به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

جویندگان طلا در کوهستان سمنان 

تاریخ انتشار: ۲۶ تیر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۷۰۷۷۹۲

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، اواسط تابستان ، مراتع و کوهستان های شمالی استان سمنان پوشیده از بوته های سبزی بعضا با گل های ریز طلایی رنگی است که محصول آن کم از طلا ندارد .
این گیاه " باریجه " است که طبیعت و آب هوای خاص مراتع ییلاقی استان سمنان منحصربفرد ترین رویشگاه این گیاه دارویی صنعتی در کشور به شمار می رود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بوته خودرویی از نژاد چتریان که فقط در ارتفاع 1300 تا 3300 متر از سطح دریا و در دامنه کوهستانی رو به سایه رشد می کند و صمغآن به طلای مرتع مشهور شده است.
سمنان ؛ پیشتاز در باریجه کاری کشور
برای توسعه کشت گیاهی که نیاز به آبیاری ندارد ، برای اولین بار در کشور، 15 هزار هکتار از مراتع حاشیه جنوبی رشته کوه البرز در استان سمنان زیر کشت باریجه رفت و حالا بهترین نوع باریجه ایران در ارتفاعات شهرستان مهدیشهر به عمل آمده .
طرحی با موفقیت 80 درصدی که علینقی حیدریان مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان درباره آن می گوید: مراتع زیر کشت باریجه در این استان با برخوردار بودن از بوته های جوان یک تا پنج ساله و بوته های کهنسال خود رو ، قدیمی از پویاترین و زنده ترین مراتع گیاهان دارویی صنعتی کشور محسوب می شود.
بهره برداران ؛ مراقبان گنجینه مرتع 
با اطلاع رسانی و آموزش های کاربردی کارشناسان و پی بردن عشایر به مواهب ذاتی و ارزش افزوده صادراتی این گیاه ، بسیاری از صاحبان مراتع ، بخش زیادی از اراضی در اختیار خود را قرق کرده و با جلوگیری از چرای دام به کشت این محصول اختصاص داده اند.
به گفته علی اصغر جلالی ، معاون فنی منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان ، هر پایه گیاه بارور باریجه حدود 35 گرم شیره یا صمغ دارد و امسال پیش بینی می شود تا دو هزار پایه قابل استحصال در مراتع استان سمنان با مشارکت مرتع داران برداشت شود.
روش برداشت باریجه هم به این صورت است که با کندن خاک زیر گیاه ، بخشی از غده را که رو به سایه است ، با یک تیغ تیز به روش دال بُر یا "برش ایجی "می برند و یک سنگ روی آن قرار میدهند تا پس از دو هفته صمغ خارج شده را جمع آوری شود.
هر غده باریجه تا سه بار قابلیت تیغ زنی و برداشت دارد.
اشتغال و درآمدزایی در پهنه عظیم مرتع

کشت باریجه اشتغالزاست ، این را محلی هایی می گویند که در دوره بذر کاری و برداشت صمغ این گیاه با بهره برداران همکاری دارند .
کارگرانی نظیر آقای نادری که در زمان باریجه کاری از روستاهای دامغان به مهدیشهر می آید و درآمد خوبی هم دارد .
حمیدرضا عبدوس رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان مهدیشهر می گوید : در دوره کاشت باریجه حدود 20 هزار نفر روز و در دوره استحصال و جمع آوری شیره آن ، ظرفیت 300 هزار شغل روز مزد در استان سمنان ایجاد می شود.
عبدوس ، باریجه کاری را از مصادیق اشتغال زایی موقت و پر سود عنوان می کند و ادامه می دهد : با برداشت 70 کیلوگرم شیره باریجه در هر هکتار برای 3 هزار و 150 نفر شغل موقت ایجاد می شود.
بوته طلایی در معرض آسیب گردشگران و قاچاقچیان 
هر چند باریجه در گذشته بعنوان گیاه مرتعی از خوارک های تعلیفی مناسب دام سبک محسوب می شد اما از همان دوران برخی چوپانان و گله داران محلی معتقد بودند غده زیر خاکی آن خاصیت دارویی و انرژی زایی خاصی دارد.
همین اعتقادات قدیمی باعث شده در فصل بار دادن باریجه ، برخی دور از چشم بهره برداران و مرتعداران آموزش دیده ، در این معدن گیاهی به جستجوی غده باریجه باشند که یا از غده عنوان غذای دام استفاده کنند و یا به صمغ گیری غیر مجاز بپردازند .
آقای پروری نژاد از بهره بردار نمونه استان سمنان در کشت باریجه است .
مرتع باریجه کاری شده او در منطقه ییلاقی گینک شهرستان مهدیشهرقرار دارد .
او می گوید : از آنجایی که این گیاه در فهرست خط قرمز سازمان ملل قرار گرفته، یکی دیگر از تهدیدات فعلی گیاه پر ارزش باریجه ورود خواسته و یا ناخواسته گردشگران به مناطق تحت پوشش طرح و از بین بردن و برداشت غیر اصولی و یا بی رویه آن است.
طبق قانون، برداشت بدون مجوز باریجه غیر قانونی است و محلی ها هم فقط اجازه دارند به ازای هر خانواده ساکن در جوار مرتع تنها دو کیلوگرم شیره استحصال کنند.
آقای پروری نژاد حفاظت از باریجه کاری ها را ضروری می داند و معتقد است : برخی سودجویان یا گردشگران بی اطلاع ، با خارج کردن غده گیاه از زمین ، گیاهی را که سالها می تواند بار دهی داشته باشد ،از بین می برند و فرصت زادآوری آن را می کشند.   خام فروشی یا فرآوری ؛ از تومان تا دلار   
حفاظت از این بوته سبز با گل های طلایی از آنجا اهمیت دارد که بدانیم ، هر کیلو گرم صمغ خام باریجه 100 هزار تومان به فروش می رسد درحالیکه همین میزان صمغ باریجه فرآوری شده 100 هزار دلار ارزش دارد .
علینقی حیدریان مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان می گوید: همین اختلاف فاحش قیمت باعث شده دلالان با برداشت غیر مجاز صمغ باریجه و انتقال دبه ای آن از ایران به هند و ترکیه ، آن را در بسته بندی ها رده بندی شده کیفی به چندین برابر قیمت به شرکت های دارای صنعت فرآوری در فرانسه و آلمان بفروشند.
ایران صرفا تولید کننده صمغ خام باریجه است و صنعتی برای فرآوری آن ندارد ، برای همین قاچاق باریجه مدتهاست در این منطقه شایع است .
این روزها در گوشه و کنار کوهستان های مرتعی شمال سمنان ، برداشت کنندگان صمغی را می بینیم که بدون داشتن مجوزهای لازم ، پنهان از چشم بهره برداران ، در حال صمغ گیری ، بوته کنی و تیغ زنی غده باریجه هستند.
افرادی که محلی ها به آنها جویندگان طلا می گویند.
مردم؛ پای کار باریجه کاری 
بجز موضوع برداشت باریجه ، یکی از مشکلات کشت و استحصال این گیاه ، سخت گذر بودن و خطرناک بودن محل کاشت یا رویش آن است .
سالار حبیبی که سالهاست در مرتع خود باریجه برداشت می کند می گوید: علاوه بر دوره سه ماهه برداشت ، در فصول سرد نیز هزینه کارگری و حمل و نقل نیروی انسانی به مراتع  زیاد است که البته فعلا این نقص در دوره کاشت با مشارکت های مردم برای احیای مراتع رفع شده است.
مردم برای باریجه کاری در قالب طرح ملی "جنگلانه " ،  با تشکیل اردوهای گردشگری پاییزه و زمستانه ، بذر آن در مناطق از قبل شناسایی شده کشت می کنند و به این ترتیب در استان سمنان در بیش از 50 سامانه عرفی با مشارکت 250 بهره بردار از منطقه ییلاقی سنگ آب گرمسار تا سنگ سوراخ نردین در شهرستان میامی ، باریجه کشت شده است .
صمغ باریجه کاربردهای فراوانی در صنایع عطر و ادکلن سازی، چسب های صنعتی و مقاوم و چسب سنگ های زینتی، صنایع نظامی ، مهمات سازی، ضدعفونی کننده آب چشمه ها و قنوات، ترمیم تاول های پوستی و زخم های سطحی و عمیق، کرم زدایی در دام ها، رفع سنگ کلیه ، تولید انواع پلیمرها، رنگ سازی، داروسازی و آرایشی و بهداشتی دارد.
در جدیدترین یافته دانشمندان از محصول فراوری شده صمغ باریجه برای تولید نگهدارنده های گیاهی محصولات کنسروی نظیر تن ماهی استفاده می شود.

از 700 تا 850 نوع گونه گیاه شناخته شده در ایران 135 گونه با ارزش غذایی، دارویی و صنعتی در استان سمنان می روید که اجرای موفق طرح باریجه سبب شده است منابع طبیعی استان طرح کشت آزمایشی 4 نوع گیاه دیگر را از سال 97 با کشت وشق، آنغوزه، گل گاوزبان و درختچه بادام کوهی در مناطق مستعد آغاز کند.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: سمنان باریجه جویندگان طلا مهدیشهر منابع طبیعی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۷۰۷۷۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

همه چیز درباره روغن جادویی سی بی دی

عصر ایران - کانابیدیول یا سی‌ بی‌ دی یک فیتوکانابینوئید است که از گیاه شاهدانه ساتیوا (نام علمی Cannabis Sativa) به دست می آید. تولید کنندگان محصولات آرایشی و بهداشتی CBD را با روغنی مانند روغن نارگیل ترکیب می کنند تا روغن CBD حاصل شود. روغن CBD یا طیف وسیعی از محصولات زیبایی حاوی این ترکیب، به صورت موضعی روی پوست مورد استفاده قرار می گیرند. گفتنی است که امکان تهیه این روغن برای مصرف موضعی، از داروخانه های سراسر کشور وجود دارد.

به واسطه خواص ضد التهابی قوی CBD، این ماده ممکن است برای درمان بسیاری از بیماری های پوستی از جمله آکنه، اگزما و پسوریازیس مفید باشد.

روغن CBD چیست؟

سی بی دی یکی از انواع کانابینوئیدهایی است که در گیاه شاهدانه یافت می شوند. یکی دیگر از کانابینوئیدهای قابل توجه دلتا-9-تتراهیدروکانابینول (THC) است. THC همان ترکیبی است که آن را مسئول "احساس سرخوشی و اعتیاد" به گیاه شاهدانه می دانند. گفتنی است که CBD به تنهایی باعث ایجاد چنین احساسی در فرد نخواهد شد.

انواع مختلف گیاهان شاهدانه حاوی سطوح متفاوتی از کانابینوئیدها هستند. به طور معمول، کپر صنعتی (شاهدانه ای که به‌ طور خاص برای مصارف صنعتی یا دارویی کشت می شود) حاوی CBD بسیار بیشتری است و تقریبا هیچ THC ندارد. به همین دلیل است که بیشتر روغن CBD از کپر صنعتی تهیه می شود.

به طور معمول تولید کنندگان از گرما برای استخراج CBD از گیاه شاهدانه استفاده و آن را با روغن حامل برای تولید روغن CBD مخلوط می کنند. روغن CBD دارای قدرت های مختلفی است و افراد می توانند از آن به روش های متنوع استفاده کنند. به عنوان مثال، آنها می توانند این فرآورده را مستقیما روی پوست خود ماساژ دهند یا آن را به انواع کرم ها یا لوسیون ها اضافه کنند.

با استناد به مطالعه ای که از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی است، بدن انسان حاوی شبکه پیچیده ای از انتقال دهنده های عصبی و گیرنده های کانابینوئیدی است که تحت عنوان سیستم گیرنده اندوکانابینوئید (ECS) شناخته می شود. تحقیقات نشان می‌ دهند که کانابینوئیدها و ECS ممکن است در بسیاری از فرآیندهای بدن نقش داشته باشند و پوست نیز حاوی گیرنده‌های کانابینوئیدی است.

اثرگذاری بر پوست

تحقیقات معتبر نشان می دهند که روغن CBD ممکن است برای کمک به درمان تعدادی از اختلالات پوستی مفید باشد. لازم به ذکر است که مقالاتی که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرند، از طریق مجله تحقیقات بالینی در دسترس هستند. از جمله فواید CBD برای پوست می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- آکنه

آکنه از جمله شایع ترین مشکلات پوستی در انسان است. CBD حاوی ترکیبات زیادی با خواص کاهش دهنده چربی، ضد التهابی و ضد میکروبی است که ممکن است به بهبود آکنه کمک کند.

مطالعه ‌ای در سال 2014 به بررسی اثرات CBD بر سبوسیت‌ های انسان پرداخت. سبوسیت‌ ها سلول هایی هستند که سبوم را تولید می کنند. سبوم یک ماده مومی شکل و روغنی است که توسط پوست ساخته می شود.

در حالی که سبوم به محافظت از پوست ما کمک می کند، مقادیر بیش از حد آن منجر به آکنه می شود. این مطالعه نشان می دهد که CBD می تواند از ایجاد سبوم بیش از حد در سبوسیت ها جلوگیری کند.

یک بررسی دیگر در سال 2016 به خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی گیاه شاهدانه اشاره کرده است. این خاصیت می تواند به جلوگیری از آکنه ناشی از عفونت روی سطح پوست یاری برساند.

یک مطالعه در سال 2019 حاکی از آن است که CBD ممکن است برای درمان ظاهر اسکار آکنه نیز مفید باشد.

- خشکی و خارش

پژوهشی مربوط به سال 2019 اشاره می کند که CBD می تواند برای درمان برخی از علائم رایج اختلالات پوستی مانند خشکی و خارش مورد استفاده قرار بگیرد. خواص ضد التهابی این ماده به ویژه به منظور کاهش محرک های احتمالی اگزما، درماتیت و پسوریازیس راهگشا هستند.

از آنجایی که روغن CBD می تواند به تسکین پوست و کاهش تحریک کمک کند، ممکن است برای افراد دارای پوست حساس نیز اثربخش باشد.

- پیری و چین و چروک

مطالعه ای در سال 2017 که توسط مجله تحقیقات شاهدانه و کانابینوئید منتشر شد، خواص آنتی اکسیدانی CBD را برجسته ساخت. استرس اکسیداتیو می تواند منجر به تشدید روند پیری شود. بنابراین، خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی CBD می تواند به جلوگیری از روند پیری در پوست کمک کند.

- عفونت

از آنجایی که گیاه شاهدانه ممکن است دارای خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی باشد، برای درمان عفونت های پوستی مفید است.

خطرات و عوارض احتمالی

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، به طور کلی تحمل خوبی  نسبت به CBD وجود دارد. با این حال، برخی از عوارض جانبی رایج CBD که ممکن است وابسته به دوز هم باشند، شامل موارد زیر هستند:

- خشکی دهان

- خواب آلودگی

- خستگی

- اسهال

- تغییر در اشتها و وزن

همچنین شایان ذکر است که CBD ممکن است با یک سری از داروهای تجویزی نیز تداخل داشته باشد. بنابراین مهم است افرادی که در حال حاضر داروهای نسخه ای مصرف می کنند، پیش از استفاده از محصولات حاوی CBD با پزشک یا داروساز خود مشورت کنند. البته چنین مشکلاتی بیشتر در حالت مصرف خوراکی CBD دیده می‌ شود تا استفاده پوستی و موضعی.

از جمله جایگزین های مناسب و اثرگذار روغن CBD می توان از موارد زیر نام برد که دارای اثربخشی ثابت شده هستند:

- آلوئه ورا

- عسل

- روغن نارگیل

- روغن درخت چای

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: شاهدانه: شاهکاری از دل طبیعت