کســي از عروسکهاي ايراني خبر داره؟
تاریخ انتشار: ۲۰ تیر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۶۰۸۹۸۴
خبرگزاري آريا - هادي و هدي را يادتان مي‌آيد؟ چاق و لاغر را چطور؟ کسي از عروسکهاي دوست‌داشتني تلويزيون خبر دارد؟ آق بابا، خاله‌قورباغه، مخمل، گل باقالي خانم، سنجد، دون دون و حتي کمي جوان‌تر و امروزي‌تر، مجيد دلبندم، عروسک چرا و... . کجا هستند؟
اگر ذره‌اي از آنچه در دنياي ما گذشته بر سر آنها آمده باشد، امروز قطعا اثري از خانه مادربزرگه نيست، يحتمل آق‌بابا بازنشسته شده و هادي و هدي خود صاحب خانه و خانواده شده‌اند؛ خلاف دون‌دون هم سنگين‌تر شده و به جاي تشويق بچه‌ها به خوردن شکلات، هزار ترفند جديد و خانه خراب کن ديگر ياد گرفته و جايي در کمين است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
عروسکهاي در گنجه
اگر به بخش کوچک نگهداري عروسکهاي موزه سينما رفته باشيد چند تايي از عروسکهاي خاطره‌انگيز دهه 60 و 70 را ديده‌ايد اما بقيه کجا هستند؟ مدت‌هاست پيگير حال اين عروسکهاي دوست داشتني هستيم؛ با موزه سينما تماس گرفتيم و شنيديم غير از دو مورد، ساير عروسکهاي نگهداري شده در اين مجموعه مربوط به سينماست. سوال اينجاست که اين سرمايه‌هاي اسفنجي، چرا بايد در گنجه صداوسيما آنقدر خاک بخورند تا رنگ و رويشان از بين برود، از سکه بيفتند و در نهايت نابود شوند يا در خوشبينانه‌ترين حالت در گوشه خانه سازنده‌شان جا خوش کنند و از دوربين دور بمانند. در حالي‌که بسياري از اين عروسک‌ها هنوز قابليت و ظرفيت ادامه دادن، دارند. شاهدش اين‌که زي‌زي‌گولو با همان يک‌بار ديده شدن در قصه‌هاي تابه‌تا هنوز از خاطر نرفته است و در هر بازپخش همچنان بيننده دارد.
عادل بزدوده، عروسک‌ساز خانه مادربزرگه، پسرخاله، شهر موش‌ها، زي‌زي‌گولو و... براي جام‌جم روايت مي‌کند: زماني که مشغول ساخت عروسکهاي شهر موش‌هاي 2 بوديم، خانم برومند دلسوزانه به موزه سينما سرزدند و ديدند همه عروسکهاي ساخته من و رفيق مرحومم رحيم دوستي از بين رفته‌اند. رحيم دوستي کسي است که عروسکهاي سينمايي گلنار را ساخته، همان قورباغه، دو خرس و ... . بدتر آن‌که روي گوش عروسک‌هايمان شماره نوشته‌اند! عجيب و غم‌انگيز است! مگر مي‌شود به موزه سينما بروي و به عروسک دست بزني و رويش بنويسي! اين نشان‌دهنده بي‌توجهي مطلق سينمايي‌هاست. من و همکارانم در اين حوزه بشدت از دست کساني که متولي نگهداري از اين سرمايه‌ها هستند شاکي هستيم.
اين عروسک‌ها در خاطرات عده زيادي رسوب کرده‌اند، چرا نبايد در حفظ آنها مسئولانه عمل کنيم؟ البته من تمام عروسکهاي موزه سينما را بازسازي کردم و نمي‌دانم الان باز هم توي گوششان يا روي لباسشان شماره تلفن نوشته‌اند يا نه!؟ خيلي سال پيش به مناسبت روز کودک و تلويزيون حدود پنجاه شصت تا از عروسک‌هايي که در آرشيو شبکه دو بود را هم تعمير کردم. ما مي‌توانستيم گنجينه‌اي از عروسکهاي ايراني، حداقل متعلق به 40 سال اخير را داشته باشيم.
اما متاسفانه کسي از عروسکهاي هادي و هدي که ساخته مسعود صادقيان بود خبر ندارد، کسي از عروسکهاي آسمون و ريسمون، درون و بيرون و نوزادها که خانم سعادت و محبوب به جايشان صحبت مي‌کردند، اطلاعي ندارد. در حالي‌که تمام اينها تاريخچه حضور عروسک در قاب تلويزيون هستند.
عروسکهاي خوشبخت
هر قدر کودکي‌هاي ما در روزگار سخت‌تري نسبت به بچه‌هاي امروز گذشت اما از موهبتي برخوردار بوديم که کودکانمان از آن بي‌بهره‌اند و آن تعداد بيشتر مجموعه‌هاي نمايشي عروسکي و قصه‌گويي بود که شخصيت‌هايشان آنقدر به زيبايي طراحي و پرداخت شده بودند که هنوز کنج دل بچه‌هاي ديروز جاي دنجي دارند. عروسکهاي امروز اما نسبت به پيشينيان خود، از اقبال بيشتري برخوردارند. در تلويزيون ريشه مي‌کنند و به محبوبيت مي‌رسند اما کم کم پايشان به تبليغات، نقش بستن روي لوازم‌تحرير و بازار اسباب‌بازي فروشي‌ها هم باز مي‌شود و به سرمايه‌اي بدل مي‌گردند که مي‌توان از آنها در جهت مادي و معنوي بهره برد. حتما عروسکهاي بانمک مجموعه شکرستان، خانواده کلاه قرمزي و جناب خان را پشت ويترين اسباب‌بازي فروشي‌ها ديده‌ايد اما پيشتر گويي کسي فکرش قد نمي‌داد يا امکاناتش فراهم نبود که مثلا مي‌شود مخمل را سال‌هاي سال سرپا نگه‌داشت. مخالفان اين‌گونه بهره‌برداري‌ها و تجاري‌سازي‌ها اما کم نيستند. عده‌اي اين عمل را نوعي سودجويي، پايين آوردن شان آن عروسک و مخدوش کردن رسالتش عنوان مي‌کنند اما واقعيت اين است که اين کار بويژه در روزهاي اوج محبوبيت يک عروسک مي‌تواند براي ماندگاري او ثمربخش باشد. آنچنان که مي‌بينيم ديروز اين امکان وجود نداشت و از اين رو ديگر ردي از آن اسفنجي‌هاي خاطره‌انگيز نمانده است.
عادل بزدوده معتقد است که منعي براي اين‌گونه استفاده‌ها نيست البته به شرط آن‌که به فرهنگ اين مرزوبوم کمک کند و با ويژگي‌هاي عروسک هماهنگ باشد، مثلا عروسک مي‌تواند در مورد حافظت از محيط‌زيست، مصرف آب و مواردي اين چنيني صحبت کند. او مي‌گويد: اين عروسک‌ها بهتر است که عروسکهاي فرهنگ‌ساز باشند تا تبليغي.
کجاست اون خونه...؟
پيرزن مهربان و دانايي که مدام در حال برقراري صلح ميان اهل‌خانه‌اش بود. اهل خانه‌اش که بودند؟ گربه‌اي به نام مخمل که دل پاکي داشت اما گويي دوست داشت بدجنس به نظر بيايد و به همين خاطر با خانواده آقاي حنايي که آنها هم در اين خانه بودند، دشمني مي‌کرد. اهالي خانه مادربزرگه از گل باقالي خانم، نوک طلا، و نوک سياه بگير تا مراد و هاپورکومار هربار قصه‌اي داشتند. همين قصه‌ها، صداپيشه‌هاي حرفه‌اي که روح به تن اين اسفنج‌هاي دوست‌داشتني مي‌دميدند و آن آهنگ تيتراژ معروف همه و همه خانه مادربزرگه را برايمان ابدي کرد اما بعد از آن ديگر خبري از اين عروسکهاي خاطره‌انگيز نشد. شايد برايتان جالب باشد بدانيد چه بر سر اهالي خانه مادربزرگه آمده است؟ از عادل بزدوده خالق اين عروسکهاي دوست‌داشتني در مورد حال و روز عروسک‌هايش پرسيديم. بزدوده گلايه داشت و گفت متاسفانه همه عروسکهاي خانه مادربزرگه در آرشيو شبکه دوي سيما از بين رفته‌اند و از آن مجموعه تنها چند عکس برايش باقي مانده است.
ختم به خير شدن يک قائله
بعد از جنجال‌هاي مالکيت جناب خان بود که جام‌جم با محمدعلي عبدا...زاده، است معاون حقوقي سازمان صداوسيما گفت‌وگو کرد و از قانون و حق مالکيت عروسکهاي حاضر در برنامه‌هاي تلويزيوني پرسيد. عبدا...زاده گفت: «پيش از اين به برنامه‌سازان هشدار داده بوديم که تکليف مالکيت آثار استفاده شده در برنامه‌هايشان را مشخص کنند؛ در مورد جناب‌خان اين اتفاق نيفتاده بود اما وقتي اداره حقوقي سازمان متوجه اين موضوع و اعتراض صاحب امتياز جناب خان شد، درصدد جلب رضايت او برآمد.» صحبت‌هاي عبدا...زاده نشان مي‌دهد که اين قصه سر دراز دارد و ديگر عروسک‌ها هم ممکن است به همين سرنوشت دچار شوند. معاون حقوقي سازمان صداوسيما گفته است که به تمامي برنامه‌هاي تلويزيوني در استان‌ها نيز تذکر داده شده تا پيش از بروز چنين مشکلاتي از آن پيشگيري کنند و سازمان را در جريان مالکيت آثار مورد استفاده در برنامه‌يشان از جمله عروسک‌ها قرار دهند. اين قائله ختم به خير شد اما هنوز تکليف مالکيت حقوقي بسياري از عروسک‌ها مشخص نشده و شايد همين بلاتکليفي است که باعث مي‌شود بعد از پايان يک اثر عروسکي، عروسک‌هايش بي‌قيم و بي‌دلسوز به حال خود رها شوند.
زي‌زي‌گولو کجاست؟
فکر مي‌کرديم آسيپوليکاي مودب، محبوب و متفاوت از سياره ديگري آمده اما قسمت آخر قصه‌هاي تابه‌تا، زي‌زي‌گولو و خيال زيبايش را از ما گرفت و فهميديم اين بچه دوست‌داشتني تنها روياي تجسم يافته زني نويسنده بود. زي‌زي‌گولو ديگر هرگز به قاب تصوير بازنگشت اما براي ما هنوز بخش زيبايي از دنياي کودکانه‌مان است. خوشبختانه اين عروسک مهربان از پس سال‌ها جان سالم به در برده و به سرنوشت اهالي خانه مادربزرگه دچار نشده است و به همراه چند تا از عروسکهاي تابه‌تا، نزد مرضيه برومند نگهداري مي‌شود. بزدوده در اين‌باره مي‌گويد: تلويزيون به ما کمک کرده که اين عروسک‌ها را بسازيم و نمايش دهيم پس صددرصد مالکيت حقوقي آنها متعلق به تلويزيون است اما متاسفانه از آنها درست نگهداري نکرده است. اي کاش اين نگهداري را به ما مي‌سپردند تا مثل زي‌زي‌گولو و چند تا از عروسکهاي تابه‌تا سالم بمانند. هر چند بايد بپذيريم مواد به کار رفته در ساخت عروسک‌ها تاريخ مصرف دارد و بالاخره پوسيده مي‌شود اما اگر در شرايط مکاني و آب‌وهوايي مناسب نگهداري شوند، بيش از شصت هفتاد سال عمر مي‌کنند.
نوشين مجلسي
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۶۰۸۹۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نخستین کنگره ملی ایران‌شناسی برگزار می‌شود
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، نخستین کنگره ملی ایران‌شناسی به همت انجمن علمی ایران‌شناسی پنجشنبه 20 اردیبهشت 1403 با حضور پژوهشگران ایرانی و خارجی از ساعت 9 صبح تا 19 عصر در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار خواهد شد.
ارزیابی مکاتب ایران‌شناسی و ایران‌شناسان جهان، ایران‌شناسی و زبان‌ها و گویشهای ایرانی، ایران‌شنای و متون ادب فارسی، ایران‌شناسی و جغرافیا، ایران‌شناسی و تاریخ ایران، ایران‌شناسی و هویت ایرانی، ایران‌شناسی و فرهنگ و... از محورهای مهم این کنگره است.
بیش از 80 مقاله علمی و پژوهشی در این کنگره پذیرفته شده است. مقالات برگزیدۀ این همایش، در موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) و در مرجع دانش سیویلیکا منتشر خواهد شد.
این کنگره با سخنرانی دکتر محمود جعفری دهقی، رئیس و دبیر علمی همایش، دکتر اصغر دادبه، دکتر زهره زرشناس و محمدعلی عزتزاده، دبیر اجرایی همایش، در ساعت 9 صبح پنجشنبه 20 اردیبهشت در تالار فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی کار خود را آغاز می‌کند. پس از پایان مراسم افتتاحیه نشست‌های تخصصی در سه تالار فردوسی، حافظ و خیام خانه اندیشمندان علوم انسانی اجرا می‌شود. نشست پایانی کنگره با سخنان مهندس محمدرضا سحاب، قرائت بیانیۀ کنگره از سوی آقای زمان رضاخانی، گزارش برگزاری از سوی آقای محمدعلی عزتزاده و سخنان دکتر محمود جعفری دهقی، تا ساعت 19 به پایان خواهد رسید.
انتهای پیام/
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت