به نقل از «ایران آنلاین»

حریم خصوصی ؛ از فرمان 8 ماده ای امام (ره) تا تأکید رهبر معظم انقلاب

تاریخ انتشار: ۲۳ فروردین ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۰۴۰۳۱۶

به گفته برخی کارشناسان بیانات رهبر انقلاب در باره حفظ حریم خصوصی محدود به فضای مجازی نیست

ایران آنلاین /  «اشکال کار این است که گاهی آن ارزش‌ها فراموش می‌شود.» این بخشی از سخنان رهبر معظم انقلاب در جمع کارگزاران نظام است که به ارزش‌های دهه 60 در ایران اشاره داشتند. موضوعی که با بیانات ایشان درباره ماجرای پر سر و صدای این روزها یعنی استفاده یا عدم استفاده از پیام رسان‌های داخلی و امنیت کاربران تکمیل شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آیت‌الله خامنه‌ای با بیان اینکه مسئولان باید امنیت و حریم داخلی مردم و کشور را حفظ کنند، گفتند:«تعرض به امنیت و حریم داخلی مردم «حرام شرعی» است و نباید انجام شود. بخشی دیگر از سخنان ایشان خطاب به مسئولان دولت و قوه قضائیه بود. ایشان درباره حفظ حریم اطلاعات شخصی شهروندان گفتند: «متصدیان کار در دستگاه‌های دولتی و قضایی مراقبت کنند تا حریم داخلی زندگی مردم و اسرار آنها محفوظ بماند.»

فرمانی برای حفظ حریم در دهه60
بیست و چهارم آذرماه سال ۱۳۶۱شمسی، امام خمینی فرمان هشت ماده‌‏ای خطاب به قوه قضائیه و ارگان‏‌های اجرایی کشور صادر کردند که در آن به حفظ حریم شهروندان تأکید شده بود و پیامی برای همه مسئولان کشور به همراه داشت. این فرمان که در زمینه حقوق خصوصی، حقوق بشر و حقوق شهروندی در مقابل حکومت و قدرت، یکی از ارزنده‌ترین آثار امام خمینی(ره) است به‌عنوان «منشور کرامت انسان» نامگذاری شد که در تمامی موارد به محترم شمردن حقوق افراد و رعایت ضوابط قانونی در برخورد با حقوق شرعی-مدنی تأکید دارد.
در این پیام تأکید شده است که هیچ کس حق ندارد  به حریم خصوصی افراد تجاوز کند و اطلاعات شخصی زندگی متهمان را استفاده کند. بعد از انتشار این فرمان هشت ماده‌ای که ماده‌های آن از قانون استخراج شده بود بسیاری از رفتار‌های اشتباه با متهمان و محکومان قضایی اصلاح و با برخی مسئولان بی‌توجه به آن هم برخورد می‌شد. حال رهبر معظم انقلاب هم اخیراً بر همین موضع تأکید کرده‌اند. اگر چه بهانه این سخنان یا موضوع مورد اشاره پیام رسان‌های داخلی بود اما برخی معتقدند این بیانات تاریخی مباحث کلی‌تر را در بر می‌گیرد و تنها مشمول حفظ اسرار مردم یا حریم خصوصی آنها در پیام رسان‌ها نیست، بلکه مسئولان کشور در همه امور باید این مهم را سرلوحه کار قرار دهند.
برای بررسی این موضوع و اینکه رعایت این دستورات چه تأثیرات مثبتی بر اعتماد عمومی مردم خواهد داشت نظر سه کارشناس سیاسی را جویا شده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

 

تعرض به مال و آبرو ممنوع

سید رضا اکرمی
عضو جامعه روحانیت مبارز
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از مسئولان و مدیران نظام تأکید کردند که مسئولان باید امنیت و حریم داخلی مردم و کشور را حفظ کنند. ایشان همچنین تعرض به امنیت و حریم داخلی مردم را«حرام شرعی» دانسته و فرمودند «متصدیان کار در دستگاه‌های دولتی و قضایی مراقبت کنند تا حریم داخلی زندگی مردم و اسرار آنها محفوظ بماند.»
سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در این باره منبعث از آموزه‌های دینی ماست که در آن مال، جان و آبروی انســــــــــــان‌ها هم عرض و هم ارزشند و بر حکومت اسلامی واجب است همان گونه که جان و مال افراد را حفاظت می‌کند، آبروی وی را مراقبت کند تا کسی نه به جان نه به مال و ثروت و نه به آبرو و اعتبار فرد، تعرض کند.حدیث داریم که «المؤمن حرام دمه و ماله وعرضه»؛ خداوند در آیه 38 سوره حج می‌فرمایند:«پس کسی را که خداوند مدافع او است چگونه انسان به خود جرأت می‌دهد که پرده‌اش را بدرد و رازش را فاش کند یا عیبش را آشکار سازد، یا بی‌دلیل به او تهمت وارد نموده و آبروی او را بریزد و به حیثیتش صدمه برساند.» روایت است مقدس‌ترین سرزمین کعبه مکرمه است به گونه‌ای که بدون توجه به آن نماز باطل است و حیوانی که به آن سو ذبح نشود حرام است. تکریم و احترام کعبه بر همه واجب و اهانت به آن حرام و گناه بزرگی است و همان طور که تخریب و اهانت به کعبه حرام است، تخریب مؤمن و اهانت به او نیز حرام است.با توجه به‌ همین آموزه‌ها بود که فرمان هشت ماده‌ای امام خمینی صادر شد؛ امام(ره) هر گاه احساس کرد آفت، خطر و آسیبی انقلاب اسلامی را تهدید می‌کند بلافاصله یا بیانیه می‌داد، یا دستور می‌داد، یا هشدار می‌داد یا در سخنرانی عمومی آن را ابراز می‌کرد و تذکر می‌داد تا مسئولان هوشیار باشند و مراقب باشند و فرمان هشت ‌ماده‌ای  با وجود اینکه کشور درگیر جنگ تحمیلی و توطئه‌های داخلی بود به این دلیل صادر شد.
بر این اساس در حکومت اسلامی فرقی نمی‌کند که در روزنامه باشد، یا در پیام رسان و تلگرام یا حتی در منبر؛ ما نباید به مال و جان و آبروی افراد تعرض کنیم. ما حق نداریم به بهانه‌هایی چون شفافیت و وجود آزادی بیان، به آبروی دیگران تعرض کنیم.چرا که اگر جان، مال و آبروی مردم مورد خدشه قرار گیرد، امنیت از جامعه سلب می‌شود و دیگر ما با جامعه انسانی رو به رو نیستیم؛ با جنگلی مواجه خواهیم شد که هر کس توان، قدرت و ابزار دارد برای زورگویی و تصاحب اموال و جان افراد استفاده می‌کند.همانند وضعیتی که امروز در غرب حاکم است.

 

حفظ حریم خصوصی، هم شرعی هم عقلی

غلامعلی دهقان
عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه
واقعیت این است که هم از جهت شرعی و هم از جهت اخلاقی حفظ حریم شخصی انسان‌ها باید مورد توجه حاکمان و مسئولان در هر نظام سیاسی و بویژه نظام اسلامی که مشروعیت خود را از دین می‌گیرد باشد.
چرا که مضامین دینی ما بر حرمت انسان‌ها تأکید فراوانی دارند. هیچگاه نباید آیه «لقد کرمنا بنی آدم» را فراموش کنیم. این آیه به ما می‌گوید که انسان‌ها کرامت دارند. معنی کرامت این است که نوع آدمی فراسوی‌نژاد و رنگ و آیین دارای احترام و حرمت است. چرا که انسان‌ها همگی در یک نقطه مشترک هستند و آن فطرت آدمی است که خداوند در همه انسان‌ها به ودیعه گذاشته است. علاوه بر این آموزه‌های دینی ما بر این تکیه دارند که در زندگی خصوصی تجسس و تفتیش صورت نگیرد. دراین باره هم احادیث زیادی آمده است و هم داستان‌های زیادی نقل شده است که صدر اسلام پیامبر عظیم الشان و امامان معصوم اجازه تجسس در احوال شخصیه انسان‌ها را نمی‌دادند. علاوه بر این اسلام دینی است که علاوه بر اصول و اعتقادات و احکام، بخش دیگری هم دارد و آن اخلاقیات اسلامی است. در این موضوع بسیار به حق و حقوق انسان‌ها در احوال شخصیه تأکید و تذکر داده شده است. همچنین عقلانیت نیز حکم می‌کند که میان انسان و موجودات دیگر تفاوت وجود دارد و بنابر این می‌بایست به انسانیت و حقوق او احترام گذاشت. به همین دلایل بوده است که رهبر فقید انقلاب امام خمینی(ره) از همان آغاز دوران مبارزات به مقوله اخلاق توجه خاصی داشته است و آن‌طور که آقای سید محمود دعایی مدیر مسئول محترم روزنامه اطلاعات در خاطرات خود نقل می‌کند، امام خمینی زمانی که در نجف تبعید بودند در رادیوی روحانیت مبارز که از بغداد پخش می‌شد موردی را دیده بودند که به نظرشان غیر اخلاقی بود و به آقای دعایی تذکر داده بودند که نباید هر شایعه و حرفی را در مورد دیگران زد ولو اینکه از مسئولان حکومتی شاه باشد. علاوه بر این ایشان در سال 1361 در منشوری اعلام کردند که باید احوالات شخصیه انسان ایرانی مورد توجه باشد و کسی حق جست و جو در مسائل شخصی مردم را ندارد. دلیل این پیام 8 ماده‌ای امام هم این بود که متأسفانه برخی هسته‌های گزینش در سال‌های اول انقلاب بخصوص در سال‌های 58 تا 61 شمسی، در گزینش خود پا به حریم خصوصی شهروندان می‌گذاشتند و به خود اجازه پرس و جو و تفتیش در احوالات شخصی می دادند. من خودم به یاد دارم که در گزینش‌های اول انقلاب چه بسیار جوانانی که شایستگی گزینش شدن را داشتند اما بواسطه جست و جو‌های بی‌مورد و از کاه کوه ساختن گزینشگران به عناوین مختلف در گزینش‌ها رد شدند. برای مثال مواردی به یاد دارم که عده‌ای به خاطر نوع لباس، نوع عینک، خواندن کتابی خاص در گزینش رد شده بودند و این در حالی بود که برخی از همین جوانان رد شده سال‌ها بعد به شهادت رسیدند یا اینکه در شهر دیگری وارد نهاد‌های انقلابی شدند و هم‌اکنون از مسئولان نظام هم هستند. بنا بر این از هر منظر که نگاه کنیم می‌بایست حقوق انسان‌ها در زندگی شخصی به رسمیت شناخته شود و از سوی کسی یا کسانی مورد تعرض قرار نگیرد که این صلاح ملک و مملکت است. تأکید رهبر معظم انقلاب بر حفظ اسرار مردم هم دستور العملی برای مسئولان مختلف است که به این مقوله اهتمام بیشتری داشته باشند.

افزایش اعتماد عمومی

نعمت احمدی
حقوقدان و استاد دانشگاه
حریم خصوصی و حفظ آن و مواجهه با دخالت‌ها تحت هر شرایطی مسأله‌ای مهم است که از ابتدای انقلاب در فصل سوم قانون اساسی به آن تصریح شده است. ممنوعیت افشای اسرار مردم، شنود، نرساندن نامه‌ها، آزادی‌های اجتماعی و موارد دیگر وجود دارد که چه در مورد متهمان و چه شهروندان آزاد صدق می‌کند. در قانون کیفری ما نیز بر این اصل امانتداری تأکید شده است. قانون مسئولان و دستگاه‌ها را از افشاگری اسرار مردم منع می‌کند و تا جایی‌که اگر کسی حتی مورد تعقیب قرار بگیرد قانونگذار تا این اندازه پیش رفته که افراد را ممنوع کرده که محتویات محاکمه و احکامی را که صادر می‌شود  افشا کنند. قانون اساسی و قانون آیین دادرسی کیفری صراحت قانونگذاری دارند و می‌گویند تا قطعیت حکم نباید اسرار مردم افشا شود. اما قانون آیین دادرسی کیفری پا را از این هم فراتر گذاشته و می‌گوید که تعقیب و تحقیق در مرحله دادسرا محرمانه است و تا این اندازه این موضوع مورد اهمیت است. فرمان هشت ماده‌ای حضرت امام(ره) در سال‌های ابتدای انقلاب حکایت از آن دارد که جریان‌هایی وجود داشتند که چندان توجهی به این مهم نداشتند. متأسفانه برخی بی‌توجهی‌ها تا حال حاضر هم ادامه یافته است تا اینکه رهبر معظم انقلاب در جمع کارگزاران یک بار دیگر بر مسأله حفظ حریم شخصی افراد صحه گذاشتند و حتی دست درازی به اطلاعات شخصی را حرام شرعی اعلام کردند. واقعیت آن است که رعایت نکردن این موضوع اعتماد جامعه به حاکمیت را خدشه دار می‌کند. اینکه پرونده متهم هنوز در مرحله بازپرسی قرار دارد، برخی  دستگاه‌ها و رسانه‌ها اطلاعات شخصی آنها را منتشر می‌کنند شایسته و پذیرفته نیست. امید می‌رود با این تأکید دوباره رهبر معظم انقلاب - که به نظر می‌رسد دایره شمول آن فراتر از فضای مجازی و پیام رسان‌ها است و همه ساحت‌های زندگی را در بر می‌گیرد- در برخی عملکردها شاهد تجدید نظری باشیم که نتیجه آن هم افزایش اعتماد عمومی خواهد بود./ روزنامه ایران 

منبع: ایران آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۰۴۰۳۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

قدردانی مسئول دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی در قم از اجرای طرح نور

حجت الاسلام و المسلمین محمود محمدی عراقی در جمع کارکنان فرماندهی انتظامی استان قم حضور یافت و با اهدای گل به کارکنان این فرماندهی حمایت و قدردانی خود را از اقدام پلیس در اجرای طرح نور عفاف و حجاب اعلام کرد.

وی در این مراسم با ابلاغ سلام رهبر معظم انقلاب اسلامی به کارکنان فرماندهی انتظامی استان، لباس پلیس را لباس امنیت و آرامش دانست و گفت: حفظ امنیت در ابعاد مختلف در صدر وظایف و مسئولیت‌های نظامی اسلامی است و پلیس یکی از بازوان تأمین این هدف است.

مسئول دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی در قم ورود پلیس به موضوع عفاف و حجاب را در راستای حفظ امنیت مردم به ویژه بانوان ارزیابی کرد و گفت: فراجا با توجه به مأموریت ذاتی خود طرح نور عفاف و حجاب را اجرایی کرده است.

حجت الاسلام و المسلمین محمدی عراقی عفاف و حجاب را مسئولیتی همگانی دانست و با اشاره به برنامه‌های دشمنان برای ضربه زدن به مبانی اعتقادی مردم از طریق ترویج بی حجابی گفت: یکی از وظایف مهم فرماندهی انتظامی این است که جریان‌های انحرافی و خطرناک این حوزه را با کار هوشمندانه اطلاعاتی و امنیتی، شناسایی کند.

باشگاه خبرنگاران جوان قم قم