با «امّ الامراض» در طب سنتی آشنا شوید/ چرا «نزله و زکام» مادر بیماری‌ها نامیده می‌شود؟
تاریخ انتشار: ۲۸ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۲۳۴۰۳۷
در این مطلب ضمن بررسی انواع "نزله و زکام" به این سؤال پاسخ داده شده که چرا در طب سنتی از نزله و زکام به‌عنوان "امّ الامراض" یا مادر بیماری‌ها یاد می‌شود.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، در سخن پزشکان ایران و سرزمینهای اسلامی، خروج ترشحات فرود آمده از سر از طریق بینی، «زکام» نامیده می‌شود، همین ترشحات اگر از پشت حلق فرو بریزند به بیان حکیمان «نزله» نام می‌گیرند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نزله و زکام براساس سبب‌شناسی حکما، به هشت گونه تقسیم می‌شوند؛ نکات زیادی در تطبیق‌دهی و تناظر اقسام «زکام و نزله» با بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی یا نازوفارنژیت، سینوزیت، و رینیت آلرژیک وجود دارد که در این نوشتار نمی‌گنجد اما صرفنظر از جزئیات تخصصی، توجه به یک نکته بسیار ضروری است:
اصل بسیار مهم و تعیین‌کننده در درمان همۀ اقسام هشتگانۀ زکام و نزله، این است که نخست گرم یا سرد بودن ترشحات از هم افتراق داده شود و براساس این افتراق، رویکرد درمانی درست و سودمند انتخاب شود.
با چه معیارهایی می‌توان نزله و زکام گرم را از نزله و زکام سرد افتراق داد؟ اکنون این معیارها را بررسی می‌کنیم:
معیارهای بالینی افتراق گرمی از سردی در نزله و زکام
مادۀ نزله و زکام بر اساس چند ویژگی قابل تقسیم‌بندی و افتراق است:
1. قوام ترشحات (رقیق یا غلیظ بودن ترشحات)
2. رنگ ترشحات (بی‌رنگ، سفید، خاکستری، زرد، سبز، و طیف‌های بینابینی)
3. تاثیر حسی ترشحات بر مخاط حلق یا بینی (مانند سوزش و خارش و گزش در بینی و حلق)
4. همراهی با نشانه‌های گرمی یا سردی در سر و صورت و چشم
5. تغییرات صدا (خشونت صدا، گرفتگی صدا، تودماغی شدن صدا...)
6. علایم سیستمیک (مانند تب)
7. علایم ویژۀ دیگر در زبان، نبض، و ادرار
بیماران به‌شرط توجه و آگاهی از بدن خود، می‌توانند برخی از معیارهای بالا را تشخیص دهند و تا زمان مراجعه به طبیب، دستکم از درمان‌های گیاهی نادرست و زیان‌آور خودداری کنند.
این ویژگی‌ها نشانۀ گرمی ترشحات است:
1. رقیق و آبکی بودن ترشحات
2. بی‌رنگی یا زرد بودن ترشحات
3. ایجاد خارش، سوزش و گزش در مخاط بینی و راه‌های هوایی
4. پیدایش سرخی چشم و چهره همراه با احساس حرارت در آنها
در این حالت، باید داروهایی استفاده شوند که کیفیت و قوام ترشحات نزله و زکام گرم را اعتدال ببخشد یعنی هم از تندی و گرمی ترشحات بکاهند و هم آنها را قدری غلیظ‌تر کنند تا از تشدید عوارض و ورود و نفوذ این ترشحات به اعضای دیگر بدن جلوگیری شود.
به یاد داشته باشید که نفوذ ترشحاتِ رقیقِ سوزان به مجاری گوش، راه‌های تنفسی و بافت ریه، دستگاه گوارش، نیام‌های عضلات مجاور دستگاه تنفس و ستون فقرات، عامل بسیاری از ابتلائات بعدی شمرده می‌شود و از همین رو بوده است که حکما، زکام و نزله را «مادر بیماری‌ها» (امّ الامراض) می‌دانستند.
مصرف گیاهان دارویی با طبیعت گرم در درمان نزله و زکام گرم، زیان‌آور شمرده می‌شود؛ برخی از گیاهان و غذاهای نامناسب در درمان زکام و نزلۀ گرم عبارت‌اند از:
- آویشن شیرازی
- مرزنجوش
- سیر و پیاز تند
-زنجبیل و دارچین
- غذاهای پرادویه و تند
برخی از خوراکهای مناسب برای کاهش علایم نزله و زکام گرم و پیشگیری از عوارض بعدی آن از این قرارند:
ـ آش جو یا سوپ جو همراه با ماش و عدس و گشنیز و آلوبخارا (و البته بدون شیر و قارچ)
ـ خوراک آب‌پزی شامل کدوی سبز، باقلا، لوبیاسبز، به، نخود سبز، گشنیز و آلوبخارا همراه با مقدار اندکی ادویه
ـ عناب یا شربت آن
ـ خیساینده ـ دمنوش سرد شدۀ گل بنفشه، یا گل پنیرک، یا گل و ریشۀ خطمی
ـ لعاب بهدانه
ـ ماءالشعیر طبی(با ماءالشعیرهای موجود موجو در بازار کاملا متفاوت است)
ـ عسل‌آب رقیق و گرم (یک لیوان) همراه با آب ِ یک عدد لیموی تازه (بصورتی که نه بسیار ترش باشد و نه بسیار شیرین)
ـ زرده تخم مرغ عسلی
در حالت تب بالا همراه با علایم عفونت میکروبی ممکن است مصرف آنتی بیوتیک ضروری باشد؛ این امر بویژه درباره خردسالان و سالخوردگان و کسانی که نقص سیستم ایمنی دارند بسیار جدی‌تر است.
تشخیص و درمان برونشیت، سینوزیت، پنومونی، فارنژیت... باید با ملاحظات خاص توسط طبیب حاذق با رویکرد تلفیقی انجام شود و آنچه گفته شد برای درمان جامع، به هیچ وجه کافی نیست.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: طب سنتی زکام اخبار سلامت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۲۳۴۰۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دلیل آبریزش دائمی بینی احتمالا «التهاب سینوسی مزمن» است
ایتنا - هرچند دوره بیماری‌های زمستان و آلرژی فصل بهار روبه پایان است، احتمال دارد آبریزش بینی به قوت خودش باقی باشد. اگر داروهای آلرژی هم علاج این آبریزش مدوام نبودند، وقتش رسیده که بدانید احتمالا به عارضه‌ای متفاوت دچارید.
به گزارش وری‌ول هلت، دلیل آبریزش بینی ممکن است «التهاب سینوسی مزمن» (رینوسینوزیت، rhinosinusitis) باشد؛ بیماری التهابی مزمنی اگر بیش از سه ماه طول بکشد تورم سینوس‌ها را به‌دنبال خواهد داشت.
البته ممکن است همزمان دچار آلرژی و التهاب سینوسی مزمن باشید. از آنجایی که آبریزش بینی هم جزو علائم التهاب سینوسی مزمن و هم جزو علائم آلرژی‌های فصلی است، افراد معمولا فکر می‌کنند که دلیل اصلی آبریزش بینی آلرژی فصلی باشد. با وجود آنکه داروهای بدون نسخه ضدآلرژی در درمان آن موثر است، اما به افرادی که التهاب سینوسی مزمن دارند کمک چندانی نمی‌کنند.
علائمی که نشان می‌دهند دلیل آبریزش بینی آلرژی نیست
نشانه‌هایی وجود دارد که آلرژی‌زا‌های (آلرژن‌ها) بهاری، که در محیط شناورند، شاید دلیل آبریزش بینی نباشند. برای مثال، اگر وضعیت آلرژی بیش از حد طول کشید یا اینکه داروهای بدون نسخه کارساز نبود، احتمالا پای بیماری زمینه‌ای در میان است.
جایانت پینتو، مدیر بخش راینولوژی (جراحی و درمان بیماری‌ها بینی) و آلرژی دانشگاه پزشکی شیکاگو، می‌گوید، وقتی با فردی مواجه می‌شویم که مدت‌زمان طولانی آبريزش بینی دارد به بیماری التهاب سینوسی مزمن مشکوک می‌شویم. افرادی که آنتی‌هیستامین، استروئیدهای داخل بینی یا اسپری بینی استفاده می‌کنند و همچنان آبریزش بینی دارند، ممکن است به التهاب مزمن سینوس مبتلا باشند که روش درمانی دیگری می‌طلبد.
بنابراین متخصصان توصیه می‌کنند که در چنین مواردی به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
درمان التهاب سینوسی مزمن
داروهای بدون نسخه برای تسکین علائم آلرژی کافی و مناسب‌اند اما معمولا به التهاب سینوسی مزمن کمکی نمی‌کنند. اما خبر خوب این است که اگر متخصص همه دلایل احتمالی را بررسی و موثرترین درمان را انتخاب کرده باشد، بیماری التهاب سینوسی مزمن درمان‌پذیر است.
روش‌های درمانی برای افراد مختلف متفاوت است، اما آنتی بیوتیک‌ها یا استروئیدها به‌همراه اسپری بینی و سینوس، از درمان‌های رایج التهاب سینوسی مزمن به‌شمار می‌روند. اگر این روش‌های درمانی کارساز نبود، جراحی سینوس راه دیگری است که متخصصان توصیه می‌کنند.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»