Web Analytics Made Easy - Statcounter

بیست و پنجم ارد‌یبهشت مصادف با روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی است که در مورد نقش این حکیم و شاعر ایرانی است.

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، بیست و پنجم ارد‌یبهشت مصادف با روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی است که در مورد نقش این حکیم و شاعر ایرانی با عبدالرضا سیف استاد تمام رشته ادبیات دانشگاه تهران به گفتگوی تفضیلی پرداخته‌ایم که بخش سوم این گفتگو تقدیم خوانندگان می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ایران سرزمین توحید، توران(شرق) سرزمین معرفت دوگانه و سلم (یونان) سرزمین تثلیث

فردوسی از طریق افراسیاب که فرزند تور و نوه فریدون است پای توران را به ایران باز می‌کند. از نظر فردوسی ایران کشور جان است و سرزمین عقل و روح و روان، اما توران سرزمین نفس، تاریکی، بی خردی، خدعه و بی‌عقلی است. دیوان همه در سرزمین توران زندگی می‌کنند و همه بدی‌ها از آن سرزمین شروع می‌شود و در ایران با دیوان مقابله است.

در واقع فردوسی نقال نیست نقاد است و داستان‌ها را با روش تحلیلی می‌پردازد. از نظر انسان شرقی دعوای حق و باطلی وجود ندارد بلکه خیر و شر لازمه هم هستند و این ناشی از نگاه ین و یانگی در معرفت انسان شرقی است.

اما سلم یعنی یونان و روم سرزمین تثلیث است معرفتی که آفریده‌ها را هم عرض خدای باری تعالی قرار می‌دهد و فردوسی نگران این نوع نگاه است.

آگاهی فردوسی از متون یونانی

بسیاری از دیرین‌گونه‌های موجود در شاهنامه و یا وقایعی که فردوسی ترسیم می‌کند نشان می‌دهد که او از متون یونان باستان و متن هرودوت آگاهی داشته است. وقتی می‌گوییم هم عصران فردوسی افرادی، چون ابن‌سینا بوده‌اند که با فلسفه یونان آشنایی داشته‌اند حتما فردوسی هم آشنایی داشته چرا که هر دو حکیم هستند البته خاستگاه فلسفه ایران نیست خاستگاه فلسفه یونان است و خاستگاه حکمت ، قرآن است حکمت از جنس عقلانیت متکی به وحی است.

تقابل تمدن ایران با تمدن غرب در اندیشه فردوسی

فردوسی در داستان رستم و اسفندیار خودش را به طور کامل نشان می‌دهد و آنجا تقابل تمدن ایران و تمدن غرب را ترسیم می‌کند رستم که نماینده کامل ملیت و عقلانیت است به عنوان پهلوان ایرانی با اسفندیار که مادرش رومی است درگیر می‌شود اسفندیار دست پرورده زرتشت و موبد موبدان است و از سوی زرتشت هدیه‌ای دارد که رویین‌تنی اوست.

اسفندیار نماینده دو چیز است یکی حکومت و دولت و دیگری دین بدون عقلانیت. از نظر فردوسی دین و عقلانیت و ملیت تا زمانی که با هم باشند می‌توانند موجب پیروزی باشند، اما زمانی که دین و عقلانیت مقابل هم قرار گرفتند شکست حاصل می‌شود. در این تقابل هیچ کدام پیروز نمی‌شوند هم اسفندیار کشته می‌شود و هم رستم.

 منظور فردوسی این است که اگر دین با اصلاح و خودسازی صورت نگیرد، می‌شود همان ابلیس که جزء عبادت کنندگان و نماینده دین بود، اما علمش تزکیه و تذهیب نداشت و لذا به ابلیس تبدیل شد. اینجا هم اسفندیار که دست‌پرورده زرتشت است، اما چون خودسازی نداشت گرفتار هوای نفس شد و مقابل رستم ایستاد لذا دین بدون تذهیب عقل و ملیت را نابود کرد.

هنر واژه‌سازی فردوسی 

در شاهنامه واژه‌های جدید و یا ترکیبی زیاد می‌بینیم و فردوسی به تنهایی چند هزار کلمه را اینگونه ساخته است؛ لذا او در زبان‌شناسی، لغت‌سازی و ترکیب بی نظیر است و بعد از هزار سال فرهنگستان هر کلمه‌ای از شاهنامه را که بخواهد عوض کند شکست می‌خورد امروز مشکل فرهنگستان در کلمه‌سازی این است که از روش شعرایی، چون فردوسی استفاده نمی‌کنند.

 فرهنگستان اول ایران در زمان احمدشاه بنا شده و افرادی، چون ملک‌الشعرای بهار، بدیع‌الزمان فروزانفر در آن فعالیت می‌کنند. یک نمونه از لغت‌سازی آن‌ها این است که به جای بلدیه، نظمیه و عدلیه کلمات شهرداری، شهربانی و دادگستری را ابداع کردند و یا به جای یونیورسال دانشگاه و یا به جای استیودنت دانشجو و دانش آموز.

یک ویژگی لازم برای واژه‌سازی داشتن فکر و ذوق شاعرانه است چرا که لازم است لغت از دل فرهنگ مردم بیرون بیاید و شاعر زبان مردم و عقل گویای مردم است لذا لغت‌سازی کار زبان‌شناسان نیست و به همین خاطر است که کلماتی که در فرهنگستان ساخته می‌شوند مورد تمسخر مردم قرار می‌گیرند، چون از فرهنگ مردم گرفته نشده است.

راز رنج سی ساله فردوسی چیست؟

اما چرا فردوسی عنوان می‌کند که در سی سالی که مشغول نگارش شاهنامه بوده رنج زیادی را متحمل شده است. ملک‌الشعرای بهار کتابی به نام فردوسی‌نامه دارد که صحیح‌ترین زندگی‌نامه فردوسی را در آنجا می‌بینیم. بعد از به غیبت رفتن امام عصر علیه السلام بین دو جریان معتزله (عقل‌گرا) و اشاعره که متکی به روایات جعلی خلفای اموی و عباسی بودند دعوای فکری وجود داشت.

اما از این میان جریان سوم جریان امامیه یا شیعیان بودند که دین را در بستر عقل به کار می‌گرفتند. نزاع فکری بین این دو جریان و سال‌ها بعد با روی کار آمدن غزنویان که محصول تفکر اشاعره بودند برای فردوسی ساده نبود. غزنویان با فرهنگ ایرانی و تفکر شیعه بیگانه‌اند. کسانی که ظرفیت دشمن اهل بیت شدن را داشتند.

اینکه فردوسی در اشعار خود مرتب از حضرت علی علیه السلام صحبت می‌کند قصد دارد که مقابل جریان اشاعره در خلفای عباسی و غزنویان که با کمک خلفای عباسی روی کار آمده بودند، بایستد. مهمترین دشمنی خلفا نابودی دولت شیعه یعنی دولت آل‌بویه است. دیلمیان در ری، شمال ایران و نیشابور حکومت می‌کردند و این شهرها اساسا از ابتدا شهر‌های شیعیان بوده‌اند. غزنویان که دنباله رو اشاعره بودند مرتب به روایات جعلی خلفای اموی و عباسی متکی بودند و با عقل و روایات ائمه مخالف بودند و عقل را منکوب می‌کردند این‌ها همان‌هایی بودند که می‌گفتند عقل اعتباری ندارد و خلفای اموی و عباسی مبنای دین هستند.

از سوی دیگر همیشه ایران و تمدن ایرانی مورد تهاجم غرب و شرق بوده‌اند یک تهاجم فکری فرهنگی که از سوی فرهنگی که از سوی غرب بوده بسیار پیش‌تر از فردوسی و از زمان جعل احادیث در دوران حیات ائمه که به مشاوره یهودیان حاضر در دربار اموی آغاز می‌شود.

بسیاری از معارف و فلسفه یونانی در قالب متون فلسفی و کلامی به جامعه اسلامی راه یافته بود و فضا را از حالت توحیدی دور کرده بود. از سوی دیگر فردوسی فرهنگ ایرانی را مورد تهاجم خلفای عباسی و فرهنگ منحط‌ شان می‌دید لذا به عنوان یک حکیم متذکر برای یادآوری عقبه دینی و ملی ایرانیان شیعه به آن‌ها سی سال رنج را تحمل کرده است.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: حکیم ابوالقاسم فردوسی شاهنامه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۶۲۱۳۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عقلانیت، معنویت و عدالت، سه ضلع تفکر شیعی هستند که برخاسته از معارف اهل‌بیت(ع) است

به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب، «نیکلاس مادورو» رییس جمهور ونزوئلا در ابتدای این دیدار ضمن ابراز خوشحالی از سفر آیت‌الله رمضانی به کشور ونزوئلا، روابط میان ایران و ونزوئلا را برادرانه، عمیق و قدیمی دانست و تصریح کرد: این روابط باید در راستای ارزش ها و اصول باشد. ما در جهانی زورگو زیست می کنیم. چاوز قرن ۲۱ را قرن ملت ها می دانست و ما بخشی از قرن ۲۱ هستیم، قرن ۲۱، قرن ما است. هیچکس نمی تواند حق آزادی و استقلال و زندگی در صلح و حق پیوند معنویت و فرهنگ و دین را از ما بگیرد.

رییس جمهور ونزوئلا با اشاره به این که دوستی ایران و ونزوئلا نه سیاسی و موقت، بلکه واقعی و راهبردی است، بر ارتباط میان میان ملت های ایران و ونزوئلا تاکید کرد.

نیکلاس مادورو با اشاره به ملاقات‌هایش با رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران، ایشان را فردی باهوش دانست که تحلیل دقیق و عمیقی از جهان و تحولات آن دارند.

وی تاکید کرد: ما همواره از رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران استفاده می کنیم و از دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) تقاضا دارم که سلام ویژه من را به حضرت آیت الله خامنه ای برساند.

*صهیونیست ها امروزه آمریکا را اداره می کنند

رئیس جمهور ونزوئلا در ادامه در تحلیل شرایط کنونی جهان اظهار کرد: جهان وارد دوره تحول جدیدی شده است. حدود ۱۰۰ سال از نازیسم و فاشیسم می گذرد، اما امروز شاهد حضور جریان‌های نازیستی و فاشیستی در آمریکا و کشورهای غربی هستیم. تمام مشکلات امروز جهان ناشی از همین نگاه فاشیستی و نازیستی است که در تمام ارکان کشورهای غربی نفوذ دارد.

وی ادامه داد: صهیونیست ها امروزه آمریکا را اداره می کنند و قدرت نظامی، سیاسی و اقتصادی در دست آنها است. هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات در آمریکا را صهیونیست‌ها کنترل می کنند. دو قدرت اصلی یعنی قدرت نظامی و شبکه های اجتماعی در کنترل آنها است. صهیونیست ها با قدرت نظامی، صلح را به خطر انداختند و با قدرت شبکه های اجتماعی از جمله فیس بوک، ایکس و امثالهم، افکار عمومی را دستکاری می کنند.

رئیس جمهور ونزوئلا خاطرنشان کرد: البته ما امروز وارد جهان چندقطبی شده ایم که در آن، قطب‌های مختلف قدرت مانند چین، روسیه و ایران شکل گرفته اند. ایران در حوزه نظامی پیشرفت های خوبی داشته است و این کشور در حوزه شبکه های اجتماعی نیز باید مقتدرانه وارد شود. ما در ونزوئلا گام اول خود را توسعه علم و فناوری قرار داده ایم و تبادلات علمی بین ونزوئلا با ایران را آغاز کرده ایم که امیدوارم تبادلات علمی گسترش یابد.

*عمیق و راهبردی بودن روابط بین ایران و ونزوئلا

آیت الله «رضا رمضانی» دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در ادامه این دیدار، روابط بین ایران و ونزوئلا را عمیق و راهبردی دانست و تصریح کرد: ظلم کردن و پذیرش ظلم براساس مبانی دین ما نکوهش و در مقابل بر کرامت و عدالت، تاکید شده است.
وی ادامه داد: امام خمینی(ره)، درس بزرگی به ملت ایران و ملل جهان دادند؛ آن درس این بود که ما می توانیم در برابر ظلم بایستیم و در مسیر تمدن سازی قرار بگیریم.

امام خمینی(ره) به چهار اصل باور و ایمان داشتند که آن اصول شامل ایمان به پروردگار، ایمان به هدف، ایمان به مسیر و ایمان به مردم است. امام خمینی(ره) بر اساس این چهار باور و رکن ایمانی، انقلاب کردند و تغییراتی را در ایران و جهان به وجود آوردند و معادلات موجود جهانی را برهم زدند.

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: باید تغییراتی در جهان صورت بگیرد تا ثروت دنیا به صورت عادلانه به تمامی مردم دنیا تعلق بگیرد، نه اینکه ۹۰ درصد مردم جهان از ۱۰ درصد مواهب جهان بهره ببرند و بهره بردن از ۹۰ درصد مواهب جهان فقط سهم  ۱۰ درصد مردم جهان باشد.

آیت الله رمضانی در ادامه با اشاره به بردگی مدرن اظهار کرد: ظلم هایی در جهان از طرف برخی از دولت ها صورت می گیرد که می توان آن را به بردگی مدرن برشمرد و باید بساط آن برچیده شود. در گذشته ۱۰۰ نفر یا ۱۰۰۰ نفر را به بردگی می گرفتند، اما امروزه ملت ها را به بردگی می گیرند لذا باید به حقوق انسان ها به معنای واقعی احترام گذاشت.

*تبدیل شدن ایران به یک قدرت جهانی

وی ادامه داد: عدالت در تفکر شیعی، جایگاه محوری دارد و سمبل عدالت در این تفکر، امام علی(ع) است، متفکرانی نظیر جرج جرداق به این مساله توجه کردند. عقلانیت، معنویت و عدالت سه ضلع تفکر شیعی هستند که برخاسته از معارف اهل بیت(ع) است.

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: حضرت مسیح(ع) برای اقتدار ملت ها خواهد آمد. ما شیعیان نیز معتقدیم که حضرت مهدی(عج) برای اقتدار ملت ها، خواهند آمد و حکومت دست صالحان می افتد و مستضعفان که تحت ستم قرار گرفتند بر جهان حاکم خواهند شد و ظالمان، مستکبران و ستمگران حذف می شوند.

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) خاطرنشان کرد: ایران از یک قدرت منطقه ای به قدرتی جهانی تبدیل شده است. توانمندی‌های ایران در حوزه های مختلف ناشی از رشد و قدرت علمی آن است. ایران در برخی از حوزه های علمی جزء ۱۰ کشور برتر جهان است و در رتبه‌بندی علمی جهانی رتبه ۱۶ را دارا است. لذا ایران آمادگی دارد تا تجارب و دستاوردهای علمی خود را با دیگر کشورها به اشتراک بگذارد. ما آماده ایم تا تجاربی که طی این سالیان در ایران در شرایط تحریم به دست آورده ایم در اختیار کشور ونزوئلا قرار دهیم.

*تاکید رئیس جمهور ونزوئلا بر توجه اش به پیروان مکتب اهل بیت(ع)

آیت الله رمضانی در پایان این دیدار از رئیس جمهور ونزوئلا خواست که توجه ویژه ای به پیروان و محبان مکتب اهل بیت(ع) در ونزوئلا داشته باشد و نمایندگان آنها را در مراسم های مرتبط دعوت نماید. این درخواست به شدت مورد توجه رئیس جمهور ونزوئلا قرار گرفت و وی تاکید کرد که نمایندگان پیروان مکتب اهل بیت(ع) همیشه مورد دعوت ما هستند.

در این دیدار همچنین دکتر «عبدالحسین کلانتری» معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران، «حجت الله سلطانی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در ونزئلا، «رامون بلاسکز» وزیر حمل و نقل ونزوئلا و رئیس کمیسیون ونزوئلایی همکاری با ایران، «ایوان خیل پینتو» وزیر امور خارجه ونزوئلا، «فردی آلفرد نازارس» معاون رئیس‌ جمهور ونزوئلا در امور فرهنگی و گردشگری و وزیر ارتباطات ونزوئلا حضور داشتند.

انتهای پیام/

دیگر خبرها

  • واکنش ضرغامی به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس/ وزیر میراث فرهنگی و گردشگری: این که گفته می‌شود سفر از سبد خانوار حذف شده حتما نادرست است و همان چیزی است که دشمن می‌خواهد
  • حرکت به سمت بیانیه گام دوم انقلاب وظیفه اصلی فرماندار کاشان
  • حذف سفر از سبد خانوار صحت ندارد/ اتفاقاً حال مردم خوب است و بیشتر هم سفر می‌روند
  • عقلانیت، معنویت و عدالت، سه ضلع تفکر شیعی هستند
  • عقلانیت، معنویت و عدالت، سه ضلع تفکر شیعی هستند که برخاسته از معارف اهل‌بیت(ع) است
  • تقابل فوتسالیست‌های ایران با قرقیزستان
  • وعده ایران برای نابودی ظلم جهانی قطعی است
  • ترسیم «چشم انداز» اقتصاد ایران در ۱۴۰۳
  • اعزام‌های حج تمتع از ۲۴ اردیبهشت آغاز می‌شود
  • معبر اطراف میدان توحید در کرمان پیاده‌راه می‌شود