کودکان بی‌دفاع، قربانی والدین معتاد/این بار نوبت کیست!

«اعتیاد» از آن دست معضلاتی است که مولد بسیاری از دیگر آسیب‌های اجتماعی، به شمار می‌رود و به همین دلیل برخی از صاحب‌نظران «اعتیاد» را مادر دیگر آسیب‌ها از جمله «کودک آزاری» عنوان می‌کنند.

ماجرای شکنجه اعظم زن مشهدی و دختران 5 و 7 ساله‌اش هدیه و هانیه توسط همسر او، یکی از صدها مواردی است که سرپرست معتاد کودک به آزار و اذیت کودکان خود دست می‌زد و البته همه حساسیت‌ها تنها برای موقعی بود که این کودک آزاری چند روزی در صدر اخبار صفحه حوادث رسانه‌ها بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گفته جامعه شناسان و روانشناسان حوزه اجتماعی، معضل فقر، کودک آزاری، خشونت‌های خانگی، همسر آزاری و دیگر معضلات و جرائم دنیای امروز رابطه مستقیم و تنگاتنگی با اعتیاد دارند و قربانی اصلی این معضل خانمان سوز، کودکان هستند. در این گزارش تاثیر معضل اعتیاد در وقوع و بروز کودک آزاری مورد بررسی قرار می‌گیرد.

رابطه کودک آزاری با اعتیاد غیرقابل انکار است

معضل کودک آزاری مصادیق متعددی را در بر می‌گیرد و این معضل اجتماعی، امروزه بیشتر بر اثر اعتیاد والدین یا سرپرست کودک رقم می‌خورد و وجود رابطه میان اعتیاد و کودک آزاری، امری غیرقابل انکار است.

حسین شیخ، مددکار اجتماعی و درمانگر حوزه اعتیاد در این زمینه اظهار داشت: اعتیاد به عنوان عامل ایجاد کننده بسیاری از آسیب‌های اجتماعی محسوب شده و متاسفانه عواقب ناشی از این معضل در بسیاری از موارد دامن‌گیر کودکان می‌شود.

این مددکار اجتماعی در ادامه تصریح کرد: معضل کودک آزاری مصادیق متعددی را در بر می‌گیرد و این معضل اجتماعی، امروزه بیشتر بر اثر اعتیاد والدین یا سرپرست کودک رقم می‌خورد و وجود رابطه میان اعتیاد و کودک آزاری، امری غیرقابل انکار است.

شیخ تاکید کرد: در برخی از موارد والدین معتاد و مصرف کننده موادمخدر، از کودک خود برای فراهم کردن مواد مورد نیاز از طریق مختلف، مثل تکدی‌گری برای تامین پول مورد نیاز ماده مخدر مصرفی و همچنین استفاده ابزاری از کودک در تهیه مواد سوءاستفاده می‌کنند که این مسئله از جمله مصادیق واقعی کودک آزاری محسوب می‌شود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: برخی از والدین معتاد نیز پس از مصرف مواد مخدر، به ویژه مخدرهای صنعتی به اذیت و آزار کودک خود دست می‌زنند و متاسفانه این امر در جامعه امروز ویژه در نقاط آسیب‌خیز و محروم به میزان قابل توجهی مشاهده می‌شود. من نیز بارها در جریان کارم با چنین کودکانی روبرو شده‌ام.

این درمانگر اعتیاد تاکید کرد: آسیب فقر نیز به طور مستقیم با معضلی چون اعتیاد مرتبط بوده و به عبارتی بسیاری از افرادی که به مصرف موادمخدر روی می‌آورند، در مدت زمان کوتاهی به معضل فقر نیز گرفتار می‌شوند.

شیخ در ادامه تصریح کرد: در نقاط حاشیه نشین و محروم آسیب‌های اجتماعی با تنوع و میزان بالاتری رخ می‌دهد و از طرف دیگر هر چه آگاهی افراد نسبت به معضلاتی چون کودک آزاری کمتر باشد، احتمال وقوع این آسیب و در معرض خطر بودن تعداد بیشتری کودک در مناطق فوق وجود دارد.

شدیدترین موارد کودک آزاری و اعتیاد با یکدیگر رابطه مستقیمی دارند

در بسیاری از موارد کودکان توسط والدین معتاد مورد اذیت و آزار قرار گرفته و در برخی از مواقع نیز غفلت والدین مصرف کننده موادمخدر، مورد تهدید قرار گرفتن کودکان و اذیت و آزارهای مختلف جسمی و جنسی از سوی دیگران را باعث می‌شوند.

حبیب الله مسعودی فرید معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در گفتگو با خبرنگار حوزه حوادث و انتظامی گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ اظهار کرد: بین شدیدترین موارد کودک آزاری و اعتیاد رابطه مستقیمی وجود دارد.

فرید در ادامه تصریح کرد: با بررسی دقیق پرونده‌های کودک آزاری تشکیل شده در اورژانس اجتماعی، موضوع رابطه غیرقابل انکار دو معضل اعتیاد و کودک آزاری به تایید رسیده است.

وی خاطرنشان کرد: در بسیاری از موارد کودکان توسط والدین معتاد مورد اذیت و آزار قرار گرفته و در برخی از مواقع نیز غفلت والدین مصرف کننده موادمخدر، مورد تهدید قرار گرفتن کودکان و اذیت و آزارهای مختلف جسمی و جنسی از سوی دیگران را باعث می‌شوند.

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور تاکید کرد: مصادیق کودک آزاری در نقاط مختلف کشور، متفاوت است و نگرش به این معضل باید به صورت یک اولویت جدی برای سایر دستگاه‌های مسئول تبدیل شود تا شاهد کاهش وقوع این معضل اجتماعی باشیم.

مسعودی فرید تصریح کرد: وجود قوانین مشخص و اجرای بدون اغماض و چشم‌پوشی در حوزه دفاع از حقوق کودکان نقش به سزایی در کاهش وقوع جرائم این چنینی دارد و امیدواریم که نمایندگان مجلس شورای اسلامی، با جدیت بیشتری نسبت به تصویب لایحه حمایت از حقوق کودکان تلاش کنند.

ماموریت دختر 10 ساله‌: آماده کردن بساط نشئگی برای پدر معتاد

پدرم معتاد به تریاک بود و علاوه بر روزی دو وعده مصرف این ماده مخدر، گاهی هم با دوستانش پای بساط مشروب می‌نشست و این سوختگی‌ها  انگار نشانه‌ای شده است تا خاطرات آن روزهای سخت هیچگاه از جلوی چشمانم دور نشود.

ملیحه مادر معتادی است که در کودکی خود از طرف پدرش که او نیز به بیماری اعتیاد مبتلا بوده است، مورد اذیت و آزار قرار گرفته است و عوارض اذیت و آزارهای پدر معتاد به وضوح در دست‌هایش دیده می‌شود.

او که این روزها در 35 سالگی به سر می‌برد،  به زن‌های 50-60 ساله بیشتر شباهت دارد. ملیحه  در خصوص رد سوختگی‌ها و بریدگی‌های روی دست هایش گفت: پدرم معتاد به تریاک بود و علاوه بر روزی دو وعده مصرف این ماده مخدر، گاهی هم با دوستانش پای بساط مشروب می‌نشست و این سوختگی‌ها  انگار نشانه‌ای شده است تا خاطرات آن روزهای سخت هیچگاه از جلوی چشمانم دور نشود.

ملیحه رازهای سر به مهر کودکی سختی را که پشت سر گذاشته است را اینطور فاش کرد: من سومین فرزند خانواده و ۷ ساله بودم که مادرم به دلیل کتک‌های زیادی که از پدرم می‌خورد و دعوا و مشاجرات همیشگی‌اش با پدرم، از او جدا شد.

او اضافه کرد: پس از جدایی پدر و مادرم از یکدیگر، من و ۳ خواهر و دو برادرم، هیچ‌کدام رنگ خوشبختی را ندیدیم. خواهر بزرگترم که آن روزها، دختری ۱۰ ساله بود، از طرف پدرم ماموریت داشت تا هر روز بساط نشئگی او و دوستان از خدا بی‌خبرش را آماده کند و در همین گیر و دار هم خودش و هم من نیز معتاد شدیم.

ملیحه در ادامه به رد بریدگی‌ها و سوختگی‌ها روی دست راستش اشاره کرد و گفت: رد پای سنگدلی و بی‌رحمی پدر معتاد ما هم روی دست من و هم دست‌های خواهرم مژگان باقی مانده است و پدرم زمانی که بساط نشئگی‌اش دیر آماده می‌شد، ما را به شدت تنبیه می‌کرد.

ملیحه که خودش این روزها مادر سه فرزند قد و نیم قد است به رد سوختگی‌ نسبتا عمیقی روی صورت دختر دو ساله‌اش اشاره می‌کند و می‌گوید: من توی این سال‌ها مواد مختلفی را امتحان کرده‌ام، از تریاک گرفته تا شیشه و دوا (هروئین) و حتی مدتی را هم قرص مصرف می‌کردم؛ یک زمانی قرص و شیشه را با هم مصرف کردم و یکی از همان روزها وقتی که حسابی سرگرم نشئگی بودم ناگهان پایپ از دستم رها شد و روی صورت دختر کوچکم که از همسر سومم است، افتاد. تا به خودمم بیایم یک تاول بزرگ در اثر داغی پایپ، زیر چشم دخترم ماندگار شد.

او می‌گوید: پشیمانم که چرا صورت دخترم با دست‌های خودم به این روز افتاده است، اما هیچ کاری از دستم برای او برنمی‌آید و البته این دختر هم بزرگ بشود، یکی مثل خودم می‌شود؛ یک زن بی‌پناه که بخاطر بی‌سرپناهی تا کنون به صیغه چند نفر درآمده و از ۳ نفر از آن‌ها بچه‌دار شده است و دو فرزند اولش در بهزیستی نگهداری می‌شوند.

ملیحه گفت: هر دو برادرم مجید و منصور، در حال حاضر به دلیل دعوا و درگیری سر مواد با دو نفر از دوستانشان، هم اکنون در زندان به سر می‌برند و مریم خواهر بعد از خودم، صیغه مردی میان سال شده است و با او زندگی می‌کند و آتنا کوچکترین عضو خانواده از هم پاشیده ما نیز بخاطر اینکه شوهرش دستِ بزن داشت و بد دل بود، به تازگی طلاق گرفته است و این روزها سرکار می‌رود.

خمیازه‌ای لب‌های غنچه و بی‌رنگ «نازنین» دختر ملیحه را که به نظرم سنی بیش از ۳ سال نداشت باز کرد و وقتی متوجه حضور من شد، بیشتر خودش را در آغوش مادرش فشرد؛ آغوش مادری که اگر چه امنیت ندارد اما ترس از دیگران، این کودک بی‌دفاع را به خود دلگرم کرده است.

تصویب لایحه حمایت از حقوق کودکان، گامی بزرگ در نجات جان کودکان

ماجرای زندگی ملیحه حکایت گذران عمر کودکان بی‌شماریست که با والدین معتاد خود زندگی می‌کنند و خطرات فراوان سلامت جسمی و روحی و روانی آن‌ها را تهدید می‌کند.

بدون تردید تصویب لایحه حمایت از حقوق کودکان و اجرای دقیق آن، گامی بزرگ در نجات جان نوزادان و کودکانی خواهد بود که اعتیاد والدینشان، زندگی حال و آینده آن‌ها را متاثر از مشکلات متعددی ساخته است.

شاید در همسایگی خود ما نیز از این دست کودک آزار‌ها رخ می‌دهد و جان کودکی از طرف پدر یا مادر معتاد خود مورد تهدید است و مشغله‌های زندگی به ما اجازه نمی‌دهد که پیگیر علت گریه‌های گاه و بیگاه کودکان در و همسایه باشیم؛ اما نباید فراموش کرد که ممکن است بی‌تفاوتی هر یک از ما حادثه شوم دیگری را برای یک کودک دیگر رقم بزند و جان کودکی دیگر را بستاند.

 

منبع: افکارنيوز

کلیدواژه: معتاد آزار و اذیت کودک آزاری جامعه کودکان اعتیاد والدین پول فقر معاون بهزیستی حقوق مجلس شورای لایحه پدر خانواده زندان طلاق سلامت روحی و روانی مشکلات اعتیاد کودک آزاری نمایندگان مجلس شورای اسلامی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۶۶۷۰۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آموزش حلقه مفقوده حریم خصوصی در اینترنت/ کشورها برای محفاظت از کودکان چه کردند؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم وفناوری آنا، با آمدن تکنولوژی و فناوری استفاده از تبلت و گوشی در میان کودکان و نوجوانان رواج پیدا کرده است، اما استفاده از فناوری چه اندازه کنترل شده است تا کودکان محتوا‌های مربوط به سنین خود را مشاهده کنند؟

اینترنت و فضای مجازی به همان میزان که مفید و سودمند است می‌تواند مخرب باشد به خصوص برای کودکان و نوجوان که نمی‌توانند محتوای نامناسب و مناسب از یکدیگر تمیز دهند و نیازمند کنترل مستقیم از سوی والدین هستند اما این کنترل نمی‌تواند به صورت مستمر صورت بگیرد از طرفی رها شدن در این فضا خطراتی به همراه دارد.

حفاظت از کودکان اینترنت در کشور‌ها با وضع قوانین سختگیرانه

با پررنگ شدن استفاده از اینترنت در سراسر جهان کشورها به سمت وضع قوانینی رفتند تا فضای مناسب تری جهت استفاده کودکان و نوجوانان فراهم کنند. مثلا یکی از ایالات امریکا کودکان زیر ۱۸ سال را بین ساعت ۱۰:۳۰ شب و ۶:۳۰ صبح، از استفاده رسانه‌های اجتماعی منع  کرده و استفاده از رسانه‌های اجتماعی در این ایالت برای کودکان نیاز به تأیید سن دارد. برخی قوانین در دیگر ایالت‌های امریکا نشان می‌دهد که والدین می‌توانند به حساب‌های فرزندشان دسترسی داشته باشند و شرکت‌ها از جمع‌آوری اطلاعات مربوط به کودکان زیر ۱۳ سال بدون رضایت والدین منع شده‌اند.

سنگاپور

در سنگاپور نیز قوانینی برای مقابله آزار آنلاین کودکان در نظر گرفته شد طبق این قوانین پلتفرم‌های آنلاین موظف هستند در صورت گزارش محتوای مخرب اقداماتی انجام دهند و سیستم‌هایی مانند فیلتر‌های مختلف برای محافظت از کودکان به کار گیرند.

اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا استراتژی بهتری در این زمینه در نظر گرفته این استراتژی مجموعه‌ای از اقدامات پیشنهاد می‌‌کند که نخستین گام آن تولید محتوای آنلاین خلاقانه و آموزشی برای کودکان است که تنظیمات حریم خصوصی با استفاده از کنترل والدین انجام می‌شود. همچنین لایحه‌ای را برای جلوگیری و مبارزه با سواستفاده جنسی از کودکان در فضای آنلاین ارائه شده است.

فرانسه

فرانسه تولید کنندگان موبایل و رایانه مانند اپل و ... را وادار می‌کند گزینه‌ای برای محدود کردن دسترسی کودکان به اینترنت را برای والدین فراهم کنند. این قانون به طور کاملاً واضح استفاده و جمع آوری اطلاعات شخصی کاربران زیر سن قانونی را برای مقاصد تجاری مانند بازاریابی مستقیم ممنوع کرده است.

هند

کشور هند دستورالعملی را برای معلمان و والدین در خصوص ایمنی بازی‌های آنلاین صادر کرده است. طبق این دستورالعمل خرید دراپ‌های بازی بدون تاییدیه والدین مجاز نیست و باید از روش‌های پرداخت با رمز یکبار مصرف استفاده شود.والدین و معلمان باید به کودک آموزش دهند تا حریم خصوصی خود را در فضای آنلاین محافظت کنند.

استرالیا

استرالیا پیش نویس قانونی را ارائه کرده تا شبکه‌های اجتماعی را وادار کند برای کاربران کمتر از ۱۶ سال رضایت والدین را دریافت کنند. به این ترتیب استرالیا نیز به جمع کشور‌هایی می‌پیوندد که مشغول کنترل سنی شبکه‌های اجتماعی هستند و تلاش دارند قدرت شرکت‌های فناوری بزرگ را کنترل کنند.

انگلیس و امریکا

درسال گذشته میلادی انگلیس قانونی شامل ۱۵ استاندارد را اجرا کرد که هدف آن حفظ حریم خصوصی برای کودکان در فضای آنلاین است.در این میان آمریکا نیز در کنار اروپا و آسیا سعی دارد از کودکان محافظت کند. طی این لایحه پلتفرم‌های آنلاین موظف می‌شوند به والدین برای کنترل بهتر فعالیت‌های آنلاین فرزندانشان کمک کنند.همچنین ابزار‌هایی در اختیار والدین کودکان زیر ۱۶ سال قرار می‌گیرد تا از آنها محافظت شود.

چین
چین اقداماتی سختگیرانه علیه شرکت‌های فناوری بزرگ را آغاز کرد که پلتفرم‌های بزرگ باید به طور مرتب میزان حفاظت سایبری از افراد زیر سن قانونی را ارزیابی کنند تا محیطی سالم برای آنها فراهم شود.همچنین چین قوانینی برای محدود کردن وقت گذرانی افراد زیر ۱۸ سال در بازی‌های ویدئویی وضع کرد و مدت زمان مجاز برای این گروه سنی را به ۳ ساعت در هفته کاهش داد.

ایران و اینترنت کودکان

سال گذشته در کشور ما با راه‌اندازی سرویس اینترنت کودک و نوجوان (سرویس ۴۵۶) برای خانواده‌ها سه روش به‌منظور حفاظت از کودکان در فضای مجازی فراهم کرد که نخست با شماره‌گیری #۴۵۶*، دوم از طریق سایت و سوم از طریق اپلیکیشن ۴۵۶ این امکان برای خانواده‌ها فراهم‌شده تا دسترسی کودکان و نوجوانان خود به اینترنت را متناسب با سن و شرایط هر کدام تعریف و مدیریت کنند. زیرا حفاظت از کودکان در محیط اینترنت نیازمند تلاش هماهنگ والدین، تولیدکنندگان، ارائه‌کنندگان خدمات و قانونگذاران است. 

             

فراهم سازی فضای مجازی ویژه کودکان و نوجوانان در چارچوب فرهنگ 

در دولت سیزدهم صیانت به منظور ایجاد شرایط مناسب برای استفاده مفید، سالم کودکان و نوجوانان از فضای مجازی و مراقبت از آنان در برابر آسیب‌های ناشی از آن انجام می‌شود. از جمله اهداف اجرای طرح صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی می‌توان به فراهم سازی فضای مجازی ویژه خردسالان، کودکان و نوجوانان در چارچوب فرهنگ اسلامی-ایرانی برای استفاده مناسب از فضای مجازی و پیشگیری از آسیب‌های احتمالی آن اشاره کرد.

عیسی زارع پور وزیرارتباطات و فناوری اطلاعات با توجه به اینکه حوزه کودک و نوجوان در فضای مجازی حوزه بسیار مهمی است اما آن‌چنان‌که باید و شاید به آن پرداخته نشده است گفته بود که سابقه بحث حفاظت از کودکان در فضای مجازی قریب به دو دهه است که در دنیا دنبال می‌شود و در اواخر دهه هشتاد و اوایل دهه نود هم فعالیتهای خوبی در کشور انجام شد البته در ادامه کمتر به این حوزه توجه شده است و اقدامات انجام‌ شده یا کافی نبوده یا متناسب با چارچوب‌های فرهنگی کشورمان نبوده است.

تکالیف در نظر گرفته‌شده در سند صیانت از کودکان در فضای مجازی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شده تا با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر نهادهای فرهنگی یک محیط امن در فضای مجازی برای کودکان فراهم کند تا آن‌ها کمتر در معرض محتواهای نامناسب قرار گیرند. همچنین فراهم سازی محیط امن متناسب با سن و محتوایی که در اختیار کاربر قرار می گیرد، از دیگر تکالیف وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است که با همکاری خیلی خوب خانواده ارتباطات کشور و در رأس آن اپراتورهای تلفن همراه این امکان فراهم شده است.

سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی یکی از مهمترین سند‌هایی است که در راستای تاکیدات مقام معظم رهبری در مورد رها بودن فضای مجازی تدوین شده

سند صیانت از کودکان در فضای مجازی
سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی یکی از مهمترین سند‌هایی است که در راستای تاکیدات مقام معظم رهبری در مورد رها بودن فضای مجازی تدوین شده چرا که بر آسیب پذیرترین بخش جامعه که کودکان هستند تاکید داشته و برای کاهش آسیب پذیری در این حوزه موثر است. 

سند حمایت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی، از سال ۱۳۹۸ در دستور کار شورای عالی فضای مجازی قرار گرفته بود تا به واسطه آن اینترنت کودکان از اینترنت عمومی جامعه مستقل شود و هم تولید محتوای گسترده‌ای مخصوص کودکان و نوجوانان در فضای اینترنت انجام شود سند صیانت از کودکان در فضای مجازی خردادماه سال ۱۴۰۰ به تصویب رسید. 

این سند مصوب شورای عالی فضای مجازی خالق الگوی ملی برای نظم بخشی حقوقی و مدیریت فضای مجازی در ارتباط با کودکان و نوجوانان ایرانی است؛ و اصل این سند، ایجاد محیط مجازی صیانت شده برای کودکان و نوجوانان است.

کلام آخر 

محافظت از کودکان و نوجوانان در فضای اینترنت لازم و ضروری است و باید همه نهادهای مربوطه از جمله وزارت ارتباطات و شورای عالی فضای مجازی و وزارت فرهنگ پای کار باشند اما این نقش پررنگ والدین است که می تواند نتیجه مطلبوب را ارائه دهد و از آن مهم‌تر آموزش به کودکان و نوجوان از سوی خانواده و معلمان نکته پررنگی است که باید به صورت ویژه به آن پرداخت.

انتهای پیام/

مهدیه چوپانی