به نقل از «پول نیوز»

چشم‌انداز اقتصاد ایران معلوم نیست

تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۱۵۰۶۶۰

پول‌نیوز - کیوان حسن زاده وضعیت آشفتگی در بازار ارز و سکه و نوسانی شدن قیمت در سایر بازارهای کالایی را ناشی از برهم خوردن تعادل در اقتصاد دانست و افزود: همواره آثار متغیرهای پولی بر اقتصاد به دلیل آثار زمانی بر آن در دوره‌های بلند مدت می‌تواند نتایج خود را نشان دهد.

کارشناس اقتصاد با بیان اینکه در وضعیت کنونی اقتصاد هر گونه شوکی باید نقاط تعادلی جدید را ایجاد نماید، گفت: در فرایند جایجایی اقتصاد به سمت نقاط تعادلی جدید، نیازمند عبور از یکسری نقاط تعادلی ناپایدار است که به احتمال زیاد با سطح تولید کمتر ادامه می‌یابد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گفته وی در حال حاضر بررسی همه متغیرهای اقتصادی هیچ نشانه‌ای از تعادل ایستا و پایدار جدیدی در سطوح قیمتی بالاتر را نشان نمی‌دهد که این امر به معنای این است که به دلیل تداوم حوادث اقتصادی و تاثیر متغیرهای سیاسی نمی‌توان هیچ نقطه تعادلی جدیدی برای آن ترسیم کرد.

حسن زاده با اعتقاد به اینکه اقتصاد ایران در شرایط شکننده‌ای قرار گرفته، دلیل نابه سامانی اقتصاد را ناشی از متغیرهای داخلی اقتصاد ایران دانست و گفت: وقتی حجم پول در اقتصاد به حدی افزایش می‌یابد که دشمن را به وارد کردن شوک به پیکره این اقتصاد ترغیب می‌کند، نباید دیگران را به خاطر آثار این اقدام‌ها ملامت کرد.

وی افزود: در دولت رییس جمهور قبلی آمریکا آستانه شوک به اقتصاد ایران طی دو مرحله یک بار در سال 91 و دیگری شهریور ماه 96 بود که درست مصادف با افزایش حجم پول در اقتصاد شد، اما وقتی حجم پول سر به فلک کشید و به 15000 هزار میلیارد ریال رسید، در دولت ترامپ دوباره شوک دیگری به اقتصاد ایران وارد می‌شود. آنها به دلیل براوردهای دقیق از متغیرهای اقتصادی کشور و بر خورداری از مشاوران خبره می‌دانند که آستانه شوک اقتصاد ایران کجاست و باید چگونه ضربه بزنند.

به باور حسن زاده، این ضربه به معنای شوک ارزی نیست، بلکه مسئول اصلی شوک ریالی به دلیل عرضه فراوان ریال در سال‌های اخیر و رنگ باختن آن است.

به گفته وی، از سوی دیگر ثابت نگاه داشتن نرخ ارز در سال‌های اخیر در کنار افزایش همواره حجم ریال باعث شده تا امروز فرار کردن فنر جمع شده ارز در کنار کاهش ارزش ریال مثل نارنگی مازندران در فصل برداشت به دلیل عرضه زیاد از قیمت بیافتد.

این کارشناس اقتصادی استقراض بانک‌ها از بانک مرکزی برای جبران کسری ناشی از مطالبات خود از بانک‌ها و خطوط اعتباری فراوان در کنار اثر مخرب موسسه‌های اعتباری مختلف که به خلق پول انجامیده را دلیل افزایش پایه پولی و افزایش ضریب فزاینده نقدینگی دانست و افزود: روند بدهی بانک‌ها طی 4 سال اخیر که توانایی پرداخت سود سپرده گذاران را نداشته‌اند، با افزایش روبرو بوده و بانک مرکزی به جای کاهش بدهی این بانک ها اقدام به تزریق ریال به آنها کرده است.

به گفته وی، افزایش حجم ریال با ضریب فزاینده 7.3 در کنار خلق پول که با تاسیس موسسه های اعتباری مختلف ایجاد شده، به افزوده شدن پایه پولی و ضریب فزاینده نقدینگی انجامیده که نتیجه آن رشد حجم نقدینگی از 400 هزار میلیارد تومان سال 1392 به 15 هزار هزار میلیارد تومان در امروز است. برای این وضعیت و مدیریت آن باید از دو سال قبل تصمیم گرفته می‌شد و امروز هیچ نسخه‌ کارآمد و پایداری برای درمان آن از سوی اقتصاددان‌ها وجود ندارد.

حسن زاده به کارگیری برخی سیاست‌های انقباضی پولی برای مدیریت موقت وضعیت کنونی اقتصاد را یادآور شد و گفت: موفقیت اجرای چنین سیاست‌هایی با وجود حجم بالای نقدینگی کنونی و رکود بزرگ انتظاری بعید به نظر می رسد. از سوی دیگر افزایش نرخ بهره بانکی برای درمان این وضعیت به تشدید اوضاع کنونی خواهد انجامید.

این استاد اقتصاد، تهدیدها و تحریم‌های رییس جمهور آمریکا را بر تشدید اوضاع کنونی اقتصاد اثر گذار دانست و گفت: به دلیل نبود افق روشن برای سرمایه گذاری و نبود صرفه و صلاح برای میزان درآمد انتظاری که با ارزیابی ریسک موجود قرار است به دست آید، باعث شده که حتی با وجود به جان خریدن ریسک تحریم‌ها، بازدهی چندانی برای سرمایه‌گذاری وجود نداشته باشد.

وی از در پیش بودن شوک ارزی ناشی از تحریم‌ها خبر داد و گفت: اقتصاد یعنی پیش بینی از آینده و اینکه چیزی گران می‌شود و مردم همچنان متقاضی خرید آن هستند، ناشی از انتظارات آنها از آینده است.

به باور حسن‌زاده، وقتی رشد حجم پول از رشد بخش حقیقی اقتصاد فزونی می‌یابد، در نهایت تبدیل به افزایش نرخ بهره اسمی می‌شود. در وضعیت کنونی اقتصاد که بروکراسی وسیع اداری و مبادلات غیر شفاف به کاهش انگیزه برای فعالان بخش واقعی شده نمی‌توان به رشد پایدار و کاهش تورم امید داشت.

حسن‌زاده با پیش بینی تداوم افزایش نرخ ارز و سکه طلا در بازار آزاد عنوان کرد: با احتساب قیمت 2.5 میلیون تومانی سکه بهار آزادی تحمل بیشتری برای تبدیل پول به سکه از سوی تقاضا وجود خواهد داشت، در حالی که این اتفاق در بازار مسکن و مستغلات به دلیل کشش قیمتی بالا چندان قابل تحمل نیست.

این استاد دانشگاه یادآور شد: رفتار پوششی حفاظت از دارایی‌ها و توانایی تبدیل پول به سکه طلا در کنار ناتوانی از ترسیم دورنمای بانک‌ها در اقتصاد کنونی باعث خواهد شد، تا همچنان به تقاضای بازار ارز و طلا افزوده شود.

به گفته وی، وقتی کل رشد اقتصادی کشور معادل شش درصد است، اما حجم پول به یکباره 1000 هزار میلیارد تومان افزایش می‌یابد، مطابق با برآوردهای جان مینارد کینز در 80 سال قبل منجر به ایجاد و افزایش انگیزه‌های سفته بازی در اقتصاد می‌شود. قدر مسلم باید با اشخاصی که باعث افت ارزش پول ملی شده‌اند مقابله کرد، اما بطور حتم این اشخاص چند دلال چهارراه منوچهری نیستند.

وی در خاتمه گفت: در شرایط کنونی همچنان شکاف پولی افزایش یافته و با توجه به سیاست سرکوب نرخ ارز و بروکراسی، وسیع اداری هیچ نیروی سیاسی قادر به اصلاح و تعدیل این وضعیت دستکم تا 4 سال آینده نخواهد بود.

منبع: پول نیوز

کلیدواژه: پژوهشگر بازار سکه نوسان قیمت چشم انداز اقتصاد ایران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.poolnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پول نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۱۵۰۶۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جلائی‌پور، استاد دانشگاه: برای عملیات «وعدهٔ صادق» به قدر کافی پیوست‌های دیپلماتیک و مربوط به سیاست داخلی و اقتصاد تمهید و عملیاتی نشده/ به جای انسجام داخلی و افزایش همبستگی ملی و رضایت عمومی شهروندان، شاهد تجدید طرح گشت ارشاد بوده‌ایم

به گزارش جماران؛ حمیدرضا جلائی‌پور استاد دانشگاه در یادداشتی در روزنامه هم میهن نوشت:

در سیاست پیچیدهٔ ملی و جهانی امروز کم‌ پیش می‌آید که موضع نیروها در برابر یک پدیده بتواند به عنوان شاقول و مرزگذارِ روشنِ اخلاقی و سیاسی عمل کند. موضع هر نیروی سیاسی در برابر عملکرد اسرائیل آپارتایدی و اشغالگر در شش ماه گذشته از این نمونه‌های کم‌یاب است. اسرائیلی که اساسا از ابتدا مبتنی بر اشغال، ترور، ایدئولوژی صهیونیستی، نسل‌کشی، پاک‌سازی قومی و استعمار شهرک‌نشین شکل گرفت و چند دهه مبتنی بر همین ابزارها و متکی به حمایت نواستعماری آمریکا و اروپا و با نقض مستمر و سیستماتیک حقوق و آزادی‌های اساسی فلسطینیان و قوانین بین‌المللی پیشروی کرد، در شش ماه گذشته کلکسیون بی‌سابقه‌ای از جنایات جنگی را در برابر دوربین رسانه‌ها و گوشی‌های هوشمند در جهان شبکه‌ای مرتکب شد.

برای عموم ایرانیان (حتی ناراضیان شدید) روشنگر است که بخش بزرگی از اپوزیسیون غیرملی نه‌تنها آشکارا در طرف اسرائیل نسل‌کش و کودک‌کش ایستادند و در برابر قتل عام ۴۰ هزار فلسطینی (اکثرا کودک یا زن) و انواع جنایت جنگی هولناک و فریب و دروغ مستمر اسرائیل سکوت کردند، بلکه رسانه‌ها و رهبران این اپوزیسیون وابستهٔ مالی و سیاسی نتانیاهو شده‌اند. اپوزیسیون وابسته به اسرائیل طرف اشتباه این شاغول مرزگذار ایستاد و از جمله به همین دلیل افول کرد و ضربه‌ای کاری و بلندمدت خورد. 

مسالهٔ فلسطین و آرمان فلسطین قبل از انقلاب ۵۷ هم وجود داشت و امروز با مواضع اخیر حماس هم روشن‌تر شده است که خود اسرائیل (در نظر و عمل) و آمریکا (در عمل، چنان‌که در وتوی اخیرش متبلور شد) تنها موانع تشکیل دولت مستقل فلسطینی‌اند، و نه ایران که به آن رای مثبت داد. با این حال روشن است که اسرائیل می‌کوشد مثل دو دههٔ گذشته پروژهٔ امنیتی‌سازی ایران را پیش ببرد، از ایران مترسکی برای کاهش فشار روی خودش و ایجاد ائتلاف با کشورهای منطقه بسازد و در دشنه‌زنی به ایران در خارج و داخل مرزهایش پیشروی کند. حملهٔ اسرائیل به ساختمان دوم سفارت ایران در سوریه گام جدید اسرائیل آپارتایدی و خطای راهبردی آن بود که باز بخش بزرگی از اپوزیسیون با محکوم نکردنش نشان داد منافع ملی و قوانین بین‌المللی برایش اهمیت و اولویتی ندارد. 

پاسخ ایران به حملهٔ اسرائیل اشغالگر در عملیات وعدهٔ صادق نیز رخداد بزرگی بود که باز بخش بزرگ از اپوزیسیون نتوانست اهمیتش را دریابد. برجام مهم‌ترین شاهکار دیپلماتیک و مولفهٔ قدرت نرم ایران و وعدهٔ صادق مهم‌ترین شاهکار بازدارندهٔ سخت ایران در دهه‌های اخیر بوده است. نیرویی که نتواند این واقعیت را ببیند و چنان از روزمرگی‌های سیاسی و اختلاف‌های دیگر ارتفاع بگیرد که اهمیت این دو مولفه در قدرت و منافع ملی ایران را درک کند به ضعف و عدم صلاحیت خودش گواهی می‌دهد. وعدهٔ صادق نشان داد که سرمایه‌گذاری همهٔ دولت‌های پس از جنگ بر بازدارندگی موشکی و سرمایه‌گذاری دههٔ اخیر ایران بر پهپادها در دفاع ملی کارساز بوده است. وعدهٔ صادق مصداق روشنی از دفاع مشروع مطابق قوانین بین‌المللی، با اهداف نظامی، بدون تلفات انسانی و به قصد پیشگیری از جنگ بود و به خاطر عقلانیت قابل توجهی که در اجرای آن بارز بود به جنگ نیانجامید، بر قدرت ملی افزود و ایران را به نسبت چند ماه پیش در برابر جنگ پرشدت، حملهٔ نظامی و پیشروی‌های اسرائیل مصون‌تر کرد. با این حال، پایدارسازی دستاوردهای صبح صادق نیازمند تقویت دیگر مولفه‌های قدرت ملی، از جمله دیپلماسی تواناتر، اقتصاد توانمند و افزایش انسجام داخلی و رضایت عمومی شهروندان است.

متاسفانه شواهد نشان می‌دهد برای عملیات موفق و مدبرانهٔ وعدهٔ صادق به قدر کافی پیوست‌های دیپلماتیک و مربوط به سیاست داخلی و اقتصاد تمهید و عملیاتی نشده است. به جای انسجام داخلی و افزایش همبستگی ملی و رضایت عمومی شهروندان، در هفته‌های گذشته شاهد احکام قضایی و تجدید طرح گشت ارشاد بوده‌ایم که بر شکاف‌ها و نارضایتی می‌افزاید و ناعادلانه است. متاسفانه همین سوءحکمرانی‌ها زمینه‌سازی کرده است برای این واقعیت تلخ که دانشجویان ایرانی حتی به نسبت دانشجویان آمریکایی حساسیت و اعتراض کمتری به نسل‌کشی اسرائیل نشان می‌دهند. آمریکایی که عملا پشتوانهٔ نسل‌کشی اسرائیل می‌شود و در دانشگاه‌هایش معترضان به نسل‌کشی سرکوب می‌شوند صلاحیت و مشروعیت اخلاقی پند و اندرز حقوق بشری به کشورهای دیگر ندارد، ولی صداوسیما و حکمرانانی که از سرکوب دانشجویان معترض در ایران حمایت می‌کنند و با گشت ارشاد و احکام قضایی ناعادلانه بر صورت آزادی‌ها پنجه می‌کشند هم صلاحیت نقد سرکوب در آمریکا را از دست می‌دهند و در جامعهٔ ناراضی نسبت به سهمگین‌ترین جنایات جنگی اسرائیل اشغالگر حساسیت‌زدایی می‌کنند. با این حال، سوء حکمرانی‌ها نباید قطب‌نمای اخلاقی شهروندان آگاه و نیروهای سیاسی ملی را از کار بیاندازد و صدای اعتراضشان به نسل‌کشی و سرکوب و تجاوز اسرائیل کودک‌کش به میلیون‌ها فلسطینی و سفارت ایران را کوتاه کند. در همین بزنگاه‌ها و با همین شاقول‌های مرزگذار است که عیار ملی و اخلاقی بودن نیروها سنجیده می‌شود.