به نقل از «ایرنا»

زایش بیابان را جدی بگیریم

تاریخ انتشار: ۲۷ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۲۱۹۵۸۳

ایلام - ایرنا - خاک به عنوان یک منبع طبیعی تجدیدناپذیر و حیات بخش که میلیون‌ها سال از تشکیل آن می گذرد، از بین رفتن و فرسایش آن قابل جبران نیست امروزه فرسایش خاک، تغییرات اقلیمی، افزایش دمای هوا، نامناسب بودن بارش ها و خشکسالی از جمله بحران های مهم زیست محیطی برای کره زمین است.

به گزارش ایرنا، امروز 27 خرداد از سوی مجامع بین المللی در سال 1994 به روز جهانی مبارزه با پدیده بیابان زایی نامگذاری شده است، عوامل مختلفی چون بهره‌برداری بی رویه از منابع آبی و خاکی توسط کشاورزی و صنعت گران، چرای بیش از حد دام، قطع درختان و جنگل‌زدایی، تغییرات اقلیمی، بروز سیلاب‌های شدید و شسته شدن خاک حاصلخیز، خشکسالی در ایجاد بیابان دخیل است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هرچند بیابان های طبیعی در طول تاریخ کره زمین به عنوان بخشی مهم از اکوسیستم طبیعت زیستگاه بسیاری از جانوران و گیاهان هستند و در چرخه‌ محیط زیست نقشی مهم و ارزشمند و حیات بخش ایفا می کنند اما آنچه که امروزه به عنوان یک تهدید مهم حیات کره زمین و اکوسیستم طیبعی را به مخاطره انداخته گسترش بیابان‌ها و پیدایش بیابان های جدیدی است که پیش از این جنگل، تالاب، روان آب، مرتع و ... بوده‌اند.
بسیاری از بیابان ها به علت فعالیت های اشتباه انسان و تجاوز به حریم طبیعت ایجاد شده و عملکرد غلط بشر موجب شده که اراضی طبیعی دچار تحول منفی شده ودست خوش تغییر و از حالت طبیعی و اصلی خود خارج شود و جنگل و سرسبزی جای خود را بیابان دهد.
از جمله مداخله های غیر منطقی انسان در طبیعت و بهره برداری غیر اصولی از منابع طبیعی را می توان به شخم زدن اراضی کشاورزی در جهت شیب، بهره برداری های نادرست از اراضی کشاورزی، استفاده زیاد از کود و سموم شیمیایی، بهره‌ برداری های بی رویه از سفره های آب زیر زمینی، احداث و ساخت وساز سد در مسیر روان آب ها بدون رعایت حق آب اراضی پایین دست، .قطع درختان و خشک کردن بستر روان آبها به منظور ساخت و ساز ساختمان یا فعالیت های زیرساختی عمرانی اشاره کرد.
نکته مهم اینکه باید با رعایت و حفظ اکوسیستم طبیعی و با توجه به حق حیات زیستمندانی که زیستگاه اصلی آنها اراضی بیابانی طبیعی است، از افزایش و گسترش بیابان ها با اهمال کاری و سهل انگاری خود جلوگیری کنیم و با قطع درختان، نابودی جنگل ها و مراتع، خشک کردن بستر روان آب ها، فعالیت های اشتباه کشاورزی و صنعتی و عمرانی، زمین خواری نابودی فضاهای سبز و افزایش بیابان ها را رقم نزنیم.
بر اساس مطالعات انجام گرفته در کشور ایران به علت مداخله های عامل انسانی در طبیعت در 30 سال گذشته تاکنون گستره جنگل های کشور از 18 میلیون هکتار به نصف کاهش یافته که این مساله حیات همه جانداران را به خطر انداخته است و در این میان انسان ها نقشی مستقیم و اصلی در افزایش سطح اراضی بیابانی دارند.
باید با اقدامات موثر ضمن حفظ بیابان های طبیعی به عنوان زیستگاه ها و جزئی از اکوسیستم طبیعت و بخشی از پیکره جهان هستی باید از افزایش میزان بیابان های جدید خودداری کنیم و نیز می توان با انجام فعالیت ها و برنامه هایی با حفظ حریم اراضی بیابانی طیبعی از آنها اشتغال زایی و بهره برداری سودآور منطقی داشت.
می توان بادهای همیشه وزان و گرمای سوزان خورشید در اراضی بیابانی را به خدمت گرفت و با ایجاد نیروگاه های بادی و حتی خورشیدی از این نیروهای عظیم طبیعی و رایگان برق و انرژی پاک و نو تولید کرد .
وجود ذخایر و منابع مختلف در بیابان از جمله نفت، گاز، طلا، استخراج انواع کانی ها، فلزات و سنگ های معدنی با حفظ رعایت اصول زیست محیطی می تواند باعث رونق اقتصادی، اشتغال آفرینی و سودآوری در کشور باشد.
یکی دیگر از راه های بهره برداری مفید از اراضی بیابانی ایجاد تورهای گردشگری بیابان گردی است که با ایجاد این تورهای زیست بوم گردی گردشگران با پهنه خشک و خشن اما زیبا و چشم نواز و نیز وحوش ساکن در این مناطق آشنا می شوند.

** تلاش اداره کل منابع طبیعی استان ایلام جلوگیری از پدیده بیابان زایی است
رئیس اداره بیابان زدایی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام با بیان اینکه بیابان زایی یک پدیده جهانی است، گفت: برای جلوگیری از گسترش پدیده بیابان زایی در استان اقدام های موثری صورت گرفته که نهال کاری یک هزار و 500 هکتار و مالچ پاشی 370 هکتار از اراضی بیابانی استان ایلام از آن جمله است.
مهرداد کهزادیان افزود: یک هزار و 800 هکتار مراقبت و نگهداری از نهال های کاشته شده گذشته، ایجاد 100 کیلومتر بادشکن در مناطق روستایی حاشیه بیابان ها و نهال کاری ترویجی و مشارکتی در سه روستا با همکاری ساکنان ان روستا ها از دیگر اقدام های انجام گرفته برای کنترل پدیده بیابان زایی در استان ایلام است.
وی اظهار کرد: در منطقه مورموری آبدانان نیز در قالب طرح بین المللی ترسیب کربن 215 هکتار نهال کاری و 140 هکتار نگهداری از نهال های کاشته شده صورت گرفته و نیز توانمند سازی جوامع محلی با تشکیل تعاونی ها و صندوق های خرد مشارکتی که وابستگی انها به طبیعت را کاهش دهد از دیگر برنامه های انجام گرفته در راستای صیانت از عرصه های طبیعی بوده است.
کهزادیان یادآور شد: مهمترین بحث در حفظ طبیعت و جلوگیری از بیابان زایی ترویج فرهنگ حفاظت از طبیعت و انفال، تبیین اهمیت سلامت منابع طبیعی و حفظ آن برای اقشار مختلف مردم به ویژه دانش اموزان وجوانان و به کارگیری انها در طرح های صیانت از طبیعت نیز از راهکارهای موثر در حفظ بقای عرصه های ملی است.
وی گفت: در قالب طرح هادی روستا مقرر شده که بنیاد مسکن با همکاری دهیاری و شوراهای اسلامی روستا در حاشیه روستا ها فضاهای سبزی را تعبیه کنند که در این برنامه تامین نهال و نظارت بر کاشت و آموزش نگهداری اصولی آن به جوامع محلی را اداره کل منابع طبیعی استان ایلام تقبل کرده که هنوز این برنامه زیست محیطی اجرایی نشده است.
به گفته وی مالچ پاشی، نهال کاری، ایجاد باشکن، مراقبت و نگهداری از نهال های کاشته شده، قُرق مناطقی که کاشت نهال به تازگی در آنها صورت گرفته از دیگر برنامه های اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری در مورد جلوگیری از پدیده بیابان زایی دراستان است.
کهزادیان تاکید کرد: حفظ اراضی جنگلی و آبی نیازمند مشارکت همه مردم و انجمن های مردم نهاد است و این اداره کل با توجه به وسعت آنها و نیز موقعیت جغرافیایی استان ایلام به تنهایی قادر به حراست از عرصه های طبیعی نیست.
وی به موضوع گردشگری بیایان نیز اشاره کرد و گفت: زیست بوم گردی در حوزه وظایف اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام نیست اما اگر شرکت های خصوصی گردشگری مورد تایید اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و نیز سازمان ایران گردی و جهان گردی خواهان ایجاد تورهای گردشگری زیست بوم بیایان باشند این اداره کل همکاری لازم با انها را انجام خواهد داد.
وی بابیان اینکه در استان ایلام اقدامات پیشگیریانه مناسبی در زمینه جلوگیری از پدیده بیابان زایی صورت گرفته، تاکید کرد: منشا اصلی گرد و غبار موجود در استان ایلام از کشورهای عربی است که باید در ان کشورها نیز اقدام های مناسب برای مهارمعضل بیابان زایی صورت بگیرد.

** وجود بیش از 424 هزار هکتار بیابان در استان ایلام
فرسایش خاک ناشی از باد و یا آب، از بین رفتن پوشش گیاهی گونه‌های بومی، شسته شدن خاک حاصلخیز توسط باران های سیلابی و حمل خاک مرغوب به زمین های پایین دست، سبز نشدن بذرها در چندین مرحله بذرپاشی به علت فرسایش خاک، طوفان‌ گرد و خاک و افزایش ریزگردها، افت غنای حیات وحش بومی در مناطق،هجوم ماسه‌های روان و خسارات ناشی از آن، بیکاری، گرسنگی و گسترش فقر و مهاجرت جوامع انسانی محلی به شهرها از عواقب گسترش بیابان‌ها است.
استان ایلام در مجموع دارای 424 هزار و 518 هکتار بیابان است که از این مقدار 259 هزار هکتار آن در شهرستان دهلران و مابقی اراضی بیابانی در مهران، آبدانان و ایلام قرار دارد و 84 هزار هکتار از اراضی بیابانی دهلران کانون بحرانی و مستعد ایجاد گرد و غبار است.
ابوغویر، حسن قندی و بخش های از عین خوش مهمترین اراضی بیابانی استان ایلام و شهرستان دهلران است که این مناطق ماوای خزندگان و وحوشی چون افعی شاخدار، سوسمار خاردار بین النهرین، آهو، جوندگان، روباه معمولی، شغال، پرنده هوبره، ... است و این نشان از غنای بالای محیط زیست در این بیابان ها دارد.
حفاظت از انواع پوشش گیاهی مناطق و کاشت درختان و گیاهان مقاوم و متناسب با مناطق خشک همچون بنه، کنار، کهور، رمیلک، اقاقیا و حفاظت خردمندانه از حوزه های آبخیز و انجام فعالیت های اقتصادی سازگار با توان طبیعی با پیوست های زیست محیطی، ایجاد تعادل در بین چرای دام و توان مراتع از جمله راهکارهای مقابله با بیابان زایی است.
(سرزمین ارزشمند است برای حفظ و احیای آن سرمایه گذاری کنیم) شعار امسال روزجهانی مبارزه با بیابان زایی است.
7172/6119

منبع: ایرنا

کلیدواژه: جغرافيا گزارش منابع طبيعي بيابان زدايي

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۲۱۹۵۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ظرفیت های گردشگری روستای «طولاب» ایلام در انتظار سرمایه گذاری

خبرگزاری مهر-گروه استان‌ها: همانطور که می‌دانید استان ایلام یکی از زیباترین استان‌های کشور با جاذبه‌های طبیعی و تاریخی به حساب می‌آید که در حصار کوه‌های زاگرس و جنگل‌های انبوه با جاذبه‌های طبیعی زیبا و متنوعش عنوان عروس زاگرس را از آن خود کرده است.

این استان چهار فصل دارای جاذبه‌های فراوان، غنی، تاریخی و طبیعی است، به نحوی که هر نقطه از آن با جاذبه‌های طبیعی مانند جنگل، کوه و دریاچه چشم هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. اگر اهل سفر و طبیعت باشید حتماً می‌دانید که روستای طولاب از توابع دهستان میشخاص در بخش مرکزی شهرستان ایلام، یکی از روستاهای زیبای ایران است که با طبیعتی بکر و دست نخورده، آب و هوای دل انگیز و سالم، خوراکی‌های مخصوص، آداب و رسوم جذاب و اهالی مهمان نواز همواره در تمام فصول سال میزبان گردشگران بسیاری از اقصی نقاط دنیا می‌باشد.

برای بازدید از این روستای زیبا و تاریخی، باید پس از عزیمت به استان ایلام حدود ۳۰ کیلومتر را به سمت جنوب شهر ایلام طی کنید، مهم‌ترین راه ارتباطی این روستا محور ایلام_ ملکشاهی می‌باشد که با درختان زیبا و سبز زرد آلو و گردو پوشیده شده که زیبایی خاص و دل انگیزی به ارمغان آورده است.

شایان ذکر است، روستا طولاب یکی از روستاهای کوهستانی استان ایلام می‌باشد که ارتفاعات آن از درختان جنگلی از جمله درخت تنومند بلوط پوشیده، به گونه‌ای که این جنگل‌ها با باغ‌های در هم آمیخته زیبایی خاص و منحصر به فردی به این روستا داده است.

جاذبه‌های طبیعی و گردشگری روستای طولاب

محمد کریمی از ساکنان روستای طولاب در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: روستای گردشگری طولاب در منطقه‌های قرار گرفته که از سه طرف با کوه محصور شده است و وجود همین کوه‌ها باعث گردیده چشمه‌های آب فراوان، مراتع سر سبز، جنگل‌ها و باغات در منطقه شکل بگیرد.

وی افزود: کوهستانی بودن منطقه در شکل گیری بافت روستا تأثیر بسزایی داشته است به گونه‌های که در حال حاضر این روستا دارای شیب نسبتاً بالایی است.

مرضیه نوری از دیگر روستاییان به خبرنگار مهر گفت: روستای طولاب به لحاظ کوهستانی بودن و بالا بودن نزولات جوی، پوشیده از جنگل‌های طبیعی است که توسط جنگلبانان محیط زیست مورد حفاظت قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه این جنگل‌ها چشم اندازهای زیبایی از طبیعت روستای طولاب به نمایش می‌گذارند، افزود: سکونت در این روستا نزدیک به ۲۰۰ سال قدمت دارد که ابتدا به صورت موقت و ییلاق و قشلاق و بعد از آن به صورت خانه‌های خشت و گل و سنگ به صورت سنتی و نزدیک به ۲۵ سال است که از ساختمان‌های امروزی جهت سکونت استفاده می‌کنند.

ضعف زیرساخت‌های گردشگری

مجید جباری از دیگر اهالی روستا در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: گردشگری روستایی یا روستاگردی یکی از شاخه‌های گردشگری است که امروزه به علت جاذبه‌های طبیعی، صفا و صمیمیت روستایی‌ها خیلی رایج شده و طرفداران زیادی دارد.

وی افزود: روستای طولاب نیز با جاذبه‌های منحصر، غذاهای محلی، صنایع دستی و سوغات و محصولات کشاورزی پتانسیل بالایی در حوزه جذب گردشگر و توسعه این صنعت دارد.

‌

این روستایی ادامه داد: با این حال موانعی از قبیل عدم دسترسی به راه ارتباطی مناسب، کمبود اقامتگاه‌های بومگردی و ضعف زیرساخت‌ها مشکلاتی را برای گردشگران و توسعه صنعت گردشگری در این روستا به همراه داشته است.

توسعه زیرساخت‌های گردشگری در روستا طولاب

فرزاد شریفی مدیر کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایلام، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: روستای طولاب به خاطر موقعیت کوهستانی و بهره‌مندی از فضای سبز و آب و هوای ییلاقی به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری در استان ایلام شناخته شده است.

وی افزود: هر فصل برای این روستا زیبایی خاص خود را دارد؛ بهار با سبزیش، تابستان و هوای مطبوعش، پاییز با درختان هزاررنگش و زمستان با درختان پوشیده از برف همه و همه از جاذبه‌های دیدنی این روستا هستند، که برای گردشگران از جذابیت بالایی برخوردارند.

شریفی با بیان اینکه روستای طولاب علاوه بر ایام نوروز در سایر فصول نیز میزبان گردشگرانی از اقصی نقاط کشور خودمان و همچنین کشور عراق است، ادامه داد: متأسفانه استان ایلام در حوزه صنعت گردشگری از لحاظ زیرساخت‌ها با ضعف و مشکلاتی مواجه بوده، با این حال اقدامات اساسی در خصوص توسعه صنعت گردشگری در تمام استان به ویژه روستای طولاب لحاظ شده است.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایلام ادامه داد: با اعتبار تخصیص یافته از محل اعتبارات ملی به مبلغ ۳۵ میلیارد ریال، عملیات تکمیل و بهسازی راه‌دسترسی به منطقه تفریحی روستای هدف گردشگری طولاب واقع در بخش سیوان شهرستان ایلام انجام می‌شود.

شریفی در پایان گفت: به منظور اسکان و راحتی گردشگران نیز اقامتگاه‌های بومگردی و مراکز تفریحی گردشگری در این روستا راه اندازی شدند که بدون شک با تلاش‌ها و رایزنی‌های انجام شده شاهد افزایش آنان در آینده خواهیم بود.

منطقه روستایی طولاب فرصتی برای ایجاد فضاهای توریستی و گردشگری است که باید به طور اساسی مورد توجه مسئولان در دستگاه‌های اجرایی قرار گیرد.

کد خبر 6089446