«گون» گياهي دارويي و خوراکي در سيستان و بلوچستان
تاریخ انتشار: ۲۴ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۱۷۵۳۲۳
خبرگزاري آريا - زاهدان - ايرنا - خنجک، بنه يا پسته وحشي و به اصطلاح مردم محلي و زبان بلوچي «گون» يکي از گونه هاي گياهي منحصر بفرد خاش است که علاوه بر عطر و طعم، خواص درماني بسياري دارد.
به گزارش ايرنا، در گذر از سيستان و بلوچستان شرايط جغرافيايي مختلف آن را مي توان به وضوح از شمال تا جنوب مشاهده کرد به طوري که هواي گرم و خشک در شمال، شرايط کوهستاني در مرکز و دريا در جنوب سبب پيدايش گونه هاي گياهي متنوع در آن شده است که بسياري از اين گونه ها کاربردهاي درماني و دارويي دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در اين ميان شهرستان خاش واقع در مرکز اين استان و در پايه کوه آتشفشان نيمه خفته تفتان چنان تنوع گونه هاي مختلف دارويي و خوراکي را دارد که مي توان از آن به عنوان گنج گياهان دارويي و خوراکي سيستان و بلوچستان ياد کرد.
شهرستان خاش داراي آب و هواي گرم و خشک و ميانگين بارش سالانه در اين شهرستان 9/174 ميلي متر و متوسط دماي آن از 7 درجه تا37 درجه سانتي گراد متغيير است، خوش آب و هوا ترين منطقه اين شهرستان دامنه هاي کوه تفتان است که به 2 قسمت منطقه سنگان - کولکو و منطقه تمندان - کوشه تقسيم مي شود.
خنجک، بنه يا پسته وحشي و به اصطلاح مردم محلي و زبان بلوچي «گون» يکي از گونه هاي گياهي منحصر بفرد اين منطقه است که در مناطق حاشيه تفتان و سياه بند از توابع بخش مرکزي شهرستان خاش مي رويد و به سبب داشتن چربي و عطر و طعم لذيذ در فصل پاييز طرفداران زيادي دارد.
اين درخت داراي ميوه سبز رنگ و در ميان مردم اين منطقه از ارزش بالايي برخوردار است.
گون با نام علمي Pistacia Atlantica، درختي با ارتفاع 2 تا 7 متر است و معمولاً در کوه ها مي رويد و در پاييز به رنگ نارنجي خوش رنگي در مي آيد.
بنه داراي برگ هاي تک شانه اي و 5 تا 7 برگچه گل آذين و در زير گونه هاي مختلف داراي شکل هاي گوناگون است.
وجود گونه هاي مقاوم در برابر شرايط نامساعد طبيعي، موهبتي الهي است.
بنه، درختي چند منظوره است که از چوب آن براي سوخت، توليد ذغال و ذوب فلزات، از بذر آن در غذاهاي محلي و از قسمت هاي مختلف آن براي مصارف دارويي استفاده مي شود.
درختان بنه داراي ارزش هاي غذايي و دارويي هستند و از آن علاوه بر استفاده خام به عنوان انواع مختلف غذا آماده و طبخ مي شود.
در مناطقي از ايران از جمله بلوچستان بويژه شهرستان خاش مغز ميوه بنه رسيده را پس از آسياب يا له کردن در آب جوش ريخته و غذايي به نام آب بنه با آن درست مي کنند.
بنه يا گون از حبوبات بسيار گرم محسوب مي شود و به سبب داشتن دانه هاي روغني از انرژي زيادي برخوردار است.
بسياري از مردم خاش ميوه درخت بنه را کوبيده و با آن حلوا درست مي کنند و معتقدند که بهترين مواد مغذي براي اعصاب و قدرت بدني محسوب مي شود.
**خواص درماني
ميوه تازه اين گياه داراي طبع گرم و خشک و خشک شده آن نيز همين طبع را دارد.
بنه داراي خواص دارويي فراوان از جمله زهکش کليه، ريزکننده سنگ کليه، خلط آور و تمييز کننده سينه و ريه و خارج کننده کرم معده از بدن انسان است.
شيره درخت بنه در طب سنتي ايران داراي خواصي به مراتب بيشتر از ميوه آن بوده و مردم منطقه شيره آن را گونجک مي نامند.
در منطقه خاش از جوشانده آن به همراه نبات براي درمان هاي عفوني استفاده مي شود.
دود کردن شيره اين درخت نيز در بهبودي سريع زخم هاي عميق کاربرد دارد.
اين دارو مقوي معده بوده و به هضم غذا کمک ميکند، محرک اشتها است و با محلول الکلي آن در صنعت نوعي ورني فسادناپذير ساخته مي شود.
مردم منطقه به خواص درماني اين درخت اعتقاد داشته و به همين دليل است که از شيره درخت بنه براي درمان زخم هاي چرکين و عفوني و نيز براي تسکين درد هاي مفصلي و روماتيسمي استفاده مي کنند.
روغن بنه سبب باز کردن گرفتگي صدا و ضد پلاک هاي عروقي مي شود و براي درمان کمر درد، يرقان، درد زانو و فلج موثر است.
برگ بنه خاصيت ضد سرطاني و آنتي اکسيداني قوي دارد.
ميوه ي بنه داراي ويتامين هاي « آ و اقسام ب و د » است و به همين جهت مقوي اعصاب بوده و ترک لب را معالجه و از شب کوري جلوگيري مي کند.
همچنانکه بيان شد اندام هاي مختلف درخت بنه مصارف دارويي و صنعتي گسترده اي دارد.
بهره برداري از درختان بنه با هدف توليد شيره گونجک و استفاده از آن در امور دارويي و صنعتي موضوعي است که اقتصاد بخشي از ساکنان منطقه را شکل مي دهد.
شناخت دقيق رويشگاه هاي طبيعي گياهان خوراکي و دارويي ضمن نمايان ساختن توانمنديها و ظرفيتهاي موجود منطقه، امکان توسعه و بهره برداري صحيح را به خوبي فراهم مي سازد.
همچنين قابليت ها و محدوديت هاي هر منطقه براي توسعه و بهره برداري اقتصادي آن بايد مورد بررسي قرار گيرد.
رويش درخت بنه در کوهستان ها همه ساله شمار زيادي از مردم از جمله جوانان و نوجوانان را به دامنه کوه ها کشانده تا به جمع آوري محصول آن بپردازند.
سيستان و بلوچستان سراسر گنجينه اي از گياهان دارويي است و اين گياه تنها نمونه اي از هزاران توانمندي موجود در اين استان در زمينه گونه هاي گياهي است.
7310/7311 **6081
انتهاي پيام /*
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۱۷۵۳۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نخستین دوره برداشت جلبک‌های دریایی در چابهار آغاز شد
مسوول راه اندازی مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دریایی در خصوص اهمیت این نوع جلبک‌ها اظهار کرد: برداشت این گونه جهت برسی خواص دارویی در اولویت قرار گرفت و این گونه از جلبک های خوراکی و دارویی در بهمن ماه با کاهش دما در منطقه چابهار شروع به رشد و همزمان با گرم شدن هوا در اوایل خرداد از بین می‌روند.
گل بشیرزاده افزود: با توجه به نزدیک شدن به پایان زمان رشد این جلبک ها در سواحل چابهار تصمیم به برداشت و نگهداری این گونه از جلبک ها برای برسی های خواص بیولوژیک و آنتی باکتریال گرفته شد، همچنین از هفت نمونه جلبک قهوه‌ایی مانند سیستو سریا (Cystoseria) جهت برسی خواص دارویی برداشت شد.
وی تصریح کرد: در فاز نخست فعالیت این مرکز بررسی تکنولوژی و جنبه های اقتصادی تولید دارو و محصولات مراقبتی پوست بر پایه جلبک‌های دریایی در دستور کار قرار دارد.
عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی چابهار بیان کرد: مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دریایی دانشکده علوم پزشکی چابهار در سال گذشته موفق به اخذ مجوز از شورای گسترش دانشکده‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی گردید و هم اکنون با رویکرد تولید محصولات دارویی دریایی در حال فعالیت است.
باشگاه خبرنگاران جوان سیستان و بلوچستان زاهدان
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟