ادبیات نمایشی نباید برای مردم بیگانه باشد/ نمایشنامه های خارجی دراماتورژی می خواهد

رهنمون با بیان اینکه احترام قایل شدن برای سلیقه مخاطب و درک نیازهای جاری جامعه باید مقدمه تولید تئاتر باشد، گفت: نمایشنامه های خارجی را باید طبق زمان، فرهنگ و شرایط امروز بومی کنیم.

هومن رهنمون، نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر که این شب ها نمایش "آنکه گفت آری، آنکه گفت نه" را در تماشخانه مهر حوزه هنری بر روی صحنه دارد، در مورد راه های افزایش مخاطبان تئاتر عنوان کرد: گاهی برای زیاد شدن تماشاچی به دنبال بخش تفاهم ساز تئاتر راه می افتیم و سلیقه عمومی را مبنا قرار می دهیم، چیزی شبیه تئاتر آزاد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شاید در این حالت با اقبال عمومی روبرو شویم ولی مساله این است که چنین نمایشی فقط تفنن صرف است، اثرگذاری و فرهنگسازی در آن نیست. فرهنگسازی، اثرگذاری و ایجاد تغییر در سلیقه مخاطب به عنوان رسالت هنرمند متعهد است که در تئاتر آزاد وجود خارجی ندارد.

 

رهنمون با بیان اینکه در ارتباط با مخاطب با سه حالت روبرو هستیم ،خاطرنشان کرد: اینکه به دنبال سلیقه عمومی برویم حالت اول است.‌ حالت سومی وجود دارد که آن بی اعتنایی کامل به سلیقه عمومی و فاصله گرفتن از مردمی است که مخاطبان جدی ما هستند. مسلما این تئاتر می تواند اثرگذار باشد اما اندک. در این حالت ارتباط نمایشنامه نویس و کارگردان با مردم قطع شده است. آنها در گوشه ای تولید تئاتر می کنند و برایشان تماشاچی مهم نیست. اینکه تماشاچی با نمایش ارتباط بگیرد یا نه، تئاتر را ببیند یا نه برای کارگردان مهم نیست.

 

وی ادامه داد: وضعیتی بین این دو حالت وجود دارد که آن احترام قایل شدن برای سلیقه مخاطب، درک نیازهای جاری مردم جامعه و سپس تولید تئاتر است. در این حالت دیدن مشکلات جامعه و در نظر گرفتن سلیقه عمومی در تولید نمایش در نظر گرفته می شود. در چنین حالتی به عنوان کارگردان نمایش، با ادبیاتی وارد نمی شوم که مردم با آن ادبیات بیگانه باشند. اول مردم را می شناسم، برای آنها احترام قایل هستم، می دانم چه چیزهایی آنها را به وجد می آورد، سپس اثرم را می سازم و بعد فرصت هایی را فراروی مخاطبان قرار می دهم و امکان سلیقه تازه را فراهم می کنم.

 

 

رهنمون بیان کرد: در مورد اثر فعلی ام با عنوان " آنکه گفت آری، آنکه گفت نه " که این شب ها به صحنه می برم، تلاش کردم سلیقه عمومی را به رسمیت بشناسم. سعی کردم در این اثر ادبیات حاکم بین مردم لحاظ شود، سپس در اثر نوری تابانده شود روی موضوع نمایش که مسئله من است.

 

وی در پاسخ به این سوال که آیا اعتقادی به بومی سازی نمایشنامه های خارجی دارید، به شبستان اظهار داشت: بسیار این موضوع برایم جدی است برای همین نمایش " آنکه گفت آری، آنکه گفت نه " را بازنویسی کردم. این نمایش نوشته برتولت برشت، نمایشنامه نویس و کارگردان آلمانی است. رفتن به سوی متون کلاسیک باید با شجاعت صورت گیرد. نمایشنامه باید بومی شود و شرایط امروز در آن لحاظ شود(دراماتورژی). با تحلیل مشخص از شرایط مشخص اثر را باید در دست گیریم. مسلما نمایشنامه خارجی که سال ها پیش نوشته شده است در زمان نگارش در یک جغرافیای دیگر نگاشته شده و به مسایل آن زمان پرداخته شده است. هرچند بنیان ها امروز کارکرد دارد، تغییراتی که قابل فهم در این منطقه(کشور و شهری که نمایش در آن اجرا می شود) باشد باید لحاظ شود.

 

 

رهنمون بیان کرد: اصولا وفاداری به متن مطابق نعل به نعل اجرا کردن را اعتقاد ندارم. من وفاداری کامل به متن ندارم. این عدم وفاداری به متن به نظرم وفاداری به اصل است زیرا من جان کلام را گرفتم و آن را برای مخاطبم، در این زمان با این فرهنگ و شرایط روز، قابل فهم کردم نه اینکه بیایم مطلبی برای سال ها یا قرن ها پیش را تکرار کنم.

 

این کارگردان تئاتر در مورد نمایش " آنکه گفت آری ، آنکه گفت نه "  یادآور شد: این نمایش آموزشی است که شش دهه قبل توسط برتولت برشت، نمایشنامه نویس و شاعر آلمانی نوشته شده و به شکل آموزش با آموزشگاه های شهر برلین توسط ایشان اجرا شد. در زمان اجرای اول بخش " آنکه گفت آری " بر روی صحنه رفت. پس از انتقادات، برشت بخش دوم آن یعنی" آنکه گفت نه " را به کار اضافه کرد که بر اساس یک افسانه ژاپنی نوشته شد. نمایش " آنکه گفت آری، آنکه گفت نه " در کشورهای مختلف به زبان های مختلف بیش از صد بار اجرا شده است. این نمایش  به عنوان اثر کلاسیک تئاتر روایی است که یک اثر جذاب برای موضوع آموزش در زمینه فعالیت های تربیتی است. برای اجرای این نمایش با دو گروه مجزا از دو شهر متفاوت، دماوند و شهریار، تمرین شده است. علاوه بر اینکه با دو تیپ نوآموز کار کردم یعنی 70 درصد از 50 نفر بازیگر این نمایش برای اولین بار به صحنه می آیند. برای تولید این نمایش 12 ماه بین شهریار و دماوند در رفت و آمد بودم. این دو گروه 9 ماه جدا از هم کار کردند و سه ماه آخر تمرین ها را با هم انجام دادند.

 

گفتنی است، نمایش " آنکه گفت آری، آنکه گفت نه " نوشته برتولت برشت به کارگردانی هومن رهنمون اجراهای خود را از 7 تیر در تماشاخانه مهر حوزه هنری آغاز کرده است. این نمایش تا 31 تیر هرشب ساعت 19 در تماشاخانه مهر حوزه هنری به روی صحنه می رود.

 

گفتگو: مریم داوری

پایان پیام/31

منبع: شبستان

کلیدواژه: دهه کرامت روز دختر تصادف ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور آیت الله مکارم شیرازی آیت الله محمدرضا حدائق جامعه روحانیت شیراز مجلس حرم مطهر حضرت شاهچراغ ع تماشاخانه مهر حوزه هنری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۶۹۲۴۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تئاتر بچه‌های مسجد باید در چهار گوشه ایران شکل بگیرد/ حضور ۱۴ گروه نمایشی در جشنواره تئاتر بچه‌های مسجد

نشست خبری پانزدهمین جشنواره سراسری تئاتر مردمی بچه‌های مسجد با حضور کوروش زارعی مدیر مرکز هنر‌های نمایشی و سید مصطفی موتورچی دبیر پانزدهمین دوره جشنواره در حوزه هنری برگزار شد.

کوروش زارعی در ابتدای نشست عنوان کرد: شعار این دوره جشنواره پانزدهم «خانه هنرم مسجدم» است. سه سال جشنواره برای ایجاد زیرساخت‌ها و چشم انداز‌های درست تعطیل شد، اما بعدش دومرتبه به اجرا رسید. پس از در تولید بچه‌های مسجد در استان‌ها تحت عنوان تئاتر محرابیان، حال احساس میکنیم به رشد مناسب رسیدند.

وی در ادامه افزود: تئاتری‌ها حال به زایایی رسیده و می‌توانند وارد عرصه‌های جدی شوند. پس از کارگاه سال قبل مشهد، قرار است خروجی‌ها امسال به اجرا رسیده و در رویداد‌های تئاتر کشور حضور یابند. تئاتری‌های اجرایی امسال خروجی هشتصد گروه نمایشی ما هستند و ما تلاش داریم کار‌ها را به روستا‌ها هم برسانیم. تئاتر بچه‌های مسجد باید در چهار گوشه ایران شکل بگیرد تا ما بتوانیم استعداد‌ها حتی در مرز‌های ایران را کشف و هدایت کنیم.

مصطفی موتورچی دبیر جشنواره نیز در صحبت‌هایی با اشاره به عدم انتشار فراخوان برای این دوره گفت: از بین کار‌های رسیده چهارده اثر نهایی شده و به اجرا در خواهد آمد. در کنار کار تولید اثر، سلسله کارگاه هم داشتیم که نزدیک به هشتصد مربی و گروه بودند و اینها نمایشنامه‌هایی آماده و در مساجد اجرا کردند و بااین هدف سه دوره جشنواره نمایشنامه نویسی گلدسته‌ها را داشتیم که برگزیده‌های آنها به این جشنواره رسید. همچنین داوران اعظم بروجردی، الهام چرخنده و وفا طرفه هستند.

زارعی همچنین درباره اهمیت گروه محوری در جشنواره افزود: جوایز هم گروه محوری از اول تا سوم اعطا می‌شود. یکی از جوایز ویژه ما جایزه ویژه فرج الله سلحشور به نام این عزیز تئاتری مسجدی خواهد بود است.

زارعی رباره جایزه سلحشور گفت: این جایزه به گروه برتر تقدیم خواهد شد یک گروه کاملا مسجدی که در آموزش‌ها حضور داشتند و مسائل اخلاقی را هم رعایت کرده و به معنای واقعی یک گروه هستند. همچنین امسال چهارمین دوره مسابقه نمایشنامه نویسی گلدسته‌ها را خواهیم داشت.

وی درباره تک جنسیتی بودن اجرا‌ها بیان کرد: بخاطر این مسائل کار‌هایی تولید شد و داوران خانم هستند که راحت کار‌ها اجرا شود و اینبار ما ساختار شکنی کرده و از سه خانم با تحصیلات و تجربه برای داوری استفاده کردیم. 

کوروش زارعی در ادامه گفت: افتتاحیه در کنار مزار شهدای گمنام شهر بافق خواهیم داشت و اجرا‌ها هم در امامزاده عبدالله خواهد بود، هرگروه بعد اجرای داوری سه اجرا در مساجد بافق و یزد خواهند داشت، مساجد یزد و امامزاده‌ها شاهد اجرا‌ها خواهند بود. 

موتورچی افزود: در طول جشنواره برای بچه‌های انجمن نمایش بافق دو کارگاه طراحی کردیم و انجا کارگاه نمایشنامه نویسی و دوره کارگردانی برگزار می‌کنیم.

وی درباره جوایز این جشنواره گفت: ما پنج جایزه گروه خواهیم داشت. بازیگری خانم و آقا هفت نفر تقدیر بدون رتبه خواهند بود. دو بزرگداشت و جایزه سلحشور نیز خواهیم داشت. سیصد میلیون جایزه خواهیم داشت و بیشترین جایزه هم فرج الله سلحشور بیست میلیون و پنج گروه برگزیده هر کدام ده میلیون خواهد بود.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری سینما و تئاتر