کشاورزی سنتی دستش به خون تنوع زیستی آغشته است
تاریخ انتشار: ۲۳ تیر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۶۶۳۲۲۳
تراریخته بودن یک گیاه نمی تواند دلیل بر آسیب رساندن آن به محیط زیست باشد، هیچ محصولی به صورت تراریخته در ایران تولید و روانه بازار نمیشود و کشاورزی سنتی دستش به خون تنوع زیستی آغشته است است از جمله مباحث مطرح شده در کارگاه یک روزه ایمنی محصولات تراریخته بود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، پیمان نوروزی - عضو هیات علمی موسسه چغندرقند وزارت جهاد کشاورزی - در کارگاه یک روزه ایمنی محصولات تراریخته که در سالن سرو برگزار شد، با بیان اینکه تنوع زیستی اساس زیست فناوری و توسعه پایدار است،اظهارکرد: در حال حاضر تنها ۴۵ درصد کالری مورد نیاز کشور از طریق تولید داخلی تامین میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: پیشبینی شده است که در سال ۲۰۳۰ زیست فناوری میتواند در تولید ۵۰ درصد محصولات کشاورزی، ۸۰ درصد محصولات دارویی و ۳۵ درصد محصولات صنعتی مشارکت داشته باشد. انتظار میرود در تولید بیش از ۳۵ درصد محصولات شیمیایی از فرایندهای زیست فناورانه استفاده شود. زیست فنآوری توان عظیمی برای افزایش امنیت غذایی، سلامت انسان و سلامت محیط زیست و هر آنچه را که ذهن بشر به آن خطور کند را دارا است و در ارتباط با تنوع زیستی و کشاورزی پایدار سه جزء مکمل و وابسته به یکدیگر هستند. تنوع زیستی اساس زیست فنآوری و کشاورزی پایدار است. بهره برداری منصفانه، متناسب، علمی و بر اساس نیاز از منابع ژنتیک از طریق فنون زیست فنآوری علی القاعده باید به کشاورزی پایدار منجر شود.
نوروزی در پاسخ به این پرسش که آیا گیاهان تراریخته به محیط زیست آسیب می رسانند،گفت: تراریخته بودن یک گیاه نمی تواند دلیل بر آسیب رساندن آن به محیط زیست باشد. گیاهان تراریخته با کاهش تسطیح جنگلها و مراتع، کاهش انتشار گازهای گلخانهای به علت تردد کمتر ماشینهای کشاورزی در مزرعه، کاهش مرگ و میر حشرات و سایر جانداران بر اثر کاهش مصرف سموم شیمیایی خطرناک و کاهش میزان آلودگی محیط زیست، آبهای روان و منابع آبی زیرزمینی به سموم شیمیایی میتوانند باعث بهبود محیط زیست شوند.
وی در ادامه اظهار کرد: برای هزاران سال کشاورزان به اصلاح سنتی مبتنی بر انتخاب و تلاقی بین گیاهان متکی بودهاند تا بتوانند از صفات مطلوب همچون عملکرد بالاتر و مقاومت به آفات در گیاهان بهره برداری کنند.
این عضو هیات علمی موسسه چغندرقند وزارت جهاد کشاورزی افزود: در اصلاح نباتات سنتی یا کلاسیک در گذشتهها از طریق آزمون و خطا ارقام گیاهی با صفات ژنتیکی اصلاح شده و پایدار توسعه مییافتند. کشاورزان همواره به فنآوریهای نوینی در زمینه افزایش محصول و مقاومت به تنشهای زیستی مانند آفات و بیماریها و تنشهای زیستی مانند خشکی و شوری نیاز داشتند.
وی در ادامه گفت: از آنجا که صفات مطلوب کشاورز همیشه در گونههای خویشاوند وجود نداشت، از این رو فنآوری گیاهان تراریخته توسعه یافت تا بتوان ژنهای مفید را از منابع مختلفی برای اصلاح ارقام برتر گیاهی به دست آورد. گیاهان تراریخته توسعه یافتند تا صفات متعددی همچون مقاومت به آفات، بیماری ها و علفهای هرز، بهبود ترکیبات غذایی گیاه، افزایش دوام نگه داری محصول در گیاهان ایجاد شود تا بدین طریق عملکرد گیاه به واسطه کاهش خسارت آفات و بیماری ها افزایش یابد.
نوروزی با بیان اینکه کنترل موثرتر علفهای هرز با استفاده از گیاهان تراریخته مقاوم به علف کشی صورت گیرد که کمترین «سمیت» را برای انسان و محیط زیست داشته باشند،اظهار کرد: هزینههای مزرعهای کاهش و درآمد کشاورز افزایش مییابد. سلامت جامعه از طریق غذاهای حاصل از گیاهان با ارزش غذایی بیشتر بهبود مییابد. مصرف آفتکش ها در محیط زیست و مصرف سوخت در مزرعه کاهش مییابد و منجر به حفظ بیشتر منابع طبیعی همچون خاک و آب بر اثر کاهش تردد ماشین آلات کشاورزی در مزرعه میشود.
این متخصص بیوتکنولوژی گیاهی افزود: این تصور که محصولات تراریخته در آمریکا تولید میشود و تنها به کشورهای دیگر صادر میشود و در این کشور مصرف نمیشود غیرواقعی است. آمار نشان می دهد که اتفاقاً بیشتر محصولات تراریخته خوراکی (بالغ بر ۸۴درصد) چه برای انسان و چه برای دام داخل این کشور مصرف میشود و این فرضیه و دامن زدن به آن اشتباه است.
در ادامه این نشست، توحید فر- عضو هیات علمی هیات دانشگاه شهید بهشتی - درباره روشهای Risk Assessment محصولات تراریخته با تاکید بر ارزیابیهای زیست محیطی گفت: هر گیاهی را باید جداگانه بررسی کرد و دادههای علمی گذشته قابل قبول است و می تواند مرجع باشد. در این ارزیابی میان مراجع تصمیم گیری در ایران (وزارت جهادکشاورزی و سازمان حفاظت محیط زیست) تفکیک صورت گرفته است، همانطور که امور مربوط به غذا در حوزه اختیارات وزارت بهداشت است.
این متخصص بیوتکنولوژی گیاهی در ادامه اظهارکرد: در خصوص برخی اقلام هم این تردیدها وجود دارد که گونه تراریخته روی گونه وحشی اثر بگذارد. به طور مثال به پنبه وحشی بارها این نقدها وارد شده است اما اولاً امکان تلاقی بین این دو اصلاً وجود ندارد و ثانیا پنبه وحشی در جاهای خیلی دور از دسترس رشد میکند و امکان اثرگذاری گونه تراریخته (حتی در صورت اثرگذاری) روی آن ممکن نیست. در خصوص موارد دیگر هم میتوان بهصورت علمی بحث کرد.
وی افزود: در حال حاضر برخلاف برخی ادعاها هیچ محصولی به صورت تراریخته در ایران تولید و روانه بازار نمیشود. در دنیا چهار محصول کلزا، پنبه، ذرت و سویا بیشترین اقلامی هستند که بهصورت تراریخته تولید و صادر می شوند. به صورت تحقیقاتی و آزمایشگاهی اقدامی در ایران صورت گرفته که برای استقلال کشور لازم است اما هیچ محصولی در ایران تولید تجاری نمی شود که برخی از رسانهها در خصوص آن نوشتهاند.
ذوالعلی عضو هیات علمی دانشگاه باهنر کرمان با اشاره به پروتکل ایمنی زیستی کارتاهنا گفت: اگر در جامعه ای آگاهی بخشی بهتر انجام شود، کفه ترازو به نفع فناوری بالا خواهد رفت اما اگر آگاهی بخشی به درستی صورت نگیرد فناوری هراسی شکل خواهد گرفت.
وی که با موضوع دستورالعمل ها و روش های آگاهی رسانی عمومی و مشارکت های مردمی در حوزه محصولات تراریخته سخن می گفت، افزود: هر فناوری یک فرصت است که مردم را از آن باید بهره مند کرد ولی وقتی در مقابل آن مقاومت شود کشورهای دیگر پیش خواهند رفت و بعد با ایجاد پروتکل هایی ما را محدود خواهند کرد که خسارت آن را همه کشور باید بدهد.
ذوالعلی اضافه کرد: رسانه ملی(تلویزیون) باید در این خصوص کمک کند و در آگاهی بخشی نسبت به فناوری هایی از این دسته پیشقدم باشد. جامعه نیاز دارد که اطلاعات دریافتی اش را از منابع مطمئن دریافت کند و به درستی آن اعتماد داشته باشد نه اینکه رسانه ها را از خبرهای غیرواقعی، ویدئوهای جعلی و تصاویر ساختگی و بدون پشتوانه علمی لبریز کنیم.
این متخصص بیوتکنولوژی گیاهی در ادامه گفت: مگر کشاورزی سنتی دستش به خون تنوع زیستی آغشته نیست که این همه بیوتکنولوژی را به اتهام تخریب تنوع زیستی سرکوب میکنند. دل مان برای مردم بسوزد اما به مردم دروغ نگوییم. همین الان هزاران هکتار از جنگلها برای کشاورزی و دامداری سنتی تخریب میشوند چطور از آن یکسره دفاع میکنید. در بستر علمی بحث در کشور خوب پیش میرود و تعامل صورت میگیرد اما در سطح رسانه متاسفانه جهتگیریهای غیرعلمی بسیار زیادی وجود دارد که امکان هم اندیشی را میسر نمیسازد.
در ادامه این نشست ملبوبی - معاون فناوری پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری - با بیان اینکه پروتکلهای ایمنی زیستی نتیجه ساعتها کار کارشناسی است،گفت: برچسبگذاری که این روزها در کشور در مورد آن زیاد سخن گفته می شود یک اقدام مفید است اما کسانی در مقابل آن مقاومت میکنند و مانع اجرای آن می شوند. رخدادهای زیستی محصولات وارداتی باید مشخص و برچسب گذاری شود.
وی افزود: ما در سال ۹۶ بیش از ۱۱ میلیون تن گیاه تراریخته وارد کردیم که از نظر اقتصادی و دلاری هزینه بسیاری برای کشور دارد و لازم است در این خصوص ایدههای نوین به کار گرفته شود.
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: نقدها را در چارچوب علمی باید پاسخ گفت. قوانین و مقررات همیشه خط مشی را تعیین میکنند. همین امر باعث می شود هر نگاه نقادانه ای را به گفت وگو نشست که قطعاً از اختلافها می کاهد و مسیر نوینی را به ما نشان خواهد داد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، بر اساس ماده ۲ قانون ایمنی زیستی که در سال ۱۳۸۸ ابلاغ شده است. کلیه امور مربوط به تولید، رهاسازی، نقل و انتقال داخلی و فرامرزی، صادرات، واردات، عرضه، خرید، فروش، مصرف و استفاده از موجودات زنده تغییر ژنتیکی یافته با رعایت مفاد این قانون مجاز است و دولت مکلف است تمهیدات لازم را برای انجام این اموراز طریق بخش های غیر دولتی فراهم آورد. بر اساس ماده ۴ قانون ، بررسی ارزیابی مخاطرات زیست محیطی امور مرتبط با حیات وحش محصولات زیست فناوری نوین بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست است.
منبع: اقتصاد آنلاین
کلیدواژه: وزارت جهاد کشاورزی فناوری توسعه پایدار بخش کشاورزی واردات خشکسالی سلامت محیط زیست ذهن القاعده کشاورزی گیاهان تراریخته مرگ حشرات جهاد کشاورزی درآمد جامعه منابع طبیعی خاک بیوتکنولوژی شهید بهشتی ایران وزارت بهداشت پنبه رشد استقلال عضو هیات علمی دانشگاه رسانه معاون ژنتیک کارشناسی استاد دانشگاه قوانین و مقررات قانون تغییر ژنتیکی دولت زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست کشاورزی محصولات تراریخته تنوع زیستی کشاورزی سنتی پیمان نوروزی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۶۶۳۲۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حال خوش این روزهای نگین فیروزهای آذربایجان
دریاچه ارومیه به عنوان نگین منطقه آذربایجان پس از یک دوره خشکسالی و کاهش وسعت آبی، این روزها جان دوبارهای گرفته و امیدها برای احیای بزرگترین دریاچه داخلی ایران را زنده کرده است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از آذربایجان شرقی، دریاچه ارومیه به عنوان بزرگترین دریاچه داخلی ایران، بزرگترین دریاچه آب شور در خاورمیانه و ششمین دریاچه بزرگ آب شور دنیا، روزگاری زیستگاه ۲۱۲ گونه پرنده، ۴۱ گونه خزنده، ۲۷ گونه پستاندار، ۲۶ گونه ماهی و هفت گونه دوزیست بود، اما همچون بسیاری از رودخانهها و تالابهای کشور در پی تغییرات اقلیمی و برداشت بیرویه از حوضههای آبریز از وسعت آن کاسته شد.
دریاچه ارومیه در سال ۱۳۴۶ بر اساس مصوبه شماره یک شورای عالی حفاظت محیط زیست کشور، به عنوان منطقه حفاظت شده و طبق مصوبه شماره ۶۳ شورای عالی در سال ۱۳۵۴، به عنوان پارک ملی شناخته شد.
نگین فیروزهای آذربایجان در سال ۱۳۵۶ در زمره مناطق بینالمللی ذخیرهگاههای زیستکره جهانی به ثبت رسید و سال ۱۳۵۴ با ۱۰۲ جزیره که از سوی سازمان یونسکو ذخیرهگاه طبیعی جهان شناخته شده بود در کنوانسیون رامسر بهعنوان یکی از تالابهای بینالمللی به ثبت رسید و مؤسسه بینالمللی تالابها آن را به عنوان یکی از مهمترین زیستگاههای پرندگان معرفی کرده است.
دریاچه ارومیه جدای از تأثیرات زیستمحیطی، پیوند عمیق و ناگسستنی با احساسات و علایق مردم منطقه آذربایجان دارد، خواهرخواندگی تبریز و ارومیه را به اثبات میرساند و روزهای پرشور این دریاچه، روزهای خوش مردمان منطقه نیز خواهد بود.
طی سالهای اخیر، خشک شدن دریاچه ارومیه و تلاشهای ناکام سیاستگذاریهای زیستمحیطی، بحران خشکسالی نگین آبی آذربایجان را تبدیل به یک تهدید جدی کرده بود تا جایی که خبرهایی از مالچپاشی، استخراج نمک، تیتانیوم و لیتیوم به گوش میرسید که پس از مدتی تکذیب شد.
خشک شدن دریاچه شایعههای بزرگی با خود به همراه میآورد و اندوه خشکسالی دریاچه، به حدی جدی بود که تبدیل به یکی از دغدغههای اصلی روزمره مردم شده بود. این نگین آبی که از نظر سطح آبهای آزاد، بیستمین دریاچه جهان و به لحاظ وسعت و شوری پس از بحرالمیت قرار گرفته است، به شورهزاری هشت میلیارد تنی تبدیل شده بود که تهدیدی بزرگ برای زیستبوم منطقه بود و به خطر افتادن بهداشت و سلامتی مردم و نابودی کشاورزی را در پی داشت.
دریاچه ارومیه، پروندهای با جنبههای حقوقی، اجتماعی، سیاسی و حتی امنیتی است که بهدلیل مدیریت نادرست، حاشیههای زیادی را پشت سر گذاشته و به علت نبود اطلاعرسانی و شفافیت، با شایعات، تحلیلهای نادرست و نقدهای غیرمنصفانه زیادی مواجه بوده است.
اقدامات نرمافزاری و سختافزاری دولت، دو جنبه مکمل اقدامات پیشگیرانه خشکسالی دریاچهی ارومیه بودهاند که چالشهایی با خود به همراه داشتهاند و به نظر میرسد که اقدامات نرمافزاری در برخورد با مسئله دریاچه ارومیه باید از اهمیت بیشتری برخوردار باشد.
حوضه آبریز ۵۲ هزار و ۴۷ کیلومتر مربعی دریاچه ارومیه که از ۶۰ رودخانهی فصلی، دائمی و دورهای سیراب میشود در استانهای آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، کردستان و کشور ترکیه قرار دارد. استانهای آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و کردستان به ترتیب باید سالانه یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون مترمکعب، ۳۹۴ میلیون مترمکعب و ۹۵۱ میلیون مترمکعب از حقابهی دریاچه ارومیه را تأمین کنند.
رودخانههای زولاچای، نازلوچای، روضهچای، شهرچای، باراندوزچای، گدارچای، مهابادچای، سیمینهرود، زرینهرود، لیلانچای، مردقچای، صوفیچای، قلعهچای، آذرشهرچای و آجیچای تأمین کننده نیاز دریاچه ارومیه است.
ارزشهای بومشناختی اهمیت ویژهای به موجودیت دریاچه ارومیه بخشیده و احیای آن چالشی فرامنطقهای است؛ این دریاچه این روزها و پس از یک دوره طولانی خشکسالی، همزمان با بارشهای زمستانه و بهاره جان دوباره گرفته و دلشورههای مردم را تا حد زیادی با آغوش گرم آب شورش به پایان رسانده است، اما این پایان ماجرا نیست و احیای دریاچه نیازمند راهکارهای طولانی مدت است.
انسداد چاههای غیرمجاز با هدف احیای دریاچه ارومیهچاههای غیرمجاز، تهدید جدی برای آبهای زیرزمینی تلقی میشود و یکی از دلایل اصلی خشکسالی در حوضه آبریز دریاچهی ارومیه است. آمار چاههای مجاز و غیرمجاز، همواره در هالهای از ابهام به سر میبرد و تنها راه احیای منابع آبهای زیرزمینی اعمال مقررات سختگیرانه در حفر و استفاده از این چاهها است.
با توجه به اظهارات دبیر کارگروه ملی نجات دریاچهی ارومیه، ۷۳ هزار حلقه چاه غیرمجاز و ۴۰ هزار حلقه چاه مجاز در حوضهی آبخیزداری دریاچه ارومیه وجود دارد.
یوسف غفارزاده، مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان آذربایجانشرقی انسداد چاههای غیرمجاز را ضرورت احیای دریاچه ارومیه میداند و میگوید: در حوزه استحفاظی استان، ۱۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در حوضه آبریز دریاچه ارومیه وجود دارد که تاکنون انسداد ۸۶۵۲ حلقه چاه با هماهنگی دادستانی مرکز استان و نیروی انتظامی اجرایی شده است.
وی با اشاره به مسدودسازی ۹۱۲ حلقه چاه غیرمجاز در سال گذشته، ادامه میدهد: تاکنون ۴۶ درصد چاههای غیرمجاز حوضه آبریز دریاچه ارومیه با حکم قضائی مسدود شده و لازم است نسبت به مسدودسازی سالانه ۲۰۰۰ حلقه چاه غیرمجاز اقدام شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان آذربایجانشرقی تصریح میکند: صرفهجویی ۴۰ میلیون مترمکعبی آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه از مهر سال گذشته و بر اساس تصمیم ستاد احیای دریاچه ارومیه بوده که با قطع اضافه برداشتهای چاههای دارای کنتورهای هوشمند عملی شده است.
غفارزاده همکاری سازمان جهاد کشاورزی را در این زمینه ضروری میداند و خاطرنشان میکند: احیای دریاچه ارومیه نیازمند عملکرد جدی دستگاههای اجرایی و نظارتی با هدف مسدودسازی چاههای غیرمجاز حوضه آبریز دریاچه ارومیه است.
وی با اشاره نصب کنتورهای هوشمند در چاههای مجاز اطراف دریاچه ارومیه، اظهار میکند: فرهنگسازی و پرهیز از حفر چاههای غیرمجاز چه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و چه در مناطق دیگر با هدف جلوگیری از هدررفت آبهای زیرزمینی نیازمند یک حرکت اجتماعی است تا ضریب خطر بحرانهای خشکسالی در آینده کاهش پیدا کند.
مجتبی ذوالجودی، معاون محیطزیست دریایی سازمان حفاظت محیطزیست نیز با اشاره به چاههای غیرمجاز حوضه آبریز دریاچه ارومیه، تاکید میکند: کشاورزی در این منطقه با برداشت غیرمجاز آب از منابع زیرزمینی انجام میشود و تعداد زیادی چاه غیرمجاز در این منطقه حفر شده است.
وی با اشاره به اما و اگرهای وجود چاههای مجاز، میگوید: برداشت آب توسط پمپ و ایجاد کانال برای انتقال آب به زمینهای کشاورزی در این منطقه انجام و تا حد امکان از این کار ممانعت میشود.
خط قرمز تهدید کمربند سبز اطراف دریاچهیکی دیگر از عوامل کم آب شدن دریاچه ارومیه، توسعه بی رویه بخش کشاورزی است؛ توسعه ۱۴۰ هزار هکتاری باغات استان آذربایجان غربی به جای مدیریت مصرف، روند مصرف آب در باغات استان افزایش داشته است و ۵۷ درصد منابع آبی کشاورزی توسط سه محصول سیب، یونجه و چغندرقند مصرف میشود.
مجتبی ذوالجودی، معاون محیطزیست دریایی سازمان حفاظت محیطزیست با ابراز نگرانی از توسعه کمربند سبز پیرامون دریاچه ارومیه، تاکید میکند: با وجود شرایط بسیار بدِ آبی و خشکسالی طی سالهای اخیر، توسعه کشاورزی در باغاتی که در اطراف دریاچهی ارومیه با بیشترین مصرف آب کمترین بهرهوری قرار دارند، ادامه داشته است.
وی اضافه میکند: وزارتخانههای ذیربط از وزارت نیرو و وزارت کشاورزی گرفته تا مردم، باید در این زمینه احساس تکلیف کنند، چراکه شرایط کنونی منجر به احیای دریاچه ارومیه نخواهد شد.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ضرورت طرح رویکرد علمی در خصوص دریاچه ارومیه، اظهار میکند: وزارت کشاورزی مکلف شده است تا این موضوعات را دنبال و سند الگوی کشت را برای تمام حوضهها عملیاتی کند. وزارت نیرو نیز باید برای تأمین منابع آبی کشاورزی قانون را مدنظر قرار دهد.
ذوالجودی ادامه میدهد: وزارت کشاورزی، اولین وزارتخانهای است که تأثیرات مثبتی در حوضه آبخیزداری دریاچهی ارومیه دارد و با سیاستگذاریهای علمی باید کشاورز را به خودداری از کشت بعضی محصولات یا اجتناب از توسعه کشت تشویق کند.
وی میگوید: احیای دریاچه ارومیه به مرور زمان محقق خواهد شد و شرایط همه تالابها از جمله دریاچه ارومیه تا شش سال دیگر و به مرور بهتر خواهد شد.
وضعیت فعلی، نتیجه دو دهه غفلت استحداکثر تراز مشاهداتی دریاچه ارومیه به سال ۱۳۷۴ بازمیگردد که تراز آب دریاچه از سطح آبهای آزاد به بیش از یک هزار و ۲۷۸ متر میرسید و با مساحت ۵۷۳۰ کیلومترمربعی دریاچه و بر اساس برداشت ماهوارهای بیش از ۳۶ میلیارد مترمکعب آب در دریاچه وجود داشت.
حداقل تراز برای بقای دریاچه یک هزار و ۲۷۴ متر از سطح آبهای آزاد است که برای رسیدن به این تراز به حجمی معادل ۱۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب نیاز است.
مالک رحمتی، استاندار آذربایجانشرقی در خصوص اهمیت احیای دریاچه ارومیه بهعنوان مسئلهای ملی، میگوید: نگاه ما برای احیای دریاچه ارومیه، رویکرد و نگاهی ملی است و با تمام توان برای احیای آن تلاش میکنیم تا با مشکلات زیستمحیطی مواجه نشویم.
وی وضعیت کنونی دریاچه ارومیه را نتیجه دو دهه غفلت میداند و عنوان میکند: احیای دریاچه زمانبر خواهد بود و در این راستا افتتاح و بهرهبرداری انتقال آب سد کانی سیب و تکمیل خط انتقال پساب تصفیهخانه تبریز که حیات تازهای به دریاچه بخشیده، عملی شده است.
استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به لزوم شتابدهی به پروژههای در حال اجرا، تاکید میکند: تمام امکانات دانشگاههای دو استان آذربایجانشرقی و آذربایجانغربی و دانشکدههای علمی ملی پای کار است تا با بهرهمندی از خرد جمعی برای احیای دریاچه ارومیه موفقتر عمل کنیم.
رحمتی با تاکید بر مدیریت منابع آبی، اظهار میکند: با توجه به لزوم تغییر الگوی کشت، متناسب با اقلیم طبیعی و منابع آبی، کشاورزی سنتی دیگر کارساز نیست و اصلاح الگوی کشت، استفاده از آبیاریهای نوین، اصلاح بذر و استفاده از دانش و علوم روز در حوضه آبریز دریاچه ارومیه باید مدنظر باشد.
سهم پایدار تبریز در تأمین حقابه دریاچه ارومیهانتقال پساب تصفیهخانهها، راهکاری پایدار برای تأمین حقابه دریاچه ارومیه است و تمرکز بر تصفیه فاضلاب در مصوبات احیای دریاچه ارومیه مورد تأکید بوده است. مطابق طرح ستاد احیای دریاچه ارومیه، ۱۲ تصفیهخانه با حجم تولید پساب ۳۰۲ میلیون و ۳۰۰ هزار متر مکعب در احیای دریاچه نقش خواهد داشت.
پسابها یا به صورت مستقیم به دریاچه سرریز میشود یا با هدف تعادلبخشی و جایگزینی منابع آب زیرزمینی استفاده میشود و یا به مصرف صنایع میرسد تا جایگزین مصرفی صنایع از رودخانهها باشد و آب رودخانهها به دریاچه منتقل شود.
محمد خانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی تاکید میکند: سالانه ۸۵ میلیون مترمکعب پساب تصفیهشده شهر تبریز به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی میشود.
وی ۹۰ درصد پساب تصفیه شده تبریز را سهم دریاچه ارومیه میداند و ادامه میدهد: پساب تصفیه شده تبریز سهم بسیار ناچیزی در احیای دریاچه ارومیه دارد.
رهاسازی روزانه ۲۰ میلیون مترمکعب آب به سمت دریاچه ارومیهمحمدصادق معتمدیان، دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با اشاره به بارشهای اخیر و رهاسازیهای آب سدها، میگوید: وضعیت دریاچه ارومیه رو به بهبود است.
وی تصریح میکند: تراز فعلی دریاچه ارومیه به یک هزار و ۲۷۰ متر و ۳۸ سانتیمتر رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایش هفت سانتیمتری داشته و این تراز نسبت به آغاز سال آبی جاری (اول مهر ۱۴۰۲) ۵۵ سانتیمتر بیشتر است.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه از افزایش ۳۵۰ کیلومترمربعی وسعت دریاچه نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر میدهد و اضافه میکند: وسعت دریاچه ارومیه در حال حاضر یک هزار و ۵۰۰ کیلومترمربع است.
معتمدیان خاطرنشان میکند: دریاچه ارومیه، یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب آب دارد که بیش از ۲۵۰ میلیون مترمکعب بیشتر از زمان مشابه سال گذشته است و ورودی آب به دریاچه ارومیه در حال حاضر ۴۱۱ مترمکعب در ثانیه است.
وی در خصوص آغاز رهاسازی آب از سدهای استان آذربایجانغربی از آذر سال گذشته، میگوید: روزانه حدود ۲۰ میلیون مترمکعب آب به سمت دریاچه رهاسازی میشود.
اینروزها، دریاچه ارومیه به مردم لبخند میزند و با رهاسازی آبها و حقابهها، میزبان مردم در آبهای شور خود شده است و ساکنان شهرهای دور و نزدیک برای دیدنش لحظهشماری میکنند.
سیاستهای احیای دریاچه نه به صورت موقت، بلکه باید به عنوان راهکاری مداوم و مستمر دنبال شود تا نمک بر زخمهای دریاچه نپاشند و ارومیه پناهگاه مردمی باشد که با خشکسالیاش اندوهگین و با جانگرفتنش سرزنده میشوند و به ساحلش پناه میآورند.
چنانچه سیاستهای فعلی که منجر به احیای دریاچه شده است، ادامه نداشته باشد، باز هم خشکسالی و دیگر تهدیدات زیستمحیطی گریبانگیر منطقه آذربایجان خواهد بود و زخمهای بیشمار بر تن عریان دریاچه ارومیه خواهد نشست.
کد خبر 743948