مختلف کشورمان است.

به گزارش ایرنا، براساس آمار میراث فرهنگی از ابتدای تعطیلات نوروزی تاکنون بیش از 35 هزار نفر از مجموعه آثار تاریخی بیستون در 30 کیلومتری شرق کرمانشاه بازدید کرده اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در شهر بیستون بیش از 150 اثر باستانی از دوران مختلف تاریخی تاکنون شناسایی شده که سنگ نوشته و سنگ نگاره های داریوش هخامنشی با بیش از 2 هزار و 500سال قدمت ارزشمندترین آن است.
از قدیمی ترین آثار در باره این نوشته، گفته های دیودورسس سیسیلی است که در قرن اول پیش از میلاد این حجاری را به الهه سمیرامیس و صد نیزه داری که اطرافش را گرفته اند نسبت داده و گفته است به دستور سمیرامیس در زیر نقش برجسته نوشته ای با حروف سریانی نقل کرده اند.
ایزیدور خاراکسی جغرافی نویس، بیستون را باپتانا در ناحیه کامبادنا نامیده است و می نویسد در باپتانا نوشته و تصویری از سمیرامیس است. ابن حقول آن را نقش مکتب خانه ای دانسته که معلم برای تنبیه شاگردانش تسمه ای در دست دارد. گاردان جهانگرد فرانسوی در سال 1794 این نقش را پیکره 12 حواری مسیح دانست و تصویر فروهر را به مسیح نسبت داد.
بالاخره در سال 1835 تا 1844 راولینسون انگلیسی بود که از متن آن نسخه برداری و مورد مطالعه قرار داد به این ترتیب راز کتیبه بیستون گشوده شد. کار راولینسون سبب شد تا این کتیبه مورد توجه دانشمندان زیادی قرار گیرد از جمله پروفسور ویلیام جکسن از دانشگاه کلمبیا که در سال 1903 از آنجا دیدن کرد و مطالعاتی بر روی کتیبه انجام داد که بیشتر تصحیح کار راولینسون بود.
کتیبه بیستون دارای سه نوع خط فارسی باستان، ایلامی نو، بابلی نو یا اکدی می باشد و پس از رمزگشایی فارسی باستان فهمیده شد که تصاویر به داریوش و 2 سردارش و 10 شورشگر که در اوایل سلطنت او قیام کرده بودند تعلق دارد و شرح سرکوب این یاغیان می باشد.
پس از کشته شدن بردیای دروغین یا گئوماتا به دست داریوش کبیر و 6 تن از یاراناش، سراسر امپراتوری پارس دچار آشوب و اغتشاش شد. اما داریوش در طول یک سال و اندی (521ــ 522 پ.م.) موفق به سرکوبی 16 شورش و چیرگی بر سراسر خاک امپراتوری و برقراری نظم و امنیت در آن شد.
او برای جاودانه ساختن یاد و افتخار آن پیروزی‌ها، فرمان داد که سنگ‌ نگاره‌ای بدین منظور بر روی صخره‌های کوه مقدس بیستون واقع در نزدیکی کرمانشاه حک کنند که در آن سرکرده‌ شورشی ها با دست‌هایی بسته در مقابل داریوش به صف ایستاده‌اند و گئوماتا نیز در زیر پاهای وی افتاده است. داریوش کمانی به دست چپ گرفته و فَروهر نیز در بالای تصویر در حال پرواز است.
در پیرامون این نگاره گزارش چگونگی شورش‌ها و چیرگی داریوش بر آن‌ها به همراه مطالبی دیگر، نخست به زبان ایلامی نگاشته شده بود اما سپس ترجمه‌های بابلی (اکدی) و پارسی باستان نیز بدان افزوده گشت. افزودن ترجمه‌ پارسی باستان به این نگاره پس از اختراع خط میخی ویژه برای آن زبان به فرمان داریوش انجام یافت. برای آگاهی عموم مردم امپراتوری از مندرجات سنگ‌ نگاره‌ی بیستون، نسخه‌های دیگری از سنگ ‌نوشته‌ آن، به ایالت‌های مختلف فرستاده شده بود.
این کتیبه یکی از معتبرترین و مشهورترین سندهای تاریخی جهان است زیرا مهمترین نوشته میخی زمان هخامنشی است. در مجموع سطحی که این کتیبه در برگرفته به طول 20/50 سانتیمترو عرض 7/80 سانتیمتر است.
برای آسان شدن توضیحات، کتیبه را در 2 بخش مورد بررسی قرار می دهیم.

**بخش اول: نقش برجسته
نقش های این اثر تاریخی بر سطحی به طول 6 متر و عرض یا ارتفاع 3 متر و 20 سانتی متر حجاری شده است و شامل تصویر داریوش و کماندار و نیزه دار شاهی و 10 تن شورشگر است که یک تن در زیر پای داریوش و 9 تن دست بسته در مقابل او قرار دارند و سرهایشان به جز نفر اول بوسیله طنابی به هم وصل شده است و هرکدام لباس مخصوص کشور خود را بر تن دارند که آنها را از دیگری متمایز می سازد و بر بالای سر هرکدام نوشته ای است که نام شورشگر و محل شورش را معلوم می کند.
اندازه قد هشت تن از اینان 126 سانتیمتر و آخرین نفر که سکونخا نام دارد با کلاهش 178 سانتیمتر می باشد. در این مجموعه شاه با چهره اصلی و با اندازه حقیقی یعنی 181 سانتیمتر نشان داده شده، پای چپ و کمان او که در دست چپش قرار دارد بر بدن گئوماتا که زیر پای او به حال تضرع افتاده، نهاده شده و دست راست پادشاه به نشانه پرستش به سوی فروهر بلند شده است.
فروهر که نماد اهورامزدا است روبروی پادشاه قرار دارد و حلقه ای در دست چپ گرفته و دست راست خود را مانند پادشاه بلند کرده است این حرکت ظاهراً علامت دعای خیر است. یک ستاره هشت پر درون دایره بالای کلاه تقریباً استوانه ای شکل فروهر دیده می شود که همین نقش هم در تاج کنگره دار زیبایی که بر سر داریوش است، دیده می شود، شاید بدین وسیله داریوش اهورائی بودن خود را نشان می دهد.
پشت سر داریوش کماندار و نیزه دار شاهی ایستاده اند، شاه و افسرانش همگی یکنوع لباس بلند پارسی در بر و کفش سه بندی مشابهی به پا دارند، ولی سربندی که بر سر افسران است از لحاظ تزئین با تاج داریوش تفاوت دارد. ریش مستطیل شکل شاه نیز طبق معمول از ریش کوتاه سایرین متمایز است و همین بخش مستطیل ریش، الحاقی است یعنی از تکه سنگ جداگانه ای ساخته شده و سپس با مهارت بسیار به چهره داریوش متصل شده است. در تصاویر فروهر و شاه و دو افسرش، در هر 2 مچ دستبند وجود دارد.
این دقت و ظرافت در تیردان و بند آن و منگوله های متصل به نیزه و ریش و سربند افسران شاهی هم بکار رفته است. گئوماتا تنها اسیری است که کفش بندی به پا دارد و بقیه اسیران پابرهنه هستند. بر سطح حجاری شده 11 کتیبه کوچک هست.

**بخش دوم :سنگ نبشته ها
موقعیت این خطوط نسبت به نقوش چنین است. در زیر نقش ها خطوط فارسی باستان در پنج ستون به طول 9.23 سانتی متر و عرض یا ارتفاع 3.63 متر و 414 سطر قرار دارد.
در دست راست کنار نقوش یک بخش کتیبه ایلامی به طول 5.60 سانتی متر و عرض یا ارتفاع 3.70 قرار دارد و بقیه این کتیبه در سمت چپ در امتداد خطوط فارسی باستان به طول 5.67 و عرض 3.63 متر و کلاً 593 سطر در هشت ستون قرار دارد.
کتیبه اکدی (بابلی) در قسمت بالای کتیبه سمت چپ ایلامی قرار دارد با طول یا ارتفاع چهار متر و عرض از قسمت بالا 2.52 و در قسمت پایین 2.31 این کتیبه به شکل ذوزنقه می باشد و در 112 سطر می باشد. مجموع خطوط و نقوش برابر با 120 متر مربع است.
سنگ نوشته داریوش در بیستون یکی از آثار تاریخی مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی است که در طول ایام سال گردشگران بسیاری از آن دیدن می کنند.
در استان کرمانشاه علاوه بر مساجد تاریخی و جاذبه های طبیعی بسیار زیاد و دلنواز بیش از 2 هزار و 200 اثر تاریخی ثبت ملی شده نیز وجود دارد که مجموعه تاریخی طاق بستان، محوطه باستانی بیستون، معبد آناهیتا و سنگ نوشته و نقش برجسته آنوبانی نی با چهار هزار و 800 سال قدمت در سرپل ذهاب از مهمترین این آثار هستند.
براساس آثار موجود تاریخی، کرمانشاه 100 هزار سال قدمت دارد و بخش کوچکی از شاهکارهای خلفت پروردگار را می توان در این استان زیبا به چشم دید.
سال گذشته بیش از 2 میلیون گردشگر وارد استان کرمانشاه شدند.
3033/8066

منبع: ایرنا

کلیدواژه: فرهنگي نوروز97 سنگ نبشته داريوش كرمانشاه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۸۸۳۳۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رونمایی از کتیبه مقبره شیخ بهایی در حرم مطهر رضوی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مرکز خراسان رضوی، کتیبه مقبره شیخ بهاء الدین محمد معروف به شیخ بهایی بصورت کتیبه‌ای سنگی به طول ۲۷۰ و عرض ۷۰ سانتی متر و ضخامت ۴ سانتی متر بالای مقبره او در رواق شیخ بهایی به همت سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی آماده و نصب شده است.

جنس این کتیبه اهدایی از سنگ مرمر سبز بدون رگه و در گوشه‌های آن تزئیناتی به صورت طلا کاری نیز انجام شده است تا جلوه‌ای شکوهمند به آن ببخشد.

در این کتیبه تاریخچه کوتاهی از زندگی این عالم پرآوازه که نقش بسزایی در توسعه حرم ملک پاسبان حضرت رضا (ع) داشته به صورت حجاری با روش سندبلاست با خطاطی استاد تعریفی و استاد توکلی آمده است و به معرفی تالیفات مهم، کار‌های برجسته و شاگردان مطرح وی پرداخته شده است.

حضور شیخ بهایی در حرم امام رضا (ع) فصلی درخشان در تاریخ این مکان مقدس است چراکه خدمات ارزشمند او در زمینه‌های مختلف، از معماری و عمران تا مدیریت و تولیت، این مکان را به یکی از زیباترین و با شکوه‌ترین اماکن مذهبی جهان تبدیل کرد.

از مسئولیت‌های شیخ بهایی در حرم مطهر حضرت رضا (ع) می‌توان به «معماری و ساخت گنبد، گلدسته و ایوان‌ها» و نیز مسئولیت روشنایی و مدیریت موقوفات اشاره کرد.

 ساخت ساعت آفتابی، تألیف کتاب‌های متعدد در مورد شخصیت علمی و فضایل حضرت رضا (ع) و نیز تدریس علوم مختلف در حرم مطهر رضوی از دیگر فعالیت‌های شیخ بهایی بوده است.

شیخ بهاءالدین محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی (زاده ۱۵۷۱ در بعلبک، لبنان - درگذشته ۱۶۲۷ در اصفهان) دانشمند، عارف، شاعر، نویسنده، اخترشناس و معماری ایرانی-لبنانی بود که در علوم مختلفی از جمله ریاضیات، نجوم، فلسفه، معماری و موسیقی تبحر داشت و در زمان شاه عباس صفوی با مهاجرت به ایران، در دربار او به مقامات مهمی رسید.

محل مدفن شیخ بهایی در رواقی با نام خود این عالم است که در گذشته خود وی در آن محل تدریس داشته‌اند و مقبره او از شمال به صحن آزادی از جنوب به رواق امام خمینی (ره) از مشرق به رواق دارالعباده و از مغرب به رواق دارالزهد راه دارد.