نازک ترین سد جهان در ایران +تصاویر
تاریخ انتشار: ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۶۶۷۸۴۸
یکی از بناهایی که مطمئنا همه ی کسانی که به یزد سفر کرده اند به گوششان خورده طاق شاه عباسی می باشد. بنایی که در زمره دیدنی ترین آثار تاریخی یزد قرار دارد. آفتابنیوز : هنر وخلاقیت ایرانیان از دیر باز معروف و مشهور بوده است و اکنون نیز که ما کتاب تاریخ را ورق می زنیم روز به روز به عظمت و بزرگی هنرمندان ایران پی می بریم یکی دیگر از بناهای خارق العاده ای که از گذشتگان برای ما به یادگار مانده است، سد شاه عباسی می باشد که ارتفاعی بالغ بر 60 متر دارد این سد که می توان آن را نمونه ای از توسعه ی پایدار به حساب آورد در میان مردم محلی به طاق عباسی مشهور است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
یکی از بناهایی که مطمئنا همه ی کسانی که به یزد سفر کرده اند به گوششان خورده طاق شاه عباسی می باشد. بنایی که در زمره دیدنی ترین آثار تاریخی یزد قرار دارد. این سد با 60 متر ارتفاع علاوه بر این که جزو قدیمی ترین و بزرگ ترین سد قوسی جهان است. در رده پر رکورد ترین بنای تاریخی ایران با دارا بودن رکورد 550 ساله بلند ترین سد جهان جای گرفته است. اگر از همه ی این عناوین بگذریم باز هم جدید ترین رکوردی که این سد دارد و در جهان هیچ سدی به پای آن نمی رسد این است که این سد به خاطر عرض تاج آن که حدود 1 متر می باشد رکورد دار نازک ترین سد جهان می باشد. که تا الان هیچ سدی به این مقام دست نیافته است. در سفر به طبس و تماشای یکی از زیباترین جاهای دیدنی طبس و جاذبه های گردشگری طبس سری بزنید و از کاربرد و ساخت آن حیرت زده شوید.
به جهت این که از سیستم انحراف در هنگام احداث سد دوری کنند. ایرانیان قدیم با روشی خلاقانه و کاربردی این سدها را روی طاق های آجری و در دره ها احداث می کردند که موجب کاهش بیشینه سیلاب نیز می شد. اگر زمانی سیلابی رخ می داد که معمولا دوره بازگشت آن حدود 10 ساله بود می توانست از زیر طاق به راحتی عبور نماید. همچنین برای حفاظت شهر طبس از شر سیلاب های رودخانه نهرین سد شاه عباسی به این شیوه عمل می نمود علی الخصوص 100 ها سال است که در سیلاب های بزرگ تر با ذخیره کردن مقدار ی از حجم سیلاب در پشت سد باعث حفاظت شهر طبس از شر سیلاب می شود. این سد بدون نیاز به هیچ گونه مدیریت و یا تعمیر و نگهداری قادر است هزاران سال بدون هیچ گونه نقصی به کار خود ادامه دهد و هیچ گونه رسوبی هم در پشت سد جمع نشود و دلیلش این است که خروجی سد موقعیتش طوری است که از انجام رسوب گذاری در پشت سد جلوگیری به عمل می آورد. شایسته است به این نکته اشاره کنیم که در زمان حاضر اگر بخواهیم با این علم عظیمی که در سد سازی متخصصان کشور ما دارند دوباره بخواهند سدی بر روی رودخانه نهرین احداث کنند تقریبا می توان ادعا داشت که مشخصات ساخت سد جدید به مشخصات این سد خیلی شبیه و نزدیک خواهد شد. واین امر خودش جای تامل دارد که چگونه در آن زمان این سد با این همه دقت و با این ظریفی ساخته شده است.
یکی از زیباترین جاهای دیدنی طبس و جاذبه های گردشگری طبس سد شاه عباسی می باشد و در سفر به طبس حتما از آن بازدید کنید. طاق بند این سد که قدیمی ترین بخش این سازه می باشد در قسمت پایین سد واقع شده و شامل طاق هایی آجری می باشد که بر روی کوه های سنگی دو طرف رودخانه قرار گرفته است. پشت این طاق بند دو قسمتی بودن بنا را که نشان دهنده زمان ایجاد می باشد را کاملا نشان می دهد و بندی طاق تا زیر تیزه حدود 17 متر و بلندایی بالغ بر 30 متر دارد. یکی از نکات جالب این می باشد که پهنای آجر های این طاق اندازه معینی ندارند و به جهت ایجاد مقاومت در طاق تا بدنه کوه به صورت شعاعی امتداد یافته اند. همچنین سومین مرحله مرمت یا ایجاد بند با قلوه سنگ در بالای بند ساخته شده است که در نوع خودش جالب می باشد. به یکی دیگر از نکاتی که باید در زمینه احداث سد اشاره کنیم و نشان دهنده خلاقیت و ابتکار معماران ایرانی می باشد این است که قوسی که در قسمت بالا، در بند ایجاد شده باعث می شود که بند مقاومت بیشتری در مقابل فشار که در پهنای بیشتر دهانه ی دره ایجاد می شود از خود نشان دهد.
چشمه ای که حتما غافلگیرتان می کند چون که هم آب سرد در این چشمه جریان دارد و هم آب گرم و جالب این است که در موازات هم آب گرم و سرد بیرون می آید. این چشمه در روستای خرو در طبس قرار دارد که تماشای آن و دیدن شگفتی آن خالی از لطف نیست. در سفر به طبس سری به یکی از شگفت انگیزترین جاهای دیدنی طبس و جاذبه های گردشگری طبس بزنید. چشمه ای که می توانید هم زمان یک پایتان را در آب سرد و پای دیگرتان را در آب گرم قرار دهید. به نظر شما آیا شگفت انگیز نیست؟ دلیل اختلاف دمای آب چشمه این است که ازدیوراه سمت راست چشمه آب گرم به داخل رودخانه می ریزد و اختلاف دمایی که در این حالت در چشمه به وجود می آید تا 10 درجه هم خواهد رسید.
تفاوت ساختاری که بین آب سرد جاری در رودخانه و غلظتی که آب گرم وجود دارد باعث می شود که این آب در بستر رودخانه حتی با طی مسافت 300 متر باز هم با هم ترکیب نشوند و این پدیده جالب و شگفت انگیز را به وجود آورند. اگر می خواهید که به آب گرم مرتضی علی (ع) بروید باید تقریبا 5 کیلومتر را با پای پیاده و در مسیر آبی طی نمایید تا به این چشمه شگفت انگیز برسید. در طول مسیرتان دیواره هایی با حفره های بزرگ و کوچک که با مانند دره ای در دو طرف شما قرار گرفته اند و دارای نظم خاصی می باشند، قرار گرفته اند. بزرگترین این حفره ها به حمام مرتضی علی معروف است برخی دیگر نیز چشمه های آب جوشانی هستند که در این دیواره ها قرار گرفته اند.
منابع:همگردی،سیری در ایران
کد خبر: ۵۲۴۶۴۲ تاریخ انتشار: ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۷ - ۱۰:۲۰
منبع: آفتاب
کلیدواژه: طبس سد یزد شاه عباسی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۶۶۷۸۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
با بزرگترین شهر زیرزمینی جهان بیشتر آشنا شوید
نوشآباد شهری با ظرفیتهای آئینی، فرهنگی و تاریخی در دل کویر است که مقصد بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی به شمار میآید و شهر کُهنی که در زیر آن قرار دارد در حال حاضر بزرگترین شهر زیرزمینی جهان به حساب میآید.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از اصفهان، از کاشان به طرف آران و بیدگل که میرویم در فاصله هشت کیلومتری به شهری تاریخی به نام نوشآباد میرسیم، شهری با قدمت بسیار در دل فلات کویر که تاریخ کهن آن شما را به یاد ایران باستان میاندازد.
کهن شهر نوشآباد در هشت کیلومتری کاشان از توابع آران و بیدگل با جمعیتی حدود ۱۵ هزار نفر در شمال استان اصفهان واقع شده است که تماشای این شهر شما را به دل تاریخ کهن ایران خواهد برد.
این شهر زیبا و تاریخی با بافت به نسبت کهن، هر فرد علاقهمندی را به اعماق تاریخ دعوت میکند، دورانی دور در زمان پادشاهی انوشیروان که وجه تسمیه این کهنشهر نیز به آن بازمیگردد که در ابتدا به انوشآباد و بعد نوشآباد تغییر نام داده است.
شهر نوشآباد در زمان ساسانیان، اقامتگاه انوشیروان پادشاه ساسانی بوده و نام اصلی آن انوشآباد بوده است، نامگذاری این شهر زیرزمینی به آن دلیل بود که انوشیروان آن را پادشاهی میکرده و از جمله مراکز مسکونی گسترده در فلات ایران محسوب میشده است.
شاید تصور کنید شهری با قدمتی بسیار در گذر زمان اصالت خود را از دست داده است و جذابیتی ندارد، حال آنکه این کهن شهر بافتها و دستکنهایی دارد که منزلگاه انسانهای آن دوره بوده و به دلیل ویژگی خاص و زیبای منحصر به فرد خود یکی از پایتختهای حکومت ساسانی محسوب میشده و همینطور دست نخورده باقی مانده است.
آداب و رسوم، آئینها و مراسم فرهنگی در این شهر دست نخورده سینه به سینه به نسل امروز منتقل شده است و خونگرمی مردمان این خطه سادگی و بی آلایشی مردمان قدیم ایران زمین را در ذهن هر رهگذر و گردشگر تداعی میکند.
شهر زیرزمینی نوش آباد بزرگترین شهر زیرزمینی جهان و بزرگترین اثر معماری دستکن جهان به شمار میرود، به همین دلیل سفر به این دیار کهن میان گردشگران خارجی پرطرفدار است. اگر بخواهید در تو در توی دالانهای باریک شهری زیر زمینی که خالی از سکنه است، گشتی بزنید و ماجراجویی بی نظیری را داشته باشید، راهی کاشان شوید.
در دل این شهر تاریخی عجایبی نهفته است که بیشتر شبیه افسانه است و هر بینندهای مجذوب آن میشود، رمز و رازهایی که به راحتی تاریخ قدیم ایران زمین را در ذهن شما تداعی میکند.
نوشآباد حدود ۱۵ سال پیش کشف شدمحمدجواد عبدلی، رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری شهرستان آران و بیدگل به خبرنگار ایمنا میگوید: حدود ۱۵ سال پیش به طور اتفاقی شهری زیرزمینی در منطقه کاشان کشف شد که حالا به یکی از شگفتانگیزترین جاذبههای این شهر تبدیل شده است.
وی افزود: این شهر نمونه منحصر به فردی از معماری دستکن جهان است که قدمت آن به ۱۵۰۰ سال پیش بازمیگردد و به عنوان بزرگترین شهر زیرزمینی دنیا شناخته شده و وسعت این شهر بیش از ۱۵ هزار مترمربع تخمین زده شده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری شهرستان آران و بیدگل خاطرنشان کرد: این منطقه باستانی در استان اصفهان و در فاصله هفت کیلومتری از شمال شهر کاشان قرار گرفته و از بیش از ۱۵۰۰ سال پیش یعنی صدر اسلام در زیر بافت کنونی شهر نوشآباد که از بخش مرکزی شهرستان آران و بیدگل به شمار میرود، نهفته است.
عبدلی اضافه کرد: شهر نوشآباد از ریشه انوشه به معنی جاودانی میآید و زنده ماندن شهری که در اعماق تاریخش جا داشته، مهر تأییدی به این نام زده است.
وی تاکید کرد: اعتبار تاریخی شهر کاشان با تپههای باستانی سیلک و کتیبههای مناره مسجد شناخته میشد، اما از زمانی که راه ورود به دنیای زیر زمینش کشف شد هرکسی از هر کجای دنیا برای دیدن هنر اعجابآور دستِ مردمان گذشته به کاشان میآید.
به گفته رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری شهرستان آران و بیدگل نوشآباد در دوره انوشیروان یکی از پایتختهای ساسانیان به شمار میرفت و این شهر زیرزمینی یا به گفته محلیها شهر اویی پناهگاهی برای مردمان آن زمان بود تا موقع حمله مغولها در امان باشند، اما سیلاب بخشهای زیادی از شهر اویی را از بین برده است.
عبدلی تاکید میکند: این شهر در سال ۱۳۸۳ توسط شخصی که در حال حفر چاه در خانهاش بود، کشف شد و دو سال بعد در تاریخ هشتم مرداد ۱۳۸۵، شهر زیرزمینی اویی در نوشآباد با شمار ثبت ۱۵۸۱۶ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
شهر زیرزمینی نوشآباد از حیرتانگیزترین شهرهای زیرزمینی جهان استاحمد شاه بالایی، شهردار نوشآباد میگوید: شهر زیرزمینی نوشآباد یکی از حیرتانگیزترین شهرهای زیرزمینی جهان است، این شهر زیرزمینی از بکرترین مکانهای دیدنی کاشان در شهر نوشآباد به شمار میرود.
وی اظهار میکند: دهخدا نام شهر را از ریشه انوشه به معنای جاودانی میداند، نوشآباد از قدیمیترین شهرهای ایران است و قدمت زیادی دارد، اما آنچه شهر را معروف کرده و بر سر زبانها انداخته است، وجود «شهر زیرزمینی اویی» است. این شهر همواره بسیاری از علاقهمندان تاریخ، هنر و باستانشناسی را به سمت خود میکشاند.
شهردار نوشآباد با اشاره به اینکه آنچه به نام شهر زیرزمینی «اویی» معروف شده ساختارهای متراکم، پیچیده و گستردهای همچون دالانهای باریک تودرتو و اتاقهایی با ابعاد کوچک است، اضافه میکند: مجموعه اویی در زیر بافت شهر شکل گرفته و تا سطح کنونی شهر نیز گسترده شده است.
شاه بالایی با بیان اینکه عمق شهر اویی را حدود چهار تا ۶۱ متر تخمین زدهاند، تصریح میکند: وسعت شهر زیر زمینی به قول اهالی منطقه، تا بیرون از حصار تاریخی شهر گسترش یافته و چهار کیلومتر تخمین زده شده است و این مجموعه را به صورت دستکن زیر بافت شهر نوشآباد به صورت مجموعهای از اتاقها، راهروها، چاهها و کانالهای متعددی در سه طبقه ایجاد کردهاند.
شهردار نوشآباد اظهار میکند: بر دیوارههای این شهر آثار برخورد لبه شیء تیز دیده میشود و با توجه به سختی جنس زمین این منطقه، باستانشناسان این فرضیه را مطرح کردهاند که وسایل استفاده شده در حفاری، باید از جنسی شبیه الماس برخوردار بوده باشند.
معماری پیچیده نوشآباد حکایت از هوشیاری و دقت معماران کهن ایرانی داردجواد حسینزاده، کارشناس باستانشناسی تاکید میکند: پیچیدگی این شهر زیرزمینی حاکی از هوشیاری معماران آن زمان است، طبقه اول در حقیقت کوره راهها و دالانهایی بوده است که برای گمراه کردن تعقیبکنندگان احتمالی به کار میرفت.
وی میافزاید: طبقه دوم و سوم محل پناه گرفتن و زندگی در مواقع خطر و ذخیره آذوقه بوده و ورودیهای متعددی برای آن تعبیه شده است که برخی از آنها توسط سیلاب سالهای دور مسدود شدهاند.
به گفته این کارشناس این شهر دارای راهروهای پیچ در پیچ، اتفاقهای کوچک و بزرگ، تلههای پدافندی و دفاعی بوده که گویا هنگام هجوم دشمن استفاده میشده است. وسعت این شهر به دلیل ارتباط میان محلات آن و حفاظت از جان و مال مردم در مواقع ناامنی زیاد بوده و در دو سطح افقی و عمودی گسترش یافته است.
حسینزاده با بیان اینکه این معماری دستکم در شهر نوشآباد «اویی» نامیده میشود، تصریح میکند: به جز ورودی که ارتفاع تمام بخشهای آن به قد طبیعی یک انسان بین ۱۷۰ تا ۱۸۰ سانتیمتر است، بر سطح دیوارها و در فواصل اندک، جای پیهسوز به چشم میخورد، در بعضی قسمتها نیز دیوار سکوهای کوتاهی برای نشستن ایجاد شده که در بعضی اتاقها تبدیل به طاقچه برای قرار دادن اشیا شده است.
وی ادامه میدهد: ورودی شهر زیرزمینی نوشآباد راهرویی باریک به اندازه یک نفر است، هنگام ورود به شهر، بوی خاک مرطوب به مشام میرسد و دالانهای تنگ با ارتفاعی کمتر از یک انسان است که فرد را به بخشهای داخلی شهر میرساند.
این کارشناس باستانشناسی اظهار میکند: چاههای عمودی نقش راههای ارتباطی طبقات را ایفا میکند و چاههایی به شکل U برای تهویه هوا بوده که از خانههای مردم و مراکز اجتماعی همچون حمام و مسجد و شهر قلعه کنار به اینجا راه داشته است.
حسینزاده تصریح میکند: فضاهای در نظر گرفته شده برای شهر در حد فضاهای ضروری است و سیستم تهویه آن بر اساس اختلاف فشار هوا با سطح زمین کار میکند که گردش و تصفیه هوا را برای تنفس در آن امکانپذیر میکند، حجرههای کوچک به ابعاد دو متر در دو متر، سرویسهای بهداشتی ابتدایی، فضاهای پناهگاهی، تونلهای ارتباطی و تهویه هوا و چاههای آب از جمله فضاهای این شهر زیرزمینی است.
وی میگوید: بیشتر کارشناسان هسته اولیه شهر را متعلق به دوره ساسانی میدانند، با این حال آنچه مشخص است شهر زیرزمینی نوشآباد در دورههای مختلفی محل سکونت اقوام و مردم بوده است و گفته میشود که در زمان حملات مغولان، از این شهر برای امنیت مردمان استفاده میشد.
به گفته این کارشناس بسیاری از جزئیات شهر بر اثر سیلاب و گذشت زمان از بین رفته است، اما سفالینههای پیدا شده که به ۱۸۰۰ سال پیش و به عصر ساسانیان بازمیگردد، همچنین آثاری از دوره صفویه تا عصر قاجار به چشم میخورد.
این باستانشناس تاکید میکند: با دیدن وسعت شهر زیرزمینی نوشآباد که در گذشته نیز بسیار بیشتر از این بوده است متوجه میشوید که چرا این معماری در نوع خود بینظیر خوانده میشود.
ساختارهای مستحکم شهر زیرزمینی نوش آباد در ۲ سطح عمودی و افقی استحسینزاده اظهار میکند: چه کسی فکر میکرد در زیر یک شهری تقریباً مدرن زندگی دیگری از نوع باستانی در جریان باشد، درست مثل دنیایی دیگر با اینکه ورودیهای متعددی برای شهر زیرزمینی شناسایی شده است، اما ورودی اصلی آن پیدا نشده و حالا تنها ورود از دو نقطه به این شهر ممکن است.
وی تاکید میکند: ورودی دو همیشه باز است و پس از گذراندن ۴۵ پله به دالانها و ساختار تو در توی قسمتهای اصلیاش میرسید، آب انبارهایی که در بدو ورود به آن میرسید در واقع هیچ ارتباطی با شهر زیرزمینی ندارند و طی سالهای اخیر برای بهسازی مسیر بازدید از شهر قدیمی و استفاده از پلکانشان با شهر زیرزمینی ادغام شدهاند.
این باستانشناس تصریح میکند: قدمت این آب انبارها (ورودی ۱ و ورودی ۲) به ۵۰۰ سال پیش یعنی دوران صفویه بازمیگردد و تا نیم قرن پیش از آنها استفاده میشده است، چنانچه سری بچرخانید و به سقف باعظمت و زیبای این آب انبارها نگاهی بیندازید، تحت تأثیر معماری پیشینیان قرار میگیرید.
حسینزاده میگوید: زمانی که از پلهها بالا میآیید وارد کافهای به نام انوشه میشوید، همان کلمهای که نام شهر از آن ریشه گرفته است. در اینجا قهوهای سرو میشود که در زمانهای قدیم با این قهوه از میهمانانِ مراسم شادی و عزا پذیرایی میکردند، البته مردم شهر به مرور زمان این رسم را به فراموشی سپردهاند چراکه قهوه انوشه به این سادگیها تهیه نمیشود و آماده شدن آن حدود پنج ساعت زمان میبرد.
وی اضافه میکند: این قهوه را با ادویههای شرقی و شکر مخلوط میکردند و ساعتها منتظر دم کشیدن آن مینشستند، حالا در این کافه فرهنگ سنتی شهر احیا شده است و بازتابی از هویت آن به گردشگران نشان داده میشود.
بنا بر اعتقاد کارشناسان ممکن است ابعاد شهرهای زیرزمینی در فلات مرکزی ایران بیشتر از مساحت کشف شده باشد؛ بنابراین احتمال میرود در آینده و براساس اکتشافات جدید شهرهای زیرزمینی دیگری کشف یا بر مساحت شهر نوشآباد افزوده شود.
کد خبر 743896