پرکاربردترین آیاتی که بر کتیبهها نقش شدهاند
تاریخ انتشار: ۱ اردیبهشت ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۱۶۳۰۰۳
علی آسترکی، مسئول گنجینه قرآن آستان مقدس حضرت معصومه(س) در گفتوگو با ایکنا، در پاسخ به اینکه آیات، احادیث و روایاتی که بیشتر از سایر موارد در کتیبهها مورد استفاده قرار گرفته است و میگیرد، عنوان کرد: بیشتر مواردی که مشاهده کردهام شامل آیتالکرسی و «وان یکاد» بوده است. در کتیبههایی که در آنها از پارچه سیاه استفاده میشود، اشعار محتشم کاشانی و «ان الحسین مصباح الهدی» به چشم میخورد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی در ادامه این مبحث گفت: در حرم حضرت معصومه (س) و مسجد طباطبایی یک کتیبه زیبا از سوره حجرات قرار گرفته که دور گنبد با نمایی زیبا ساخته شده است. همچنین در امامزاده حمزه یزد، اشعار فارسی در کتیبهای به ارتفاع یک متر و نیم از سطح زمین و روی سنگ مرمر حک شده است. حدود صد متر کتیبه است که روی آن شعر و حدیث با ترجمه آن نوشته شده است.
آسترکی از نگارش یک دور کامل سوره حجرات که از سورههای بسیار کاربردی به شمار میرود، بر روی گنبد حرم حضرت معصومه(س) یاد و اظهار کرد: این اثر، هنر نگارش استاد کاتبی است که انسان را به خواندن آیات دعوت می کند. «اللَّهُ نُورُ السَّمَوَتِ وَالْأَرْضِ» از جمله آیاتی است که در کتیبههای دور محرابها نوشته شده است.
وی در بخش دیگری از سخنانش درباره کتیبههایی که ضریحها به کار گرفته شده است گفت: در اطراف مقبرهها مانند مزار حضرت رضا(ع) و حضرت معصومه (س) و اطراف پنجره فولادی یک قاب مورد استفاده قرار گرفته که اشعار فارسی بر روی آنها نوشته شده است. همچنین دور گنبد هر دو حرم یاد شده، اشعار فارسی استفاده شده است.
آسترکی ادامه داد: وقتی از صحن گوهرشاد وارد حرم امام رضا(ع) میشویم، سورههای معوذتین، چهارقل و ... در قالب کتیبههای بزرگ و قدیمی دیده میشود. این کتیبهها در بالای مسجد گوهرشاد دیده میشود. نگارش سوره بقره در مسجد امام حسن عسکری (ع) از دیگر مواردی است که میتوان از آن یاد کرد.
وی در این باره که آیا روی شیشه نیز کتیبهنگاری صورت گرفته است یا خیر و موارد غیر از سنگ و گچ که بر آنها کتیبه نوشته شده است کدام هستند، گفت: تاکنون کتیبهای روی شیشه ندیدهام. در عین حال علاوه بر گچ سنگ، روی فلزات نقره، مس، برنج و طلا نیز کتیبهنگاری انجام میشود. برای مثال در اطراف گنبد طلایی حرم امام رضا (ع) و اطراف ضریح میتوان اشعاری را مشاهده کرد که در قالب کتیبه نوشته شده است.
آسترکی همچنین به موارد مشابه دیگر اشاره و عنوان کرد: در امامزادههایی که در استان مرکزی وجود دارند، همچون امامزاده محمد و عون (ع) نیز اشعار مختلفی دیده میشود. محتوای اشعار متناسب با شخصیتی است که در آنجا به خاک سپرده شده است. اشعار حرم حضرت معصومه (س) و امام رضا (ع) نیز چنین هستند.
وی در پاسخ به اینکه آیا در استفاده از کتیبهها، نمونههایی در استفاده عمومیتر همچون کتیبه در سر در منازل وجود دارد، گفت: تمام سنگ قبرها یک نوع کتیبه به شمار میآیند. برای مثال گنجنامه در همدان، سنگنگارهها و در مکان کاخ آپادانا، شوش و تخت جمشید، همچنین بیستون در کرمانشاه از این جمله هستند. در مسجد نیز کتیبههایی را در مسجد سپهسالار داشتیم که اکنون به کتابخانه مجلس تبدیل شده است.
آسترکی ادامه داد: پیش از اسلام، هنر سنگنوشتهها بسیار مورد استفاده و توجه بود. کتیبههای سنگی در دوران اسلامی دیده میشود. سنگ مزارها در قبرستان بقیع نیز از این دست هستند. تصور میکنم که هنر پیش از اسلام به صورتی زیبا با آنچه مطلوب اسلام بوده، ترکیب شده است.
وی اظهار کرد: وقتی ایرانیان اسلام را پذیرفتند، به آنچه که مورد پذیرش اسلام بود گرایش پیدا کردند و خوشنویسی از این دست بود که محدودیتی در آن وجود نداشت و ایرانیان این هنر را مانند طلاکاری، طلانویسی و تذهیب را وارد هنر اسلامی و عربی کردند. عربهای شبه جزیره از هنر به معنی هنر تا حدود زیادی تهی هستند و قدیمیترین سنگ نوشتهها در عربستان به دوره جاهلی و عمروبن قیس مروبط میشود.
آسترکی ادامه داد: میزان استفاده از کتیبه در شبه جزیره عرب و حرم حضرت رسول (ص) و مسجد النبی بسیار است و به کاتبان ترک مربوط میشود. زمانی که هنر خط پیشرفت کرد، ایرانیان به خط نسخ ویژه ایرانیان رسیدند که نماد آن استاد احمد نیریزی است که استاد وی محمد ابراهیم قمی است. وی همزمان با دوره صفوی به برگزاری مناظره فرهنگی و نظامی با عثمانیها پرداخت.
وی از پیشرفت کتابت قرآن یاد و عنوان کرد: در این دوره نسخ عثمانی رشد پیدا کرد که نمونه آن را در عربستان نمیبینیم. در دوره قاجار خط تفکیک شد و خوانایی آن افزایش یافت. البته عثمانیها هم در خط پیشرفت کردند. در همین اثنی ایرانیان در خط ثلث دچار ضعف شدند و چهره شاخصی در زمان قاجار در حوزه کتیبهنگاری نداریم.
وی با بیان اینکه عثمانیها این مسیر را ادامه دادند، گفت: اگر بخواهیم مقایسهای میان ایران و ترکیه در حوزه کتیبهنگاری و ثلثنویسی داشته باشیم و اساتیدی چون موحد و عبدالرضایی را کنار بگذاریم، باید بگوییم که فاصله زیادی با اساتید ترک داریم. علت آن است که گسست فرهنگی در خط ثلث ایجاد شد.
آسترکی از مقطعی از زمان یاد کرد و افزود: در دورهای مسجدالحرام در دست عثمانیها بود و کتیبهنگاری عثمانیها در این مکان دیده میشود. در درون و بیرون مسجدی که به نام قدس شناخته میشود و قبةالصخره نامیده میشود، کتیبهنگاری عثمانیها دیده میشود. در قدس و حجاز، نمونه خطهای مرتبط با عثمانیها بسیار است. در این مکانها سنگنوشتهها قدمت 30 هزار ساله دارد.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۱۶۳۰۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پمپئو در کتابش درباره راضی کردن ترامپ به ترور سردار سلیمانی چه نوشته است؟
محمدعلی ابطحی در یادداشتی با عنوان «هرگز یک قدم پا پس نمیکشم» برای روزنامه اعتماد نوشت: «هرگز یک قدم هم پا پس نمیکشم» این نام کتابی است که مایک پمپئو، رییس سازمان سیا و وزیر خارجه مورد علاقه آقای ترامپ از خاطرات خودش در این دو مسوولیت نوشته است. من اخیرا آن را خواندم.
دکترین وی که معتقد است دکترین ترامپ هم هست، کلمه «امریکا اول است». این یعنی در همه اتفاقات دنیا و به هر قیمتی اول باید برای منافع امریکا مبارزه کرد. سوتیتر اسم کتابش هم هست: نبرد برای امریکایی که دوست دارم.
دوران ترامپ البته یک دوره کاملا متفاوتی با ریاستجمهوریهای امریکا بود. یکی از عواملش وجود افراد تندرویی بودند که در میز سیاستگذاری کنارش مینشستند. از خاطرات پمپئو و نیز از کتاب خاطرات جان بولتون (اتاقی که در آن اتفاق افتاد) که قبلا خوانده بودم به خوبی فهمیده میشود با وجود این افراد تندرو در کنار ترامپ، کسی که معتدلتر از همه هست شخص ترامپ بوده.
نکته دیگر مهم در زندگی پمپئو، اعتقادات دینی اوست. بسیار پایبند و معتقد به ماوراء خودش را تعریف میکند. این خصلتش باعث شده که تصور کند در بسیاری از جنایات جهان، خدا پشتیبانش بوده و او راه صواب را انتخاب کرده است.
این در همه جای دنیا میتواند خطرناک شود.
بنا به همین فلسفه که بهرغم میل سیاسیاش در جای جای کتاب مشهود است، کینه عمیقی نسبت به مسلمانان ارائه میکند. یا در جایی میگوید وقتی رییس سیا بودم، حس کردم ماموران به خاطر مخفی بودن کارهایشان استرس فراوان دارند. من این وضعیت را با راهاندازی یک برنامه مشاوره مذهبی راه انداختم و با کمک چند کشیش نظامی بازنشسته ارتش الگویی مناسب با سیا راه انداختم.
پمپئو در این کتاب اذعان میکند که تنها معیار ما برای ورود نیروها و بیرون کردن قدیمیها میزان وفاداری به رییسجمهور ترامپ بود. ومثل همه جای دنیا تا زمینه سخن فراهم آید به دولتهای قبل حملههای عنیف میکند.
در کتاب هرگز یک قدم هم پا پس نکش به مساله اتمی ایران مفصل میپردازد. وقتی در فصل قبلش ریز برنامهریزی سیا و خودش را برای سفر و گفتگو با رهبر کرهشمالی نقل میکند - که فصل خواندنی و شیرینی است - روی این نکته تاکید میکند که رییسجمهور ترامپ فقط دوست دارد مطرح شود. بنا به همین فلسفه رییسجمهور تحت تاثیر ماکرون در اجلاس گروه هفت در ۲۰۱۹ متقاعد به ورود مجدد به توافق هستهای شد؛ من، بولتون با کمک نتانیاهو او را منصرف کردیم.
یک بخش جدی کتاب در مورد اسراییل است. بیرودربایستیترین تعبیرات را که منافات کامل با شعار اول امریکا دارد در این بخش آورده است.
در مورد سردار سلیمانی هم خیلی نوشته است. از قبل اینکه در سازمان سیا مستقر شود، مساله قتل سلیمانی را دنبال میکند و میگوید از قبل در موردش تحقیق کرده بودم و مینویسد او یکی از قهرمانان جنگ ایران و عراق بود و بهرغم قامت یک متر و ۶۶ سانتیاش ژستی نظامی و چهرهای قهرمانانه داشت و افرادش عاشقش بودند.
به نامه بدون پاسخی که به سلیمانی نوشته اشاره میکند که در آن او را تهدید کرده است. بعد که رویارویی بین ایران و امریکا زیاد میشود بهانه برای آنها جور میشود که رییسجمهور ترامپ را راضی به کشتن او بکنند. وی میگوید: «میدانستیم جانشینی برای سلیمانی خواهند گذاشت، اما هیچ کدام از چنین ترکیبی از اقتدار، اندیشه، خشونت، و محبوبیت در میان مردم برخوردار نخواهند بود.» اعترافی عجیب از بدترین دشمن سلیمانی.
تفاصیل برنامهریزی و سیر راضی کردن ترامپ و اجرای عملیات را در این کتاب شرح میدهد.
با توجه به اینکه وزیر خارجه بوده است در بقیه کتاب، روابط با چین، روابط با روسیه و چالشهایی که با آنها هست، مشکلات امریکا با مکزیک، ونزوئلا و نقاط دیگر را هم به تفصیل میآورد.
چنانچه معروف بود در هر مناسبتی در کتاب علیه رسانههای امریکایی و رسانههای جهان نیز قلمفرسایی کرده است.
برای علاقهمندان به سیاست کتابی خواندنی است.
کتاب خاطرات پمپئو توسط نشر ثالث منتشر و هاجر هوشمندی آن را ترجمه کرده است.