به نقل از «ایلنا»

خارجی‌ها داستان ایرانی را بازتاب‌دهنده گفتمان غالب و وابسته می‌دانند/نباید کاری کنیم که ادبیات ما صدای سیاسی خاصی تلقی شود

تاریخ انتشار: ۳ تیر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۳۳۳۳۱۳

فرشته نوبخت در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره آخرین داستان‌ها و رمان‌هایش گفت: یک رمان تازه‌ دارم که قرار بود برای عرضه در نمایشگاه کتاب منتشر شود ولی متاسفانه هنوز خبری نشده و من هم اطلاعی ندارم که چرا هنوز کار زیر چاپ نرفته است. البته این رمان مجوز گرفته و احتمالا در پاییز منتشر می‌شود.

«کمی مایل به سرخ» رمانی‌ست شخصیت‌محور که تم فلسفی دارد و دغدغه‌های شخصی یک زن را درباره عشق، مرگ و زندگی روایت می‌کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نوبخت درباره این اثر گفت: این رمان با کارهای قبلی من خیلی متفاوت است. اصولا سعی دارم معمولا ژانرها و سبک‌های متفاوتی را امتحان کنم و نگاهم به داستان‌نویسی کلا تجربه‌گرایانه است. در این چرخش میان مضامین و فرم‌های مختلف است که می‌خواهم سبک خودم را پیدا کنم. علاوه بر این‌ مشغول کار روی متن یک نمایشنامه هم هستم، منتها هنوز به کلیتی نرسیدم که بخواهم درباره‌اش صحبت کنم. هم‌زمان با این‌ها روی یک رمان دیگر هم کار می‌کنم که مراحل اولیه نگارشش تمام شده و منتظر فرصتی برای بازنویسی آن هستم.

این نویسنده همچنین درباره چرایی عدم حضور جدی و پررنگ داستان ایرانی در جامعه جهانی ادبیات و اینکه این مسئله تا چه میزان به عدم شناخت درست سایر کشورها از ایران بازمی‌گردد؛ بیان کرد: من خیلی با این دید که خارجی‌ها ما را نمی‌‌شناسند، موافق نیستم. ما از بعد رنسانس در اروپا و آمریکا کاملا شناخته شده هستیم؛ به خاطر نهضت شرقی و به خاطر اینکه مثلا یک ادیب بزرگی مثل گوته درباره شعر و ادبیات ما کار کرده و همزمان خیلی دیگر از بزرگان ادبی دیگر اروپا و غرب روی ادبیات ما کار کرده‌اند. پس نمی‌توانیم بگوییم برای دنیا شناخته‌شده نیستیم. دنیا حتی با فرهنگ ما آشناست و ریشه‌های فرهنگی و تاریخی ما را می‌شناسند. اما اینکه چرا به ادبیات ما بها نمی‌دهند و چرا با وجود تلاش نویسندگان ما برای جهانی شدن و اینکه آثار نویسندگان ما به غرب هم عرضه می‌شود، اما آن‌ها مقاومت می‌کنند دلیل خودش را دارد. یک دلیل این است که خارجی‌ها می‌دانند و اطلاع دارند که ما در داخل کشورمان با یک پدیده به نام سانسور مواجه هستیم و شاید به این مسئله در خارج از کشور به شکل بزرگ‌نمایی شده؛ نگاه می‌شود.

او ادامه داد: یعنی متاسفانه به اشتباه فکر می‌کنند که هرچه در ایران منتشر می‌شود چون از سد سانسور گذشته  بی‌ارزش است و خب نوعی مقاومت در مقابل انتشار و ترجمه کارهای ما وجود دارد. حتی ترجمه‌ها هم خیلی در آن کشورها مورد اقبال قرار نمی‌گیرد؛ چون با این دید نگاه می‌کنند که در این دوره نویسندگان ما صدایی را بازتاب می‌دهند که صدای گفتمان غالب و وابسته‌ است. این دید باعث می‌شود داستان و رمان ایرانی را یک اثر ادبی مستقل و آزاد ندانند.

نوبخت با بیان این مطل که در کشور ما سانسور و ممیزی هست و نویسندگان ما با فشار این مسائل دست به گریبان هستند، تاکید کرد: نوینسدگان ما در این شرایط بازهم می‌نویسند که متاسفانه در خارج از کشور پژواک آنچنانی ندارد. بنابراین اینکه فکر کنیم اصلا برای دنیا شناخته شده نیستیم و ما را با عرب‌ها و ترک‌ها اشتباه می‌گیرند را خیلی درست نمی‌دانم. اتفاقا خارجی‌ها خیلی خوب ما را می‌شناسند ولی فکر می‌کنند ما اینجا با سانسور در تعامل هستیم و چیزی را جز صدای حاکمه انعکاس نمی‌دهیم و برای همین هم در برابر ترجمه و انتشار کارهای ما مقاومت می‌کنند. ما باید این نگاه را بشکنیم. این صدا از داخل خود ما بیرون می‌رود. بسیاری از نویسندگان ما مدام موضوع سانسور را تکرار می‌کنند و بعضا حتی خودمان همدیگر را حذف و صداهای همدیگر را خفه می‌کنیم و خودمان می‌گوییم ادبیات ما بی‌ارزش است. این‌ها هم همه یک وجهی از چرایی عدم جذب ما در جامعه جهانی ادبیات است که بسیار هم مهم و تاثیرگذار است.

وی فاقد ارزش خواندن داستان‌های نویسندگان ایرانی توسط دیگر نویسنده ایرانی را یکی از دلایل نگاه اشتباه دنیا به ادبیات ایران دانست و اظهار داشت: وقتی من نویسنده مدام می‌گویم آثار همکاران من ارزش ادبی چندانی ندارد و کارهایی که نوشته می‌شود فاقد ارزش ادبی هستند، این صدا چه بخواهم و چه نخواهم بازتاب جهانی پیدا می‌کند. من وقتی در داخل ایران به عنوان یک نویسنده کارهای منتشر شده را یا نخوانده یا از روی حسادت و حتی از روی برخی ملاحظات فاقد ارزش معرفی می‌کنم؛ دیگر از دنیا نمی‌توان توقع توجه به ادبیات ایرانی را داشت. در این شرایط خارجی‌ها هم فکر می‌کنند که در ایران داستان و رمان بی‌ارزش نوشته می‌شود. وقتی خودشان هم به این مسئله اعتراف دارند پس چرا ما وقت و هزینه برای ترجمه و انتشار آثار فاید ارزش صرف کنیم؛ آن هم برای عرضه یک صدا ایدئولوژیک.

این نویسنده یادآور شد: به نوعی می‌توان گفت با این نوع برخوردهای ما با ادبیات خودمان قضیه دیگر بعد سیاسی می‌گیرد و از وجه ادبی خارج می‌شود. به نظر من علت عدم جذب داستان و رمان ایرانی در جامعه جهانی ادبیات؛ خود ما نویسندگان ایرانی هستیم و در مورد کارهای همدیگر بدون اطلاع و مطالعه و نگاه مثبت و دلسوزانه قضاوت می‌کنیم. بله کارهای بد هم منتشر می‌شود ولی آن آثار یک سازوکار و مراحل مختص به خودشان را دارند و نمی‌توان گفت همه کارهایی که در ایران منتشر می‌شود، چنین هستند.

خالق رمان «زمستان فصل مردن نیست» تاکید کرد: نویسندگان ایرانی واقعا تمام تلاش خودشان را می‌کنند ولی وقتی خود ما همدیگر را خفه و نفی می‌کنیم، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم جامعه جهانی که از ما فاصله دارد به ما اعتماد کند و کارهای ما را ترجمه و منتشر کند و برایش بازار هم پیدا کند. ما واقعا مهجور هستیم و بخش زیادی از مهجوریت به خودمان بازمی‌گردد که خودمان را قبول نداریم و مدام همدیگر را سرکوب می‌کنیم.

وی افزود: واقعیت این است که این جناح‌بندی‌های ادبی که در فضای ادبیات امروز ما اتفاق افتاده و مثلا اگر کسی یک روزنامه دستش باشد فقط آثار دوستان خودش را معرفی می‌کند و بقیه را خفه می‌کند؛ یا اگر کسی یک تریبونی دارد فقط صدای آن‌هایی که قبلا به خودش نان قرض می‌داده‌اند و تائیدش کرده‌اند را منعکس می‌کند و اگر با کسی اختلاف شخصی داشته باشیم اثر او را قربانی می‌کنیم، مسائلی‌ست که ما درگیرش هستیم و پژواکش در خارج همان است که ما را جدی نمی‌گیرند. با اینکه عمر ادبیات داستانی ما کوتاه است ولی واقعا غنی‌ست. باید کارهای ادبی ما ورای حزب و دسته و گروه باند دیده شوند و ورای شخصیت نویسنده به آثار داستانی بپردازیم. متاسفانه امروز اگر من نوعی با فلان آقا یا خانم در عرصه مطبوعات آشنایی نداشته باشم یا تائید و تمجیدش را نکرده باشم اولین چیزی که قربانی می‌شود، اثر من است. البته که به مرور زمان همه این صداهای بی‌خود و کاذب که امروز در فضای ادبیات داخلی ما هستند از بین می‌روند و بیست سال دیگر خبری از این‌ها نخواهد بود و فقط اثری باقی می‌ماند که اصیل است، ولی در حال حاضر ما در جهان هزینه این مسئله را می‌دهیم و همین می‌شود که هنوز هم ما را با هدایت می‌شناسند و اعتماد نمی‌کنند که مثلا کارهای کسی مثل ابوتراب خسروی، محمدرضا کاتب و بسیاری دیگر حتی جوانان ما هم ارزشمند هستند. ما اول باید از خودمان شروع کنیم. نمی‌دانم کی قرار است این موضوع را بفهمیم و از خودمان شروع کنیم.

نوبخت درباره تاثیر نبود ساز و کار صنفی در وضعیت فعلی ادبیات و داستان ایرانی نیز گفت: ما به تازگی یک نهاد صنفی برای نویسندگان به راه انداخته‌ایم که گام‌های ابتدایی را آغاز کرده است. منتها همین صنف هم بین ما به محل اختلاف تبدیل شده است. بازهم به این موضوع برمی‌گردیم که همدیگر را قبول نداریم. یعنی همین صنفی که ما به راه انداخته‌ایم را خیلی‌ها قبول ندارند و نمی‌آیند با ما همکاری داشته باشند. انگار بلد نیستیم که به یک اجماع فکری برسیم و یک کار گروهی انجام بدهیم یا اگر به اجماع هم نمی‌رسیم دست‌کم همدیگر را تحمل کنیم و صداهای همدیگر را خفه نکنیم. صنف اگر دست کار کند و قوی باشد، می‌تواند ما را نجات بدهد. من خیلی نگران هستم که صنف تازه‌تاسیس آلوده به این مسائلی که مطرح شد شود. امیدواریم که بتوانیم این صنف را سالم و قوی نگاه داریم.

وی افزود: اگر مناعت طبع و فکر باز و آزادگی و روشنفکری که باید در همه ما به عنوان یک نویسنده باشد در وجود ما باشد و فکر نکنیم که جای همدیگر را تنگ کرده‌ایم و به هم مثل کلمه‌هایی بی‌انتها نگاه کنیم که باید کنار هم باشیم تا واژه‌ها و عبارت‌ها را تشکیل دهیم و منافاتی با هم نداریم، می‌توان به سرانجام کار باور داشت. آن وقت است که صدایی که بیرون از جامعه منعکس می‌کنیم صدای واقعیت است و دیگر جامعه جهانی ادبیات چاره‌ای جز پذیرش ما ندارد و به ما هم به عنوان یک تفکر نگاه می‌شود نه یک صدای سیاسی خاص. ما پتاسیل رسیدن به این جایگاه را داریم فقط باید خودمان را بور کنیم و حسادت‌ها و منفی‌بافی‌ها را کنار بگذاریم و به یک فهم جهانی برسیم. در غیر این صورت باید خودمان را به زمان بسپاریم که آیا رضا براهنی و صادق هدایت و ... دیگری از ایران به جهان معرفی می‌شود یا خیر.

منبع: ایلنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۳۳۳۳۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عراقچی: میدان، دیپلماسی و رسانه سه ضلعِ مهم در هر واقعه نظامی یا سیاسی هستند

عباس عراقچی، دبیر شورای راهبردی سیاست خارجی و معاون سابق وزارت خارجه گفت: تاکید می‌کنم، مذاکرات سیاسی دست آوردهای میدانی را نقد می‌کند. هیچ مذاکره سیاسی بدون اتکا به مولفه‌های قدرت صورت نمی‌گیرد و به جایی هم نمیرسیم. باید پس از زدن ضربه نظامی وارد میدان سیاسی و امتیازگیری میشدیم و الان وقت ورود به میدان سیاسی و دیپلماسی است.

به گزارش هم میهن، عباس عراقچی، دبیر شورای راهبردی سیاست خارجی و معاون سابق وزارت خارجه؛ در نشست مجازی کلاب کافه خبر در اسپیس ایکس گفت: در حال حاضر و پس از فروکش کردن تنش ایران و (رژیم) اسراییل، پس از حمله به کنسولگری، زمان استفاده از ابزار سیاسی و دیپلماسی و به تعبیری موشک‌های دیپلماتیک برای تثبیت قدرت ایران است. مذاکرات سیاسی دست آوردهای میدانی را نقد می‌کند. هیچ مذاکره سیاسی بدون اتکا به مولفه‌های قدرت صورت نمی‌گیرد و به جایی هم نمیرسیم.

عراقچی گفت: باید پس از زدن ضربه نظامی وارد میدان سیاسی و امتیازگیری میشدیم و الان وقت ورود به میدان سیاسی و دیپلماسی است

وی در پاسخ به سوالی در این باره که آیا پس از حمله اسراییل به کنسولگری، ایران، صرفنظر کردن از تقابل را به توقف حمله به غزه کرده بود، خاطرنشان کرد: از پشت صحنه خبر ندارم و اطلاعات من فقط رسانه‌ای است. اما درخواستی از طرف ایران قطعا وجود نداشته که توقف حمله به غزه در مقابل‌عدم حمله ما اتفاق بیفتد.

این حرف‌ها بخشی از همان جنگ‌های روانی و رسانه‌ای است که آنان انجام دادند تا مانع حمله ایران شوند که موفق نشدند.

باز هم تاکید می‌کنم، مذاکرات سیاسی دست آوردهای میدانی را نقد می‌کند. هیچ مذاکره سیاسی بدون اتکا به مولفه‌های قدرت صورت نمی‌گیرد و به جایی هم نمیرسیم.

باید پس از زدن ضربه نظامی وارد میدان سیاسی و امتیازگیری میشدیم و الان وقت ورود به میدان سیاسی و دیپلماسی است.

عراقچی: احتمال حمله به رفح هنوز زیاد است

عباس عراقچی، دبیر شورای راهبردی روابط خارجی ایران، معتقد است: احتمال حمله به رفح در غزه، هنوز زیاد است و منتفی نشده، ولی اسراییل را نمی‌تواند از این بن بست نجات دهد. درگیری با ایران (رژیم) اسرائیل را به مراتب ضعیف‌تر کرده است.

عراقچی همچنین می‌گوید: پس از کاهش تنش فعلی، باید با افزایش تحرکات دیپلماتیک اجازه ندهیم که فشار و هزینه به کشور وارد شود.

وی در همین رابطه افزود: باید سیاست‌ها و راهبردهای همسایگی با کشورهای همسایه را تقویت و به‌روز کنیم. نباید اجازه داد ایران را به خطری برای کشورهای قلمداد کنند.

دبیرشورای راهبردی سیاست خارجی گفت: پس از تحولات اخیر، قدرت ایران به حدی افزایش یافته که فراتر از منطقه رفته است.

عراقچی خاطرنشان کرد که گاهی در گذشته به موقع از فرصت‌های پیش آمده استفاده نشد و آن فرصت‌ها تبدیل به تهدید شدند. برعکس گاهی حتی تهدیدها با مدیریت درست به فرصت تبدیل شده‌اند مثل حمله به سفارت ایران در دمشق که به فرصت بزرگی برای ایران مبدل شد. الان باید از این فرصت به دست آمده بهترین و بیشترین استفاده را کرد.

عباس عراقچی دبیر شورای راهبردی روابط خارجی کشور با شرکت در نشست مجازی اسپیس ایکس کلاب کافه‌خبر با تاکید بر اهمیت روابط خارجی گفت: میدان، دیپلماسی و رسانه در هر رویدادی باید با هم حرکت کنند. میدان و دیپلماسی احتیاج به رسانه‌هایی دارند که بتوانند روایت مطلوب از یک واقعه سیاسی یا نظامی را تولید کنند. روایت‌سازی خودش یک فن و تخصص است.

در داستان اخیر (درگیری نظامی ایران و رژیم اسراییل) ضلع سوم یعنی رسانه، کمی عقب ماند؛ اما میدان و دیپلماسی با هم کار کردند و خیلی قوی ظاهر شدند.

دبیر شورای راهبردی روابط خارجی ایران، خاطرنشان کرد که در درگیری با (رژیم) اسراییل، تا لبه حساس جنگ رفتیم، اما در نهایت با مدیریت هوشمندانه با موفقیت بازگشتیم.

می‌توان گفت حداقل در کوتاه مدت دیگر درگیری نخواهیم داشت، ولی احتمال اینکه اسرائیل باز دست به اقداماتی مثل ترور بزند وجود دارد.

اسرائیلی‌ها در محاسبات ژئوپولتیک و راهبردی عرصه را به ایران باختند.

در حوزه راهبردی، ضربه موشکی ایران به معادلات امنیتی منطقه شکل جدیدی داد و معادلات قدرت به نفع ایران عوض شد. ایران بصورت مستقیم وارد عملیات شد و ضربه‌ای وارد کرد که (رژیم) اسرائیل نتوانست در همان تراز پاسخ دهد.

موشک‌های ما توانستند در حقیقت از ۵ لایه دفاعی عبور کرده و به اهداف خود برخورد کنند.

۳ لایه دفاعی «گنبد آهنین»، «پیکان» و «فلاخن داود» و چهارمین لایه «هواپیماهای جنگنده آنان» و لایه پنجم هم دوستان اسرائیل، یعنی امریکا و انگلیس و فرانسه و برخی کشورهای منطقه بودند که به دفاع در مقابل حمله موشک‌های ایران برخواستند. موشک‌های ما از این ۵ لایه عبور کردند و به هدف رسیدند.

اسرائیلی‌ها علیرغم اظهارات اول خود که مدعی بودند ۹۹ درصد موشک‌ها را زده‌اند در آخرین آمار اذعان کردند که تنها توانسته‌اند ۸۴ درصد موشک‌ها و پهبادها را بزنند. این درحالی است که پهپادها اصولاً برای فدا شدن و راه باز کردن برای موشک‌ها شلیک شده بودند.

این یک واقعیت است که (رژیم) اسرائیل همه توان دفاعی خود را بکار گرفت تا حمله را دفع کند، ولی ایران همه توان تهاجمی خود را بکار نگرفت.

ایران به لحاظ راهبردی توانست بازدارندگی را احیا و تثبیت کند و این اهمیت بسیار زیادی دارد. ارزش فنی عملیات ایران بسیار بالا بود.

اکنون توان ژئوپلیتیک ایران به شدت بالا رفته است و از این ظرفیت باید استفاده کرد.