به نقل از «ایرنا»

نظام اجرایی کشور همچنان با علم آمایش سرزمینی قهر است

تاریخ انتشار: ۲۱ تیر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۶۳۱۶۷۲

تهران - ایرنا - رئیس انجمن آمایش سرزمین ایران آنچه را بی توجهی و قهر مسئولان اجرایی با علم آمایش سرزمین عنوان می کند، علت اصلی بسیاری از معضلات کشور از جمله مصائب زیست محیطی می داند.

به گزارش خبرنگار گروه علمی ایرنا، اساسا بی توجهی به مباحث مربوط به آمایش سرزمینی یا همان ظرفیت مناطق در اجرای انواع و اقسام پروژه های ملی در بخش های مختلف را می توان یکی از دلائل اصلی بروز انواع و اقسام گرفتاری های زیست محیطی حال حاضر کشور از جمله آلودگی هوا، مشکل ریزگردها و کمبود آب دانست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«بر اساس آنچه در تعاریف آمایش سرزمین آمده است، در واقع به معنای بهره‌برداری بهینه از امکانات در راستای بهبود وضعیت مادی و معنوی و در قلمرو جغرافیایی خاص است. در این طرح مزیت‌های فضای طبیعی، اجتماعی و اقتصادی، ساماندهی و نظام بخشی می‌شود. این کار با هدف ایجاد رابطه منطقی بین توزیع جمعیت و انجام فعالیت‌ها در پهنه سرزمین با توجه به ویژگی‌های فضایی مناطق است.»
برخلاف ملاحظات آمایش سرزمین، دیده می شود در منطقه ای که به دلائل جغرافیایی از قدرت لازم برای تامین ذخیره آب برخوردار نبوده است، سد ساخته می شود و پس از یکی دو دهه تبعات زیست محیطی آن نمود پیدا می کند.
راه اندازی صنایع آب همچون فولاد و ذوب آهن در مناطقی از کشور همچون خوزستان یا اصفهان که به لحاظ جغرافیایی با میانگین کاهش بارندگی و کمبود آب مواجه هستند، از مصادیق دیگر است یا در بخش کشاورزی، هنوز هم در برخی از مناطق کم آب کشور گندم آبی یا برنج بصورت غرقابی و حتی هندوانه کشت می شود.
بسیاری از کارشناسان، کشت نیشکر در دشت های خوزستان را نیز که در دهه های گذشته پایه گذاری شد، بعنوان محصولی که نیاز وافر به آب دارد و حساس ترین گیاه به شوری محسوب می شود، از جمله بی توجهی ها به موضوع آمایش سرزمین می دانند.
جانمایی هایی که به گفته دکتر امیر محمودزاده رئیس انجمن آمایش سرزمین ایران، بیشتر امیال و مسایل سیاسی پشت آن قرار دارد تا مطالعات علمی و در نظرگرفتن پتانسیل های منطقه،
حالا ما مانده ایم و تبعات زیست محیطی هزاران طرحی که بدون مطالعه و جانمایی صحیح در مناطق مختلف کشور راه اندازی و مهمتر اینکه با اشتغال و قوت مردم گره زده شده اند.
محمودزاده در گفت و گو با خبرنگار گروه علمی ایرنا اظهار می کند: بسیاری از این طرح ها و پروژه های آب بر صنعتی یا کشاورزی و پتروشیمی با فشار سیاسی یک نماینده مجلس به وزیر در یک دوره خاص راه اندازی شده است.
به اعتقاد وی، علت اینکه برای رفع مسائل کشور در حوزه زیست محیطی موفق نیستیم، آن است که نگاه ما به آمایش سرزمینی به جای نگاه آینده پژوهانه بلندمدت، نگاه برنامه ریزی کوتاه مدت به منظور کسب منافع اقتصادی بوده است.
رئیس انجمن آمایش سرزمین ایران خاطرنشان کرد: از سال 1327 به طور مرتب برنامه های پنج ساله در کشور ما طرح ریزی و اجرا شده اما هیچگاه نگاه آینده پژوهی بلندمدت 50 یا 100 ساله به مسائل و موضوعات اساسی کشور نداشته ایم.
وی معتقد است: هرگاه مدیران ما از نگاه آینده پژوهانه برخوردار شوند و مباحث آمایش سرزمین را بعنوان یک پیوست اصلی در مطالعات و پروژه ها درنظر گیرند، بسیاری از مشکلات فعلی از جمله کمبود آب، ریزگردها و آلودگی هوا رفع خواهد شد.
«طبق گزارش ها، ایران دارای سابقه 50 ساله در زمینه برنامه ریزی است و تاکنون دو بار برنامه های آمایشی سرزمینی را تجربه کرده است. تجربه نخست مربوط به مطالعه ای است مربوط به دهه 50 که به صورت تفصیلی تهیه و تدوین شد و پس از انقلاب مسکوت ماند. تجربه دوم نیز مربوط به اوائل دهه 60 است که طرح آن به عنوان نخستین طرح آمایش جمهوی اسلامی ایران مطرح شد اما به دلیل جنگ تحمیلی به تعویق افتاد.»
وی در خصوص اینکه آیا طرح آمایش سرزمینی در کشور تهیه شده است می گوید: طرح آمایش سرزمینی به طور کامل در کشور متوقف شده است و اجرای آن به این مفهوم است که ما بتوانیم نمود خارجی آمایش سرزمینی را در طرح های اجرایی مشاهده کنیم، مطالعاتی که در کتابخانه ها خاک بخورد و نتوان از آن بهره برد به معنای این است که این طرح انجام نشده است.
محمود زاده می افزاید: هرچند در برنامه پنجم توسعه، بحث آمایش سرزمین مجددا مطرح و این برنامه توسعه ای از سال 1389 آغاز و با تمدید یکساله تا انتهای سال 1394 اجرایی شد اما باز هم این مبحث بصورت جدی مورد توجه دست اندرکاران نظام اجرایی کشور قرار نگرفت.
رئیس انجمن آمایش سرزمین ایران تاکید کرد: در هیچ پروژه ای ضوابط و پیوست های آمایش سرزمینی رعایت نمی شود.
وی معتقد است: برای شکل گیری نگاه آینده پژوهانه در کشور بایستی برنامه آمایش سرزمینی و شکل گیری تفکر آن را از مدارس شروع و پایه ریزی کرد تا در پی یک فرایند بلند مدت، مدیران آموخته باشند که قبل از اجرای هرگونه طرح در یک منطقه، پیوست آمایش سرزمینی آن پروژه را تهیه و مطالعه کنند.
این استاد دانشگاه در توضیح تفاوت بین برنامه ریزی و آینده پژوهی می گوید: در نظام برنامه ریزی از حال به آینده می روید، افق آن معمولا پنج ساله است، به صورت نقطه زنی عمل می شود و بدنبال یک هدف خاص هستیم اما در نظام آینده پژوهی با روش پس نگری از آینده مطلوب بر می گردیم و وضع موجود را اصلاح می کنیم و افق آن حداقل 50 ساله است.
رئیس انجمن آمایش سرزمین ایران در ادامه، بزرگترین چالش موجود در بحث آمایش سرزمین را عدم توجه لازم به مباحث این طرح و مهاجرت افراد به شهرها می داند.
محمودزاده می افزاید: عواقب این کار کمبود آب در مناطق مختلف، مهاجرت و حاشیه نشینی شهرها و خالی شدن نوار مرزی شرقی و جنوب و جنوبی شرق کشور از سکنه است، به طوری که بسیاری از مناطق دارای پتانسیل در کشور خالی از سکنه است.
رئیس انجمن آمایش سرزمین ایران با اشاره به اینکه، ایران در یک منطقه خشک و نیمه خشک واقع است تاکید کرد: به طور حتم مدیریت منابع آبی کشور و توجه به آمایش سرزمین و منابع آب از اهمیت زیادی برخوردار است.
وی با تاکید براین که از بیش از 75 درصد مساحت کشور به صورت صحیح و مناسب استفاده نمی شود، افزود: لذا هنگامی که از کمبود آب صحبت می شود مرتب گفته می شود که بایستی آب را از جنوب یا شمال به فلان منطقه کشور منتقل کنیم، این درحالی است که بایستی انتقال جمعیت به سمت آب صورت گیرد، اینکه بخش عمده ای از سواحل خلیج فارس که به آب دسترسی دارد خالی از سکنه است بسیار تعجب آور است.
محمودزاده همچنین می گوید: ما بعنوان انجمن آمایش سرزمین چهار وظیفه مهم فرهنگ سازی، ارتقای سواد عمومی افراد، آموزش و همچنین انجام مطالعات آمایش سرزمین را عهده دار هستیم.
وی می گوید: ما مرتب از مسئولان می خواهیم که قبل از انجام هرگونه پروژه کلان و ملی و حتی منطقه ای در کشور کار مطالعات و تهیه پیوست آمایش سرزمین را برای پروژه های مربوطه پیگیری کنند.
محمود زاده ضمن اظهار تاسف از بی توجهی مسئولان اجرایی به اهمیت موضوع آمایش سرزمین اظهار می کند: مسئولان هرکاری دلشان بخواهد انجام می دهند و توقع دارند که ما نیز در گزارش ها و مطالعات و دیدگاه ها خودمان طرح های اشتباه آنان را تایید کنیم.
علمی ** 1836 **2017

منبع: ایرنا

کلیدواژه: علمي آموزشي آمايش سرزمين معضلات زيست محيطي محمود زاده درويشي

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۶۳۱۶۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

زائران حج امسال، دفاع از ملت فلسطین را مورد توجه قرار دهند

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، حجت الاسلام والمسلمین سید عبدالفتاح نواب نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت امروز در حاشیه برگزاری همایش آموزشی - توجیهی حج تمتع ۱۴۰۳ استان تهران با تاکید بر اهمیت وحدت و همبستگی میان مسلمانان در مقابله با جنایات رژیم اشغالگر قدس اظهار کرد: زائران حج پیش رو دفاع از ملت مظلوم فلسطین را مورد توجه قرار دهند.

حجت الاسلام والمسلمین نواب همچنین از زائران خواست رفتارشان در کشور میزبان به گونه‌ای باشد که سفیر معنوی جمهوری اسلامی ایران و شهدای ایران اسلامی باشند.

وی در راستای منویات مقام معظم رهبری به زائران سرزمین وحی توصیه کرد: اخلاق حسنه را سرلوحه کار خود کنند همچنین نسبت به وحدت بین مسلمانان اهتمام داشته باشند و قرآن محوری را در راس فعالیت‌ها و برنامه‌های خود قرار دهند.

سرپرست حجاج ایرانی با بیان اینکه همواره تغییراتی در حج اعمال می‌شود، گفت: هر ساله برنامه‌هایی در سرزمین وحی و کشور خودمان برگزار می‌شود و شرایط نیز متناسب با آن تغییر می‌کند به عنوان مثال کاهش تعداد کارگزاران و در مقابل افزایش تعداد حجاج از تغییراتی است که امسال نیز بار دیگر در حج تمتع شاهد آن هستیم.

به گفته مسئولان حوزه حج و زیارت در حج تمتع گذشته ۵ کاروان از عوامل و خادمان کاسته و به تعداد زائران افزوده شد و در ادامه این روند امسال نیز ۲ کاروان با ظرفیت ۲۲۰ نفر به تعداد زائران افزوده شده است.

همایش آموزشی - توجیهی زائران حج تمتع ۱۴۰۳ استان تهران امروز در دو نوبت صبح و بعدازظهر با حضور هزاران زائر بیت الله الحرام در استادیوم ۱۲ هزار نفری آزادی برگزار شد. در این همایش سرپرست مدیریت حج و زیارت استان تهران از تشرف حدود ۱۵ هزار زائر از استان، به سرزمین وحی خبرداد.