چرا دیه زن نصف دیه مرد است؟
تاریخ انتشار: ۳۱ فروردین ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۱۵۴۰۹۹
«دیه» بهاى ارزش اقتصادی مقتول یا مجروح است؛ اگر فرد آسیب دیده و یا مقتول مرد باشد دیه او به جهت توانایىها و وظایف سنگینى که بر عهده او بوده و فعلا بر اثر قتل و یا نقص عضو به جا مانده، بیشتر است. ناطقان: تمامى احکام اسلام بر پایه مصالح خاصى استوار است. اگر در اسلام چیزى نهى مىشود به دلیل آن است که مفسدهاى دارد و اگر به چیزى امر مىشود، از آن جهت است که مصلحتى در آن وجود دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در خصوص فلسفه این حکم که «دیه زن نصف دیه مرد است» باید توجه داشت که اصولاً در نظر دین اسلام و قرآن کریم، ارزش و مقام ذاتی زن و مرد تفاوتی ندارد و تنها ملاک فضیلت و برتری هرکس تقوا و ارزشهای معنوی اوست.
اگر اسلام یک دین کاملاً مادى بود که محور مسائل آن امور مالى و اقتصادى در نظر گرفته مىشد و آنگاه دیه زن نصف دیه مرد بود، این اشکال وارد بود که چرا ارزش زن کمتر از مرد است و چرا قیمت زن را نصف قیمت مرد در نظر گرفتهاند.
حال آنکه در اسلام ارزش انسانها به روح و روان و کمالات معنوى آنهاست، آنچه در اسلام اهمیت دارد و معیار ارزش است، تقواست.
انسان مىتواند چون موسى کلیمالله باشد، همان گونه که حضرت مریم نیز با خداوند ارتباط وحیانى داشت. زن و مرد در پیمودن راه تعالى و سعادت و دستیابى به مقامات معنوى، همانند و یکسان هستند و فرقى میان آن دو نیست اما مسأله دیه، یک امر اقتصادى است.
دیه مربوط به تن انسانهاست و برای همین است که فرقى بین دیه فرد اوّل حکومت اسلامى و یک کارگر ساده وجود ندارد.
در یک نگاه کلى مىتوان گفت که انسانها اعم از زن و مرد داراى سه بعد هستند:
بعد انسانى و الهى: در این مورد زن و مرد با هم یکسان هستند و راه تکامل انسانى و الهى، تا بىنهایت بهروى هر دوى آنها گشوده است.
خداوند در سوره مبارکه نحل آیه 97 مىفرماید: «هرکس از مرد یا زن عمل نیک انجام دهد در حالى که ایمان داشته باشد، پس او را بىتردید (در دنیا) به زندگى پاکیزهاى زنده خواهیم داشت و (در آخرت) پاداششان را در برابر عملهاى بسیار خوبشان خواهیم داد.»
بعد علمى: از نظر بعد علمى بین مرد و زن تفاوتى نیست. اسلام تفاوتى در فراگیرى علم بین زن و مرد قایل نشده و آیات قرآنى که در این زمینه وارد شده و تفاوتى بین زن و مرد در زمینه علم و دانش و ترغیب به آموختن قایل نشده، مشتمل بر چهل آیه است.
بعد اقتصادى: زن و مرد در اسلام از حیث وظایف اقتصادى با یکدیگر متفاوت هستند. این وظایف بر مبناى توان و قدرت جسمى و روحى زن و مرد تقسیمبندى شدهاند.
زن اصولاً از لحاظ بازدهى اقتصادى از مرد ضعیفتر است. حتى در عصر حاضر و حتى در جوامعى که بین زن و مرد بهظاهر، اصلاً فرقى قائل نیستند، بازدهى اقتصادى زن و مرد یکسان نیست.
واقعیت این است که زن برای به دنیا آوردن فرزند باید باردار شود و بعد از زایمان نیز باید به شیردهى و مواظبت از کودک خود بپردازد. دوران باردارى و شیردهى زمان و توان زیادى از زن مىگیرد و انرژى و وقت زیادى از زن صرف این موضوع مىشود.
گرچه این کار، فىنفسه، کارى بزرگ و ارزشمند است اما به هر حال، کار اقتصادى نیست و هیچ بازدهى اقتصادى بر آن مترتب نیست. از طرفى، ساختمان بدنى زن و مرد بسیار متفاوت است. زن با سیستم بدنی ظریف و لطیف با ضریب آسیب پذیرى بالاست در حالى که ساختمان جسمانى مرد، قوى و نوعاً زمخت و مناسب کارهاى سخت است و به همین خاطر، بسیارى از کارها و شغلهاى اجتماعى که نیازمند توان و قوت مردانه است، در اختیار مردها قرار مىگیرد و بدیهى است که با فقدان مرد، خسارت بیشترى متوجه خانواده میشود، لذا ضرورى است که دیه بیشترى بابت فقدان مرد پرداخت شود.
البته این واقعیت قابل کتمان نیست که برخی از زنان امروزه در جامعه همپای مردان تلاش میکنند و نانآور خانواده محسوب میشوند اما قانون دیه مانند سایر قوانین ناظر به غالب افراد است، چون غالباً مسئولیت اداره خانواده بهعهده مردان است؛ در دیه زن و مرد، نقش مرد و زن در تأمین اقتصاد و معاش خانواده منظور شده و بهلحاظ غالب افراد که مردان موظف به تأمین هزینه زندگی هستند، دیه زن نصف دیه مرد قرار داده شده است. پس گرچه بعضی از زنان مسئولیت اداره خانواده را دارند اما قانون بر محور افراد دور نمیزند بلکه غالب افراد را در نظر دارد.
از سوی دیگر خلأ ناشى از فقدان یک مرد در خانواده بهمراتب بیش از خلأ ناشى از فقدان یک زن است. بر اساس مطالعات فقهى و تاریخى، دیه به منظور جبران خساراتى است که از ناحیه مجرم بر شخص قربانى یا خانواده او وارد شده و از آنجا که جامعه مطلوب دینى که اسلام در پى تحقق آن است، عمده فعالیتهاى اقتصادى را بر دوش مرد گذاشته و مهمترین وظیفه زن را اداره کانون خانواده قرار داده، طبیعى است که آثارى که بر یک مرد مترتب مىشود از نظر اقتصادى بر وجود یک زن مترتب نیست، لذا فقدان او از صحنه اجتماع و خانواده، از نظر اقتصادی خسارت بیشترى را متوجه خانواده مىکند، بنابراین، باید دیهاى مناسب وضعیت او پرداخت شود.
علاوه بر این، نفقه فرزندان نیز بهعهده مرد است نه زن، به همین جهت با رفتن مرد و مرگ او تعدادى فرزند واجب النفقه از او باقى مىمانند که باید به نحوى این خلأ نیز پر شود.
بنابراین باید قاعدتاً دیه مرد بیش از دیه یک زن باشد و این مطلب ربطى به جوهره زن و مرد ندارد، بلکه بهلحاظ عوارض خارجى مرگ آنها و اثرات آن در خانواده است.
با توجه به مجموعه مطالبى که بیان شده، مىتوان چنین نتیجه گرفت که مسأله دیه ملاک ارزیابى ارزش مرد و زن نیست که تفاوت آن موجب اعتراض شود.
از سوی دیگر وظایف اقتصادى مرد در خانواده هم بهنحوى ایجاب مىکند که تفاوتهایى در این گونه موارد (دیه) که ارتباط مستقیم با اقتصاد خانواده دارد، مشاهده شود و این عین صواب است.
مرد از نظر جسمانى و قواى بدنى، قوىتر از زن بوده و قادر به انجام کارهاى سنگینتر است و وجود او براى خانواده، مایه آرامش و قوت قلب است، از سوى دیگر با فقدان او افرادى که تحت تکفل وى بودهاند، بدون سرپرست و حامى مىمانند، لذا طبیعى است که میزان دیه او بیش از دیه یک زن باشد.
بر اساس اعلام ستاد دیه کشور ، «دیه» بهاى ارزش اقتصادی مقتول یا مجروح است. اگر فرد آسیب دیده و یا مقتول مرد باشد دیه او به جهت توانایىها و وظائف سنگینى که بر عهده او بوده و فعلاً بر اثر قتل و یا نقص عضو به جا مانده، بیشتر است.
بنابراین چنین چیزی تفاوت است نه تبعیض؛ کارگرى که از توان کارى بیشترى بهرهمند است، تفاوت دارد با کارگرى که ضعیف است و توانایى کارهاى سنگین را ندارد و مزد آنها هم فرق مىکند. اگر کارفرما یک کارگر قوى و یک کارگر ناتوان را بهطور مساوى مزد بدهد، به حق کارگر قوى ظلم کرده و این کار بىعدالتى فاحش است، به همین جهت اگر خداوند متعال دیه مرد و زن را بهطور مساوى قرار مىداد، با عدالت سازگار نبود.
در پایان تذکر یک نکته و پاسخ به دو شبهه خالى از لطف نیست:
اولاً: نصف بودن دیه زن نسبت به مرد زمانی است که دیه به میزان یکسوم (ثلث) نرسد، در غیر این صورت دیه مرد و زن در کمتر از ثلث با هم مساوى است، لذا اگر دلیل نصف بودن دیه زن، مسأله نقص او بود باید همهجا دیه او نصف دیه مرد مىشد.
ثانیاً: مرد همانگونه که دیه بیشترى به او اختصاص مىیابد در مقابل وظیفه دارد که در پرداخت دیه قتلها و جنایات خطایى بستگان خود (بهعنوان عاقله) مشارکت کند، در حالى که زن از این امر معاف است.
ممکن است گفته شود که در عصر حاضر، زنان، همدوش مردان به فعالیتهاى اقتصادى اشتغال دارند و در تأمین مخارج زندگى با مرد شریک هستند، پس دلیلى بر کم بودن دیه آنها در عصر کنونى وجود ندارد.
در پاسخ به این صحبت باید گفت که اولاً صحیح است که زنان دوشادوش مردان فعالیت اقتصادى مىکنند اما در عین حال، هیچگاه نمىتوانند امنیتى را که مرد براى خانواده به وجود مىآورد، ایجاد کنند. در واقع، زنان در ایجاد حریمى مطمئن براى خانواده هیچگاه به پاى مردان نمىرسند.
ثانیاً همانگونه که قبلاً هم بیان شد بسیارى از مشاغل پردرآمد هستند که با وضعیت جسمى و عمومى زنان تناسب ندارند و لذا فقط در انحصار مردان قرار دارند و طبیعى است که بازدهى اقتصادى مردان را بالا مىبرد. در عین حال اگر واقعاً بازدهى اقتصادى زن و مرد مساوى است، چرا در جوامعى که بهظاهر از حقوق زنان دم مىزنند اکثریت وزرا و وکلا و مسئولان را مردان تشکیل مىدهند؟
اشکال دیگرى که ممکن است مطرح شود آن است که آیا نصف بودن دیه زن تبعیض علیه او و بهنفع مردان است؟
پاسخ به این سؤال هم آن است که اسلام، دین مساوات است و مرد و زن بودن در این دین هیچ امتیازى نیست اما در امر نصف بودن دیه، مصلحتى وجود دارد. چنانکه احکام دیگرى در اسلام وجود دارد که بهدلیل مصالحى به نفع زنان وضع شده است، از جمله اینکه اگر شخص مسلمانى مرتد شود (مرتد فطرى) چنانچه مرد باشد حتى اگر توبه هم کند، بهنظر بسیارى از فقها به مرگ محکوم مىشود اما اگر زن باشد در صورتى که توبه کند، آزاد شده و به زندگى عادى خود برمىگردد.
همچنین در علل فسخ نکاح، اگر مردى بعد از عقد نکاح، دیوانه شد، زن حق دارد نکاح را فسخ کند در صورتى که اگر همین اتفاق براى زن بیفتد، مرد حق فسخ ندارد. منبع: فارس برچسب ها: دیه ، زن ، مرد
منبع: ناطقان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت nateghan.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ناطقان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۱۵۴۰۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وعده صادق و جنگ احزاب چه شباهت عجیبی؟!
به وضوح میتوان دید که عملیات «وعده صادق» رنگ و بوی جنگ احزاب را دارد و گویی از ضربه علی علیهالسلام در آن روز، سمت و سو گرفته است. - اخبار رسانه ها -
به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم، حسین شریعتمداری در یادداشتی نوشت: 1- جنگ خندق در جریان است. همه دشمنان اسلام از هر حزب و گروه و عقیده با یکدیگر متحد شده و به مقابله با اسلام آمدهاند. اسلام را دشمن مشترک خود میدانند و به این نتیجه رسیدهاند که اختلافات را برای مدتی کنار بگذارند و همگان به مقابله با این دشمن مشترک برخیزند و پس از آن، هرکدام به راهی بروند که پیش از آن میرفتند. از این روی جنگ خندق را «جنگ احزاب» نامیدهاند. قبائل و احزاب با همراهی یهود، سپاهی نزدیک به ده هزار مرد جنگی و مجهز به آخرین تجهیزات تدارک دیده و به محاصره مدینه آمدهاند. در این سوی اما، سپاه اسلام که تعدادشان به سههزار نفر هم نمیرسد و از تجهیزات اندکی برخوردارند، در پس خندق که به ابتکار سلمان فارسی حفر شده است، به مقابله ایستادهاند. از سپاه کفر 5 پهلوان نامدار و جنگجوی بینظیر که عمروبن عبدود سرآمد آنان است به میدان آمدهاند. عمرو، هماورد میطلبد و کسی جرأت مقابله با او را ندارد. از سپاه اسلام، علی علیهالسلام به میدان میرود. رسول خدا(ص) در توصیف این پیکار میفرمایند: «بَرَزَ الاْیمَانَ کُلُّهُ اِلى الشِرْکِ کُلِّهِ...تمام ایمان در برابر تمام شرک قرار گرفته است». امیرالمؤمنین در میان حیرت و ناباوری همگان، با ضربه شمشیر، عمروبن عبدود را از پای در میآورد. چهار پهلوان دیگر فرار را برقرار ترجیح داده و میگریزند. سپاه شرک انسجام و استحکام خود را از دست میدهد. سپاهیان اسلام غریو شادی سر میدهند. و پیامبر اعظم(ص) میفرمایند: «ضَربَةُ عَلِی یَومَ الخَندَقِ اَفضَلُ مِن عِبادَةِ الثّقلین... [ارزش] ضربت علی در روز خندق از عبادت تمام جنّ و انس برتر است».
2- از سپاه اسلام علی(ع) در میانه میدان است و از آن سوی، عمروبن عبدود. چرا پیامبر خدا از این صحنه با عنوان درگیری «همه اسلام» با «همه کفر» یاد میفرمایند؟! و ضربت علی را از عبادت همه جهانیان برتر معرفی میکنند؟! این علت را اگرچه بسیاری از مورخان و شاهدان آن روز بر زبان و قلم آوردهاند ولی شنیدن آن از زبان رسول خدا(ص) شیرینتر و دلنشینتر است. حضرت ایشان خطاب به علی میفرمایند: «اى على! مژده باد تو را که اگر عمل تو را به تنهایى در این روز با عمل تمامى امت محمد بسنجند عمل تو بر آنها برتری دارد؛ زیرا خانهاى از خانههاى مشرکان نیست مگر آن که با کشته شدن عمروبن عبدود خوارى و زبونى در آن وارد شده است و خانهاى از مسلمانان نیست جز آن که با قتل او عزت و شوکت یافته است» و این کلام نیز از حضرت پیامبر(ص) در همین خصوص است: «ذهب ریحهم و لا یغزوننا بعد الیوم و نحن نغزوهم انشاءالله... از امروز به بعد شوکت و عظمت اینان [کفار و مشرکان]فرو ریخت و از این پس دیگر به جنگ ما نخواهند آمد و ماییم که در آینده -اگر خدا بخواهد- به جنگ آنان خواهیم رفت».
3- حالا به عملیات اخیر سپاه اسلام «وعده صادق» که نیمهشب 25 فروردینماه 1403 (13آوریل 2024) علیه رژیم صهیونیستی صورت پذیرفت باز میگردیم.
الف: در یکسوی این آوردگاه، سپاه اسلام قرار دارد و در سوی دیگر همه دشمنان ریز و درشت جمهوری اسلامی به صف ایستادهاند. رژیم صهیونیستی، آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان و 23 کشور دیگر که از شمال و جنوب و مشرق و مغرب برای مقابله با عملیات از پیش اعلام شده ایران به حالت آمادهباش درآمده و تمامی توان خود را به صحنه آوردهاند (نظیر آنچه در جنگ احزاب اتفاق افتاده بود).
ب: توان و تجهیزاتی که مجموعه دشمنان در اختیار دارند بارها بیشتر و گستردهتر از این سوی آوردگاه است. هیمنه و قدرت دشمن به اندازهای مخوف، گسترده، فراگیر و چشمپُرکن است که هیچ قدرت دیگری جرأت مقابله با آنها را ندارد. رژیم صهیونیستی خود را چهارمین ارتش قدرتمند دنیا و شکستناپذیر میداند! آمریکا ابرقدرت بلامنازع جهان تلقی میشود. انگلیس و سایر کشورهای اروپایی با برخورداری از پیشرفتهترین تسلیحات در پیمان «ناتو» گرد آمدهاند، بسیاری از کشورهای عربی و غیرعرب منطقه، تمام قد به خدمت رژیم صهیونیستی درآمده و در عرصه حضور دارند و... (مقایسه کنید با هیمنه و تجهیزات و لشکر پُرشمار مشرکان در جنگ احزاب).
ج: عملیات «وعده صادق» در اوج اقتدار صورت میپذیرد و موشکها و پهپادهای سپاه در میان ناباوری و حیرت دشمنانی که با همه توان به صف ایستاده بودند از سامانههای دفاعی چند لایه رژیم صهیونیستی و پدافند 23 کشوری که پیشاپیش آماده شده بودند عبور میکند و دو هدف از قبل تعیینشده را با دقتی مثالزدنی منهدم میکند. دشمنان ریز و درشت تقریباً بدون استثناء و با حیرتی آمیخته به یاس و ناامیدی، پوشالی بودن ادعای شکستناپذیری خود را به چشم میبینند و آشکارا اعتراف میکنند که قدرت بازدارندگی خود در مقابل توان نظامی توأم با هوشمندی ایران اسلامی را از دست دادهاند... (شبیه شکست هیمنه و شوکت سپاه شرک در جنگ احزاب که با کشته شدن عمروبن عبدود، فرو پاشید) و در همان حال غریو شادی ملتهای مسلمان و همه مظلومان و حقطلبان جهان به آسمان بلند میشود و... (یادآور غریو شادی مسلمانان بعد از ضربت کارساز امیرالمؤمنین علیهالسلام که از عبادت ثقلین برتر بود).
د: این روزها علاوهبر اعتراضات انبوه و سراسری مردم دنیا علیه جنایات وحشیانه صهیونیستها در غزه، چند هفتهای است که اساتید و دانشجویان دانشگاههای آمریکا، اروپا، اقیانوسیه، آسیا و آفریقا، نیز در اعتراض به نسلکشی و جنایات رژیم صهیونیستی و کشورهای حامی آن به صحنه آمدهاند و خواستهها و شعارها از محکومیت اسرائیل عبور کرده و به محو این رژیم وحشی تغییر مسیر داده و اخبار مربوط به خیزش اساتید و دانشجویان علیه رژیم صهیونیستی به خبر اول رسانههای دنیا تبدیل شده است. ضرب و شتم دانشجویان و اساتید و بازداشت و اخراج آنها نه فقط دامنه این اعتراضات را کاهش نداده بلکه بر گستره آن نیز افزوده است. همین چند ساعت قبل خبر رسید که در محوطه مقابل کاخ سفید تصویر رهبر انقلاب و پرچم فلسطین نصب شده و دانشجویان دانشگاه میشیگان در جشن فارغالتحصیلی خود با پرچمهای فلسطین حضور یافتهاند و...
4- اگرچه گفتهاند؛
همتای علی نخواهد آمد هرگز
صد بار اگر کعبه ترک بردارد
و این سخن حکیمانهای نیز هست، اما، به وضوح میتوان دید که عملیات «وعده صادق» رنگ و بوی جنگ احزاب را دارد و گویی از ضربه علی علیهالسلام در آن روز، سمت و سو گرفته است. چرا که ضربه عملیات وعده صادق فقط
بر سر رژیم صهیونیستی فرود نیامده است. رژیم صهیونیستی در این عملیات جای عمروبن عبدود نشسته بود! عملیات وعده صادق ضربهای سرنوشتساز بر آمریکا، اروپا، ناتو و تمام کشورهای عرب و غیرعرب حامی اسرائیل است... دقیقاً الگو گرفته از جنگ خندق و تار و مار شدن احزاب.
5- و بالاخره، این نکته نیز از قول «محمد حسنین هیکل» نویسنده و روزنامهنگار بلندآوازه مصر خواندنی است. او درباره اولین دیدارش با امام خمینی(ره) که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و در تهران صورت گرفته بود مینویسد؛ «یکی از صحابه رسول خدا(ص) را دیدم که گویی از تونل 1400 ساله زمان عبور کرده و به عصر حاضر آمده است، تا سپاهیان علی را که بعد از شهادت او پراکنده شده بودند، گرد هم آورد و اسلام فراموششده را بار دیگر بر کرسی حکومت عدل علی بنشاند. من در چهره او این توانمندی را به وضوح میبینم».
منبع:کیهان
انتهای پیام/