به نقل از «ایران آنلاین»

شخصیت شهید آوینی یکی از قله‌هایی است که از فلسفه جنگ می‌گوید

تاریخ انتشار: ۲۲ فروردین ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۰۲۴۰۵۵

جنگ هشت ساله ایران و عراق تجربه‌ای بی‌همتا و بی‌سابقه در طول تاریخ ایران بود. تجاربی سرشار از ایثار و مقاومت مردان و زنانی که با دست‌های خالی، از خاک میهن خود دفاع کردند. این جنگ در جهانی شکل گرفت که ارتش‌های مدرن جایی برای عقیده و ارزش انسان‌ها نگذاشته بودند و صرفاً تأکید بر ابزارآلات نظامی بود که سرنوشت جنگی را پیش می‌برد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مرتضی ویسی

ایران آنلاین /جنگ هشت ساله ایران و عراق تجربه‌ای بی‌همتا و بی‌سابقه در طول تاریخ ایران بود. تجاربی سرشار از ایثار و مقاومت مردان و زنانی که با دست‌های خالی، از خاک میهن خود دفاع کردند. این جنگ در جهانی شکل گرفت که ارتش‌های مدرن جایی برای عقیده و ارزش انسان‌ها نگذاشته بودند و صرفاً تأکید بر ابزارآلات نظامی بود که سرنوشت جنگی را پیش می‌برد. این موضوع بیش از هر چیز اهمیت ثبت و ضبط خاطرات را نمایان می‌کند تا به فراموشی و نسیان دچار نشوند.  در طول سه دهه بعد از پایان جنگ کتاب‌ها و نوشته‌های بسیاری در جهت ثبت و ضبط خاطرات جنگی به وجود آمد که بیش از هر چیز با عنوان ادبیات جنگ نامگذاری شد. یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که از همان آغاز شکل‌گیری ادبیات جنگ به وجود آمد فقدان چارچوب و ابزارهای لازم نظری و تئوریک برای ثبت تجربیات عینی و واقعی جنگ بود و همین موضوع باعث می‌شد که آثاری با اطلاعاتی پراکنده و بدون چارچوب در اختیار مخاطبان قرار گیرد و لاجرم هیچ کشش و جذابیتی برای خوانندگان نداشته باشد، اما به مرور زمزمه‌هایی در جهت رفع این نقص در فضای ادبیات جنگ تحمیلی شکل گرفت که از بهترین آنها را می‌توان در کارهای اشخاصی مانند آقایان علیرضا کمری، مرتضی سرهنگی و هدایت‌الله بهبودی مشاهده کرد.
در همین راستا اخیراً کتابی با عنوان «پویه پایداری» به اهتمام علیرضا کمری از سوی انتشارات «سوره مهر» روانه بازار شده است که گام بلندی در جهت معرفی و اعتلای هر چه بیشتر ادبیات دفاع مقدس است. این کتاب مجموعه‌ای است منتخب از مصاحبه‌ها، سخنرانی‌ها، کوته نوشته‌ها، گفتار نوشت‌ها و مقالات آقایان کمری، سرهنگی و بهبودی که طی سال‌ها در راه شکل‌گیری ادبیات انجام گرفته است.
این کتاب متشکل از 40 مطلب در قالب‌های گفته شده است و مهم‌ترین مشخصه و اشتراک این مطالب پرداختن به فهم چیستی و فلسفه ادبیات جنگ و دفاع مقدس است؛اینکه چرا باید به ادبیات جنگ توجه داشت و چگونه این ادبیات را به تصویر کشید مهم‌ترین دغدغه‌های بیان شده در این مطالب است. همانگونه که در کتاب گفته شده است بدون توجه به فهم فلسفه نگارش ادبیات جنگ هر نوع پرداختی می‌تواند ابتر باشد و اگر هم موفیقت‌های محدودی صورت می‌گیرد اتفاقی و موقتی است.
در یکی از بخش‌های کتاب به سخنرانی کمری در سالگرد شهید مرتضی آوینی پرداخته شده است. لازم به ذکر است که شخصیت شهید آوینی خود یکی ازقله‌هایی است که از فلسفه جنگ می‌گوید. گفته‌ها و نوشته‌های آوینی بیش از هر چیز می‌تواند نمایانگر افکار روزگاری باشد که برگی سترگ از تاریخ یک کشور را رقم زد. به همین جهت به طرزی کاملاً هوشمندانه آقای کمری از شهید آوینی آغاز می‌کند. همانگونه که کمری در اینجا عنوان می‌کند؛ هر نهضت و خیزش اجتماعی که بر پایه باورهای دینی و بن‌مایه‌های تاریخی فرهنگی به وجود آمده است بی‌تأثیر از تحولات فکری و نظام ارزشی و اخلاقی نخواهد بود. به همین ترتیب شهید مرتضی آوینی با فهم این موضوع در بیان و افکار خود باورها و عقاید دینی فرهنگی را لحاظ می‌کرد و با توجه به آن زمینه‌ها بود که فکر می‌کرد و می‌اندیشید. او از فلسفه‌ای سخن می‌گفت که در صدای غرش‌های توپ و تانک‌های جبهه‌های جنگ نبود بلکه حال و هوایی بود که به پویش و تأمل نیاز داشت و این مسأله‌ای است که کمری بیش از هرکس بدان آگاه است. بیان روایت‌ها و ادبیات جنگ به فلسفه‌های عمیق نیاز دارد و این فلسفه در شخصیت آوینی یافت می‌شد.
کمری اعتقاد دارد؛ در مدار و مسیر محدودیت انگاری ادبیات جنگ سید مرتضی آوینی یگانه‌ای بود که ضمن تعلق به آرمان شهر جنگ و جبهه، روایت سازی‌های کلامی بی‌مانندش در مجموعه مستند «روایت فتح» نشان می‌داد که به معنایی مفهومی و مصداقی جنگ را می‌فهمد و بیان می‌کند. گرچه در عین حال از جزم اندیشی و تصلب پرهیز می‌کرد و در نقد و اظهار نظر مبادی آداب بود. به نظر کمری آوینی هیچگاه در یک چارچوب محدود محصور نبود و همیشه حاضر به کشف تجربه‌ها و میدان‌های جدیدی بود که تا آن زمان کسی جرأت ورود به آن حوزه‌ها را نداشت و این یکی از ویژگی‌هایی است که هر فرد علاقه‌مند به فعالیت در زمینه ادبیات جنگ و ادبیات دفاع مقدس باید دارا باشد.
به گفته کمری شهید آوینی یک الگوی خاص در فضای نگارش ادبیات انقلاب اسلامی است چرا که سیاق تفکر آوینی در نثر و نگارش تقریباً ویژه او انعکاس دارد، چنانکه روایت نویسی‌های خلاقانه‌اش، آوینی را پدید آورنده سبک و طرزی خاص نشان می‌دهد. قلم و تفکر او حاصل نوع خاص انزوا و گوشه‌نشینی بود که او را به تمعق درباره تجربیات و مشاهدات خود وا می‌داشت و همین موضوع باعث می‌شد که ما شاهد سعه صدر و سماحت طبع در شخصیت آوینی باشیم و همین مسأله نیز کاملاً در آثارش قابل مشاهده است.
کمری اعتقاد دارد؛ نویسندگان و پژوهشگران حوزه ادبیات دفاع مقدس باید با چنین شخصیت و افکاری آشنا شوند و در کارهای خود لحاظ کنند چرا که این مسائل و موارد در هیچ کتاب و تحقیقی گفته نشده است و صرفاً در شخصیت سید مرتضی آوینی تجلی پیدا کرده است و این نیازمند تأمل و تعمق درباره گفته‌ها و نوشته‌های وی است.
نگاه خلاقانه نویسندگان این کتاب سرشار از مطالب غنی و پر باری درباره چیستی و چگونگی ادبیات انقلاب اسلامی است. درفضایی که ادبیات و خاطره نگاری جنگ اهمیت روز افزونی یافته است مطالعه این کتاب اطلاعات مفیدی را به همراه دارد که در جهت انسجام بیشتر مطالعات قطعاً را هگشا خواهد بود.

منبع: ایران آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۰۲۴۰۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رکوردار بالاترین پرواز با بالگرد در جهان به روایت آسمان غرب

هشتم اردیبهشت، سالروز شهادت قهرمانی است که رکوردار بالاترین پرواز با بالگرد در جهان است و محمد عسگری در فیلم سینمایی« آسمان غرب» که این روزها روی پرده سینما در حال اکران بوده، به روایت مقطع کوتاهی از زندگی او می‎پردازد؛ این کارگردان در گفت‌وگو با ایمنا از عشق به وطن شهید علی‌اکبر شیرودی می‌گوید.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از مازندران، این برای چندمین بار است که دیالوگ‌های طلایی میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی، تماشاگران را سر وجد آورده است «چه جوری وایسم و ببینم، خاکم رو دارند می‌گیرند، زن و بچه مردم رو می‌کشند، به ناموسمون دارند، تجاوز می‌کنند، نمی تونم، الان باید وایسیم و دفاع کنیم.»

جادوی سینما در روایت قهرمانان این بار هم مؤثر افتاده است و همه مجذوب فیلمی شده‌اند که به بازخوانی تحولات روزهای ابتدایی آغاز جنگ تحمیلی و نقش آفرینی خلبانان هوانیروز در دفاع از میهن تمرکز دارد.

در دو سه روز ابتدایی پس از حمله نیروهای بعث عراق به خاک ایران، علی‌اکبر شیرودی به همراه جمع اندکی از همراهانش در نیروی هوایی تن به دستورات بالا نمی‌دهد و ترجیح می‌دهد نسبت به آن تمرد کنند! همین تمرد از یک دستور نظامی اما تأثیری شگرف بر ادامه تحولات جنگ می‌گذارد.

«آسمان غرب» تلاش کرده است تا این چند روز ملتهب را به تصویر در آورد و روایتی از قهرمانی را به تصویر بکشد که جانش را در راه وطن و مردمش فدا کرد و امروز کلمه شهید کنار اسمش نصب شده است.

محمد عسگری، کارگردان این فیلم به دنبال روایت بزرگ‌مردی است که ستاره درخشان جنگ‌های کردستان نام گرفته بود و به گفته شهید «ولی الله فلاحی» رئیس وقت ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی: «ناجی غرب و فاتح گردنه‌ها و ارتفاعات آریا، بازی دراز، میمک، دشت ذهاب و پادگان ابوذر بود. او غیرممکن‌ها را ممکن ساخت».

شهید شیرودی همچون آهن‌ربایی است که آدم‌ها را به خود جذب می‌کند

عسگری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا از مازندران درباره انتخاب موضوع فیلم‌نامه‌اش که درباره یک مقطع کوتاه از زندگی شهید شیرودی است، می‌گوید: در یک بخش به لحاظ فنی برای هر کارگردانی جذاب است که در آسمان کارگردانی کند، حالا به واسطه هر چیزی که ممکن است یک هواپیما یا یک بالگرد باشد اما در بخش شخصیت، شیرودی یک شخصیت آهن‌ربا گونه‌ای است که آدم را جذب خودش می‌کند.

وی می‌افزاید: به‌ویژه در این دوره زمانه ما، اینکه یک نفری به‌خاطر غیرتی که به وطنش، خاکش، مردمش، ناموسش، خانواده‌اش و نظامش و هر آنچه فکر می‌کنید دارد، در یک موضوعاتی گنجانده می‌شود که یک آدمی دادخواه و عدالت‌خواه باشد تا پشت مردمش باشد و این روحیه برای من روحیه جذابی است؛ اینکه وجوه اصلی یک قهرمان را در خود دارد.

کارگردان آسمان غرب با بیان اینکه این دلایل موجب انتخاب این شخصیت شد، ادامه می‌دهد: زمانی که دیدم سوژه مناسبی است، آن را انتخاب کردم، ضمن اینکه برهه زمانی را که به آن در فیلمنامه پرداختم، به مانند خورشیدی دیدم که به واسطه عمل آن‌ها می‌درخشید اما گذر زمان روی آن سایه انداخته بود.

عسگری اضافه می‌کند: رخداد دراماتیک و حماسه گونه‌ای که در روزهای ابتدای جنگ انجام می‌دهند و ارتش سازمان درستی نداشت و سپاه تازه داشت، شکل و قوت می‌گرفت و این ماجرا باعث می‌شود تا شرایط ویژه‌ای پیدا کند و این‌ها باعث می‌شود تا مرا بتواند برای ساخت موضوعی جذب کند که انجام هم شد.

آسمان غرب، نمونه‌ای از تمام آسمان ایران است

کارگردان نامی چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر با اشاره به شناختش از شهید شیرودی قبل از آغاز ساخت فیلم می‌گوید: اطلاعاتم در این مورد شهید، اطلاعات محدودی بود که دیگران هم دارند، اما آنچه در ساخت این فیلم کمک کرد، گفت‌وگوهای میدانی با هم‌رزمان شهید بود، ضمن اینکه مطالعات و اتفاقاتی که در آن برهه از زمان رخ داد، بخشی از ساخت فیلم‌نامه بوده است.

وی می‌افزاید: حضور میدانی در سرپل ذهاب، پادگان ابوذر و اتفاقات آنجا و همچنین گفت‌وگو با روستاییانی که در آن دوران از زمان و اینکه چرا آن کارها را در آنجا انجام داد، موجب شد تا فیلم‌نامه نوشته شود و به این شهید مجذوب شوم.

کارگردان اولین فیلم حوزه مقاومت به نام «اتاقک گلی» درباره انتخاب فیلم دومش به نام آسمان غرب می‌گوید: دلیل این نام به این خاطر بود که این موضوع در غرب کشور اتفاق افتاد و در آسمان، البته آسمان غرب نمونه‌ای از تمام آسمان ایران است و معطوف به غرب کشور نیست، قطعاً در جنوب کشور هم همین‌طور بوده است، به‌هرحال ما قهرمانانی را داریم که به عنوان خلبان هستند و قهرمانی آنها در آسمان بوده است، حالا چه خلبان هواپیمای جنگی، بالگرد یا سایر که در روزهای جنگ مأموریت‌های و پروازهای خاص و خطیر خودشان را داشتند.

عسگری با اشاره به استقبال مردم از اکران این فیلم روی پرده‌های سینما ادامه می‌دهد: یک اشتباهی در فیلم‌های ما اتفاق افتاده است و آن این است که عنوانی روی فیلمی گذاشته می‌شود، مثلاً عنوان شیرودی یا قهرمان یک شخصیت کشوری یعنی زندگی آن، در صورتی که در این فیلم این‌طور نیست، این فیلم رخدادی از روزهای نخست جنگ است که بر حسب اتفاق علی‌اکبر شیرودی قهرمان آن روزها بودند، به‌خاطر همین برخی می‌آیند و می‌گویند که چرا معنویات شیرودی را نشان ندادید، در واقع اشتباه محض است که بخواهیم در ۱۰۰ دقیقه تمام آنچه را که شهید شیرودی بوده است، به نمایش درآوریم.

وی اضافه می‌کند: در این فیلم جنگندگی یا همان غیرت به وطن و جوهر انسانیت و اخلاق شهید شیرودی به نمایش در آمده است، شخصیتی که قهرمان ما در برهه‌ای از زمان بوده است و بزرگان از او به عنوان «مالک اشتر» زمانه اسم می‌برند و آن به‌خاطر سلحشوری و جنگندگی بوده است.

علاقه شهید شیرودی به حضرت امام راحل

کارگردان آسمان غرب ادامه می‌دهد: نکته اول درباره روایت این فیلم به‌خاطر سلحشوری، جنگندگی و قصه این سلحشوری‌ها در آن دوره زمانه بوده است و نکته دیگر در مورد معنویات و خانواده شیرودی است که شما به عنوان یک فیلم‌نامه‌نویس به یک زاویه‌ای نگاه می‌کنید و آن شخصیت و جوهره شیرودی محسوب می‌شود و آن ویژگی در جوان و نوجوان امروزی ملاک است و این قهرمان شجاع را دوست دارند و شما می‌خواهید آن را به جوان امروز نشان دهید، بنابراین باید به زبان روز به جوان امروز رساند.

وی تاکید می‌کند: هر چیزی باید زبان سینما باشد به عنوان مثال در این فیلم در یک جایی به امام و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی شیرودی ایمان دارد و ابزار شیرودی و هر چیزی را که برجستگی شیرودی می‌بینید در بالگرد است؛ عکس امام را به آن می‌چسباند و به آن آهن بی‌خاصیت به لحاظ مفهومی جان می‌دهد و این همان زبان سینماست، که نوجوان و جوان سینما را دوست دارد.

عسگری با بیان اینکه با حضور در برخی از اکران فیلم در سینماها می‌بینیم که نوجوان و جوان با صوت و سرافرازی شیفته شیرودی می‌شوند و این نشانه خوب از نوع ارتباط جوان امروز با این قهرمانان است، می‌گوید: برخی فیلم‌ها مثل موقعیت مهدی که خانواده فرمانده جنگ را مورد بررسی قرار می‌دهد و هدف آن مشخص است و هدف فیلم شیرودی مقاومت، ایستادگی شیرودی و هم‌رزمانش در آن روزهای نخست جنگ است و این تفاوت بین ساخت فیلم‌هاست و مطمئناً در یک فیلم ۱۰۰ دقیقه‌ای نمی‌توان تمام وجوهات یک شخصیت مهم را مطرح کنید، شخصیتی که زمان خبر شهادتش به حضرت امام (ره) رسید، ایشان یک ربع به فکر رفتند و با اینکه درباره همه شهدا می‌گفتند خدا آنها را بیامرزد، اما درباره شهید شیرودی گفتند که او آمرزیده است، یا مقام معظم رهبری درباره این بزرگ‌مرد فرمودند که شیرودی، اولین نظامی بود که به او اقتدا کردم.

کد خبر 748225