مذاکره با آمریکا؛ چگونه و چه زمان؟
تاریخ انتشار: ۱ تیر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۳۰۸۹۷۵
ایران > سیاستخارجی - مهران کامروا-استاد دانشگاه جورج تاون:
دستگاه دیپلماسی ایران پس از چند سال مذاکرات فشرده و ثمربخش که به توافق هستهای منجر شد، اکنون بار دیگر تحتتأثیر خروج آمریکا از برجام، یک عادت قدیمی را دنبال میکند؛ عادتی که بر مبنای رفتار واکنشی به ابتکار عمل دیگر بازیگران مبتنی است.
وزیر خارجه طی هفتههای اخیر به بروکسل و دیگر پایتختهای اروپایی و آسیایی سفر کرده تا نسبت به ادامه سرمایهگذاریها در ایران و ادامه تعهدات کشورها برای خرید نفت از ایران اطمینان حاصل کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بهنظر میرسد که وضعیت برای ایران و دولت حسن روحانی بهطور کلی وخیمتر شده است. البته مشکل از بندهای توافق هستهای یا اقدامات ایران در خاورمیانه نیست. مشکل اصلی آمریکا با ایران در این واقعیت است که تهران طی دهههای گذشته تلاش کرده نوعی از سیاست خارجی را دنبال کند که منافع ملی و استراتژیک ایران را بالاتر از منافع آمریکا قرار میدهد.
اگر رویکرد ایران را با سیاست خارجی دیگر کشورهای منطقه مقایسه کنیم، سیاست خارجی ایران در واقع خاری در چشم آمریکاست؛ سیاستی که برنامههای هژمونیک آمریکا در منطقه خاورمیانه را به چالش کشیده است. کل ماجرای هستهای ایران تنها بهانهای برای مهار سیاست خارجی مستقل ایران بود.
بلافاصله پس از امضای توافق هستهای، این امضاکنندگان اروپایی برجام بودند که تلاش کردند از تنها وسیله دفاعی ایران یعنی برنامه موشکیاش، مسئلهای را بیرون بکشند و با استفاده از آن بهدنبال اعمال فشار بر تهران باشند تا دست از موشکهایش بردارد.
اگر آمریکا از برجام هم بیرون نمیآمد، پس از حل مسئله موشکی ایران، اروپاییها احتمالا در هیاهوی دیگری مثلا بر سر برنامه صنعت خودروی ایران یا تاسیسات تولید کفش در ایران که میتواند تهدیدی برای صلح منطقهای و بینالمللی باشد، دوباره کنار آمریکا قرار میگرفتند. برای آمریکا و متحدان اروپایی و خاورمیانهای آن، مشکل رفتار ایران نیست؛
مشکل خود ایران است. در این شرایط وزیر خارجه و تیم او چگونه میتوانند ابتکار عمل را بهدست بگیرند؟ تردیدی نیست که رفتن از کشوری به کشور دیگر و گرفتن قولهای مبهم از مقامهای آنها کمکی به حل مشکلات نکرده است. دیپلماتها معمولا درباره جعبهابزار دیپلماسی سخن میگویند اما بهنظر میرسد جعبهابزار ایران در شرایطی کنونی، ابزار کارآمد زیادی نداشته باشد.
پیشنهاد آن است که تهران بهطور مشخص و علنی اصول سیاست خارجی و اهداف استراتژیک خود را اعلام کند. این اقدام نباید به اظهارات در نشستهای خبری و مقالههای مطبوعاتی محدود شود بلکه باید اینها را در جایی همچون نشست مجمع عمومی سازمان ملل یا پارلمان اروپا مطرح کرد تا به خوبی دیده و شنیده شوند. ایران همچنین باید بهطور دقیق اعلام کند که چرا این اهداف استراتژیک را دنبال میکند و این اهداف کدام تهدیدها را از سر ایران بازمیدارد. تهران باید بهطور شفاف خطوط قرمز خود و دلایلش برای تعیین آنها را اعلام کند.
فارغ از این، ایران باید براساس این خطوط قرمز و تصمیمش برای دفاع از استقلال و منافع ملی خود، اعلام کند که آماده است بدون هیچ پیششرطی بلافاصله با آمریکا وارد مذاکره شود. از توافق آبوهوایی پاریس تا توافق هستهای ایران، دولت دونالد ترامپ نشان داده که قابل اعتماد نیست. این را سیاستمداران ایرانی بهتر از هر کسی میدانند. اما تهران باید ابتکار عمل دیپلماتیک را بهدست گیرد و فضای هیاهوی کرکنندهای که علیه ایران شکل گرفته را مهار کند. این خود حرکت ترامپ به سمت جنگ با ایران را هم مهار خواهد کرد؛ جنگی که متحدان منطقهای آمریکا بذر آن را کاشتهاند.
در همین زمینه: پاسخ ظریف به شروط دوازدهگانه پامپئو لاریجانی: تمهیداتی براساس رفتارهای آمریکا اتخاذ شده است روحانی یک جانبهگرایی آمریکا برای جهان خطرناک است واکنش وزارت خارجه آمریکا به فرمان هستهای رهبر انقلابمنبع: همشهری آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۳۰۸۹۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اعلام تحریمهای جدید آمریکا و انگلیس علیه ایران/ افتتاح سرکنسولگری ارمنستان در تبریز/ افشای جزئیات تماس اخیر ترامپ و بن سلمان/ تکذیب ازسرگیری مذاکرات با عربستان از سوی انصارالله
بین الملل تابناک: اعلام تحریمهای جدید آمریکا و انگلیس علیه ایران، افتتاح سرکنسولگری ارمنستان در تبریز، افشای جزئیات تماس اخیر ترامپ و بن سلمان، تکذیب ازسرگیری مذاکرات با عربستان از سوی انصارالله و احضار سفیر آلمان از سوی وزارت خارجه چین، از مهمترین خبرها و رویدادهای منطقهای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
اعلام تحریمهای جدید آمریکا و انگلیس علیه ایران
یک رسانه غربی از اعمال تحریمهای جدید از سوی آمریکا و انگلیس علیه ایران به بهانههای مختلف خبر داد.
به گزارش رویترز، وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرد، آمریکا تحریمهای جدیدی علیه ایران اعمال میکند.
این وزارتخانه تاکید کرد که فعالیتهای دفاعی ایران را هدف قرار داده است.
رویترز همچنین گزارش داد: انگلیس اشخاص و نهادهای مربوط به بخش دفاعی ایران را تحریم میکند.
وزارت امور خارجه انگلیس با صدور بیانیهای اعلام کرد که دو شخص و چهار شرکت مرتبط با شبکه تولید پهپاد در ایران را به فهرست تحریمهای خود افزوده است.
به نظر میرسد، این تحریمهای انگلیس و آمریکا نیز مانند تحریمهای گذشته کشورهای غربی علیه کشورمان به بهانه حمایت از جریانهای محور مقاومت در منطقه و عملیات تنبیهی ایران علیه رژیم صهیونیستی با استفاده از موشکها و پهپادهای مختلف و همچنین در راستای حمایت از رژیم کودک کش صهیونیستی صورت میگیرد.
افتتاح سرکنسولگری ارمنستان در تبریز
دولت ارمنستان در جلسه روز پنجشنبه کابینه، بر تصمیم خود درباره افتتاح کنسولگری این کشور در تبریز تاکید کرد.
«حسین امیر عبداللهیان»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در روزهای نخستین زمستان گذشته و در نشست خبری مشترک با «آرارات میرزویان» همتای ارمنستانی خود در ایروان گفته بود: «ارمنستان کشور دوست و همسایه خوب ماست. در دیدار با وزیر خارجه ارمنستان موافقت تهران را برای افتتاح سرکنسولگری جمهوری ارمنستان در شهر تبریز اعلام کردیم و امیدواریم، در هفتههای آغازین سال جدید میلادی با حضور وزیر خارجه ارمنستان شاهد افتتاح رسمی این سرکنسولگری در تبریز باشیم.»
در سال ۲۰۲۲ و در دیدار «نیکول پاشینیان» نخستوزیر ارمنستان و «سید ابراهیم رئیسی» رئیسجمهوری اسلامی ایران نیز دو طرف درباره ارتقای سطح همکاریهای تجاری بین دو کشور و همچنین این موضوع که افتتاح سرکنسولگری ارمنستان در تبریز میتواند بر ارتقای سطح همکاریهای اقتصادی تاثیر مثبتی داشته باشد، به توافق رسیدند.
رسانههای ارمنستان نوشتهاند، در اکتبر سال ۲۰۲۲ سرکنسولگری ایران در قاپان ارمنستان افتتاح شد و افتتاح سرکنسولگری این کشور در تبریز، این اقدام دوجانبه را تکمیل میکند.
آنها همچنین با اشاره به اینکه استان آذربایجان شرقی ایران با استان سیونیک ارمنستان هممرز است، گفتهاند افتتاح کنسولگری در تبریز باعث توسعه بیش از پیش روابط تجاری و گردشگری خواهد شد.
امیرعبداللهیان در دیدار میرزویان همچنین گفته بود: موافقت دولت ارمنستان در ایجاد سرکنسولگری ایران در منطقه قاپان باعث شده که تردد ایرانیان و همکاریهای ترانزیتی دو کشور تسهیل شود.
افشای جزئیات تماس اخیر ترامپ و بن سلمان
شبکه آمریکایی «سی ان ان» جزئیات تماس اخیر دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا و محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی را فاش کرد.
این شبکه گزارش داد لیندسی گراهام، سناتور جمهوری خواه به عنوان یک کانال دیپلماتیک اصلی بین بن سلمان و دولت جو بایدن، رییس جمهور کنونی ظاهر شده است؛ کانالی که تلاشهایی را که در دوره ترامپ برای دستیابی به توافق عادی سازی روابط بین عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی آغاز شد، افزایش داد.
این شبکه آمریکایی افزود که در آخرین سفر گراهام به عربستان سعودی در اواخر ماه گذشته میلادی، او و بن سلمان با ترامپ تماس گرفتند. طبق این گزارش، این تماس تقریباً پنج دقیقه طول کشید.
دو فرد آگاه از این تماس به این شبکه گفتند: «مکالمه دوستانه و بیشتر شامل تبادل نظر و گفتوگوهای غیررسمی درباره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود.»
یکی از این منابع گفت: «در مقطعی ترامپ آمار و ارقام نظرسنجیهای خود را اعلام کرد»، در حالی که این دو منبع گزارش دادند، «توافق عادیسازی روابط حتی یک بار هم در آن تماس مطرح نشد.»
این تماس خلاصه شد به اینکه چگونه ترامپ در خصوص دستیابی به توافقی که مقامات آمریکایی، اسرائیلی و سعودی آن را برای دستیابی به «ثبات پایدار در خاورمیانه» حیاتی میدانند، «در افق ظاهر میشود.»
افراد آگاه از این موضوع به سی ان ان گفتند در حالی که رییس جمهور سابق از مذاکرات مربوط به سازش آگاه است، اما «در این مذاکرات دخالتی ندارد.»
این شبکه اشاره کرد نگرانی واقعی در میان برخی شرکت کنندگان در مذاکرات جاری وجود دارد که «ترامپ ممکن است تلاش کند هر گونه توافقی مربوط به دولت بایدن را خنثی کند، نظیر آنچه در اوایل سال جاری انجام داد و از جمهوری خواهان در کنگره خواست تا از توافقنامه مهاجرتی بین دو حزب حمایت نکنند.
افراد نزدیک به ترامپ میگویند که رییسجمهور سابق معتقد است که اگر بتواند به کاخ سفید بازگردد، میتواند در مورد توافق بهتری با سعودیها مذاکره کند و همچنین به دنبال مشارکت یا کار فعالانه برای خنثی کردن هر نوع توافق عادی سازی روابط در دوران بایدن نیست.»
دو مقام آمریکایی گفتند که تماس ترامپ با محمد بن سلمان «در کاخ سفید به مذاقشان خوش نیامد» اگرچه آنها به صراحت گفتند که هیچ مدرکی دال بر تأثیر آن بر مذاکرات بین نمایندگان بایدن و همتایان سعودی آنها وجود ندارد.»
گراهام مقامات بایدن را از آن تماس مطلع کرد و گفت، آنها «درک میکنند که چرا او میخواهد ترامپ را در جریان قرار دهد.»
سناتور گراهام به سیانان گفت که «همه کار انجام میدهد تا اطمینان حاصل شود که توافق در زمان بایدن منعقد میشود، تا حدی به این دلیل که معتقد است بایدن شانس بیشتری برای بسیج حمایت دموکراتها در کنگره خواهد داشت.»
تکذیب ازسرگیری مذاکرات با عربستان از سوی انصارالله
دولت صنعا ازسرگیری مذاکرات با عربستان که رهبری ائتلاف سعودی در یمن را بر عهده دارد، تکذیب کرد و آمریکا و انگلیس را مسئول اجازه ندادن به تحقق توافق صلح دانست.
وزارت امور خارجه دولت صنعا از زبان یک منبع رسمی که توسط خبرگزاری یمنی «سبأ» گزارش شده است، گفت: «آنچه روزنامه اماراتی (البیان) و برخی دیگر از رسانهها درباره بازگشت مذاکرات منتشر کردهاند، تکذیب میکنیم. آنچه در این گزارش آمده کاملا نادرست است.»
وی ادامه داد: هنوز هیچ یک از موارد نامبرده در این گزارش به ما ارائه نشده است، بلکه سازمان ملل هرازچند گاهی اشارههایی در این باره میکند؛ اما آمریکاییها و انگلیسیها به دلیل موضع یمن در حمایت از مظلومیت ملت فلسطین نمیتوانند اجازه توافق در این مرحله را بدهند.
او توضیح داد، «به سازمان ملل تاکید کرده است، طرح نقشهای که با طرف سعودی به آن دست یافته شده ربطی به حوادث غزه ندارد و قرار نیست ربطی به آمریکاییها و انگلیسیها داشته باشد.»
وزارت خارجه یمن در پایان گفت: به هر حال ما به موضع آمریکاییها و انگلیسیها اهمیتی نمیدهیم و همانطور که مشخص است با آنها درگیر هستیم.
چهارشنبه گذشته، دفتر هانس گروندبرگ، فرستاده سازمان ملل متحد اعلام کرد، در تماسی با لرد احمد از ویمبلدون، وزیر مشاور انگلیس در امور خارجه، مشترک المنافع و امور توسعه خاورمیانه داشت. وی در مورد ضرورت حفظ محیطی که از گفتوگوی سازنده و راههای دستیابی به پیشرفت در نقشه راه بینالمللی حمایت میکند بحث و گفتوگو کرده است.
سهشنبه گذشته، گروندبرگ در ریاض با رشاد العلیمی، رییس شورای رهبری یمن و شایع الزندانی، وزیر امور خارجه در دولت مستعفی در مورد تلاشها برای احیای روند سیاسی در یمن، تحت نظارت سازمان ملل، گفتوگو کرد.
نماینده سازمان ملل دوشنبه گذشته از برگزاری گفتوگو با «انصارالله» و مقامات عمانی خبر داد که در آن راههای دستیابی به پیشرفت در نقشه راه سازمان ملل برای یمن و ضرورت کاهش تنشها در منطقه خاورمیانه که ناشی از درگیری رژیم صهیونیستی و فلسطینیها در غزه و حملات ارتش یمن در دو دریای سرخ و عرب و خلیج عربی و خلیج فارس است، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
گروندبرگ در اواسط آوریل اعلام کرده بود که «شتاب دستیابی به توافق بین طرفهای درگیر در یمن به دلیل تحولات نوار غزه، ضعیف و کند شده است». وی تاکید کرد که این مسائل «فضای میانجیگری را بسیار پیچیده کردهاند.»
وی افزود: در صورت برقرار نشدن آتشبس در غزه و متوقف نشدن کامل حملات در دریای سرخ و خلیج عدن، خطر تشدید تنش همچنان وجود دارد.
در آن زمان، فرستاده سازمان ملل نسبت به «عواقب جدی نه تنها برای یمن، بلکه برای کل منطقه، در صورت غفلت از روند سیاسی در یمن و ادامه مسیر تنشها» هشدار داد و بر لزوم تصمین این مساله تاکید کرد که حل مناقشه در یمن با حل و فصل مسائل دیگر مرتبط دانسته نشود.
۲۳ دسامبر گذشته، گروندبرگ در بیانیهای اعلام کرد که طرفهای یمنی، متعهد به اجرای اقداماتی شدهاند که شامل اجرای آتشبس شامل تمام یمن، اقداماتی برای بهبود شرایط زندگی و مشارکت در آمادهسازی برای ازسرگیری یک روند سیاسی فراگیر تحت نظارت سازمان ملل میشود.
وی این اقدام را «گامی مهم» توصیف کرد و گفت: «با طرفین برای تهیه نقشه راه تحت نظارت سازمان ملل متحد که شامل این تعهدات باشد و از اجرای آنها حمایت کند، همکاری میکنم.»
احضار سفیر آلمان از سوی وزارت خارجه چین
سفیر آلمان در پکن روز (پنجشنبه) به علت طرح اتهامهایی از سوی برلین مبنی بر دستگیری چند جاسوس مرتبط با چین به وزارت خارجه این کشور احضار شد. به گزارش تارنمای شبکه خبری دویچه وله، «پاتریشیا فلور» امروز پنجشنبه در حساب ایکس خود نوشت: پس از دستگیری چهار آلمانی به اتهام جاسوسی برای سرویسهای مخفی چین، من به وزارت خارجه چین احضار شدم. چین پیشتر اتهام فعالیت جاسوسی در آلمان را «قاطعانه» رد کرده و از برلین خواسته است که وجهه پکن را خدشهدار نکند. سفارت چین در برلین روز دوشنبه اعلام کرد: ما از طرف آلمانی میخواهیم که بهرهبرداری از اتهام جاسوسی به منظور خدشهدار کردن وجهه و بدنام کردن چین را متوقف کند. مقامهای برلین همان روز گفتند که سه آلمانی را به ظن همکاری با سرویس مخفی چین و انتقال فناوری به پکن برای مقاصد نظامی بازداشت کردهاند. «نانسی فیزر» وزیر کشور آلمان گفت که دولت تهدیدهای ناشی از جاسوسی چین در تجارت، صنعت و علم در آلمان را رصد میکند. بازداشت این افراد یک هفته پس از آن انجام شد که ««اولاف شولتس» صدراعظم آلمان به چین سفر کرد تا درباره همکاریهای تجاری چین و روسیه در بحبوحه جنگ اوکراین، مالکیت معنوی و سیاستهای بازار آزاد گفتوگو کند.