اکران فیلم‌های سینمایی و انتشار داستان‌های غربی ادبیات جنوب را به وجود آورد

داریوش احمدی (نویسنده و خالق داستان برگزیده در جایزه ادبی مهرگان) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی از وضعیت ادبیات جنوب در یک دهه گذشته و مقایسه آن با ادبیات جنوبی که جریان ادبی در داستان ایرانی محسوب می‌شد، گفت: اگر بخواهم به طور کلی ادبیات جنوب را در ده سال اخیر ارزیابی کنم، متأسفانه باید بگویم حال و روز خوشی ندارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هر چند نویسندگان جنوبی بسیاری را می‌شناسم که صادقانه می­‌نویسند و تلاش می­‌کنند. اما کارشان آن تاثیرگذاری خارق‌­العاده­ را که خاص ادبیات جنوب بود و به عنوان شاخه­‌ای از داستان نویسی ما مطرح بود، ندارد. با این حال، گاهی جرقه‌هایی هر چند امیدوارکننده زده می­‌شود، که  خیلی زود خاموش می‌­شود. هنوز باید منتظر ماند. و بازهم باید بگویم که ادبیات جنوب از آن دوران شکوفایی فاصله گرفته است.

این نویسنده در توضیح علت دور شدن از دوران اوج ادبیات جنوب نیز بیان کرد: من همه چیز را در وهله‌­ی نخست، از دیدگاه اقتصادی و فرهنگی نگاه می‌­کنم. معمولاً قشر کتاب‌خوان و اصولاً  نویسندگان و شاعران آدم­‌هایی از طبقات مرفه جامعه نیستند. چراکه اگر بودند، دنبال نوشتن نمی­‌رفتند؛ می­‌رفتند برج­‌ساز می­‌شدند و نه راننده­‌ تاکسی. نویسنده باید حداقل یک امکانات رفاهی داشته باشد تا بتواند بدون دغدغه بنویسد. من اتفاقاً با چند تن از این نویسندگان که در داستان‌نویسی جنوب تاثیرگذار بوده‌اند و با آن‌ها ارتباط تنگاتنگی دارم، راجع به این معضل قبلاً صحبت کرده­‌ا‌یم. برخی از این دوستان که بازنشسته­‌ی آموزش­ و پرورش هستند، بعد از سی سال داستان‌نویسی و انتشار چندین کتاب، در آمدی کمتر از دو میلیون تومان دارند. حال­ آنکه باید بیماری و تورم و چیزهای پیش‌بینی نشده‌ی دیگر را هم به آن اضافه کرد.

او افزود: رشد ادبیات و شکوفایی آن، درگرو مسائل اقتصادی است. اگر از بُعد فرهنگی به قضیه نگاه کنیم،  می­‌بینیم فرهنگ‌سازی نشده است. اکثر مردم­ کتاب نمی­‌خوانند و با کتاب بیگانه­‌اند. شاید به جرأت بتوان گفت یک در صد از مردم کتاب می­‌خوانند. تیراژ کتاب در ایران مدعای واضح و روشنی از این حقیقت است. به یاد دارم قبل از انقلاب، رمان «همسایه­‌ها»ی احمد محمود در تیراژی معادل یازده هزار نسخه چاپ شد. عزاداران بیل ساعدی با تیراژ پنج هزار نسخه. و الان که 39 سال از انقلاب می‌گذرد، تیراژ کتاب در بهترین حالتش 1100 نسخه است. و این یعنی فاجعه! و چگونه است که کتاب جدید موراکامی، نویسنده­ ژاپنی در تیراژی معادل یک میلیون نسخه چاپ می­‌شود و مردم ژاپن شبانه برای خرید آن صف می‌­بندند!

احمدی سپس با اشاره به پررنگ بودن داستان و رمان جنوب در ادبیات ایران اظهار داشت: من فکر می‌کنم یکی از دلایل بارز آن، ترجمه­ آثار نویسندگان خارجی، بخصوص داستان‌نویسان آمریکایی باشد که نخستین بار توسط مترجمان به نام خوزستانی ازجمله محمدعلی صفریان، صفدر تقی‌زاده، نجف دریابندری و دیگران ترجمه شد. در کنار این آثار ترجمه شده، اکران فیلم­‌های سینمایی هم بود. از فیلم‌های  وسترن گرفته تا سینمای ایتالیا،  و آشنا شدن بسیاری از مردمان شهرهای نفتی، بخصوص مسجدسلیمان و آبادان و آغاجاری و گچساران و...، با فرهنگ غرب. این­‌ها همه تاثیرات خاص خودش را داشت که با مؤلفه­‌های اقلیمی آن شهرها گره بخورد و ادبیات خاصی را که به شاخه­ جنوب و یا شاخه­ خوزستان معروف شد، بارور کند. نکته­ دیگر مربوط می­‌شود به شرایط زیست و فرهنگی که بر سنت‌های بومی و اقلیمی تاثیر گذاشت تا ادبیاتی مدرن  را به وجود بیاورد و سنت ادبی شکل بگیرد.

برگزیده جایزه ادبی مهرگان درباره  مضامین و محتوا داستان جنوب و تفاوتش با دیگر داستان‌ها از مناطق مختلف کشور نیز یادآور شد: جنوب با مؤلفه­‌ها و عناصر داستانی خودش ممزوج است. و فکر می­‌کنم وجه پر رنگش برمی‌گردد به جغرافیا و عناصر بومی داستانی مثلِ دریا و گرما و شرجی، آفتاب و شط و نخلستان، خانه­‌های کارگری در تقابل با بنگله­‌های مدرن شرکتی، استخراج نفت و صنعت نفت، محیط­‌های کارگری، جنگ­‌های قبیله­‌ای و خرافات، گویش­‌های مختلف، کوه­‌ها و بیابان­‌ها و روستاهای دور و بی­‌آب و علف. این­‌ها همه مضامینی هستند که هر نویسنده­ جنوبی با آنها در تعامل بوده است.

این نویسنده گریزی هم به وضعیت انجمن‌های ادبی و حلقه‌های ادبی در جنوب کشور  و اینکه آیا همچنان مثل دهه‌های طلایی خود پویا و فعال هستند و آیا توانسته‌اند خودشان را از حاشیه‌های امروز ادبیات کشور دور نگه دارند؛ زد و گفت: تا آنجایی که من اطلاع دارم حلقه‌های ادبی به صورت پراکنده دیده می­‌شود. اما از انسجام خاصی مثل جلسات زنده‌یاد گلشیری برخوردار نیستند. چون همه چیز سخت شده است. وقتی می­‌گویم همه چیز سخت شده، منظورم تمام آن ایده­‌آل­‌های نیم‌بندِ اجتماعی و فرهنگی و معیشتی است که ذهن یک نویسنده را در گیر می­‌کند و او را از خلاقیت بازمی­‌دارد. امروزه بیشتر سایت­‌ها و کانال‌های داستانی این­ کار را به عهده گرفته­‌اند که برخی از آن‌ها عملکرد خوبی دارند و داستان­‌ها و آثار نویسندگان را نقد و بررسی می­‌کنند و برخی هم  بیشتر رفیق بازی و نان به هم قرض دادن است.

احمدی درباره  تصمیم وزارت ارشاد برای شناسه‌دار شدن انجمن‌های ادبی و اینکه در این خصولتی کردن ادبیات آیا جایی برای ادبیات خلاقه باقی خواهد ماند نیز اظهار داشت: به هیچ وجه خوش‌بین نیستم. ادبیات باید به صورت آزاد رشد کند تا تعالی یابد. همچنانکه نویسنده­‌ها هم باید آزادانه بنویسند. دیگر خیلی وقت است که دوران ادبیات دولتی به سر آمده است. نمونه­‌اش در ادبیات شوروی سابق به عیان دیده می­‌شد.

او در پایان در تشریح شرایط داستان و رمان ایرانی امروز کشور با همه چالش‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی موجود بیان کرد: جای خوشبختی است که بسیاری از نویسندگان ما، به دور از حاشیه و جنجال کار خودشان را که همانا رسالت آنهاست بدون اینکه از کسی توقع پاداش و حتی قدردانی کوچکی داشته باشند؛ انجام می­‌دهند. آنها مجدانه می­‌نویسند ولو آنکه یک خواننده داشته باشند و حتی کسی از آنها حمایت نکند.

منبع: ایلنا

کلیدواژه: جایزه ادبی مهرگان داریوش احمدی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۰۵۹۸۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«تگزاس ۳» و «عطرآلود» به سینما می‌آیند

به گزارش قدس آنلاین، پنجمین جلسه شورای صنفی نمایش روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت در خانه سینما برگزار شد که شورا بعد از بررسی درخواست ها و موارد مطرح شده، قرارداد ۲ فیلم را ثبت کرد.

به این ترتیب قرارداد فیلم سینمایی «تگزاس۳» به کارگردانی مسعود اطیابی و تهیه کنندگی ابراهیم عامریان به سرگروهی پردیس سینمایی هویزه مشهد (پخش این فیلم بر عهده تهیه کننده اثر است) به ثبت رسید. همچنین فیلم سینمایی «عطرآلود» به کارگردانی هادی مقدم دوست و تهیه کنندگی یوسف منصوری با پخش «بهمن سبز» به سرگروهی پردیس سینمایی هنرشهر آفتاب شیراز بعد از فیلم «تاوان» اکران خواهد شد.

مقرر شد اکران فیلم سینمایی «تگزاس ۳» از ۲ خرداد در سینماهای سراسر کشور آغاز شود.