پدیده تورم جوانی چگونه اتفاق می افتد؟
تاریخ انتشار: ۱۷ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۰۳۰۵۰۶
وضعیت هرم سنی نشان می‌دهد جمعیت ایران از حالت بسیار جوان به جوانان و بزرگسالان تغییر شکل داده است. در هرم سنی سال ۱۳۹۵، افزایش فوق‌العاده جمعیت گروه‌های سنی ۲۴-۲۰ و ۲۹-۲۵ ساله کاملا نمایان است. این وضعیت موجب شده تا کشور در حال گذر از پدیده «تورم جوانی» باشد. تورم جوانی زمانی به وجود می‌آید که قسمت قابل ملاحظه‌ای از جمعیت کشور(۲۰ درصد کل جمعیت یا بیشتر) شامل جوانان و نوجوانان (گروه سنی ۲۴-۱۵) شود که در زمان پیروی از الگوی باروری بالا متولد شده و سپس در اثر کاهش میزان باروری، تعداد فرزندان متولدشده کاهش یابد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هر چند اقتصاددانان از این وضعیت به‌عنوان «فرصت طلایی» یاد می‌کنند اما افزایش بیش از حد جمعیت در این سنین، تاثیر خود را بر تعداد موالید می‌گذارد. این پدیده به‌عنوان «اثر گشتاور جمعیتی» شناخته می‌شود. در حال حاضر در ساختار جمعیتی کشور چنین پدیده‌ای شکل گرفته است. چرا که در سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت صفر تا ۴ ساله بیش از جمعیت ۹-۵ ساله و جمعیت ۹-۵ ساله بیش از جمعیت ۱۴-۱۰ ساله است.
یعنی متولدین دهه ۶۰ که اکنون به سن باروری رسیده‌اند، نرخ رشد را در سنین کم افزایش داده‌اند. اما گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که پدیده گشتاور جمعیتی موقتی و مقطعی است و در دهه‌های آتی متولدین رو به کاهش خواهند گذاشت، چرا که متولدین دهه ۶۰ تحت تاثیر نگرش‌های کم بودن تعداد فرزند قرار گرفته‌اند و با گذار کامل این جمعیت از جوانی به بزرگسالی، گشتاوری جمعیت نیز متوقف خواهد شد.
در اکثریت استان‌های کشور، قاعده هرم سنی پس از گذشت یک دهه کاهش، مجددا رو به گستردگی گذاشته است. در بین استان‌های کشور، استان سیستان و بلوچستان به‌عنوان جوان‌ترین استان ایران شناخته می‌شود. در این استان میزان باروری کل در مقایسه با گذشته کاهش یافته اما شکل هرم سنی این استان، همچنان مخروطی است.
اما در استان گیلان که به‌عنوان سالمندترین استان محسوب می‌شود، در حال تغییر به هرم استوانه‌ای شکل است. در استان بوشهر نیز به دلیل جذب نیروی کار مردان و وجود پادگان‌های نظامی و انتظامی، جمعیت مردان به مراتب بیشتر از زنان است. گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد در سایر استان‌های کشور، شکل هرم سنی تقریبا مشابه هرم سنی کل کشور است که تحت تاثیر گذار جمعیتی و سنی بوده است.
بین نقاط شهری و روستایی، یک تفاوت بارز به‌چشم می‌آید. با توجه به اینکه نقاط شهری کشور، بخش اصلی جمعیت را به خود اختصاص می‌دهند، هرم سنی جمعیت شهرها همانند کل کشور است و بیشترین جمعیت نقاط شهری در گروه سنی ۳۴-۳۰ ساله قرار دارند. در واقع در نقاط شهری کشور نیز گذار از تورم جوانی در حال رخ دادن است. اما در نقاط روستایی، جمعیت موجود در سن ۲۹-۲۵ ساله از جمعیت موجود در سن ۳۴-۳۰ ساله بیشتر است.
از این جهت، تورم جوانی در نقاط روستایی با تاخیر نسبت به نقاط شهری در حال برون رفت است. اما پدیده دیگر که تفاوت نقاط روستایی و شهری را رقم می‌زند، جمعیت موجود در سن ۴-۰ ساله است. به‌طوری که کودکان در سن ۴-۰ ساله دومین گروه پرجمعیت در بین مردان روستایی و اولین گروه پرجمعیت در بین زنانروستایی محسوب می‌شوند. از این رو زاد و ولد در نقاط روستایی کشور در سال‌های اخیر رو به افزایش است.
دنیای اقتصاد
منبع: اکوفارس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ecofars.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اکوفارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۰۳۰۵۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دائمی شدن دبیرخانه جایزه ملی جوانی جمعیت
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، شکیبا محبی تبار رئیس دومین جایزه ملی جوانی جمعیت گفت: این دبیرخانه، به منظور ارتباط مستمر با فعالان جمعیتی، دبیرخانه در طول سال هم به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
محبی تبار افزود: این دبیرخانه از آبان ۱۴۰۲ آغاز به کار کرد و دستورالعمل‌های لازم شاخص‌های ارزیابی با حضور استادان دانشگاه و اعضای هیئت علمی به صورت دقیق تدوین و به دستگاه‌های مختلف ابلاغ شد.
محبی تبار افزود: به لحاظ اینکه وجود این جایزه و نقش آن در ایجاد فضای پر نشاط برای یک رقابت مثبت در عرصه فرهنگ سازی و جوانی جمعیت خیلی مهم است، تصمیم اعضا دبیرخانه بر این شد که این دبیرخانه به صورت دائمی تعریف بشود و به فعالیت خودش در طول سال به صورت دائم ادامه بدهد.
گفتنی است دومین جایزه ملی جمعیت پایان اردیبهشت برگزار می‌شود.
هفت مصدوم و کشته بر اثر برخورد سواری تارا و پراید در بویین میاندشت